Μουσικές του Νέου Κόσμου (V): Η ΚΟΑ συνατά τους Manhattan Vibes

Το μεγάλο ταξίδι της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στις «Μουσικές του Νέου Κόσμου» λήγει με μία γιορτή για την τζαζ, σε συνεργασία με τους Manhattan Vibes, το περίφημο συγκρότημα που ίδρυσε στη Νέα Υόρκη ο γνωστός Έλληνας βιμπραφωνίστας Χρήστος Ραφαηλίδης.

Η συναυλία που, υπό την μουσική διεύθυνση του Ανδρέα Τσελίκα, πραγματοποιείται την Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου στις 20.30 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και επαναλαμβάνεται ένα 24ωρο αργότερα στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, βασίζεται σ΄ένα πρόγραμμα cross-over το οποίο προσφέρει στο κοινό της Κ.Ο.Α. μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εμπειρία.  

Στο πρόγραμμα, συνθέσεις του Χρήστου Ραφαηλίδη συνυπάρχουν αρμονικά με τα ηχοχρώματα των αγαπημένων συμφωνικών έργων Ένας Αμερικανός στο Παρίσι του Τζορτζ Γκέρσουιν και Συμφωνικοί χοροί από το «West Side Story» του Λέοναρντ Μπέρνσταϊν.

Οι συνθέσεις του Χρήστου Ραφαηλίδη συνδυάζουν λυρισμό και δυναμική, με χρώματα και ρυθμούς που υπερβαίνουν τόπους και σύνορα. Ο ίδιος επισημαίνει ότι η ορχήστρα που προσθέτει μία νέα διάσταση στο υπάρχον μουσικό υλικό, δεν αντιμετωπίζεται ως  χωριστή οντότητα από το κουαρτέτο των Manhattan Vibes, καθώς «το συγκεκριμένο μουσικό εγχείρημα  προσπαθεί να την ενσωματώσει πλήρως σε ένα ευρύτερο σύνολο με μεταγραφές, που αναμειγνύουν τον ήχο του κουαρτέτου και της συμφωνικής μουσικής». Τα έργα του αξιοποιούν πρωτότυπα  ρυθμούς από την Νότιο Αμερική, την Ελλάδα, της Αφρική και τις Η.Π.Α.  Πρόκειται για τις τρείς πρωτότυπες συνθέσεις του Sorayia, Red and Black και Unrequited, μία δική του μουσική «ανάγνωση» του γνωστού παραδοσιακού τραγουδιού Το Θαλασσάκι, καθώς και μία μεταγραφή από τους Manhattan Vibes του έργου Sword of Whispers του Τζο Λοκ.

Ο ίδιος ο Ραφαηλίδης περιγράφει τις συνθέσεις ως εξής:

• Sorayia:. Ένα σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης, Μπαρόκ και Τζαζ, Μέσης Ανατολής και Νέας Υόρκης.
• Red and Black: Ένταση και ηρεμία είναι τα δυο στοιχεία τα οποία πραγματεύεται το έργο. Συνυπάρχουν ομαλά, όπως το πάθος και το άγνωστο.
• Το Θαλασσάκι : Ήλιος και Θάλασσα αποτελούν κομμάτι από την παράδοση και την κληρονομιά μου.
• Sword of Whispers του Τζο Λοκ: Μουσική από την Νέα Γη, όπως την αντιλαμβάνομαι. Εμπνευσμένο χωρίς περιττά στολίδια και απόλυτα δυναμικό.
• Unrequited: Μελαγχολικό αλλά γεμάτο ελπίδα. Αναμνήσεις γεμάτες συναισθήματα. Παραπέμπει σε κάτι που πέρασε και ίσως να μην ξανάρθει.

«Σκοπός μου είναι να εκφράσω την αίσθηση ενός Αμερικανού επισκέπτη στο Παρίσι, καθώς εκείνος περπατά στην πόλη, ακούει τους θορύβους του δρόμου και αφομοιώνει την γαλλική ατμόσφαιρα..». Έτσι περιέγραψε ο Αμερικανός συνθέτης, τραγουδοποιός, πιανίστας και βέβαια πρωτοπόρος στην διαμόρφωση της τζαζ την δεκαετία του ’20, Τζορτζ Γκέρσουιν σε συνέντευξή του ό,τι είχε εξαρχής επιδιώξει όταν συνέθετε το έργο Ένας Αμερικανός στο Παρίσι, επηρεασμένος από τα δύο ταξίδια του στην γαλλική πρωτεύουσα το 1926 και το ΄28. Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε με επιτυχία τον Δεκέμβριο του 1928 από την Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης, υπό την διεύθυνση του Βάλτερ Ντάμρος.

Αναμφισβήτητα το δημοφιλέστερο έργο του Αμερικανού αρχιμουσικού, πιανίστα και συνθέτη Λέοναρντ Μπέρνσταϊν είναι η μουσική που είχε γράψει για το μιούζικαλ West Side Story-βάσει της ιδέας που είχε μοιραστεί μαζί του το 1949 ο περίφημος χορογράφος Τζερόμ Ρόμπινς  για μία σύγχρονη μεταφορά του μύθου του Ρωμαίου και της Ιουλιέττας. Το μιούζικαλ ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ τον Σεπτέμβριο του 1957, λαμβάνοντας εξαιρετικές κριτικές. Η παγκόσμια φήμη του εξασφαλίστηκε με την επιτυχημένη και πολυβραβευμένη μεταφορά του στον κινηματογράφο το 1961. Την ίδια χρονιά ο Μπέρνσταϊν απομόνωσε εννέα τμήματα από τη μουσική του έργου, για να δημιουργήσει τους Συμφωνικούς Χορούς, που πρωτοπαίχθηκαν τον Φεβρουάριο το 1961 από την Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης.