Η γκαλερί Gagosian της Αθήνας παρουσιάζει από την Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015, την έκθεση Natural Histories που περιλαμβάνει δύο επιχρωματισμένα μπρούντζινα γλυπτά του Georg Baselitz και του Mark Grotjahn.
Τα αρχαία ελληνικά και ρωμαϊκά αγάλματα που ήρθαν στο φως με τις ανασκαφές κατά την Αναγέννηση ήταν διαμελισμένα, διαβρωμένα και είχαν χάσει σχεδόν τελείως το αρχικό τους χρώμα. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος περιγράφει με μεγάλη λεπτομέρεια στην εγκυκλοπαιδική συλλογή Φυσική Ιστορία (περί το 77–79 μ.Χ.) την αρχική μορφή των αρχαιοτήτων. Τα γλυπτά ήταν έντονα χρωματισμένα με μαλαχίτη (πράσινο), κινναβαρίτη (κόκκινο), αζουρίτη (μπλε), ενώσεις του αρσενικού (κίτρινο, πορτοκαλί) ή καμένα κόκκαλα και βλαστάρια κλήματος (μαύρο). H έκθεση που παρουσιάζεται σήμερα στην Αθήνα αναφέρεται στην ιστορική διαδικασία μεταμόρφωσης των γλυπτών που στην αρχική τους μορφή είχαν χρώμα, αναδεικνύοντας έργα δύο καλλιτεχνών με κοινό παρονομαστή την τολμηρή μετάπλαση του ξύλου και του χαρτονιού σε μπρούντζο, αλλά και την ιδιαίτερη ενασχόλησή τους με την παραστατική τέχνη από την αρχαιότητα μέχρι τον εξπρεσιονισμό.
Ο Baselitz επιχειρεί να διευρύνει τα παραδοσιακά όρια της παραστατικής τέχνης επανεφευρίσκοντας διαρκώς τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα του έργου του. Στους μεγάλων διαστάσεων πίνακές του με λάδι ο εαυτός αποτελεί μέσο έκφρασης, ενώ οι φιγούρες από αδρά πελεκημένο και έντονα βαμμένο ξύλο συνδυάζουν παραδοσιακές τεχνικές της ξυλογλυπτικής με στοιχεία πριμιτιβισμού και λαϊκής τέχνης. Έχοντας δουλέψει εκτενώς με το ξύλο, στη συνέχεια διερεύνησε και τις δυνατότητες του μπρούντζου σε μεγάλης κλίμακας γλυπτά. Στο έργο Römischer Gruß / Roman Salute (2004), ένα πόδι από πατιναρισμένο επιχρωματισμένο μπρούντζο που δημιουργήθηκε από μία φόρμα σκαλισμένη σε ξύλο, λεπτές κοκκινοκίτρινες φλόγες αναδύονται από το αδρά ζωγραφισμένο περίγραμμα μίας μαύρης μπότας. Όλες οι πτυχές και οι ραβδώσεις του πελεκημένου ξύλου εξακολουθούν να φαίνονται και πάνω στην τραχιά αλλά άψογα δουλεμένη μπρούντζινη επιφάνεια.
Αντίστοιχα, το έργο Mask του Grotjahn, το οποίο ξεκίνησε από μία αυθόρμητη συναρμολόγηση κομματιών από χαρτόνι και τελικά μεταμορφώθηκε σε καλούπι για να δημιουργηθεί ένα μπρούντζινο γλυπτό, αποτυπώνει κάθε μικρή λεπτομέρεια του αρχικού του υλικού, με όλες του τις αυλακώσεις, τις πτυχές και τα σκισίματα. Με δύο τρύπες στη θέση των ματιών και έναν μακρόστενο σωλήνα για μύτη παραπέμπει κατευθείαν στις απλές κατασκευές από χαρτόνι που κάνουν τα μικρά παιδιά στις πρώτες τάξεις του σχολείου. Καθώς όμως στηρίζεται πάνω σε ξύλινη βάση, παραμένει πεισματικά ένα γλυπτό. Η επιφάνειά του, όπως είναι βαμμένη με έντονο πορτοκαλί και κίτρινο χρώμα και πινελιές από τιρκουάζ και λευκό, θυμίζει καμβά χειρονομιακής ζωγραφικής. Με πηγή έμπνευσης τη σχέση μεταξύ μοντερνισμού και τέχνης από την Αφρική και την Ωκεανία, το έργο Mask του Grotjahn φέρει ιστορικό βάρος και πρωτόγονο αυθορμητισμό.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Georg Baselitz γεννήθηκε το 1938 στην Deutschbaselitz της Σαξονίας. Ζει και εργάζεται κοντά στο Μόναχο της Γερμανίας και στην Ιμπέρια της Ιταλίας. Έργα του ανήκουν σε συλλογές σημαντικών μουσείων, μεταξύ των οποίων το μουσείο Ludwig στην Κολονία, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη, το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη, και η Tate Modern στο Λονδίνο. Μερικές από τις πιο σημαντικές εκθέσεις έργων του: μουσείο Solomon R. Guggenheim στη Νέα Υόρκη (1995, περιόδευσε και στο County Museum of Art στο Λος Άντζελες, στο Hirshhorn Museum and Sculpture Garden στην Ουάσινγκτον, και στη Nationalgalerie στο Βερολίνο)·«Aquarelles Monumentales», Albertina, Βιέννη (2003)·Royal Academy of Arts, Λονδίνο (2007, παρουσιάστηκε και στο MADRE, στη Νάπολη, το 2008)·«Prints: 1964 to 1983», Pinakothek der Moderne, Μόναχο (2008)·Galleria Borghese, Ρώμη (2011)·Pinacoteca, Σάο Πάολο, Βραζιλία (2011)·«Baselitz as Sculptor» Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris (2011–12)·μουσείο Essl, Βιέννη (2013)·μουσείο Victoria and Albert, Λονδίνο (2013)·μουσείο Guggenheim στο Μπιλμπάο της Ισπανίας (2013)·και «Georg Baselitz: Remix», μουσείο Albertina, Βιέννη (2014). Μια μεγάλη έκθεση με πίνακες και γλυπτά του Baselitz φιλοξενείται στο Haus der Kunst στο Μόναχο έως την 1η Φεβρουαρίου 2015.
Ο Mark Grotjahn γεννήθηκε το 1968 στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας και ζει και εργάζεται στο Λος Άντζελες. Έργα του ανήκουν σε συλλογές σημαντικών μουσείων, μεταξύ των οποίων το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη, το μουσείο Solomon R. Guggenheim στη Νέα Υόρκη, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Λος Άντζελες, το County Museum of Art στο Λος Άντζελες, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Σαν Φρανσίσκο, το Cleveland Museum of Art, το Des Moines Art Center, το μουσείο Hirshhorn στην Ουάσινγκτον, το Walker Art Center στη Μινεάπολη, το Carnegie Museum of Art στο Πίτσμπουργκ, το μουσείο Stedelijk στο Άμστερνταμ, και η Tate Modern στο Λονδίνο. Μερικές από τις πιο σημαντικές ατομικές εκθέσεις του: μουσείο Hammer στο Λος Άντζελες (2005)·Whitney Museum of American Art στη Νέα Υόρκη (2006)·Kunstmuseum Thun στην Ελβετία (2007)·Portland Art Museum (2010)·Aspen Art Museum (2012)· «Mark Grotjahn: Circus Circus» στην Kunstverein Freiburg στη Γερμανία (2014)·και «Mark Grotjahn: Sculpture» στο Nasher Sculpture Center στο Ντάλας (2014).