Το «Comedy of Errors» είναι η πέμπτη μετάδοση από το Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας – μετά το “One man two guvnors”, την “Κουζίνα”, τους …

“Collaborators” και το “Travelling Light” – που το Μέγαρο Μουσικής προσφέρει φέτος στο κοινό της Αθήνας, σε συνεργασία με την Βρετανική Πρεσβεία και το Βρετανικό Συμβούλιο.

Καλαμπούρια, λογοπαίγνια, σύγχυση ταυτοτήτων, ανατροπές, προδοσίες, αποπλανήσεις και έρωτας, όλα σε μεγάλες δόσεις από τον Σαίξπηρ, στην ιλιγγιώδη αυτή κωμωδία του, σε μια σκαμπρόζικη, ευρηματική, συγκινητική και με αξεπέραστες ερμηνείες σύγχρονη εκδοχή, με την υπογραφή του βιρτουόζου σκηνοθέτη, Dominic Cooke (Ντόμινικ Κουκ).

Οι κριτικοί είναι σε ομοφωνία, τα εισιτήρια είναι δυσεύρετα και το κοινό ταξιδεύει σε ένα σύμπαν χαοτικό, όπου δυο ζευγάρια διδύμων που έχουν χωρίσει από τότε που γεννήθηκαν, αναζητούν ο ένας τον άλλον, σε μια πόλη που συμβαίνουν σημεία και τέρατα, υψηλών εντάσεων παρεξηγήσεις, ακραίες συγκρούσεις κόσμων και αντιλήψεων στη φόρμα μια χοντροφάρσας που της δίνει αιφνιδιαστικό βάθος η ποίηση, το συναίσθημα και η συγκίνηση του Σαίξπηρ.

ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!

Ο Ντόμινικ Κουκ, στην πρώτη του συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας, χρησιμοποιεί όλο το οπλοστάσιο του θεάτρου για να μας φέρει πιο κοντά σε ένα από τα πιο πρώιμα αριστουργήματα του Σαίξπηρ και για να αποκαλύψει το πολιτικό του υπόβαθρο, μεταφέρει τη δράση σε ένα περιβάλλον παγκοσμιοποίησης με χαλασμένα φρένα.

Η σαιξπηρική Έφεσος μετατρέπεται σε σκηνικό μιας σύγχρονης χαοτικής μητρόπολης, που χτυπημένη από την ύφεση καταρρέει και παραδίδεται σε αναιδείς πόρνες, σε ελεεινούς απατεώνες, σε κάθε είδους τσαρλατάνους και άρπαγες, σε δαιμονισμένους και παράφρονες. Ο Αντίφιλος των Συρακουσών (Lenny Henry) φτάνει σε αυτή την πόλη με τον υπηρέτη του Δρόμιο(Lucian Msamati), μετά από μια μεγάλη περιπλάνηση αναζήτησης των δίδυμων αδελφών τους, του Αντίφιλου της Εφέσου(Chris Jarman) και του δικού του υπηρέτη, του άλλου Δρόμιου (Daniel Poyser). Οι Συρακούσιοι, βρίσκονται παράνομοι μετανάστες σε έναν τόπο ανοίκειο, απόλυτα διαφορετικό από τον δικό τους, αιφνιδιάζονται από την καχυποψία, τις προκαταλήψεις και την εχθρότητα των Εφέσιων, βασανίζονται από τις δικές τους προκαταλήψεις και χάνουν κάθε σιγουριά για τη δική τους ταυτότητα.

«Είμαι στη Γή, στον παράδεισο ή στην κόλαση; Κοιμάμαι ή περπατώ; Είμαι τρελός ή με έχουν παραπλανήσει;» αναρωτιέται ο Αντίφιλος των Συρακουσών μέσα στο σαματατζίδικο πανδαιμόνιο που έχει βρεθεί. Ο υπέροχος Λένι Χένρι, που λάμπει ανάμεσα στην εξαιρετική ομάδα των ηθοποιών της παράστασης, ένας σπουδαίος ερμηνευτής, προσδίδει ξεκαρδιστικό πάθος, υπόσταση, αλλά και κωμική εκτόνωση στο ρόλο. Ο Χένρι (γ.1958), γιός μεταναστών από τη Τζαμάικα, έχει στο πρόσφατο παρελθόν του έναν Οθέλο (2009), που αιφνιδίασε και κατέκτησε τους κριτικούς, όπως και σε αυτή την εμφάνισή του, με την άνεση και τον φυσικό μαγνητισμό του.

Με έντονη νιγηριανή προφορά και με πολιτισμικές δεισιδαιμονίες, ο Χένρι συλλαμβάνει εξαιρετικά την τραγελαφική αμηχανία και σύγχυση ενός ανυποψίαστου ξένου, αδύναμου να «μεταφράσει» ό,τι βλέπει και συναντάει στον ξένο τόπο. Εξαντλεί όλο το πλούσιο απόθεμά του από γκριμάτσες οργής, αβεβαιότητας, ανησυχίας και απογειώνει αυτή την απολαυστική, παραγωγή σε μια «κωμωδία χωρίς σφάλματα -a comedy without errors- με τον εξαίσιο βασιλιά Χένρι», όπως έγραψαν οι Times, σε μια «ακατάπαυστη οπτική απόλαυση», με «μια μαγική απλότητα που προκαλεί δέος, θαυμασμό και στο τέλος, γαλήνη και ανακούφιση».

«Ο Χένρι, χωρίς αμφιβολία, έχει κάνει την παράσταση το γεγονός της σεζόν και είναι αδιανόητα αστείος. Αυτό που όμως είναι αξιοθαύμαστο, είναι ότι η συναρπαστική ερμηνεία του δεν δημιουργεί την εντύπωση πως ο ρόλος αυτός είναι το πρόσχημά του για να γίνει σταρ. Είναι μέλος μιας άψογης ομάδας που δουλεύει σκληρά για να δώσει σάρκα στην παραγωγή και να την απογειώσει σε ένα διασκεδαστικό κρεσέντο κωμικού μακελειού», σημειώνει ο Πολ Τέιλορ του Independent.
« Ο Κουκ δημιουργεί με αυτή την παράσταση έναν σύγχρονο αστικό εφιάλτη, αλλά παράλληλα καταφέρνει να αποδώσει με συναρπαστική ένταση την ονειρική ποιότητα που κάνει αυτή την κωμωδία του Σαίξπηρ μοναδική. Στην ‘Κωμωδία των Παρεξηγήσεων’ οι χαρακτήρες κινούνται σε έναν κόσμο που είναι απόλυτα ρεαλιστικός, αλλά και σκηνικό ψευδαίσθησης και πλάνης. Ο σκηνοθέτης μας ξεναγεί σε μια πόλη θαυμάτων και καταφέρνει να αισθανθούμε αυτή τη διπλή της υπόσταση», γράφει ο Μάικλ Μπίλινγκτον του Guardian.

Η ‘Κωμωδία των Παρεξηγήσεων’ είναι ένα από τα πιο πρώιμα έργα του Σαίξπηρ, το πιο σύντομό του, γραμμένο πριν από το 1598. Συνδυάζει την θορυβώδη φάρσα με το εξιδανικευμένο ειδύλλιο και ένας προπομπός των πιο ώριμων κωμωδιών του –Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας, Τέλος Καλό Όλα Καλά, Δωδέκατη Νύχτα, Αγώνας Αγάπης Άγονος, Πολύς Θόρυβος για το Τίποτα, Καταιγίδα κλπ. Έχει γίνει όπερα, κινηματογραφικό έργο και μιούζικαλ και ένα από τα μαγικά στοιχεία αυτής της φαρσοκωμωδίας είναι ότι ενώ ο Σαίξπηρ δανείζεται στοιχεία της πλοκής από τις φάρσες του Ρωμαίου Πλωτίνου, προετοιμάζει ήδη το δικό του κωμικό ιδίωμα με τις συναρπαστικές καθάρσεις και τους περίπλοκους χαρακτήρες.

Για πολλούς αιώνες οι μελετητές εύρισκαν ρηχό αυτό το έργο, μια ελαφριά φάρσα, στην οποία ο Σαίξπηρ αποφεύγει, ίσως σκόπιμα, τα πιο βαθιά θέματα που έχουν οι ωριμότερες κωμωδίες του. Οι σύγχρονοι ακαδημαϊκοί έχουν διαφορετική άποψη. Υποστηρίζουν ότι η ‘Κωμωδία των Παρεξηγήσεων’ είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο, παρουσιάζει μια σειρά από κοινωνικές σχέσεις, που έχουν τις ρίζες τους σε ένα ρωμαϊκό παρελθόν και βρίσκονται στη μετάβαση προς έναν πρώτο μοντερνισμό. Τα δίπολα του έργου: αφέντης-υπηρέτης, σύζυγοι, γονείς-παιδιά, ντόπιος-ξένος, έμπορος-καταναλωτής, μονάρχης-κοινοβούλιο, βρίσκονται σε κρίση, χάνουν τις φεουδαρχικές τους φόρμες και αντιμετωπίζουν την αρχή μιας πιο σύγχρονης Ευρώπης. Το βάθος του σύνθετου χαρακτήρα του Αντίφιλου των Συρακουσών αποκαλύπτει, όπως σε όλα τα έργα του Σαίξπηρ, ό,τι είναι έμφυτο και οικουμενικό στους ανθρώπους, κάτι που κάνει τον Σαίξπηρ αιώνιο.

Μια συναρπαστικά απολαυστική παραγωγή, η πιο ξεκαρδιστική φάρσα του Σαίξπηρ, απευθείας από το Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας στην οθόνη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών
Σκηνοθεσία: Ντόμινικ Κουκ
Στο ρόλο του Αντίφιλου των Συρακουσών ο Λέννι Χένρι


Με ελληνικούς υπότιτλους