Νένα Βενετσάνου: Η Τέχνη είναι ο πλούτος μας και μόνο αυτή επιβιώνει στον χρόνο

Η Νένα Βενετσάνου έχει διαγράψει μία σημαντική καριέρα στην ελληνική μουσική. Τραγουδοποιός με ευαισθησία και ανησυχίες, συνεργάστηκε κατά καιρούς με σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Νίκος Μαμαγκάκης, ο Νότης Μαυρουδής και ο Μίκης Θεοδωράκης, ενώ μελοποίησε αρκετά ποιήματα και στίχους ιδιαιτέρων αποχρώσεων. Έχει παράλληλα παρουσιάσει τη δουλειά της σε χώρους πανευρωπαϊκού βεληνεκούς.

Συνέντευξη: Αναστασία Ρίζου

Με την ευκαιρία των δύο επερχόμενων εμφανίσεών της στο Half Note, αποκαλύπτει πολύ ενδιαφέρουσες πτυχές της καριέρας της, κάνει ιδιαίτερη αναφορά σε συνεργασίες και σπουδαίες δισκογραφικές της στιγμές, εξομολογείται κάποιες σκέψεις σχετικά με τη θέση της γυναίκας στη μουσική και την κοινωνία εν γένει, ενώ δεν παραλείπει να μας αναφέρει τα μελλοντικά της σχέδια.

Cullturenow.gr: Τον Νοέμβριο θα βρεθείτε για δύο βράδια στο Half Note Jazz Club. Μιλήστε μας για το τι θα πρέπει να περιμένουμε όσοι έρθουμε να σας δούμε και αν υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο στοιχείο που θα θέλατε να μοιραστείτε με τους θεατές, προοικονομώντας τα  «μυστικά» αυτών των μουσικών παραστάσεων.

Νένα Βενετσάνου: Ναι, θα εμφανιστώ εκεί και το περιμένω με πολλή χαρά. Είναι ένα άλλο κοινό και  θέλω να περάσω καλά μαζί του. Έχω μαζί μου τον Κώστα Χατζόπουλο κιθάρα και την Βιβή Γκέκα μαντολίνο με τους οποίους θα παίξω τα δικά μου κομμάτια  και θα συνεργαστώ για πρώτη φορά με τον Κώστα Αναδιώτη πιανίστα, με κομμάτια που υποψιάζομαι θα αρέσουν πολύ στο κοινό.

Θα είμαστε αυτοί που είμαστε, με αλήθεια και ψυχή στο τραγούδι. Δεν υπάρχει μυστικό σ’ αυτό, ούτε προγραμματισμός. Μόνο η καλλιτεχνική αλήθεια της στιγμής, αυτό που μπορούμε  την δεδομένη στιγμή.   

Cul. N.: Είστε ιδιαίτερα επιλεκτική όταν πρόκειται για συναυλίες ή εμφανίσεις σε διάφορες σκηνές. Αυτό προκύπτει από κάποια εσωτερική ανάγκη ή είναι σημάδι των καιρών ως προς τις πολλές δυσκολίες που παρουσιάζονται;

Ν. Β.: Είμαι επιλεκτική και δεν εμφανίζομαι οπουδήποτε,  βέβαια πάντα με το ρίσκο της απομάκρυνσής μου από τη βιτρίνα, που μου δυσκολεύει τα πράγματα, αλλά πιστεύω πως με τις σημερινές συνθήκες ο κόσμος μπορεί να διακρίνει έναν καλλιτέχνη με συνέπεια, από έναν καιροσκόπο. Όπως και έναν τυχάρπαστο χώρο, από έναν χώρο σαν το Half Note που δεν είναι καθόλου τυχαίος, μια και διατηρεί το κοινό του και διαλέγει από την ελληνική μουσική αυτούς  που πιστεύει πως ταιριάζουν στο σήμερα.  

Cul. N.: Να μιλήσουμε λίγο για το παρελθόν… Σας ρωτούν συχνά για τις σπουδαίες δουλειές με τον Χατζιδάκι, αλλά ας εστιάσουμε και σε άλλες, εξίσου σημαντικές. Φερειπείν, θα ήθελα να μας περιγράψετε το πώς προέκυψε η συνεργασία με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη το 1987, καθώς και να μας πείτε δύο λόγια για την μουσική συνύπαρξη με την Μπέτυ Κομνηνού, στίχους της οποίας μελοποιήσατε σε διάφορους δίσκους.

Ν. Β.: Στην πρώτη μου εμφάνιση στην Ελλάδα με την Καραΐνδρου σε φεστιβάλ νεολαίας, έτυχε να τραγουδά και η Άλκηστις, με το μαλλί αλά Άντζελα Ντέϊβις και ήταν ήδη γνωστή σε όλους η εφηβική φωνή της, που  παραμένει ακόμα ακμαία και δυνατή. Γνωριστήκαμε περισσότερο στον δίσκο “Τέλος δεν έχει το τραγούδι”, που είχε ενορχηστρώσει ο Τάσος Καρακατσάνης για λογαριασμό της Λύρας και η συνεργασία μας στο “Δικαίωμα”  έγινε μέσω της νεράιδας Λίνας Νικολακοπούλου. Είμαστε  ίδια γενιά, σε παράλληλες πορείες.

Η γνωριμία  μου με την Μπέτυ άρχισε στην Κίνηση για την Απελευθέρωση της Γυναίκας, μια φεμινιστική ομάδα πολύ δυνατή που έφερε τα πάνω-κάτω στο φεμινιστικό κίνημα. Κάναμε μια καλλιτεχνική ομάδα και γράψαμε τα πρώτα τραγούδια που είναι και το σημείο αναφορά του Γυναικείου Κινήματος στην Ελλάδα. Είμαι πολύ περήφανη για κείνη την εποχή.

Ο λόγος της Μπέτυς είναι διαχρονικός και η συνεργασία μας έδωσε ίσως τα αυθεντικότερα γυναικεία τραγούδια στο ρεπερτόριο.

Ανοίξαμε έναν δρόμο κλειστό με τα πολιτικά μας τραγούδια εκείνης της εποχής.  

Cul. N.: 1984 και κυκλοφορεί ένας δίσκος-σταθμός, το «Κουτί της Πανδώρας», ο οποίος σήμερα θεωρείται σπάνιος και όταν εντοπίζεται, πωλείται σε αρκετά υψηλή τιμή. Το «Ποτάμι» μάλιστα, έγινε «ύμνος» του φεμινιστικού κινήματος. Τι θυμάστε πιο έντονα από εκείνη την εποχή; Θα θέλατε να μας αποκαλύψετε κάτι λιγότερο γνωστό στο ευρύ κοινό σε σχέση με αυτή τη δημιουργία;

Ν. Β.: Αυτό που θα ήθελα είναι να τα ξανατραγουδήσω, ειδικά όσα έχουν παραπέσει, όπως το «Ποτάμι», το «Στη στάση», το «Γαλλικά και πιάνο» και άλλα, για μια νέα γενιά, που ενδιαφέρεται γι’ αυτό το Κίνημα των Γυναικών.

Σήμερα, περισσότερο από παλαιότερα, ο μισογυνισμός εξωτερικεύεται με τον πιο απροκάλυπτο τρόπο, τη ίδια ώρα που οι γυναίκες στον τόπο μας προσφέρουν – όπως πάντα- τα πάντα.

Είναι πολύ λυπηρά τα σεξιστικά σχόλια, η επιθετικότητα εναντίων των γυναικών και το πιο άσχημο, η απάθειά των γυναικών σε όλα αυτά, το ότι  κατάντησαν… αόρατες!

Που είναι  τα δικαιώματά μας; Ποιός παλεύει γι’αυτά; Και γιατί πρέπει να ανταποδίδουν οι γυναίκες  τα πάντα σε ένα σύστημα που τις περιθωριοποιεί; Ντροπή!

Cul. N.: Πρόσφατα σας ακούσαμε να συμμετέχετε ως ερμηνεύτρια στην μουσική επένδυση της «Μεγάλης Χίμαιρας», σε μια δουλειά της νεαρής Κατερίνας Πολέμη. Πώς βλέπετε την νεότερη γενιά Ελλήνων τραγουδοποιών; Πιστεύετε ότι τους δίνονται αρκετές ευκαιρίες αυτήν την διφορούμενη χρονική περίοδο; Και αν σας ζητούσα να μου πείτε κάποια ονόματα που ξεχωρίζετε, ποια θα ήταν αυτά;

Ν. Β.: Η Κατερίνα Πολέμη είναι αστεράτη! Πάει πολύ καλά και την πιστεύω. Είναι η μοναδική που περιέχει από βίωμα τον Ελληνικό και τον Βραζιλιάνικο κόσμο της μουσικής μέσα της, ξέρει να περνά καλά στη σκηνή και να το μεταδίδει χωρίς συμβιβασμούς.

Άκουσα πρόσφατα ένα τραγούδι που έχει γράψει για τη μαμά της και γέλασα πολύ… Λέει πως η μαμά της ποτέ δεν είναι ευχαριστημένη με ό,τι κάνει  και πως  την βρίσκει πάντα είτε υπερβολική είτε λίγη…

Είναι ωραίο  οι γυναίκες που μιλούν μεταξύ τους, να μην  σιωπούν, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για καλλιτέχνιδες  με τις μαμάδες τους!

Έχει σημασία να αποτυπώνεται στην τέχνη το αίτημα, το πρόβλημα, η προσδοκία των γυναικών και αυτό να γίνεται με την υπογραφή τους, όχι ανώνυμα είτε υπόκωφα, αλλά με το θάρρος της γνώμης τους.

Όσο για την συγκεκριμένη περίοδο που διανύουμε θα ήθελα να παρατηρήσω πως όλο και περισσότερες γυναίκες εξοστρακίζονται από την μουσική σκηνή όπως και από τα κέντρα αποφάσεων. Σαν να έχει έλθει η εποχή που προετοιμάζει “αντρικές δουλειές”,  στη φαντασία δειλών επί της ουσίας ανθρώπων και φαντάζει ως σωστή λύση… Πιστεύω πως κάτι τέτοιο θα εμπνεύσει  πολλούς καλλιτέχνες άνευ αντικειμένου…

Cul. N.: Πριν κλείσουμε αυτήν την συνέντευξη θα θέλατε να μας κάνετε ένα γενικό σχόλιο για την δυσμενή- σε σχέση με τα πολιτιστικά θέματα- περίοδο που διανύουμε;

Ν. Β.: Η Τέχνη είναι ο πλούτος μας και μόνο αυτή επιβιώνει στον χρόνο.

Cul. N.: Τι επιφυλάσσετε για το κοινό στη συνέχεια; Κάποια μελλοντικά σχέδια και επιδιώξεις;

Ν. Β.: Συναυλίες με το σχήμα μου στην Ελλάδα και το εξωτερικό μέχρι τον επόμενο Μάιο, όπου μεταξύ άλλων θα παίξουμε το 1000+1 ΠΟΛΕΙΣ που παρουσίασα στην Επίδαυρο , στο φεστιβάλ της Ρενς στη Γαλλία,  συνεργασία με  Νότη Μαυρουδή και Γιώργο Τοσικιάν στην οποία δεν μπόρεσα να αντισταθώ… Γιατί είναι μαγικές οι δύο κιθάρες,  ηχογραφήσεις, με  πρόσφατη αυτή που έκανα για λογαριασμό του εκδοτικού οίκου Κόκκινη Κλωστή, για το παραμύθι «Ο Βασιλιάς των Ονείρων» της Ευδοκίας Σκορδαλά και μικρές εμφανίσεις σε διάφορες συνοικίες της Αθήνας, γιατί πιστεύω πως σε μια τόσο μεγάλη πόλη οι άνθρωποι δύσκολα μετακινούνται πια, εγώ πρέπει να πάω κοντά τους!    

__________________________

Το Half Note υποδέχεται για πρώτη φορά τη Νένα Βενετσάνου για δύο μοναδικές βραδιές, την Τετάρτη 18 και την Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2015. Περισσότερες πληροφορίες