Μία γοητευτική μουσική περιήγηση στη μαγευτική Ιταλία, υπό τη μουσική διεύθυνση του φερέλπιδος 32χρονου Γιώργου Μπαλατσινού, του δραστήριου αρχιμουσικού που κέρδισε πρόσφατα το 2ο Βραβείο International Concert Competition (στην κατηγορία Διεύθυνσης Ορχήστρας) στο Βερολίνο και με την συμβολή του διακεκριμένου Ιταλού πιανίστα Φραντσέσκο Νικολόζι.
Αυτή είναι η «ταυτότητα» της συναυλίας που θα δώσει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών την Παρασκευή 20 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, σε συνεργασία με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, με πρόγραμμα που ανακαλεί την ιστορία της Ιταλίας (Φραντσέσκα ντα Ρίμινι), τα τοπία της (Πηγές της Ρώμης) και φυσικά τη μουσική της (Ρεσπίγκι, Μαρτούτσι, Μπουζόνι) και διαπνέεται από ρομαντισμό, πάθος και μελωδικότητα.
Το πρόγραμμα θα αρχίσει με τις περίφημες «Κρήνες της Ρώμης», το αριστούργημα του Ιταλού συνθέτη Οτορίνο Ρεσπίγκι το οποίο είναι διαρθρωμένο σε τέσσερις ενότητες, καθεμία εκ τω οποίων αναφέρεται και σε ένα σιντριβάνι της Ρώμης σε διαφορετική στιγμή της μέρας, κατά την οποία ο ιδιαίτερος χαρακτήρας κάθε σιντριβανιού βρίσκεται σε μεγαλύτερη αρμονία με το περιβάλλον. Το συμφωνικό ποίημα «Κρήνες της Ρώμης» είναι μέρος της Ρωμαϊκής Τριλογίας (που συμπληρώνεται από τα «Πεύκα της Ρώμης» και «Ρωμαϊκές Γιορτές»), το διασημότερο έργο του, γεννημένου στη Μπολόνια, Ρεσπίγκι, το οποίο έγραψε εμπνευσμένος από την Αιώνια Πόλη. Εκεί έζησε από το 1913 ως το τέλος της ζωής του και εκεί πρωτοπαίχτηκαν οι, γραμμένες κατά την περίοδο 1915-1916, «Κρήνες της Ρώμης», το Μάρτιο του 1917, υπό τη μουσική διεύθυνση του Αντόνιο Γκουαρνιέρι.
O «αυτοκράτορας του πιάνου» Φραντς Λιστ ήταν ο πρώτος μεγάλος βιρτουόζος πιανίστας που περιόδευσε στην ιβηρική χερσόνησο, τη διετία 1844-1845, γνωρίζοντας το τοπικό μουσικό ιδίωμα, που ενέπνευσε -αρκετά χρόνια αργότερα- τη σύνθεση της Ισπανικής Ραψωδίας (1858) για σόλο πιάνο. Το 1893-94, ένας από τους πιο διάσημους μαθητές του, ο Ιταλός συνθέτης, πιανίστας, παιδαγωγός και λόγιος της μουσικής Φερούτσιο Μπουζόνι μετέγραψε την Ισπανική Ραψωδία για πιάνο και ορχήστρα. Η μεταγραφή είναι απολύτως πιστή στο πνεύμα του Λιστ, αφού αναδεικνύει ισορροπημένα τόσο τη δεξιοτεχνική λάμψη της αρχικής πιανιστικής εκδοχής όσο και τη συμφωνικότητά της. Αυτήν καλείται να αναδείξει τώρα στη συναυλία της Κ.Ο.Α. ως σολίστ ο εξαιρετικός πιανίστας Φραντσέσκο Νικολόζι.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο ίδιος άλλωστε θα συμπράξει με την Ορχήστρα και για την ερμηνεία του έργου «Νυχτερινό» του Τζουζέπε Μαρτούτσι. Ένα σημαντικό κομμάτι του συνθετικού έργου του τελευταίου είναι κομμάτια (σε μικρές κατά κανόνα φόρμες) για σόλο πιάνο, αφού ο ίδιος μάλιστα ήταν δεινός βιρτουόζος του οργάνου. Το ατμοσφαιρικό και βαθιά αισθαντικό «Νυχτερινό», γράφτηκε αρχικά για πιάνο το 1891, σε μία περίοδο συνθετικής ωριμότητας, κατά την οποία ο Μαρτούτσι θήτευε ως διευθυντής του Μουσικού Λυκείου της Μπολόνια. Ενορχηστρώθηκε δέκα χρόνια μετά (1901) και με αυτή τη μορφή έγινε ένα από τα πιο προβεβλημένα έργα του, ειδικά χάρη στον θρυλικό αρχιμουσικό Αρτούρο Τοσκανίνι, ο οποίος συχνά στη μεγαλειώδη καριέρα του διηύθυνε έργα του Μαρτούτσι.
Το φθινόπωρο του 1876 ο Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκυ συνέθεσε μία συμφωνική φαντασία εμπνευσμένος από την ιστορία της Φραντσέσκα ντα Ρίμινι: η Φραντσέσκα έζησε στο δεύτερο μισό του 13ου αιώνα και υπήρξε κόρη του δούκα της Ραβέννας, ο οποίος και οργάνωσε για πολιτικούς λόγους τον γάμο της με τον Τζοβάνι Μαλατέστα, γιο του Δούκα του Ρίμινι. Εκείνη ωστόσο ερωτεύθηκε τον νεότερο αδερφό του άντρα της, Πάολο. Όταν ο Μαλατέστα ανακάλυψε τον παράνομο δεσμό, μαχαίρωσε θανάσιμα τους δύο εραστές. Η ερωτική και τραγική διάσταση της ιστορίας, εύλογα κέντρισαν το ενδιαφέρον του Τσαϊκόφσκυ. Για ένα διάστημα μάλιστα σκόπευε να γράψει μία όπερα με αυτό το θέμα αλλά, τελικώς, περιορίστηκε στο συμφωνικό έργο, το οποίο και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Μάρτιο του 1877 στη Μόσχα υπό τη διεύθυνση του Νικολάι Ρουμπινστάιν.
Το πρόγραμμα της βραδιάς:
ΟΤΟΡΙΝΟ ΡΕΣΠΙΓΚΙ (1879 – 1936)
Σιντριβάνια της Ρώμης
1. Το σιντριβάνι της Ιουλίας Έπαυλης την αυγή
2. Το σιντριβάνι του Τρίτωνα το πρωί
3. Το σιντριβάνι Τρέβι (Φοντάνα ντι Τρέβι) το μεσημέρι
4. Το σιντριβάνι της Βίλας των Μεδίκων το δειλινό
ΦΡΑΝΤΣ ΛΙΣΤ (1811 – 1886)
Ισπανική Ραψωδία (μεταγραφή για πιάνο και ορχήστρα: Φερούτσιο Μπουζόνι)
ΤΖΟΥΖΕΠΕ ΜΑΡΤΟΥΤΣΙ (1865 – 1909)
Νυχτερινό για ορχήστρα, έργο 70 αρ.1
ΠΙΟΤΡ ΙΛΙΤΣ ΤΣΑΪΚΟΦΣΚΥ (1840 – 1893)
Φραντσέσκα ντα Ρίμινι, συμφωνική φαντασία, έργο 32
Σολίστ: Φραντσέσκο Νικολόζι, πιάνο
Μουσική διεύθυνση: Γιώργος Μπαλατσινός
Της συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία από τον Νίκο Λαάρη για τους κατόχους εισιτηρίων.
Φωτογραφία θέματος: Ο Γιώργος Μπαλατσινός