Μουσικές του Νέου Κόσμου (ΙΙ) από την ΚΟΑ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Η εντυπωσιακά πρώιμη πρωτοπορία του Τσάρλς Άιβς, οι τολμηρές ανατροπές του Γιώργου Τσοντάκη και η καθαρόαιμα αμερικανική λιτότητα του Άαρον Κόπλαντ συνυπάρχουν στο πρόγραμμα της δεύτερης κατά σειρά συναυλίας του κύκλου «Μουσικές του Νέου Κόσμου», την οποία δίνει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, υπό την μουσική διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη, την Παρασκευή 8 Νοεμβρίου, στις 20.30, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Με την Ορχήστρα συμπράττει ο διακεκριμένος βιολιστής Αντώνης Σουσάμογλου.

Η Ορχήστρα θα ερμηνεύσει κορυφαία δείγματα της μουσικής γραφής τριών Αμερικανών δημιουργών της αρχής, του μέσου και του τέλους του 20ου αιώνα:Το αναπάντητο ερώτημα του Τσαρλς Άιβς, το Δεύτερο Κοντσέρτο για βιολί του, ελληνικής καταγωγής, Γιώργου Τσοντάκη, καθώς και την Άνοιξη στα Απαλάχια και τα Τέσσερα Χορευτικά Επεισόδια από το μπαλέτο Ροντέο του Άαρον Κόπλαντ.

Παρότι ο Τσαρλς  Άιβς εργαζόταν ως ασφαλιστής, αφιέρωνε δηλαδή εκ των πραγμάτων περιορισμένο χρόνο στην σύνθεση, υπήρξε ένας καθ’ όλα πρωτοποριακός δημιουργός, ανοιχτός σε ποικίλους στυλιστικούς πειραματισμούς. Το διασημότερο έργο του, με τίτλο Το αναπάντητο ερώτημα και υπότιτλο Ένας στοχασμός πάνω σε κάτι σοβαρό, φέρει καίρια χαρακτηριστικά της γραφής του, όπως είναι τα «στερεοφωνικά» ηχητικά εφέ, ο αλεατορισμός και η πολυτονικότητα. Το έργο γράφτηκε το 1906, η πρεμιέρα του όμως καθυστέρησε  σαράντα ολόκληρα χρόνια.

«Θέλησα να εκμεταλλευτώ και να προβάλω την «καλειδοσκοπική» λάμψη ενός «συνόλου σολιστών», χωρίς να υποτιμήσω την θέση υπεροχής του σολίστα βιολιστή», έχει εξηγήσει ο Γιώργος Τσοντάκης για το Δεύτερο Κοντσέρτο του που πρωτοπαίχτηκε τον Απρίλιο του 2003, από  την Ορχήστρα Δωματίου του Σαιν Πωλ, υπό την μουσική διεύθυνση του Μιγκέλ Χαρτ-Μπεντόγια. Το έργο απέσπασε το βραβείο Grawemeyer, προσθέτοντας μία επιπλέον υψηλή διάκριση στο βιογραφικό του πολυβραβευμένου συνθέτη.

Ο Άαρον Κόπλαντ, ο «Πατριάρχης της αμερικανικής μουσικής», όπως εύστοχα έχει χαρακτηρισθεί, συνέθεσε το τρίτο του μπαλέτο, Άνοιξη στα Απαλάχια, το 1943, για μια παράσταση της μεγάλης Αμερικανίδας χορεύτριας και χορογράφου Μάρθα Γκράχαμ. Καθώς η δράση του μπαλέτου τοποθετείται στην αμερικανική ύπαιθρο των αρχών του 19ου αιώνα, ο Κόπλαντ επέλεξε τα βασικά θέματα του έργου του να έχουν έκδηλα λαϊκότροπο χαρακτήρα.  Στόχευε στην μέγιστη δυνατή απλότητα και αμεσότητα μιας μουσικής που θα απέδιδε εύστοχα την ανέμελη, φυσική ζωή μίας περασμένης εποχής. Τα χαρακτηριστικά αυτά διατηρήθηκαν κι όταν, την επόμενη χρονιά, ο συνθέτης επεξεργάστηκε μία σουίτα για πλήρη συμφωνική ορχήστρα βασισμένη στο μπαλέτο.

Έχοντας ήδη συνθέσει μουσική για το μπαλέτο Billy the Kid(1938) με φόντο τη ζωή στα ράντσα της αμερικανικής Δύσης, ο Κόπλαντ δίσταζε να επανέλθει στο θέμα. Μεσολάβησε ωστόσο η πειθώς μιας άλλης σπουδαίας Αμερικανίδας χορεύτριας και χορογράφου, της  Άγκνες ντε Μιλ. Και έτσι το 1942 γεννήθηκε το μπαλέτο Ροντέο-με μουσική που αξιοποιούσε αυθεντικές αμερικανικές παραδοσιακές μελωδίες-κι ένα χρόνο αργότερα η ομώνυμη συμφωνική σουίτα, που αποτελείται από τέσσερα «χορευτικά επεισόδια».

Το πρόγραμμα της βραδιάς

ΤΣΑΡΛΣ ΑΪΒΣ (1874 – 1954)
Το αναπάντητο ερώτημα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΟΝΤΑΚΗΣ (γεν. 1951)
Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα αρ.2

Διάλειμμα

ΑΑΡΟΝ ΚΟΠΛΑΝΤ (1900 – 1990)
• Άνοιξη στα Απαλάχια
• Τέσσερα Χορευτικά Επεισόδια από το μπαλέτο «Ροντέο»

Σολίστ Αντώνης Σουσάμογλου, βιολί
Μουσική διεύθυνση   Μίλτος Λογιάδης
(Φαίδρα Γιαννέλου, βοηθός αρχιμουσικός)

Tης συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία, για τους κατόχους εισιτηρίων.