Νοτιάς, του Τάσου Μπουλμέτη

Η Feelgood σε συνεργασία με την Rosebud.21 παρουσιάζει στους κινηματογράφους από τις 14 Ιανουαρίου 2016 την ταινία «Νοτιάς» του Τάσου Μπουλμέτη.

Μετά την τεράστια εισπρακτική και καλλιτεχνική επιτυχία της «Πολίτικης Κουζίνας» (η πιο εμπορική ταινία της τελευταίας εικοσαετίας, 8 βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, διεθνής διανομή σε περισσότερες από 40 χώρες) ο Τάσος Μπουλμέτης επιστρέφει με τη νέα, πολυαναμενόμενη ταινία του, μία γλυκόπικρη κωμωδία με φόντο την ταραχώδη Ελλάδα του ’60, ‘70 και του ’80. Η ταινία αφηγείται μια συγκινητική ιστορία ενηλικίωσης μέσα από τη ματιά του Σταύρου, ενός ρομαντικού νέου, που ωριμάζει με εφόδια την ιστορία, τους μύθους, τις προσδοκίες και τα όνειρα μιας ολόκληρης χώρας. Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι: Γιάννης Νιάρρος, Θέμης Πάνου, Μαρία Καλλιμάνη, Ταξιάρχης Χάνος, Μελισσάνθη Μάχουτ, Xαρά Μάτα Γιαννάτου, ενώ εμφανίζεται η Ζωζώ Σαπουντζάκη σε ρόλο έκπληξη.

Ο Νοτιάς είναι μια μεγάλη ελληνική παραγωγή που αφηγείται τη συγκινητική ιστορία ενηλικίωσης του Σταύρου, ενός ρομαντικού νέου, που ωριμάζει με εφόδια την ιστορία, τους μύθους, τις προσδοκίες και τα όνειρα μιας ολόκληρης χώρας.

Το εμπνευσμένο και ανθρωποκεντρικό σενάριο, που υπογράφει και πάλι ο σκηνοθέτης, αναδεικνύεται μέσα από τις εξαιρετικές ερμηνείες των -πρωτοεμφανιζόμενων και βετεράνων- ηθοποιών, ενώ η φωτογραφία, η σκηνογραφία και τα κουστούμια αναβιώνουν με απόλυτη πειστικότητα την ατμόσφαιρα της ελληνικής κοινωνίας εκείνης της εποχής. Τη συναισθηματικά φορτισμένη και νοσταλγική ιστορία συνοδεύει μοναδικά η καταπληκτική μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα. 

Σύνοψη:

Από τη μέρα που εμφανίζονται στον Σταύρο οι πρώτες ερωτικές ανησυχίες φουντώνει και η επιθυμία του να λέει ιστορίες με ένα δικό του, ανατρεπτικό, τρόπο. Οι ταραχώδεις, αλλά και ταυτόχρονα πολλά υποσχόμενες για την Ελλάδα, δεκαετίες του ‘60,’70 και ‘80 πυροδοτούν τη φαντασία του ασταμάτητα. Στο ταξίδι από την εφηβεία προς την ενηλικίωση, για να κατακτήσει αυτά που ποθεί, θα σκαρφιστεί ιστορίες για αρχαίους μύθους, μακρινά ταξίδια και όμορφες γυναίκες. Όταν έρθει αντιμέτωπος με την πραγματικότητα, θα κάνει τις ιστορίες του εικόνες, και θα ανακαλύψει τον εαυτό του.

Διάρκεια: 99’

Πίσω και μπροστά από τις κάμερες – Η συνεργασία με τον σκηνοθέτη

Μαρία Καλλιμάνη/Ηθοποιός: « Είχα αισθανθεί ένα δέος, ο Τάσος Μπουλμέτης που έχει κάνει την Πολίτικη Κουζίνα, και αναρωτιόμουν πώς θα είναι η συνεργασία μαζί του. Είναι πραγματικά μια υπέροχη συνεργασία. Ήδη από τις πρόβες, όταν έλιωσε ο πάγος, ήταν πολύ ζεστά. Είναι πάρα πολύ ανοιχτός σε πράγματα που εμείς οι ηθοποιοί είχαμε ανάγκη ή θέλαμε να προτείνουμε. Στα γυρίσματα αισθάνθηκα τη συμπαράσταση του, ήταν εκεί για μας, να μας ενθαρρύνει, να μας εμψυχώσει».

Γιάννης Νιάρρος/Ηθοποιός: «Ο Μπουλμέτης είναι σαν παιδί. Είναι ένας άνθρωπος που του μιλάς, συν-δημιουργείς μαζί του. Είναι καταπληκτικός, με βοηθάει από την πρώτη μέρα. Εκείνος έχει μεγάλη εμπειρία στη γλώσσα του κινηματογράφου. Βρήκαμε τρόπο να επικοινωνούμε πολύ γρήγορα, από τις πρώτες κιόλας συναντήσεις μας.»

Θέμης Πάνου/Ηθοποιός: «Τα γυρίσματα ήταν καταρχήν ήσυχα, άνετα, σαν να πηγαίνεις σε ένα πολύ ωραίο ξενοδοχείο και να κάνεις ωραίες διακοπές. H δουλειά μας είναι πάρα πολύ δύσκολη, τα γυρίσματα είναι πολύωρα, ο Τάσος έχει την ικανότητα να συγκεντρώνει εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό γύρω του, τόσο στο τεχνικό όσο και στο καλλιτεχνικό κομμάτι. Αυτό κάνει εύκολη τη δουλειά τη δική του και των ανθρώπων που συνεργάζεται. Ξέρει πολύ καλά τι θέλει, πολύ καιρό πριν ξεκινήσει, είναι πολύ οργανωμένος».

Ζωζώ Σαπουντζάκη/Ηθοποιός: «Νιώθω συγκίνηση και χαρά. Νιώθω πάρα πολύ όμορφα, πολύ άνετα. Είναι ένας άνθρωπος που συνεργάζεται με τον ηθοποιό, που δεν φωνάζει. Είναι ήρεμος, σε αντίθεση με ό,τι έχω ζήσει από τον ελληνικό κινηματογράφο και τις ταινίες που γύρισα. Τότε είχα συνηθίσει να φωνάζουν για ένα λάθος».

Αργύρης Ξάφης/Ηθοποιός: «Είναι κατά τη γνώμη μου μεγάλος καλλιτέχνης. Είναι ένας άνθρωπος που με τον τρόπο του λέει μαγευτικές ιστορίες, ξέρει να τις πει, δεν χάνεται μέσα σε αυτές, γιατί ξέρει πού θέλει να πάει και ποιο είναι το ρεζουμέ της όλης ιστορίας. Δεν ξέρω αν έχει ζήσει όλα αυτά που μας αφηγείται, αλλά ο τρόπος που το κάνει σε πείθει να τα ζήσεις ως ηθοποιός».

Εύα Νάθενα/Ενδυματολόγος: «Κάθε συνεργασία για ταινία είναι συναρπαστική. Εγώ που προέρχομαι από τον χώρο του θεάτρου, έλκομαι φοβερά στο να κάνω σινεμά. Η συνεργασία με τον Τάσο, που είναι ένας άνθρωπος που αγαπά πολύ τις τέχνες και το θέατρο και το σινεμά χωρίς να τα διαχωρίζει και να τους βάζει στεγανά, είναι εξαιρετική, γιατί είναι σαν να μιλάμε με κοινή γλώσσα. Κι επειδή οι καλές συνεργασίες γίνονται μεταξύ των ανθρώπων που αισθάνονται και λίγο συγγενείς και στον χαρακτήρα και στην παιδεία και στη γνώση, είναι ομολογουμένως πολύ όμορφο να δουλεύει κανείς με τον Τάσο».

Σημείωμα από την Ευανθία Ρεμπούτσικα: Οι μελωδίες του Νοτιά

Είναι η δεύτερη ταινία του Τάσου Μπουλμέτη, μετά την Πολίτικη Κουζίνα, για την οποία γράφω μουσική. Έχουμε μια σχέση χρόνων, γίναμε πολύ φίλοι πριν ακόμα γυρίσει την Πολίτικη Κουζίνα. Όταν βρεθήκαμε για να μου μιλήσει για το σενάριο και μετά πήγα και στα γυρίσματα, σκεφτόμουν πάρα πολύ πώς θα την πιάσω αυτήν την ταινία, λόγω εποχής ή μάλλον λόγω εποχών, ΄60, ΄70 μέχρι αρχές ΄80.

Ο Νοτιάς ήταν μια απαιτητική ταινία γιατί είχα να διαχειριστώ μουσικά τρεις δεκαετίες και έπρεπε να κάνω κι εγώ αυτό το ταξίδι. Ο Τάσος είχε εξ αρχής στο μυαλό του ότι ήθελε ένα αργεντίνικο tango που δένει τον γιο με τη μητέρα, καθώς και ένα λαϊκό κομμάτι με μπουζούκι. Ήθελε επίσης ένα μουσικό θέμα για τη μεταπολίτευση. Υπάρχει κι ένα ερωτικό θέμα που συνοδεύει τις ερωτικές σκηνές της ταινίας και ένα πιο επικό.  Όσο έγραφα τη μουσική για τον Νοτιά, ήμουν πολύ μέσα σε αυτόν τον κόσμο. Από την άλλη, λειτουργώ αυθόρμητα, κι ας μαγειρεύεται κάτι μέσα μου για καιρό. Όταν διαβάζω ένα σενάριο, νιώθω αυτόματα ότι  θα μπορούσα να έχω κι εγώ έναν ρόλο μέσα στην ταινία, γίνομαι αμέσως κομμάτι της ιστορίας. Έτσι, αρχίζω να αντλώ πράγματα και ξεκινάει ένα μουσικό τραγούδισμα μέσα στο κεφάλι μου που μετά γίνεται νότες. Έμπνευση μπορώ να πάρω από πολλά πράγματα, από την ίδια την ταινία, αλλά και από βιώματα μου. Υπάρχει για παράδειγμα μια σκηνή στον Νοτιά που διαδραματίζεται στον κινηματογράφο Ρεξ, όπου μεγάλωσα, κι αυτό έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη σύνθεση. Πολλές σκηνές του Νοτιά είναι σαν να της έχω ζήσει, όπως ας πούμε οι σκηνές της μεταπολίτευσης, είναι κάτι που έχω ζήσει στην εφηβεία μου. Αυτό με φορτίζει και το αποτυπώνω στη μουσική μου. Η μουσική για μένα είναι ψυχοθεραπεία, το ίδιο και το σινεμά. Και τα δύο με γιατρεύουν και με απελευθερώνουν. Η σύνθεση μουσικής για μια ταινία γίνεται σαν παιχνίδι με τον εαυτό που γεμίζει, αλλά και αδειάζει μέσα στον κόσμο της ιστορίας. Στις ακροάσεις που έκανα αργότερα σε φίλους με τις μελωδίες του Νοτιά, άρχισα να αποστασιοποιούμαι και να καταλαβαίνω τι ακριβώς έχω γράψει. Ήταν σαν γέννα, και τώρα το παιδί μεγάλωσε και φεύγει, βγαίνει στον κόσμο.

Από άλλη εποχή

Εύα Νάθενα: «Τη δική μου τη δουλειά δεν τη δυσκολεύει το να δουλεύω εποχές περασμένες, ίσα ίσα που με συναρπάζει, γιατί αγαπώ ιδιαίτερα αυτό το κομμάτι της δουλειάς που ονομάζεται documentation, που είναι ακριβώς αυτό της έρευνας. Όσο ερευνώ και χώνομαι και βαθαίνω τη γνώση μου σε παλιότερες εποχές τόσο μ΄ αρέσει και από τη στιγμή που έχω κάνει όλη αυτήν την έρευνα, αποφασίζω να βάλω τη δική μου πινελιά, αυτή του σήμερα, που πάντα θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει, αλλιώς μοιάζουνε οι ταινίες και όλες οι μορφές της τέχνης σαν ξεπατικωτούρες ή σαν να ανήκουν στο σεντούκι με τις αράχνες. Θεωρώ ότι ένα φυσηματάκι του σήμερα πάντα πρέπει να βάζουμε στις δουλειές, ακόμα κι αν είναι πιστή αναπαράσταση εποχής».

Γιάννης Νιάρρος: «Το 50% αυτής της δυσκολίας να υποδυθώ έναν χαρακτήρα άλλης εποχής εξαλείφθηκε χάρη στους καλούς συνεργάτες, στο ενδυματολογικό και στο μακιγιάζ. Βάζοντας το τακούνι και το παντελόνι καμπάνα της εποχής, αλλάζει το περπάτημα μου ή κοιτάζοντας του ανθρώπους με κομμώσεις, που σήμερα θα ήταν μέχρι και αστείες, μπαίνω σε ένα κλίμα. Ο χαρακτήρας βιώνει τα ίδια πράγματα που βίωσα κι εγώ δύο χρόνια πριν, στα 18-19 μου. Προσπαθεί να δει τι ρόλο θα παίζει στην κοινωνία, προσπαθεί να βρει τι θα είναι αυτό που θα κάνει την υπόλοιπη του ζωή, με ποιους να πάει, να δημιουργήσει μόνος του μια ιστορία, να μην πάρει την πεπατημένη. Είναι ζητήματα που κι εμένα με αφορούν, οπότε είναι μια αναγωγή».

Θέμης Πάνου: «Η Εύα Νάθενα έχει κάνει τα κουστούμια και η Κατερίνα Βαρθαλίτου μαζί με τον Χρόνη Τζίμο έχει κάνει τις κομμώσεις και το μακιγιάζ. Εγώ κυκλοφορώ με περουκίνι και μουστάκια. Μία εξαιρετική δουλειά των ανθρώπων αυτών για να μην προδώσουμε την εποχή, να μην είμαστε γραφικοί, να είμαστε πραγματικοί, με επιμονή στη λεπτομέρεια, στα κουστούμια, στα χρώματα, στις γραμμές των ρούχων, που είναι πολύ συγκεκριμένες, όπως για παράδειγμα οι καμπάνες. Πολύ στηρικτική και ουσιαστική απόδοση της σύλληψης του σκηνοθέτη».

Μαρία Καλλιμάνη: «Για μένα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον ότι μπορώ με τα μαλλιά, με ένα ρούχο να ταξιδέψω σε άλλη εποχή. Είναι πολύ βοηθητικά τα στοιχεία αυτά για έναν ηθοποιό, γιατί συμπληρώνει ότι έχουμε κάνει στις πρόβες. Τα κουστούμια, τα μαλλιά, τα παπούτσια είναι ένα συν, σαν να σου δίνει μία ώθηση να πας λίγο πιο μακριά».

Ζωζώ Σαπουντζάκη: «Η Εύα Νάθενα είναι εκπληκτική. Κατ’ αρχήν είναι πολύ ωραίος άνθρωπος και ήτανε χαρά μου να συνεργαστώ μαζί της. Ήθελα πάρα πολύ. Ήθελα πάρα πολύ να με ράψει. Βέβαια εδώ είναι κουστούμια εποχής, είναι ρούχα του ’60 του ’70 και για μία καφετζού. Την πιστεύω, θα ήθελα και αργότερα να μου ράψει ρούχα. Είναι πάρα πολύ καλή, είναι μεγάλο ταλέντο».

Μελισσάνθη Μάχουτ: «Δεν θα έλεγα ότι είναι δύσκολο να υποδυθώ έναν χαρακτήρα που έζησε μερικές δεκαετίες πριν. Μελέτη θέλει και  έρευνα. Το θεωρώ πάρα πολύ ωραίο να μπορείς να πηγαίνεις πίσω, να ψάχνεις σε διάφορα ντοκουμέντα, να βρίσκεις πώς μιλούσαν, τι φορούσαν, τι έβλεπαν, τι μουσική τους άρεσε να ακούνε. Όλα αυτά σε βοηθάνε να διαμορφώσεις έναν κάποιο χαρακτήρα».

Xαρά Μάτα Γιαννάτου: «Με τα ρούχα κατευθείαν μπαίνω στη δεκαετία του ’70. Για τον ρόλο από άλλη εποχή, γίνεται έρευνα. Μπορεί να υπάρχουν εκφράσεις που δεν λέγονταν τότε, αλλά οι άνθρωποι δεν έχουν αλλάξει τραγικά».

Παραλειπόμενα

Ο Τάσος Μπουλμέτης είδε για πρώτη φορά τον πρωταγωνιστή, Γιάννη Νιάρρο, σε μία θεατρική παράσταση του Εθνικού. Η φυσική του παρουσία ήταν πάρα πολύ κοντά σε αυτό που είχε φανταστεί για τον ήρωα. Ο ηθοποιός έκανε πολλή έρευνα για τον ρόλο, αλλά και πρόβες για τέσσερις μήνες. Διάβασε πολλά βιβλία που διάβαζαν οι νέοι εκείνης της εποχής, είδε ταινίες και άκουσε μουσική του τότε. Έγραψε μάλιστα ημερολόγια από την οπτική γωνία του ήρωα.

Για τις ανάγκες της ταινίας, ο σκηνογράφος και η ομάδα του αναβίωσαν τη Στοά Χόλιγουντ, όπως αποκαλούσαν κάποτε το Μέγαρο της Έβδομης Τέχνης, όπου για πολλές δεκαετίες στεγάζονταν σχεδόν όλες οι ελληνικές εταιρείες παραγωγής ταινιών. Εκεί η ομάδα της παραγωγής έκανε επεμβάσεις σε μαγαζιά που ήταν κλειστά και εγκαταλελειμμένα για χρόνια, αλλά και στην ίδια τη στοά που ήταν γεμάτη μουτζούρες και συνθήματα.

Σχετικά με τα βιωματικά στοιχεία που ενέπνευσαν τους χαρακτήρες του Νοτιά, ο πατέρας του ήρωα, είναι έμπορος δερμάτινων ειδών, όπως ο πατέρας του σκηνοθέτη ο οποίος είχε κατάστημα στη Σωκράτους δίπλα στην «Καθημερινή». Όλη η «Καθημερινή» ψώνιζε από εκεί, συμπεριλαμβανομένης και της Ελένης Βλάχου.

Εκτός από το βεστιάριο και την αποθήκη με τα οποία συνεργάζεται η ενδυματολόγος Εύα Νάθενα, προέκυψαν πολλές δωρεές με ρούχα της εποχής εκείνης.

Ο σκηνοθέτης παραδέχεται ότι, δυστυχώς, οι ηθοποιοί κάπνισαν πάρα πολλά τσιγάρα, καθώς οι φοιτητές εκείνης της εποχής κάπνιζαν ασταμάτητα. Υπάρχει μία σκηνή, στην οποία η μητέρα του ήρωα επισκέπτεται έναν γιατρό και μέσα στο ιατρείο καπνίζουν και οι δύο!

Το όνομα της Ζωζώς Σαπουντζάκη αναφέρεται τρεις φορές στην Πολίτικη Κουζίνα.

Η Ζωζώ Σαπουντζάκη γνώριζε προσωπικά τον παππού του πρωταγωνιστή Γιάννη Νιάρρου, ο οποίος ήταν γνωστός δικηγόρος της εποχής.

Ο Αργύρης Ξάφης, που υποδύεται έναν ανερχόμενο πολιτικό στην ταινία, γνώρισε τον πρωταγωνιστή Γιάννη Νιάρρο όταν έδινε εισαγωγικές εξετάσεις για τη σχολή υποκριτικής. Ο Ξάφης ήταν στην εξεταστική επιτροπή.

Ο σκηνογράφος Σπύρος Λάσκαρης έχει συνεργαστεί πολλές φορές στο παρελθόν με τον Τάσο Μπουλμέτη. Χαρακτηριστικά, έχουν δουλέψει μαζί για διαφημιστικό το οποίο πήρε βραβείο στις Κάννες.

Στην ταινία ακούγονται δύο τραγούδια με στίχους του Τάσου Μπουλμέτη, για τα οποία έχει συνθέσει μουσική ειδικά για τον Νοτιά η Ευανθία Ρεμπούτσικα. Στο λαϊκό τραγουδάει ο Γιώργος Μαργαρίτης και το ρεμπέτικο ερμηνεύει η ανερχόμενη τραγουδίστρια Ανατολή Μαργιόλα. Στο λαϊκό με τη φωνή του Μαργαρίτη, το μπουζούκι παίζει ο μουσικός και συνθέτης Παναγιώτης Καλαντζόπουλος, σύζυγος της Ευανθίας Ρεμπούτσικα. 

Συντελεστές:

Σενάριο/Σκηνοθεσία: Τάσος Μπουλμέτης

Παίζουν: Γιάννης Νιάρρος, Θέμης Πάνου, Μαρία Καλλιμάνη, Zωζώ Σαπουντζάκη, Ταξιάρχης Χάνος, Αργύρης Ξάφης, Ερρίκος Λίτσης, Όμηρος Πουλάκης, Μελισσάνθη Μάχουτ, Xαρά Μάτα Γιαννάτου, Γιώργος Βουρδαμής, Δημήτρης Ήμελλος, Φοίβος Ταραμπίκος

Παραγωγή: ΟΝΙΟΝ ΦΙΛΜΣ

Σε συμπαραγωγή με: ΟΤΕ TV, VIEW MASTER, MAGIKON, ROSEBUD21

Εκτέλεση Παραγωγής: View Master Films

Executive Producer: Κώστας Λαμπρόπουλος

Οργάνωση Παραγωγής: Γιάννης Καραντάνης

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Σίμος Σαρκετζής

Μοντάζ: Γιώργος Μαυροψαρίδης

Σκηνογράφος: Σπύρος Λάσκαρης

Ενδυματολόγος: Εύα Νάθενα

Μουσική: Ευανθία Ρεμπούτσικα

Διανομή Ρόλων: Σωτηρία Μαρίνη

Ειδικά Εφέ: Magikon

Έρευνα – εκτέλεση φωτογραφικού υλικού: Ηώ Πάσχου

Κομμωτής: Χρόνης Τζίμος

Μακιγιάζ: Κατερίνα Βαρθαλίτου