Έκπληξη, αλλά και χαρά, έχει προκαλέσει η είδηση πως το Rijksmuseum στο Άμστερνταμ αποφάσισε να πραγματοποιήσει ζωντανή αναμετάδοση της διαδικασίας συντήρησης του εμβληματικού πίνακα «Νυχτερινή Περίπολος», του Ολλανδού ζωγράφου Ρέμπραντ. Το μουσείο προχώρησε σε αυτή την απόφαση θέλοντας να υπογραμμίσει την καινοτομία του και στον διαδικτυακό χώρο και τις νέες τεχνολογίες. Ο πίνακας δημιουργήθηκε το 1642, ύστερα από εντολή του δημάρχου και αρχηγού της αστυνομικής φρουράς, Frans Banninck Cocq. Ο Banninck Cocq είχε ζητήσει από τον Ρέμπραντ να ζωγραφίσει μία ομάδα σκοπευτών του, και κάπως έτσι δημιουργήθηκε ένα από τα σημαντικότερα έργα τέχνης στην παγκόσμια ιστορία.

Η Νυχτερινή Περίπολος θα είναι τοποθετημένη σε ένα σύγχρονο γυάλινο θάλαμο, σχεδιασμένο από τον Γάλλο αρχιτέκτονα, Jean Michel Wilmotte. Αυτό θα διασφαλίσει πως οι επισκέπτες του μουσείου θα μπορούν να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τον πίνακα, αλλά και τη διαδικασία αποκατάστασης του. Ταυτόχρονα, μία ψηφιακή πλατφόρμα θα επιτρέπει σε θεατές από όλα τα μέρη του κόσμου να παρακολουθήσουν ολόκληρη τη διαδικασία συντήρησης.

Ο Taco Dibbits, διευθυντής του Rijksmuseum, σημειώνει: «Η Νυχτερινή Περίπολος είναι ένας από τους διασημότερους πίνακες ζωγραφικής σε όλον τον κόσμο. Ανήκει σε όλους μας, και γι΄ αυτόν τον λόγο αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε την διαδικασία συντήρησης μέσα στο ίδιο το μουσείο – και όλοι, οπουδήποτε και αν βρίσκονται, θα έχουν τη δυνατότητα να την δουν».

Τo Rijksmuseum παρακολουθεί συνεχώς την κατάσταση του πίνακα. Τα τελευταία χρόνια έχει ανακαλυφθεί πως έχουν συμβεί μικρές αλλαγές στον πίνακα, όπως το ελαφρύ ξεθώριασμα της φιγούρας του σκύλου κάτω δεξιά. Για να υπάρξει μία πιο πλήρη εικόνα της κατάστασης του, αποφασίστηκε να γίνει ενδελεχή εξέταση. Αυτή λεπτομερής έρευνα είναι απαραίτητη για αποφασιστεί το καλύτερο πλάνο αποκατάστασης, το οποίο θα περιλαμβάνει τεχνικές απεικόνισης, φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης και εξαιρετικά προηγμένη υπολογιστική ανάλυση. Χρησιμοποιώντας αυτές τις μεθόδους, θα μπορέσει να δημιουργηθεί μία λεπτομερή εικόνα του πίνακα –όχι μόνο της επιφάνειας του, αλλά κάθε στρώματος του, από το βερνίκι μέχρι τον καμβά.

Η Νυχτερινή Περίπολος

Το ομαδικό πορτρέτο των αξιωματικών και άλλων μελών της πολιτοφυλακής, υπό την καθοδήγηση του καπετάνιου Frans Banninck Cocq και του υπολοχαγού Willem van Ruytenburch, – το γνωστό σε όλους σήμερα ως Νυχτερινή Περίπολος – είναι ο πιο φιλόδοξος πίνακας του Ρέμπραντ. Μάλιστα, είναι και ο μοναδικός πίνακάς του που έχει στρατιωτικό θέμα. Ο πίνακας προκαλεί θαυμασμό κυρίως για την τολμηρή και ζωντανή του σύνθεση, με τους σωματοφύλακες να απεικονίζονται «σε κίνηση», παρά σε κλασικές στατικές πόζες πορτρέτου.

Ο αρχιτέκτονας του κτιρίου που στεγάζει το Rijksmuseum, Pierre Cuypers, έχει δημιουργήσει μία ειδική τιμητική αίθουσα για την Νυχτερινή Περίπολο, με την ονομασία «Gallery of Honour». Το έργο επισκέπτονται ετησίως πάνω από 2,2 εκατομμύρια άνθρωποι.

Πριν ξεκινήσει η ζωντανή διαδικασία συντήρησης η Νυχτερινή Περίπολος θα αποτελέσει το κεντρικό έκθεμα της έκθεσης που θα πραγματοποιηθεί στο Rijksmuseum προς τιμήν του Ρέμπραντ. Η έκθεση θα περιλαμβάνει πάνω από 400 έργα του ζωγράφου και σηματοδοτεί τα 350 χρόνια που έχουν περάσει από τον θάνατο του καλλιτέχνη.

***

Κεντρική Φωτογραφία: ©Daniel Maissan