Mostly Harmless: Έκθεση του Μιχάλη Ζαχαρία στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα

“Η παρόρμηση του μοντερνισμού, μας λένε από την άλλη μεριά, έχει εξαντληθεί. Οποιοσδήποτε πιστεύει ότι είναι avant-garde μπορεί να διαβάσει την ίδια του την διαταγή εκτέλεσης. Αν και θεωρείται οτι το avant-garde ακόμα εξαπλώνεται, δεν φαίνεται να είναι πλέον δημιουργικό. Ο μοντερνισμός είναι κυρίαρχος, αλλά νεκρός.”

Το Μοντέρνο –Ένα Ημιτελές Έργο,  Jürgen Habermas

Αν και ο μοντερνισμός ως αντίκτυπος, κυριαρχεί στην δυτική κουλτούρα και τα περισσότερα χαρακτηριστικά του μπορούν να εντοπιστούν ως ηχώ παντού, φαίνεται πως αυτή η ηχώ φιλτράρεται και αντικατοπτρίζεται με ένα τρόπο που η ουτοπική παρόρμηση –για να χρησιμοποιηθεί η περιγραφή του Fredric Jameson για το μοντερνιστικό όραμα- εκφράζεται στην εποχή μας με έναν ουδέτερο τρόπο, άοπλη και απογυμνωμένη από την ριζοσπαστικότητα της.

Τα τελευταία χρόνια, γίναμε μάρτυρες μιας νοσταλγίας του avant-garde, μιας πιο άμεσης αναδιατύπωσης του μοντερνισμού, αισθητικά πιο κοντά στις απαρχές του, και όλες οι προαναφερθείσες παρατηρήσεις μοιάζει να ισχύουν περισσότερο από ποτέ. Η έκθεση του Μιχάλη Ζαχαρία, Mostly Harmless είναι ένα σύνολο δουλειάς που ασχολείται με τη συγκεκριμένη θεματική, σχολιάζει την ιστορική αξία του μοντερνισμού και ειδικότερα το πώς τον αντιλαμβανόμαστε και τον επαναπροσδιορίζουμε.

Η έκθεση αποτελείται από έξι “σημειώσεις”, που ποικίλουν από εκτυπωμένες σελίδες σε εκτυπώσεις μεγάλου μεγέθους και εγκαταστάσεις στον χώρο, όπου αναγνωρίζεται ως δόγμα ένα σύστημα πεποιθήσεων βασισμένων σε νεωτεριστικά/μοντερνιστικά οράματα, συγχρόνως με την επίγνωση της μεταμοντέρνας ταυτότητας που καθορίζει την σύγχρονη κουλτούρα. Όσο πιο αντιφατικά γίνεται, σε ένα δίπολο που ορίζεται απλώς ως ο μοντερνισμός εναντίον της πραγματικότητας, δημιουργείται μια αντίθεση, που θέτει την αισθητική του μοντερνισμού σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, όπου το όραμα πίσω από την αισθητική διαλύεται σε ένα μείγμα που παράγει ειρωνεία. Σχηματίζοντας πάντα ένα ζευγάρι δεδομένα, μια εμβληματική εικόνα ή έννοια του avant-garde και ένα περιβάλλον που τείνει να απορροφά την ριζοσπαστικότητα της εικόνας, τα έργα παράγουν ένα σχόλιο πάνω στο πώς η σύγχρονη κουλτούρα ενσωματώνει τον μοντερνισμό.