Κείμενα, δραματοποιημένα από ηθοποιούς, φωτίζουν πτυχές της ιστορίας που τα ίδια τα αντικείμενα αφηγούνται, έτσι ώστε συντελεστές και θεατές να συμμετέχουν σε μια εντελώς διαφορετική μουσειακή περιήγηση.
Αποσπασμένα από την αρχική τους συνάφεια, τα μουσειακά εκθέματα χρειάζονται συνήθως πρόσθετα βοηθητικά μέσα προκειμένου να μεταδώσουν στον επισκέπτη το σύνθετο πλέγμα των πληροφοριών που μεταφέρουν. Κάθε εικόνα εμπεριέχει μια αφήγηση με πολλά επίπεδα ανάγνωσης. Κείμενα, όχι κατ’ ανάγκη θεατρικά, γραμμένα κοντά στον χρονολογικό ορίζοντα των αντικειμένων, αναδεικνύουν όψεις που δεν γίνονται αμέσως αντιληπτές και αποκαλύπτουν το συναισθηματικό φορτίο που θα συνόδευε τη χρήση τους, ή και την ίδια τη δημιουργία τους.
Οι παραστάσεις θα διαρκέσουν οκτώ μήνες (Οκτώβριος 2017-Μάιος 2018). Εκτός από τις συλλογές που φιλοξενούνται στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Κουμπάρη 1), θα έχουν ετούτη τη χρονιά ως πηγή έμπνευσης και τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης και του Μουσείου Μπενάκη Πινακοθήκη Γκίκα.
Ένα αντικείμενο ή μια ομάδα αντικειμένων ανά συλλογή θα δίνει κάθε φορά το έναυσμα για τη θεατρική δράση. Θα προηγείται σύντομη παρουσίαση του εκάστοτε εκθέματος από τον αρμόδιο επιμελητή της συλλογής, έτσι ώστε να γίνεται ομαλά η μετάβαση από τη θεματολογία του αντικειμένου στον δραματοποιημένο λόγο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
ΝΕΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΕΣ 2017-2018
Περί Αλεξάνδρου
Παραστάσεις: 17, 22, 24, 29, 31 Οκτωβρίου & 5, 7, 12, 14, 19 Νοεμβρίου 2017
Μουσείο Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης
Ώρα έναρξης: 20:30
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα δραματοποιούνται αποσπάσματα από το έπος Ισκανταρναμέ του 12ου αιώνα, έργο του ποιητή Νιζαμί. Στο φημισμένο αυτό έργο της περσικής λογοτεχνίας πρωταγωνιστεί ο Μέγας Αλέξανδρος, ο οποίος μεταμορφώνεται σε Ιρανό βασιλιά, ταξιδεύει και κυριεύει τόπους εξωτικούς, και παρουσιάζεται ως φιλόσοφος που συνδιαλέγεται με λογίους της αρχαιότητας.
Ένα εικονογραφημένο φύλλο χειρογράφου από το έπος Ισκανταρναμέ μας μεταφέρει στους θρύλους γύρω από τον Μέγα Αλέξανδρο. Αποδίδεται σε εργαστήριο της πόλης Σιράζ του 16ου αιώνα και εικονίζει τον Αλέξανδρο να συζητά με σοφούς της αρχαιότητας.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ-ΑΠΟΔΟΣΗ: Μαριάννα Ιατροπούλου – Θεοχαρίδου
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Στρατής Πανούριος
ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Διονύσης Ξαξίρης
ΜΟΥΣΙΚΗ: Αλέξης Κωτσόπουλος
ΚΙΝΗΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Θάλεια Μαρί Παπαδοπούλου
ΒΟΗΘΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ: Ζωή Κατσαμάνη
ΠΑΙΖΟΥΝ: Ανδρομάχη Δαυλού, Στρατής Πανούριος, Εύα Σιμάτου
Το αντικείμενο του Μουσείου θα παρουσιάσει η Μίνα Μωραΐτου, Επιμελήτρια της Ισλαμικής Συλλογής.
Κριεζώτου 3
Παραστάσεις: 3, 5, 10, 12, 17, 19, 26 Δεκεμβρίου 2017 & 2, 7, 9 Ιανουαρίου 2018
Μουσείο Μπενάκη Πινακοθήκη Γκίκα
Ώρα έναρξης: 20:30
Το σπίτι του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα ανοίγει τις πόρτες του για να υποδεχτεί τους λογοτέχνες της γενιάς του μεσοπολέμου σε μια συνάντηση μοναδική, σε μια γιορτινή βραδιά με ποιήματα και κείμενα που συνεχίζουν να εμπνέουν και να συγκινούν.
9 Μαρτίου 1963: Στο σπίτι του Γιώργου Θεοτοκά, δώδεκα επιφανείς εκπρόσωποι των ελληνικών γραμμάτων υπογράφουν ένα λευκό φύλλο χαρτί, κάτω από την επικεφαλίδα «Ἡ γενεά τοῦ 30 μετά 33 ἔτη!». Πότε άραγε καθιερώνεται ο όρος αυτός; Γιατί οι συγγραφείς που πρωτοεμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1930 αισθάνονται την ανάγκη να επαναπροσδιοριστούν τριάντα χρόνια μετά;
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Στρατής Πανούριος
ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Διονύσης Ξαξίρης
ΜΟΥΣΙΚΗ: Αλέξης Κωτσόπουλος
ΒΟΗΘΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ: Ζωή Κατσαμάνη
ΠΑΙΖΟΥΝ: Ανδρομάχη Δαυλού, Αλέξης Κωτσόπουλος, Φώτης Λαζάρου, Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος, Εύα Σιμάτου, Αμαλία Τσεκούρα
Το αντικείμενο του Μουσείου θα παρουσιάσει ο Κωνσταντίνος Παπαχρίστου, Eπιμελητής της Πινακοθήκης Νίκου Χατζηκυριάκου – Γκίκα.
ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ
Οι παραστάσεις που πρωτοπαρουσιάστηκαν την προηγούμενη σεζόν 2016-2017, μετά τη μεγάλη ανταπόκριση που είχαν, επαναλαμβάνονται στους χώρους της μόνιμης έκθεσης του κεντρικού κτηρίου του Μουσείου Μπενάκη.
Ερωφίλης κέντημα
Παραστάσεις: 8, 15, 22, 29 Νοεμβρίου & 6, 13, 20 Δεκεμβρίου 2017
Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Κουμπάρη 1)
Ώρα έναρξης: 20:30
Από τα γνωστότερα έργα του κρητικού θεάτρου, η Ερωφίλη του Γεωργίου Χορτάτση αποτελεί προϊόν μιας ιδιαίτερα αναπτυγμένης κοινωνίας και φέρει τα ίχνη της επαφής των ανώτερων στρωμάτων του νησιού με την ιταλική παιδεία. Η τραγωδία συνετέθη γύρω στο 1600, στην εποχή της κρητικής αναγέννησης, που συντελείται κατά τους δύο τελευταίους αιώνες της Ενετοκρατίας στο νησί (16ος-17ος αιώνας).
Ένα άλλο δείγμα της ενετικής επιρροής στον πολιτισμό της Κρήτης είναι και το πολύπτυχο κεντητό φουστάνι του 17ου αιώνα, σπάνιο κατάλοιπο της αναγεννησιακής επίδρασης στην κεντητική παράδοση αλλά και στο ενδυματολογικό σύστημα της κρητικής υπαίθρου.
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Στρατής Πανούριος
ΜΟΥΣΙΚΗ: Αλέξης Κωτσόπουλος
ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Μάιρα Βαζαίου
ΠΑΙΖΟΥΝ: Ανδρομάχη Δαυλού, Αλέξης Κωτσόπουλος , Φώτης Λαζάρου, Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος, Αμαλία Τσεκούρα
Το αντικείμενο του Μουσείου θα παρουσιάσει η Ξένια Πολίτου, Επιμελήτρια της Συλλογής Νεοελληνικού Πολιτισμού
Σκόρδα κεφάλια δώδεκα, κρομμύδια δεκαπέντε
Παραστάσεις: 3, 10, 17, 24, 31 Ιανουαρίου & 7, 14 Φεβρουαρίου 2018
Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Κουμπάρη 1)
Ώρα έναρξης: 20:30
Το στρωμένο αριστοκρατικό τραπέζι σε μία βυζαντινή εικόνα με τη Φιλοξενία του Αβραάμ και κεραμικά σκεύη με σκηνές που υμνούν τη χαρά της ζωής δίνουν το έναυσμα να δραματοποιηθούν για πρώτη φορά αποσπάσματα από τέσσερα επαιτικά ποιήματα του 12ου αιώνα.
Τα Πτωχοπροδρομικά ποιήματα σατιρίζουν με καυστική γλαφυρότητα και αριστοφανική διάθεση την πείνα και την πενία καθημερινών ανθρώπων: ενός φτωχού μοναχού, ενός καταπιεσμένου συζύγου, ενός πεινασμένου διανοούμενου και ενός οικογενειάρχη που δυσκολεύεται να θρέψει την πολυμελή οικογένειά του. Γραμμένα στη γλώσσα του λαού, ανήκουν στα πρώτα κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας και από πολλούς μελετητές αποδίδονται στον λόγιο βυζαντινό συγγραφέα Θεόδωρο Πρόδρομο (περίπου 1100-1165/70).
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Στρατής Πανούριος
ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Μάιρα Βαζαίου
ΠAIZOYN: Στρατής Πανούριος, Έλενα Μαρσίδου, Διονύσης Πιφέας, Φώτης Λαζάρου
Τα αντικείμενα του Μουσείου θα παρουσιάσει η Αναστασία Δρανδάκη, Επιμελήτρια της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Συλλογής.
Το είπε ο Γέρος
Παραστάσεις: 21, 28 Φεβρουαρίου, 7, 14, 21, 28 Μαρτίου & 4 Απριλίου 2018
Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Κουμπάρη 1)
Ώρα έναρξης: 20:30
Μια παράσταση βασισμένη στα Απομνημονεύματα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. H «Διήγησις Συμβάντων της Ελληνικής Φυλής από τα 1770 έως τα 1836» φωτίζει τις άγνωστες πτυχές του αγώνα της ελληνικής ανεξαρτησίας, όπως τις εμπιστεύθηκε ο Γέρος του Μοριά στον Γεώργιο Τερτσέτη.
Με μια ελαιογραφία αγωνιστή της Ελληνικής Επανάστασης και με ένα σπαθί, λάφυρο από την Τριπολιτσά, ως αφορμές, η θεατρική αφήγηση αναδεικνύει τις ηγετικές αρετές του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη (1770-1843), την ηθική σύνδεση που είχε με τους συντρόφους του, την επιμονή που τον διέκρινε στον εθνικό αγώνα. Όλα εκείνα τα στοιχεία που τον κατέστησαν το ιστορικό πρόσωπο με τον υψηλότερο συμβολισμό ως προς την επανάσταση του 1821.
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Στρατής Πανούριος
ΜΟΥΣΙΚΗ: Αλέξης Κωτσόπουλος
ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Μάιρα Βαζαίου
ΠΑΙΖΟΥΝ: Ανδρομάχη Δαυλού, Έλενα Μαρσίδου, Φώτης Λαζάρου, Διονύσης Πιφέας, Στρατής Πανούριος
Τα αντικείμενα του Μουσείου θα παρουσιάσει ο Τάσος Σακελλαρόπουλος, Επιμελητής των Ιστορικών Αρχείων.
Νεοπτολέμου μύησις
Παραστάσεις: 11, 18, 25 Απριλίου & 2, 9, 16, 23 Μαΐου 2018
Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού (Κουμπάρη 1)
Ώρα έναρξης: 20:30
Στο «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή παρακολουθούμε τη διαδικασία της εφηβικής μύησης του Νεοπτόλεμου. Ο Οδυσσέας, ως δάσκαλος των νεοφύτων, καθοδηγεί στον πρώτο του άθλο τον νεαρό, ο οποίος θα ενηλικιωθεί, αφού πρώτα κυνηγήσει με δόλιους τρόπους το αγρίμι που ονομάζεται «Φιλοκτήτης».
Η παράσταση σχολιάζει τη σκηνή που κοσμεί ένα αττικό ερυθρόμορφο αγγείο του 5ου αιώνα π.Χ. Εδώ εικονίζεται o έφηβος τη στιγμή που αναχωρεί για τον πόλεμο. Πρόκειται άραγε για τη ρεαλιστική απόδοση ενός καθημερινού στιγμιότυπου; Ή μήπως για υπαινικτική αναφορά στο θεσμό της εφηβείας, μυητικής διαδικασίας με καθοριστική σημασία πριν από την ενηλικίωση των Αθηναίων πολιτών;
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Στρατής Πανούριος
ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Μάιρα Βαζαίου
ΠΑΙΖΟΥΝ: Νίκος Καρδώνης, Στάθης Κόικας, Έλενα Μαρσίδου, Στρατής Πανούριος
Το αντικείμενο του Μουσείου θα παρουσιάσει η Ειρήνη Παπαγεωργίου, Eπιμελήτρια Προϊστορικής, Αρχαίας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Συλλογής.
Φωτογραφίες: © Χριστίνα Μπράτουσκα