Η «Τιμάνδρα» παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ανήκει στον σπουδαίο Έλληνα συγγραφέα Θοδωρή Καλλιφατίδη, ο οποίος διαμένει μόνιμα στη Σουηδία κι έχει αποσπάσει σημαντικά διεθνή βραβεία για το έργο του. Η γενναιοδωρία και η εμπιστοσύνη του με τιμούν και με συγκινούν. Φαινομενικά, το θέμα του βιβλίου είναι η ιστορία μιας εταίρας της αρχαιότητας. Μέσα απ’ αυτήν, όμως, εγώ βλέπω τη χώρα μας, την ιστορία και το αίνιγμα, τη σκέψη και την ψυχή μας, όπως διαμορφώνονται στα χρόνια που ζούμε, τα ίδια μας τα σώματα. Κι ακόμη πιο βαθιά κάτι άλλο, που δεν χωρά σε λέξεις. Μόνο καθρεπτίζεται στιγμιαία και χάνεται ως, ενδεχομένως, την επόμενη φορά που θα φανεί. Εδώ, το όνομα του έργου και της ηρωίδας ως ακρωνύμιο σκέψεων και αισθημάτων.
Το σώμα δεν είναι αντικείμενο κανενός. Έχει τη δική του νόηση. Μέσα απ’ αυτό καταλαβαίνουμε τον κόσμο. Πολιτισμός που δεν σέβεται το σώμα είναι μια εκλεπτυσμένη βαρβαρότητα. Και οι άντρες έχουν σώμα, άρα θνητότητα, ρωγμή, ευαισθησία.
Ιδιότητα της εταίρας, ως όχημα, προκειμένου να εστιάσουμε σε κάτι απροσπέλαστο και ανομολόγητο, ριζωμένο μες στο σώμα. Κάτι πολύ βαθύ μες στον άνθρωπο που είναι η δυναμική της σεξουαλικότητας και του ερωτισμού του. Ο πόλεμος, η σύγκρουση, η αντιμετώπιση του θανάτου, είναι, πρωτίστως, ζητήματα «συλλογικού ερωτισμού».
Μια ιδιότυπη τραγωδία μέσα απ’ τα μάτια μιας εταίρας. Εάν μπορούσαμε να φανταστούμε ένα πλάσμα καθισμένο στα έδρανα ενός θεάτρου, απ’ τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, το οποίο θα έβλεπε όλες τις τραγωδίες να συμβαίνουν μπρος στα μάτια του και να γελά, αυτό θα ήταν η Τιμάνδρα.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει ένα σπήλαιο όπου όλοι οι άνθρωποι επιδίδονται σε «ψυχικά όργια» και πάντα κάποιος πρέπει να βασανίζεται για να αντλούν ηδονή οι υπόλοιποι και να συνεχίζουν να ζουν τη ζωή τους πράττοντας, ανώνυμα, τα χειρότερα και, επώνυμα, προσποιούμενοι τους ενάρετους και πολιτισμένους. Ας υποθέσουμε ότι όλοι το γνωρίζουν και κανείς δε μιλά. Ας υποθέσουμε ότι κάποιος πρέπει να κρατήσει τα μάτια του ανοιχτά μες στο σκοτάδι. Ας υποθέσουμε ότι αυτό είναι η γνώση.
Να μην αφήνεις την ουσία να καταποντίζεται μες στην εικόνα. Βρες τη λέξη και χάρισέ τη.
Δεν υπάρχει σύγχρονο θέατρο. Ο χρόνος λείπει.
Ρωγμές. «Οι ελεύθεροι άνθρωποι είναι πολύ πιο σπάνιοι απ’ όσο νομίζουμε». «Ποιος κερδίζει απ’ την αλήθεια; Εκείνος που έχει την εξουσία στα χέρια του. Για τους υπόλοιπους η αλήθεια είναι αδιάφορη». «Η ανάγκη αντιπροσώπευε την πραγματικότητα, η θέλησή μας την τραγωδία και η σύμπτωση το αποτέλεσμα. Αυτό ήταν η ζωή».
Αλκιβιάδης και θέατρο. Η Τιμάνδρα είναι μαζί με τον Αλκιβιάδη γιατί ζουν ανοιχτά και με ειλικρίνεια. Καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλον και η σχέση τους είναι πάνω απ’ όλα βαθιά σχέση κατανόησης και ψυχικής αδελφοσύνης. Ο ερωτισμός τους είναι κάτι ιερό, κάτι που αποπνέει και η ίδια η θεατρική σκηνή, για εμένα, ως ηθοποιό, κάτι που δεν θα έπρεπε, ιδανικά, να δέχεται να απομειώνει και να μεταλλάσσει τους κραδασμούς του, προκειμένου να συναλλάσσεται με την εξουσία. Πιστεύω στη δύναμη της τέχνης. Την τέχνη, όμως, την ασκούν άνθρωποι με αδυναμίες και προβλήματα. Απ’ την άλλη πιστεύω ότι η τέχνη πάντα θα βρίσκει τον δρόμο της. Δεν κινδυνεύει από εμάς. Εμείς κινδυνεύουμε, απ’ τη δική της δύναμη, αν δεν είμαστε αντάξιοί της.
Photo Credit: Katerina Tzigotzidou
Διαβάστε επίσης:
Τιμάνδρα, του Θοδωρή Καλλιφατίδη σε σκηνοθεσία Χρύσας Καψούλη στο Θέατρο ΕΛΕΡ