Μέρες κιθάρας: Ένα διπλό ρεσιτάλ με τον Νότη Μαυρουδή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Με το διπλό ρεσιτάλ του Νότη Μαυρουδή την Πέμπτη 7 Μαΐου στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος ολοκληρώνεται ο φετινός Κύκλος Μέρες κιθάρας, που φιλοξένησε για μια ακόμη χρονιά σολίστ διαφορετικών γενεών –δασκάλους και μαθητές.

Στην απογευματινή συναυλία (ώρα έναρξης 18:30, είσοδος ελεύθερη), τον αναγνωρισμένο σολίστ, συνθέτη και παιδαγωγό θα πλαισιώσουν οι μαθητές του Aρετή Μελάνη, Αλέξανδρος Καρώκης και Άννα-Μαρία Γαλάνη, ενώ στο βραδινό ρεσιτάλ (ώρα 20:30) ο Νότης Μαυρουδής θα μοιραστεί τη σκηνή με τον μόνιμο συνεργάτη του Γιώργο Τοσικιάν (κιθάρα) και την τραγουδίστρια Μόρφω Τσαϊρέλη.

Η Σειρά Γέφυρες που διευθύνει ο Δημήτρης Μαραγκόπουλος, δίνει φέτος ιδιαίτερη θέση στην κιθάρα, αυτό το όργανο που συνδέει τόσο δημιουργικά την έντεχνη με τη λαϊκή μουσική. Στον κύκλο Μέρες κιθάρας παρουσιάζονται έλληνες κιθαριστές, οι οποίοι, εκτός από δεξιοτέχνες ερμηνευτές, είναι και δάσκαλοι με σημαντικό εκπαιδευτικό έργο. Οι μαθητές τιμούν τους δασκάλους τους με μια συναυλία-πρόλογο, που πραγματοποιείται νωρίτερα στον ίδιο χώρο.

Στο βραδινό ρεσιτάλ για δύο κιθάρες (ώρα έναρξης 20:30), που έχει τίτλο El Puerto [Το λιμάνι], ο Νότης Μαυρουδής και ο Γιώργος Τοσικιάν προτείνουν ένα μουσικό ταξίδι στην Ισπανία και τη Λατινική Αμερική με κομμάτια και τραγούδια, τα ίχνη των οποίων χάνονται στα βάθη του χρόνου, διασκευασμένα από τους ίδιους για δύο κιθάρες. Οι λατινοαμερικάνικες μελωδίες ανωνύμων δημιουργών του πρώτου μέρους προέρχονται από τη Βραζιλία, τη Βενεζουέλα, την Αργεντινή, τη Βολιβία, το Μεξικό και την Κούβα. Ο Νότης Μαυρουδής γράφει στο σημείωμά του για το έντυπο πρόγραμμα της συναυλίας: «Βαλθήκαμε να ψάχνουμε μέσα από λειψές παρτιτούρες και παλιές ηχογραφήσεις προσπαθώντας να ανακαλύψουμε τις γοητευτικές μελωδίες και τους ρυθμούς μιας διαφορετικής μουσικής κουλτούρας, προσκείμενης στη λατινοαμερικάνικη παράδοση. Βρεθήκαμε μπροστά σε μαγευτικές μουσικές! […] Ο ακροατής θα ακούσει μελωδίες από όλες σχεδόν τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και, πιθανόν, να ταξιδέψει σε τόπους που ήδη τις περιέχει η φαντασία του».

Στο δεύτερο μέρος, το οποίο τιτλοφορείται Έντεκα εύθραυστα τραγούδια, η Μόρφω Τσαϊρέλη (φωνή) θα ερμηνεύσει συνθέσεις του Νότη Μαυρουδή πάνω σε ποίηση Μαρίας Πολυδούρη, Μιχάλη Γκανά, Άκου Δασκαλόπουλου, Μάνου Χατζιδάκι, Μαίρης Φασουλάκη, Ηλία Κατσούλη, Γιώργου Κορδέλλα και Τάσου Σαμαρτζή. Θα τη συνοδεύσουν με τις κιθάρες τους ο συνθέτης και ο Γιώργος Τοσικιάν.

«Τα Εύθραυστα τραγούδια», εξομολογείται ο  Νότης Μαυρουδής, «είναι μορφές δυνατών συναισθημάτων που με καθόρισαν και μου έδειξαν τον δρόμο, ώστε να συνδυάσω τις γέφυρες που μπορούν να ενώσουν την κλασική κιθαριστική μου παιδεία με τον “υπόλοιπο κόσμο”». Αναφερόμενος στην «ευαίσθητη και εκφραστικά ευθύβολη» Μόρφω Τσαϊρέλη, τονίζει ότι «έχει την ικανότητα να διεισδύει στα μυστικά των τραγουδιών του», ενώ για τις δύο κιθάρες επισημαίνει ότι «[είναι] απαραίτητες για το κλίμα και το βάθος των τραγουδιών».

Θα ακουστούν τα κομμάτια «Φώναξέ με», «Είν’ αβάσταχτο να φεύγεις», «Κρίση», «Παλιές καταπακτές», «Βράδυ», «Στης μοναξιάς το άβατο» (στη μνήμη Σαπφώς Νοταρά), «Αν δεν ήσουν εσύ», «Άληστος μνήμη», «Flash back», «Λαβωματιά» και «Ίσως φταίνε τα φεγγάρια».

Στην απογευματινή συναυλία (ώρα έναρξης 18:30) τρεις νεαροί κιθαριστές θα προλογίσουν μουσικά τον δάσκαλό τους. Η Αρετή Μελάνη, που φοιτά στο Μουσικό Σχολείο Παλλήνης, επέλεξε για το πρόγραμμά της τέσσερα κομμάτια των Λέο Μπρόουερ, Ναπολεόν Κόστε, Χοακίν Μαλάτς και Χόρχε Μορέλ. Τη σκυτάλη θα πάρει στη συνέχεια ο βραβευμένος κιθαριστής Αλέξανδρος Καρώκης, ο οποίος σπουδάζει στην Ανωτάτη Μουσική Ακαδημία της Κολωνίας. Θα ερμηνεύσει έργα Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, Αουγουστίν Μπάρριος, Άστορ Πιατσόλλα και Λέο Μπρόουερ. Το απογευματινό ρεσιτάλ θα ολοκληρωθεί με συνθέσεις Γιόκοχ, Μπρόουερ, Μπρίττεν και Κόσκιν που θα παρουσιάσει η σολίστ Άννα-Μαρία Γαλάνη, η οποία έχει στο ενεργητικό της εμφανίσεις σε αίθουσες συναυλιών και φεστιβάλ.

Ο Νότης Μαυρουδής επί πέντε δεκαετίες, παράλληλα με τη διδασκαλία, έχει δυναμική παρουσία στα κιθαριστικά δρώμενα της χώρας μας. Σπούδασε κιθάρα στο Εθνικό Ωδείο με τον Δημήτρη Φάμπα και το 1969 στην Ισπανία με τον Χοσέ Τομάς. Ως σολίστ και καθηγητής κιθάρας αλλά και ως συνθέτης έντεχνων τραγουδιών έχει δώσει συναυλίες και ρεσιτάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το 1965 τιμήθηκε με α΄ βραβείο στο Φεστιβάλ Τραγουδιού της Θεσσαλονίκης και το 1969 με α΄ βραβείο σε διεθνή διαγωνισμό κιθάρας στο Μιλάνο. Το 1990 σύνθεσή του βραβεύτηκε στον διεθνή διαγωνισμό παιδικού τραγουδιού στη Λισσαβόνα. Την ίδια χρονιά η Πρεσβεία της Βραζιλίας στην Ελλάδα τού απένειμε το βραβείο «Βίλλα Λόμπος» για την προσφορά του στη διάδοση του έργου του βραζιλιάνου συνθέτη στην Ελλάδα.

Έχει συνθέσει μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά και συνεργάζεται με ραδιοφωνικούς σταθμούς. Άρχισε να διδάσκει κιθάρα το 1969 στη Δημοτική Μουσική Ακαδημία του Μιλάνου και συνέχισε στην Ελλάδα, όπου διδάσκει ανελλιπώς από το 1975. Έχει αναλάβει κατά καιρούς υπεύθυνες θέσεις σε κρατικά ιδρύματα και οργανισμούς και έχει διατελέσει καλλιτεχνικός διευθυντής σε φεστιβάλ. Από τον Ιούνιο του 2013 είναι μέλος του ΔΣ της Καμεράτα. Από το 1983 έως το 1987 εξέδιδε και διηύθυνε το περιοδικό κιθάρας Tar και οργάνωνε συναυλίες με δημοφιλείς κιθαριστές. Από τον Οκτώβριο του 2006 το περιοδικό επαναλειτουργεί υπό τη διεύθυνσή του σε διαδικτυακή μορφή, ενώ παράλληλα εκπέμπει και το ομώνυμο διαδικτυακό ραδιόφωνο.

Ο Νότης Μαυρουδής έχει ηχογραφήσει 30 προσωπικούς δίσκους με έργα για κλασική κιθάρα και δικές του συνθέσεις. Τραγούδια του έχουν ερμηνεύσει γνωστοί τραγουδιστές. Το 2000 άρχισε να εκδίδει τη δισκογραφική σειρά Café de l’art (κιθαριστικά ντουέτα), διασκευάζοντας και ηχογραφώντας έργα από διαφορετικά είδη και εποχές, η οποία τιμήθηκε με το βραβείο Αρίων το  2005 και το 2006. Από το 2002 ως το 2006  υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής του δισκογραφικού label Corifeo (υπήρξε επίσης ιδρυτής του), το οποίο διακρίθηκε για τις εξαιρετικές εναλλακτικές εκδόσεις του.

Τον Φεβρουάριο του 2008 κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο περί μουσικής και πολιτισμού (Ηχολογήματα). Το 2013 εκδόθηκε το επίτομο και διαδικτυακό (εφαρμογή) αρχείο ονομάτων Παγκόσμιο χρονολόγιο της μουσικής, που αρχειοθέτησε και επιμελήθηκε ο ίδιος, ενώ την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και το τρίτο του βιβλίο με τίτλο Περί ελληνικού τραγουδιού το ανάγνωσμα…

Ο Γιώργος Τοσικιάν σπούδασε κιθάρα με τον Ιάκωβο Κολανιάν στο Σύγχρονο Ωδείο Αθήνας, απ’ όπου αποφοίτησε το 2004 με άριστα παμψηφεί. Παρακολούθησε σεμινάρια των καταξιωμένων κιθαριστών Μανουέλ Μπαρρουέκο, Ρολάν Ντυένς, Όσκαρ Γκίλια, Ευάγγελου Ασημακόπουλου και Λίζας Ζώη.

Διακρίθηκε σε πανελλήνιους διαγωνισμούς αποσπώντας πρώτα βραβεία και τιμητική διάκριση από τον Σύλλογο Φίλων της Κιθάρας «Δ. Φάμπας». Από το 2005 δίνει ρεσιτάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει πάρει μέρος, μεταξύ άλλων, σε φεστιβάλ κιθάρας στην Πάτρα, σε Φεστιβάλ Αναγεννησιακής Μουσικής, στο Φεστιβάλ Ekon (Αγγλία), στην Ευρωπαϊκή Γιορτή Μουσικής, στη Θερινή Ακαδημία Κλασικής Κιθάρας, στις Ημέρες Μουσικής Πρέβεζας. Από το 2007 είναι μόνιμος συνεργάτης και μέλος της ορχήστρας του συνθέτη Γ. Βαρσαμάκη. Τα τελευταία χρόνια συμμετέχει στο κιθαριστικό σύνολο Κίθαρις. Από το 2011 συνεργάζεται (ντουέτο) με τον κιθαριστή-συνθέτη Νότη Μαυρουδή. Το 2010 κυκλοφόρησε ο πρώτος του δίσκος Guitar Music by Greek Composers και το 2013 ο δεύτερος με τίτλο Mosaic. Διδάσκει κλασική κιθάρα στη «Σύγχρονη μουσική παιδεία» και στο Ωδείο Φ. Νάκας.

Η Μόρφω Τσαϊρέλη μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Έκανε μαθήματα φωνητικής με τον Φραγκίσκο Βουτσίνο και την Άννα Διαμαντοπούλου. Μελετά τραγούδι στο Εθνικό Ωδείο  με τη Στέλλα Χροναίου. Έχει συνεργαστεί με σημαντικούς έλληνες συνθέτες (Γ. Ανδρέου, Η. Λιούγκος, Κ. Καλδάρας, Γ. Σταυριανός, Σ. Βαμβακάρης, Χ. Τσιαμούλης, Η. Βαβάτσικας) και τραγουδιστές (Δ. Μητροπάνος, Ε. Τσαλιγοπούλου, Κ. Μακεδόνας, Γ. Κότσιρας κ.ά.). Εμφανίζεται σε μουσικές σκηνές και συνεργάζεται με τον Νότη Μαυρουδή, καθώς και με τον ερμηνευτή και συνθέτη Ηρακλή Βαβάτσικα σε συναυλίες και δίσκους ως μέλος του ντούο «Για φωνή και ακορντεόν». Από το 2009 συμπράττει με το Κουιντέτο Τangarto σε συνθέσεις Πιατσόλλα και σε τάνγκο. Έχει συνεργαστεί με το κουαρτέτο σαξοφώνων Sax on off.