Διεθνώς αναγνωρισμένος ως ένας από τους πιο ταλαντούχους αρχιμουσικούς της νεότερης γενιάς, ο 43χρονος Γερμανός Έκεχαρντ Στηρ, θα δώσει τη δική του σφραγίδα στην εμβληματική «Φανταστική Συμφωνία» του Μπερλιόζ, έργο-ορόσημο για τη μουσική του 19ου αιώνα, στη συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, την Παρασκευή 22 Μαϊου, στις 20.30, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Το πρόγραμμα της συναυλίας που μας δίνει, κατά τα άλλα, την ευκαιρία να γνωρίσουμε διαφορετικές όψεις της γαλλικής μουσικής του 20ου αιώνα, περιλαμβάνει ακόμα τον «Ύμνο του Σύμπαντος» του σύγχρονου συνθέτη Ναζί Χακίμ, την Πρώτη ραψωδία για κλαρινέτο του Κλωντ Ντεμπυσύ και τη Σουίτα «Σκαραμούς» για κλαρινέτο  του Νταριούς Μιγιώ. Για τα δύο τελευταία με την Κ.Ο.Α. θα συμπράξει ως σολίστ ο κορυφαίος Ισλανδός κλαρινετίστας Ντιμίτρι Ασκενάζυ, γιός του διάσημου πιανίστα Βλαντιμίρ Ασκενάζυ.

Ο, γεννημένος στο Λίβανο, Ναζί Χακίμ έχει καταξιωθεί διεθνώς ως ένας από τους σπουδαιότερους οργανίστες, αυτοσχεδιαστές και συνθέτες της εποχής μας. Μετά από λαμπρές σπουδές στο παρισινό Κονσερβατόριο, κέρδισε πάμπολλους διεθνείς διαγωνισμούς εκκλησιαστικού οργάνου και σύνθεσης και ήταν ο διάδοχος του Ολιβιέ Μεσσιάν ως οργανίστας στην εκκλησία της Αγ. Τριάδος στο Παρίσι. Ο «Ύμνος του Σύμπαντος» γράφτηκε το 1997 και αποτελεί τη συμφωνική εκδοχή του Te Deum για εκκλησιαστικό όργανο. Πηγές έμπνευσης του έργου είναι ο γνωστός ύμνος της  ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας Te Deum laudamus (Σε, τον Θεόν, υμνούμεν) και ένα εδάφιο της Αποκάλυψης (7, 9-12), που περιγράφει ένα τεράστιο πλήθος ανθρώπων κάθε φυλής και γλώσσας να υμνεί τον Θεό.

Το 1910 ο Κλωντ Ντεμπυσύ, έχοντας θητεύσει, ήδη τότε, ένα χρόνο ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ωδείου του Παρισιού, ανέλαβε, στο πλαίσιο των καθηκόντων του, να συνθέσει το κομμάτι για τον διαγωνισμό των ξύλινων πνευστών, που λάμβανε χώρα κάθε χρόνο στο Ωδείο. Έτσι, συνέθεσε την Πρώτη Ραψωδία (αρχικά για κλαρινέτο και πιάνο), που παίχτηκε για πρώτη φορά από έντεκα σπουδαστές κλαρινέτου τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς. Το έργο έτυχε ιδιαιτέρως θερμής υποδοχής και, έτσι, το 1911, ο Ντεμπυσύ αποφάσισε να το ενορχηστρώσει… Ο ίδιος ο συνθέτης θεωρούσε τη Ραψωδία ως ένα από τα πιο γοητευτικά του έργα.

ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!

Ήταν το 1937, όταν ο Νταριούς Μιγιώ κλήθηκε να παραδώσει αρκετά έργα, προκειμένου να ακουστούν κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης των Παρισίων, το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς. Μεταξύ αυτών ήταν και η Σουίτα «Σκαραμούς», που αρχικά γράφτηκε για δύο πιάνα. Η Σουίτα γνώρισε απρόσμενα μεγάλη επιτυχία, που οδήγησε λίγο αργότερα τον Μιγιώ να τη μεταγράψει σε τρείς εκδοχές: για κλαρινέτο ή σαξόφωνο και ορχήστρα ή σαξόφωνο και πιάνο. Στη συναυλία της 22ας Μαϊου θα ακουστεί η πρώτη εκδοχή, με σολίστ τον Ισλανδό, αλλά πλέον πολιτογραφημένο Ελβετό Ντιμίτρι Ασκενάζυ, ο οποίος έχει εμπνεύσει ουκ ολίγους σύγχρονους συνθέτες να γράψουν καινούρια κοντσέρτα για κλαρινέτο.

Η «Φανταστική Συμφωνία» (1830) ήταν η πρώτη συμφωνία που συνέθεσε στη ζωή του ο Μπερλιόζ και όσοι την θεωρούν ως την επαναστατικότερη πρώτη συμφωνία που έχει γραφτεί ποτέ από συνθέτη, μάλλον έχουν δίκιο. Πρόκειται για ένα έργο προγραμματικό, υπό την έννοια ότι η μουσική εκφράζει συγκεκριμένες εικόνες και καταστάσεις μη μουσικής προέλευσης. Κάθε μέρος του έργου περιγράφει με μουσικό τρόπο «επεισόδια» που βιώνει ένας «καλλιτέχνης», τα οποία έχουν σε έναν βαθμό αυτοβιογραφική διάσταση και κινούνται μεταξύ πάθους και παραίσθησης. Αξιοσημείωτη καινοτομία της «Φανταστικής Συμφωνίας» είναι η ύπαρξη μίας έμμονης θεματικής ιδέας (idée fixe), η οποία εμφανίζεται σε όλα τα μέρη της και αποτελεί τη μουσική ενσάρκωση της μορφής της Αγαπημένης. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η χρήση στην ενορχήστρωση οργάνων ασυνήθιστων για μία τυπική συμφωνική ορχήστρα του 1830, όπως η άρπα, η κορνέτα, οι καμπάνες κ.λπ.

Το πρόγραμμα της βραδιάς με μια ματιά:

ΝΑΖΙ ΧΑΚΙΜ (γεν.1955)
Ύμνος του σύμπαντος

ΚΛΩΝΤ ΝΤΕΜΠΥΣΥ (1862–1918)
Πρώτη Ραψωδία για κλαρινέτο και ορχήστρα

ΝΤΑΡΙΟΥΣ ΜΙΓΙΩ (1892–1974)
Σκαραμούς, σουίτα για κλαρινέτο και ορχήστρα, έργο 165d
• Vif
• Modéré
• Brazileira. Mouvement de Samba

ΕΚΤΟΡ ΜΠΕΡΛΙΟΖ (1803–1869)
Φανταστική Συμφωνία, έργο 14 «Επεισόδιο από την ζωή ενός καλλιτέχνη»
• Όνειρα – Πάθη (Largo – allegro agitato e appassionato assai – Religiosamente)
• Ένας Χορός (Valse: Allegro non troppo)
• Σκηνή στους αγρούς (Adagio)
• Πορεία προς το μαρτύριο (Allegretto non troppo)
• Όνειρο μιας οργιαστικής νύχτας (Larghetto – Allegro assai – Allegro – Dies irae – Ronde du Sabbat – Dies irae et Ronde du Sabbat ensemble)

Σολίστ: Ντιμίτρι Ασκενάζυ, κλαρινέτο

Μουσική διεύθυνση: Έκεχαρντ Στηρ

Tης συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία, για τους κατόχους εισιτηρίων.

Σε συνεργασία με τη Γαλλική Πρεσβεία στην Αθήνα και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.