Το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, ένα από τα παραδοσιακά Περιφερειακά Θέατρα της χώρας μας, παρουσιάζει αυτό το καλοκαίρι τους «Όρνιθες» μια από τις σημαντικότερες κωμωδίες του Αριστοφάνη, πραγματοποιώντας περιοδεία σε όλη την Ελλάδα.
Με αφορμή την παράσταση Όρνιθες, το www.culturenow.gr είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, Μιχάλη Αεράκη, ο οποίος απάντησε σε θεατρικές και μόνο… ερωτήσεις.
Συνέντευξη: Νώντας Δουζίνας
Culturenow: Αφορμή της συνέντευξής μας είναι η περιοδεία της κωμωδίας του Αριστοφάνη «Όρνιθες» από το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης. Γιατί επιλέξατε τη συγκεκριμένη παράσταση για το φετινό καλοκαίρι;
Μιχάλης Αεράκης: Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κρήτης επέλεξε για το φετινό καλοκαίρι τους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη για δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει η αγάπη μου για τα ποιητικά έργα της συγκεκριμένης εποχής. Μιας εποχής που σχεδόν προφητικά έχουν να κάνουν και κυρίως να πουν και να σχολιάσουν την αμετροέπεια της εξουσίας, την αλαζονεία, την πτώση των ηθικών αξιών. Ονειρεύεται την χώρα των «πουλιών» μέσα από τους ήρωες του τον Πεισθέτερο και το Ευελπίδη. Ουτοπία; Μπορεί και ναι. Ίσως να είναι σαν το «ταξίδι στην Ιθάκη» του Καβάφη. Ποιος ξέρει; Ο δεύτερος λόγος ήταν το Θέατρο Κρήτης με αυτή του την πρόταση και με αυτούς τους καλλιτεχνικούς συντελεστές να «χτυπήσει» για πρώτη του φορά την πόρτα της Επιδαύρου. Τα καταφέραμε και αισθανόμαστε όλοι μας πολύ περήφανοι. Είμαστε όμως και πολύ χαρούμενοι που οι υπογραφές του Γιάννη Κακλέα, του Μάνου Χατζιδάκι, του Βασίλη Χαραλαμπόπουλου, του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, του Μανόλη Παντελιδάκη και όλων γενικότερα των καλλιτεχνικών συντελεστών βοήθησαν στο να έχουμε μια από τις καλύτερες παραγωγές του Θεάτρου μας.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
C.N.: Είστε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ, ενώ παράλληλα είστε και έμπειρος ηθοποιός; Για να αντεπεξέλθετε στο ρόλο σας, πώς πρέπει να διαχειριστείτε τον «άλλο σας εαυτό», δηλαδή τον ηθοποιό;
M.A.: Όταν ανέλαβα Καλλιτεχνικός Διευθυντής το 2000 δύο-τρία πράγματα ήταν ξεκάθαρα στο μυαλό μου. Ένα από αυτά ήταν να μην χρησιμοποιήσω το Θέατρο αυτό ως μία προσωπική μου καλλιτεχνική ανέλιξη. Το τηρώ απόλυτα κι ας έχουν περάσει 12 χρόνια. Το θέατρο για μένα είναι ιδεολογία και μου αρέσει να το υπηρετώ όποιο ρόλο και αν έχω. Γνωρίζοντας όμως τις βασικές ανάγκες των συνεργατών μου, προσπαθώ να τους διευκολύνω όσο μπορώ στο έργο τους.
C.N.: Παρά την οικονομική συγκυρία, τα ΔΗΠΕΘΕ κρατούν ψηλά την καλλιτεχνική σημαία ακόμη και κατά το φετινό καλοκαίρι. Πόσο δύσκολο είναι αυτό;
M.A.: Πράγματι κάποια ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. εξακολουθούν παρά τις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες και δεν υποστέλλουν τις σημαίες τους. Το κράτος απόν, ο θεσμός πεπαλαιωμένος και κάποια «ψώνια» σαν εμάς συνεχίζουν μόνοι και αβοήθητοι το ταξίδι της μοναξιάς.
C.N.: Πόσο σημαντική είναι η –όποια- βοήθεια λαμβάνουν τα ΔΗΠΕΘΕ από το κράτος;
M.A.: Σας απάντησα ότι το κράτος δια μέσου του πάλαι ποτέ Υπουργείου Πολιτισμού είναι απόν. Τα χρήματα που δίνουν από ελάχιστα έως τίποτα. Ας πάψουν πια να κοροϊδεύουν ή αν έχουν την πολιτική ανδρεία ας τα κλείσουν. Γιατί δε το κάνουν; Και μη μας πουν ότι τα χρήματα για τα 16 ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. είναι πολλά γιατί θα γελάσουμε. Για να γνωρίζει ο κόσμος το ετήσιο κόστος για όλα τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. είναι #1.848.000# €.
C.N.: Το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, διακρίνεται για τις ποιοτικές προσπάθειές του τα τελευταία χρόνια. Ποια είναι τα βασικά κριτήρια με τα οποία καταστρώνετε τα καλλιτεχνικά σας σχέδια, ως ΔΗΠΕΘΕ;
M.A.: Πράγματι το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κρήτης διακρίνεται για τις ποιοτικές προσπάθειες τα τελευταία χρόνια. Αυτό πιστεύω ότι οφείλεται στο ειδικό βάρος που έχει το Θέατρο αυτό για την ιστορία και τον πολιτισμό του νησιού μας. Γιατί πιστεύω, ότι κάνουμε πρέπει να είναι μεγάλο-σπουδαίο και σημαντικό. Εγωιστικό; Πες το κι έτσι. Αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά κριτήρια της μέχρι σήμερα πορείας μας.
C.N.: Πώς φαντάζεστε το μέλλον για εσάς προσωπικά; Στο ρόλο του ηθοποιού ή σε αυτόν του καλλιτεχνικού διευθυντή; Συνδυάζονται αυτά τα δύο;
M.A.: Μακάρι να’ ξερα. Σας είπα πριν ότι το θέατρο για μένα είναι ιδεολογία. Συνεπώς αυτό που με ενδιαφέρει είναι να είμαι μέσα στη βάρκα. Τώρα σε πια θέση της βάρκας, λίγο με ενδιαφέρει.
C.N.: Κατά τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο, ο Αριστοφάνης έχει την τιμητική του. Πού νομίζετε πως οφείλεται αυτό;
M.A.: Στην «άλωση» της χώρας μας. Βγάζουμε από τα σεντούκια της ιστορίας και του πολιτισμού τα άγια των αγίων που είναι ο Αριστοφάνης, ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης, ο Αισχύλος, ο Μακρυγιάννης και άλλοι, για να μας φωνάζουν με στεντόρια φωνή «Τι κάνετε ρε». Τους ακούμε; Ο χρόνος θα δείξει. Για να μην πω ότι ήδη μας έχει δείξει.
C.N.: Οι πρωταγωνιστές του έργου είναι κυρίως νέοι ηθοποιοί. Είναι τυχαίο αυτό;
M.A.: Ο Γιάννης Κακλέας που κάνει και τις επιλογές πιστεύει στους νέους ανθρώπους. Είναι ένας σκηνοθέτης με σταθερή άποψη για το θέατρο χρόνια τώρα. Είναι ένας ροκ σκηνοθέτης. Αντλεί τα μηνύματα της κάθε εποχής από τους νέους ανθρώπους. Το σέβομαι και το εκτιμώ.
C.N.: Ιδιαίτερα σε αυτή την περίοδο, ο κόσμος έχει ανάγκη να «πιαστεί» από κάπου και να ξεχαστεί. Το θέατρο φαντάζει ως ιδανικό αποκούμπι. Θεωρείτε πως το θέατρο έχει έρθει πιο κοντά στον κόσμο τα τελευταία χρόνια;
M.A.: Ο σκοπός της ύπαρξης και της ανάγκης του θεάτρου είναι να ερεθίζει τις ψυχές των ανθρώπων που το παρακολουθούν. Είναι μέσα από την τέχνη του θεάτρου, που είναι η συμπύκνωση όλων των τεχνών, να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Είναι να μας βάζει σε μία διαρκή σκέψη. Εάν όλα αυτά θεωρούνται ως ένα αποκούμπι για όλους μας, τότε ναι η αποστολή του βρίσκεται σε καλό δρόμο. Είμαι σίγουρος όμως ότι το θέατρο και οι άλλες μορφές των τεχνών σε δύσκολες εποχές παγκοσμίως έχουν παίξει σημαντικό ρόλο.
C.N.: Τι νομίζετε πως μπορεί και πρέπει να αλλάξει, στον τρόπο που δημιουργούνται τα καλλιτεχνικά δρώμενα στη χώρα μας;
M.A.: Είναι μία πολύ δύσκολη και πολυσύνθετη ερώτηση. Προχείρως σας απαντώ ότι χρειάζεται αγάπη, σχεδιασμός, ανιδιοτέλεια. Όχι συντεχνίες, κουμπαριές, χρωματιστά γυαλιά, παρέες και βάλτε και ότι άλλο έχετε εντοπίσει εσείς που διαβάζετε αυτά που σας λέω. Η τέχνη του θεάτρου για να ανθίσει και να καρποφορήσει χρειάζεται μία πλήρη ανατροπή.