Μετάβαση στην EUphoria: Η Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021

Στις 11 Νοεμβρίου, η επιτροπή εμπειρογνωμόνων, που εξέτασε τους φακέλους υποψηφιότητας των ελληνικών πόλεων για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2021, αποφάσισε ομόφωνα να απονείμει τον τίτλο στην Ελευσίνα.

Ο φάκελος υποψηφιότητας περιλαμβάνει λεπτομερή ανάλυση της κεντρικής ιδέας και του καλλιτεχνικού προγράμματος που θα υλοποιηθεί, του οικονομικοτεχνικού σχεδιασμού για την υλοποίηση της πρότασης, που περιλαμβάνει τις κτηριακές υποδομές και τις αστικές αναπλάσεις που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, τις πηγές χρηματοδότησης και τη στρατηγική μάρκετινγκ, της ευρωπαϊκής του διάστασης και τέλος, του αναμενόμενου αντικτύπου στην ανάπτυξη της πόλης και του πολιτιστικού τομέα γενικά.

Με τίτλο «Μετάβαση στην EUphoria», η πρόταση της Ελευσίνας εστιάζει στην κεντρική πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη: στην ανάγκη επαναπροσδιορισμού της έννοιας και του περιεχομένου του «ευ» – το οποίο μεταγραφόμενο στα αγγλικά ισοδυναμεί με το ακρωνύμιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – σε κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό επίπεδο. Η πρόταση ακολουθεί τη φιλοσοφία της Ατζέντας 21 για τον Πολιτισμό (Agenda 21 for Culture) του ΟΗΕ, η οποία αναγνωρίζει τον πολιτισμό ως τέταρτο πυλώνα βιώσιμης ανάπτυξης, δίπλα στην κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον και την οποία υιοθέτησε ο Δήμος Ελευσίνας το Φεβρουάριο του 2015.

Παράλληλα, η πρόταση της Ελευσίνας προβάλει μία διαφορετική από τη στερεοτυπική εικόνα της Ελλάδας του ήλιου και της θάλασσας: την Ελλάδα της παραγωγής. Η Ελευσίνα είναι η παραγωγική μηχανή της ελληνικής οικονομίας, καθώς στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή παράγεται περίπου το 30% του ΑΕΠ της χώρας. Μέσα από τη διαδικασία της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, η Ελευσίνα ως παραγωγική μηχανή της χώρας επιδιώκει να μετατραπεί σε ένα δυναμικό κέντρο δημιουργικότητας, καινοτομίας και έντασης γνώσης και σε κόμβο διασύνδεσης του ελληνικού πολιτιστικού χώρου με τον ευρωπαϊκό.

Ο φάκελος που κατέθεσε η Ελευσίνα είναι το αποτέλεσμα συστηματικής δουλειάς δύο ετών, στην οποία συστρατεύτηκαν όλες οι δυνάμεις της πόλης και της ευρύτερης περιοχής: ο Δήμος, η Περιφέρεια, όλοι οι Δήμοι της Δυτικής Αττικής, οι παραγωγικές δυνάμεις της πόλης, μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις της περιοχής, πολιτιστικοί σύλλογοι, κοινωνικοί φορείς όπως το Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας κ.α. Την ευθύνη της διαμόρφωσης του φακέλου και του συντονισμού της υποψηφιότητας ανέλαβε η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Ελευσίνα 2021», που συστάθηκε ειδικά γι’ αυτό το σκοπό, με Πρόεδρο το Δήμαρχο Ελευσίνας κ. Γιώργο Τσουκαλά και 11μελές Διοικητικό Συμβούλιο, με μέλη τους Κλεοπάτρα Αμπατζόγλου – Ελευσίνια καλλιτέχνη, Μαρία Βασιλείου – Αρχιτέκτονα & Πρόεδρο του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Ελευσίνας, Κέλλυ Διαπούλη – Θεατρολόγο με ειδίκευση στην ευρωπαϊκή πολιτιστική πολιτική και διαχείριση, Κωνσταντίνο Καλέση – Ελευσίνιο επιχειρηματία του τουριστικού κλάδου, Γαβριήλ Καμπάνη – Πρόεδρο της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Ελευσίνας, Σπύρο Κόλλια – Εκπρόσωπο της Περιφέρειας Αττικής, Ευάγγελο Κυριακίδη – Αρχαιολόγο & Διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Διαχείρισης Πολιτιστικής Κληρονομιάς που λειτουργεί στην Ελευσίνα, Καλλιόπη Παπαγγελή – Διευθύντρια της τοπικής εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, Γιώργο Σκιάνη – Ιστορικό Τέχνης & Επιμελητή του εικαστικού προγράμματος των Αισχυλείων, Πέγκυ Τσολακάκη – Ελευσίνια Πολεοδόμο & Χωροτάκτη, Νίκο Ψούνη – Δημοτικό Σύμβουλο.

Κύριος χρηματοδότης από την αρχή μέχρι το τέλος της υποψηφιότητας ήταν ο Δήμος Ελευσίνας, ενώ και η Περιφέρεια Αττικής χρηματοδότησε δράσεις της υποψηφιότητας με την πρόκριση της Ελευσίνας στην τελική φάση του διαγωνισμού. Χρυσοί χορηγοί της υποψηφιότητας ήταν οι εταιρείες Ελληνικά Πετρέλαια, Metron, Polyeco και η Τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν και ασημένιος χορηγός η εταιρεία ΔΕΣΦΑ. Επίσης, οι εταιρείες Καριώτης Audio & Lighting, Κληρονόμος Επιγραφές και το ξενοδοχείο Elefsina στήριξαν την υποψηφιότητα ως χορηγοί έργου.

Με την ανακήρυξη της πόλης σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης ξεκινά η υλοποίηση του προγράμματός της, όπως αυτό έχει περιγραφεί στο φάκελο υποψηφιότητας. Το πρόγραμμα που έχει κατατεθεί είναι δεσμευτικό και επιδεκτικό τροποποιήσεων μόνο κατόπιν συνεννόησης και έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Επιτροπής Παρακολούθησης, η οποία ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να παρακολουθεί και να αξιολογεί την ορθή εκτέλεση του έργου. Σε περίπτωση που η Επιτροπή Παρακολούθησης κρίνει ότι το έργο δεν υλοποιείται με βάση τον προβλεπόμενο σχεδιασμό έχει δικαίωμα να αφαιρέσει τον τίτλο. Έτσι, η επιτυχία της Ελευσίνας δεν είναι απλώς ένα τοπικό εγχείρημα, αλλά μία εθνική υπόθεση στην οποία αξίζει να συστρατευθούν οι πολιτικές, παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις όλης της χώρας.

Με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, οι φάκελοι και των 14 υποψήφιων πόλεων για τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Υπουργείο Πολιτισμού και μπορείτε να τους βρείτε στον παρακάτω σύνδεσμο:
http://ecoc2021.culture.gr/el/bid-books-of-the-greek-candidate-cities-for-the-ecoc-2021/

Σημείωμα για το Καλλιτεχνικό Πρόγραμμα της Ελευσίνας 2021

Η ιδέα του καλλιτεχνικού προγράμματος της Ελευσίνας 2021 συνοψίζεται στη φράση «Μετάβαση στην EUphoria». Αναφέρεται στην κρίση που βιώνει σήμερα τόσο η Ελλάδα, όσο και ολόκληρη η Ευρώπη και στην ανάγκη επαναπροσδιορισμού της έννοιας του «ευ» στον κοινωνικό τομέα, στον οικονομικό τομέα ο οποίος συνδέεται στενά με το ζήτημα της εργασίας τόσο ως βιοπορισμού, όσο και ως μέσου ολοκλήρωσης και αναγνώρισης του ατόμου και τέλος, στον τομέα του περιβάλλοντος, που σχετίζεται με την ανάγκη εξισορρόπησης ανάμεσα στην ανάπτυξη και την προστασία των φυσικών πόρων.

Αυτοί οι τρεις τομείς αποτελούν τις τρεις Κεντρικές Θεματικές του προγράμματός μας. Στη Θεματική EUrbanization εστιάζουμε στις κοινωνικοπολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη, στην ανάγκη δηλαδή επαναπροσδιορισμού της σχέσης μας με τον Άλλο, είτε αυτός είναι ο συμπολίτης μας, είτε ο ξένος. Στη Θεματική The EU Working Classes εστιάζουμε στις οικονομικές και εργασιακές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη, στους μετασχηματισμούς που υφίσταται σήμερα το πεδίο της εργασίας. Τέλος, στη Θεματική EUnvironment εστιάζουμε στην ανάγκη επαναπροσδιορισμού της σχέσης μας με το περιβάλλον. Κάθε Κεντρική Θεματική περιλαμβάνει Τρία Μεγάλα Προγράμματα, τα οποία προσεγγίζουν διαφορετικές περιοχές της ευρύτερης προβληματικής που θίγει κάθε θεματική.

EUrbanization

Η Θεματική EUrbanization περιλαμβάνει τα Προγράμματα «Ευρώπη των Πολιτών», «Ευρώπη Κόρη του Φοίνικα» και «Μυστήρια». Το πρώτο προσεγγίζει τις κοινωνικοπολιτικές προκλήσεις της Ευρώπης από μέσα, δηλαδή εστιάζοντας στην ίδια την Ευρώπη, το δεύτερο απ’ έξω, εστιάζοντας στον Αραβικό Κόσμο, ενώ το τρίτο εξετάζει τη σχέση της πόλης με την τέχνη και το συλλογικό φαντασιακό. Αφετηρία του προγράμματος «Ευρώπη των Πολιτών» είναι η ιδέα της ενωμένης Ευρώπης: η ιδρυτική της φιλοδοξία για ένα οικονομικό, πολιτικό και πολιτισμικό μόρφωμα που θα εγγυάται την ευημερία όλων των ανθρώπων σε αντιδιαστολή με τη σημερινή της κατάσταση. Μέσα από μια σειρά δράσεων, εστιάζουμε στη δημοκρατία που απειλείται σήμερα από τον εθνικισμό, το λαϊκισμό και την ξενοφοβία και επανεξετάζει το ζήτημα της εθνικής ταυτότητας. Για παράδειγμα, στη δράση «Βαλκανική Αγορά» δημιουργούμε μία πλατφόρμα συνεργασίας και ένα think tank με σκοπό τη δημιουργία έργων από Βαλκάνιους καλλιτέχνες επάνω στα θέματα της ταυτότητας και της διαμόρφωσης των εθνικών κρατών στα Βαλκάνια. Το Πρόγραμμα «Ευρώπη Κόρη του Φοίνικα» εμπνέεται από τη μορφή της μυθικής Ευρώπης, η οποία κατάγεται από τη Φοινίκη, δηλαδή την περιοχή της σημερινής Συρίας. Μέσα από μια σειρά δράσεων επιχειρούμε να αναπτύξουμε μια καλύτερη κατανόηση των χωρών του αραβικού κόσμου και του προσφυγικού ζητήματος. Τέλος, το Πρόγραμμα «Μυστήρια» εστιάζει στη σχέση της πόλης με την τέχνη, στο πώς μέσω των φεστιβάλ η πόλη δημιουργεί το δικό της αφήγημα και προβάλλεται στο συλλογικό φαντασιακό. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος σχεδιάζουμε μεταξύ άλλων, ένα διεθνές φεστιβάλ site specific, που θα μετατρέπει όλη την πόλη σε υλικό δημιουργίας για τους καλλιτέχνες.

The EU Working Classes

H Θεματική The EU Working Classes περιλαμβάνει τα Προγράμματα “Art Industry”, «Το Μέλλον Αρχίζει Εδώ» και “Culture My Profession / Culture My Hobby”. To πρώτο προσεγγίζει την προβληματική του μετασχηματισμού του πεδίου της εργασίας και του εργασιακού περιβάλλοντος του Αύριο μέσα από τη σύζευξη της τέχνης με τη βιομηχανία, το δεύτερο μέσα από τη σύζευξη της τέχνης με την επιστήμη και τις νέες τεχνολογίες, ενώ το τρίτο εστιάζει στους μετασχηματισμούς που υφίσταται ο πολιτιστικός χώρος ως εργασιακό πεδίο, αναζητώντας νέα μοντέλα στήριξης των καλλιτεχνών και των επαγγελματιών του πολιτιστικού χώρου.

EUnvironment

Η Θεματική EUnvironment προσεγγίζει το ζήτημα του περιβάλλοντος μέσα από τα Προγράμματα «Δήμητρα – Μητέρα Γη», «Περσεφόνη» και «Οικοπολιτισμός». Το πρώτο προσεγγίζει το περιβαλλοντικό ζήτημα μέσα από την περιοχή της τροφής και της γεωργίας, το δεύτερο μέσα από την περιοχή του αστικού πράσινου και το τρίτο μέσα από την περιοχή της κλιματικής αλλαγής, της ενέργειας και της ανακύκλωσης. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο του προγράμματος «Περσεφόνη» δημιουργούμε στις γειτονιές της Ελευσίνας τρεις μεγάλους κάθετους κήπους, οι οποίοι θα λειτουργούν ως πολιτιστικά κέντρα γειτονιάς, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη βελτίωση του μικροκλίματος της περιοχής, ενώ στο πλαίσιο του προγράμματος «Οικοπολιτισμός» σχεδιάζουμε ένα διεθνές φεστιβάλ που συνδέει την τέχνη με την οικολογία.

Προγράμματα Υποδομής

Τέλος, υπάρχουν δύο προγράμματα υποδομής, το «Κέντρο Ανάπτυξης Ικανοτήτων και Καινοτομίας» και το «Ζωντανό Μουσείο» που διατρέχουν όλο το καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Το πρώτο περιλαμβάνει προγράμματα επιμόρφωσης τόσο για τους καλλιτέχνες, όσο και για διαχειριστές και την ομάδα της Ελευσίνας 2021, προκειμένου να ανταπεξέλθει επιτυχώς στις ανάγκες της διοργάνωσης. Επίσης, προβλέπεται η δημιουργία ενός FabLab μέσα στο Κέντρο, το οποίο θα είναι ανοιχτό στην κοινότητα και τις επιχειρήσεις της περιοχής. Το «Ζωντανό Μουσείο» είναι το βασικό πρόγραμμα παρακαταθήκης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ, με συντονιστές τους Καθηγητές Βάνα Ξένου και Γιώργο Παρμενίδη και επιχειρεί να μετατρέψει όλη την πόλη σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο μουσείο, αναδεικνύοντας τα πολλαπλά της αφηγήματα.

Κάθε πρόγραμμα περιλαμβάνει κεντρικές δράσεις που ξεκινούν ήδη από το 2017, κορυφώνονται το 2021, ενώ ορισμένες συνεχίζουν και μετά το 2021 ως παρακαταθήκη της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι η «Αγορά για την Ευρώπη», ένα διεθνές φεστιβάλ παραστατικών τεχνών, το EcoCulture Festival, το διεθνές φεστιβάλ site specific City Mysteries και οι Κάθετοι Κήποι, που φιλοδοξούμε να γίνουν εστίες πολιτιστικής δημιουργίας σε επίπεδο γειτονιάς. Η διαδικασία οικοδόμησης του προγράμματος προς το 2021 επενδύει σημαντικά στη διασύνδεση της ελληνικής σκηνής με την ευρωπαϊκή μέσω της δημιουργίας δικτύων και μέσα από συναντήσεις δικτύωσης που ξεκινούν ήδη από το 2017 καθώς και στην ανάπτυξη των ικανοτήτων καλλιτεχνών και επαγγελματιών μέσα από προγράμματα επιμόρφωσης τόσο για νέες τεχνικές όσο και σε ζητήματα διαχείρισης και παραγωγής. Επίσης, περιλαμβάνει residencies και αναθέσεις νέων έργων, ώστε τα έργα του προγράμματος να προκύψουν μέσα από ένα διάλογο με την πόλη και με την ενεργή συμμετοχή των κατοίκων.

Όλες οι δράσεις του προγράμματος πραγματοποιούνται μέσα από συνεργασίες Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Έχουμε ήδη συνεργασία με φορείς όπως το Theatre de la Ville, το Διεθνές Δίκτυο για τις Σύγχρονες Παραστατικές Τέχνες ΙΕΤΜ, την Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα για την Τέχνη στο Δημόσιο Χώρο In Situ, την Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα για το Σύγχρονο Χορό Aerowaves, το Fondazione Pistoletto και καλλιτέχνες όπως οι Rimini Protokoll, οι Wunderbaum, η Sasha Waltz, ο Romeo Castellucci κ.α. Στόχος μας είναι μέσα από τις συνεργασίες αυτές και τις συναντήσεις δικτύωσης, η Ελευσίνα να γίνει ένα σημείο αναφοράς για τη διασύνδεση του σύγχρονου ελληνικού καλλιτεχνικού χώρου με τον ευρωπαϊκό.

Τέλος, σε επίπεδο παρουσίασης του προγράμματος κατά το 2021, χρησιμοποιούμε το μύθο της Περσεφόνης και της εναλλαγής των εποχών για να μιλήσουμε για πτυχές της μετάβασης των Ευρωπαϊκών κοινωνιών. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούμε ένα συνεκτικό αφήγημα που έχει τη μορφή ενός έργου έξι πράξεων και διαρκεί ένα χρόνο.

Το αφήγημα της «Μετάβασης στη EUphoria»

Ως ενιαίο έργο που εξελίσσεται κατά τη διάρκεια ενός έτους, το πρόγραμμά μας περιλαμβάνει Έξι Πράξεις:

1. Πάντων Χρημάτων Μέτρον Άνθρωπος (Έναρξη/Χειμώνας).
2. Η Επιστροφή της Περσεφόνης (Εαρινή Ισημερία / Άνοιξη).
3. An Agora for Europe (Ημέρα της Ευρώπης / Μάιος: H κοινωνικοπολιτική διάσταση της Μετάβασης στη EUphoria: “EUrbanization”).
4. Booming (Ευρωπαϊκές Ημέρες Ανάπτυξης & Ευρωπαϊκή Γιορτή Μουσικής / Καλοκαίρι: Η οικονομική διάσταση της Μετάβασης στην EUphoria: “The EU Working Classes”).
5. Αναστοχασμός (Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς / Φθινόπωρο: Η περιβαλλοντική διάσταση της Μετάβασης στη EUphoria: “EUnvironment”).
6. Κάθε Τέλος και Μια Αρχή (Λήξη/Δεκέμβριος).

Το αφήγημά μας ξεκινά από την κεντρική αξία πάνω στην οποία θεμελιώνεται η «Μετάβαση στη EUphoria»: την ανάδειξη της ανθρώπινης ευτυχίας σε μέτρο για όλα τα πράγματα. Έτσι, η Πρώτη Πράξη τιτλοφορείται «Πάντων Χρημάτων Μέτρον Άνθρωπος» και το χρονικό διάστημα από τον Ιανουάριο μέχρι την Εαρινή Ισημερία επικεντρώνεται σε πρότζεκτ που αφορούν την ανθρώπινη φύση, τη συμμετοχικότητα και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα. Η Δεύτερη Πράξη που σηματοδοτείται από τον ερχομό της Άνοιξης και της Περσεφόνης, της αιώνιας Νέας, επικεντρώνεται στους νέους. Και ενώ βρισκόμαστε ακόμη στην Άνοιξη, που ως εποχή συμβολίζει το νέο ξεκίνημα, περνάμε στην Τρίτη Πράξη τον Μάιο και στην ιδέα της ενωμένης Ευρώπης, το νέο ξεκίνημα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο που επαγγελόταν την κοινωνικοπολιτική «Άνοιξη» της Γηραιάς Ηπείρου. Έτσι, στην Τρίτη Πράξη το πρόγραμμά μας εστιάζει στις κοινωνικοπολιτικές προκλήσεις της Μετάβασης και περιλαμβάνει τα περισσότερα από τα πρότζεκτ της Θεματικής “EUrbanization“. Ακολουθεί το Καλοκαίρι, που είναι η εποχή της καρποφορίας και της παραγωγής. Έτσι, η Τέταρτη Πράξη που εστιάζει στα ζητήματα της παραγωγής, δηλαδή στις οικονομικές και εργασιακές προκλήσεις που θέτει η «Μετάβαση». Εδώ συγκεντρώνονται τα περισσότερα πρότζεκτ της Θεματικής “The EU Working Classes”. Μέτα την έκρηξη του καλοκαιριού έρχεται το Φθινόπωρο, που είναι εποχή αναστοχασμού και προετοιμασίας για την επόμενη Άνοιξη. Έτσι, η Πέμπτη Πράξη εστιάζει στη μνήμη και στην κληρονομιά, άρα στο περιβάλλον, που είναι η σημαντικότερη κληρονομιά που παραλάβαμε από τις προηγούμενες και οφείλουμε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Εδώ εστιάζουμε στις περιβαλλοντικές προκλήσεις της Μετάβασης και στα περισσότερα πρότζεκτ της Θεματικής “EUnvironment”. Παράλληλα, από τον Νοέμβριο και μετά ξεκινά ο αναστοχασμός επάνω στα επιτεύγματα και την κληρονομιά της ΠΠΕ, που μας οδηγεί στην Έκτη Πράξη, η οποία ταυτίζεται με το κλείσιμο της διοργάνωσης, επιβεβαιώνοντας ότι η «Μετάβαση» έχει συντελεστεί και βρισκόμαστε ήδη στην αρχή μιας νέας εποχής.

Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα είναι αποτέλεσμα πολύμηνης εργασίας μιας μεγάλης ομάδας επιμελητών και καλλιτεχνών από την Ελευσίνα, την Ελλάδα και το εξωτερικό. Ειδικότερα, η ομάδα διαρθρώθηκε ως εξής:

Καλλιτεχνική Διευθύντρια: Κέλλυ Διαπούλη

Ομάδα Κεντρικών Επιμελητών:

Γιώργος Αλεξάνδρου: Αρχιτέκτων, Κεντρικός Επιμελητής του τομέα αρχιτεκτονικής
Αγγελική Λαμπίρη: Πολιτιστική Διαχειρίστρια, Υπεύθυνη Παραγωγής
Κωστάντια Μάνθου: Αρχιτέχνων & Designer, Κεντρική Επιμελήτρια του τομέα της δημιουργικής βιομηχανίας
Καλλιόπη Παπαγγελή: Αρχαιολόγος, Κεντρική Επιμελήτρια του τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς
Γιώργος Σκιάνης: Ιστορικός Τέχνης, Κεντρικός Επιμελητής του τομέα των εικαστικών
Συνεργάτες Επιμελητές: Λία Δήμου (Sound Factory), Δηώ Καγγελάρη (Κεντρικό Γεγονός – Romeo Castellucci), Δήμητρα Κουζή (επιμέλεια προγραμμάτων ντοκιμαντέρ), Ευάγγελος Κυριακίδης (ConServing), Henk Keizer (AgriCulture), Marie Le Sourd (Ideation Lab, Green Incubator), Δημήτρης Μιχάλαρος (AgriCulture), Βάνα Ξένου – Γιώργος Παρμενίδης (Το Ζωντανό Μουσείο), Φιόνα Οικονομίδου (AgriCulture, fARTory), Τίνα Πανδή – Σταμάτης Σχιζάκης (Alter Fabrication), Κάτια Παπασπηλιοπούλου (Ιστορία και ιστορίες, Το ταξίδι του Σπόρου Ευφορίδη από την Ελευσίνα στην Ευρώπη), Έλενα Συμεωνίδου (Περσεφόνη), Σύλλας Τζουμέρκας (Go Live!), Γιάννης Τσιατσιάνης (μουσικό πρόγραμμα του Share The Light), Φροσύνη Τρούσσα (Moving Europe), Nan Van Houte (Αισχύλος).

Φωτογραφία: Λεπτομέρεια από το λιμάνι της πόλης της Ελευσίνας – photocredits Γιώργος Κοκκινιώτης