Ο κινηματογράφος διατηρεί σταθερά οξυμένο το ενδιαφέρον του για τις μειονοτικές ομάδες και το 22ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας επιλέγει να παρουσιάσει ένα ξεχωριστό αφιέρωμα στις φωτεινές και σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης ποικιλομορφίας, μέσα από οκτώ δωρεάν προβολές νέων αλλά και κλασικών ταινιών οι οποίες φιλοξενούνται στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Πως είναι να νιώθεις «ξένος μέσα στον κόσμο των άλλων»; Το αφιέρωμα στοχεύει στην ενθάρρυνση της αλληλοκατανόησης, του σεβασμού και της αποδοχής, στην εξάλειψη των στερεοτύπων και προκαταλήψεων, με τελικό σκοπό την ομαλή προσαρμογή και παραμονή στο γενικό εκπαιδευτικό σύστημα των εν λόγω κοινωνικών ομάδων.
Προσπαθώντας να ορίσουμε κοινωνικοπολιτικά και κινηματογραφικά το ζήτημα των μειονοτήτων, στόχος μας είναι να το τοποθετήσουμε σε ένα ευρύτερο πλαίσιο που θα αγγίζει θεματικές όπως η κοινωνική τους ενσωμάτωση, η μεταναστευτική και προσφυγική κρίση, οι αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν μερίδες του πληθυσμού είτε λόγω του χρώματός τους, είτε λόγω της γλώσσας που μιλούν και της πατρίδας που εκπροσωπούν, είτε λόγω της σεξουαλικής τους προτίμησης και, βέβαια, η ευαισθητοποίηση του κοινού απέναντι στις δυσκολίες που συναντά κάθε μειονότητα.
Χαρακτηριστικά, ο Ειδικός Γραμματέας των τομεακών επιχειρησιακών προγραμμάτων του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου, Γιώργος Ιωαννίδης, αναφέρει κατά την ομιλία του στη Συνέντευξη Τύπου του Φεστιβάλ, στον ΙΑΝΟ, στις 14 Σεπτεμβρίου 2016: «Ήταν μεγάλη η χαρά από την πλευρά τη δικιά μας ότι καταφέραμε να υλοποιήσουμε και να τρέξουμε αυτή τη δράση για να στηρίξουμε έστω με αυτό τον μικρό τρόπο, διοργανώσεις οι οποίες συμβάλλουν στην ποιότητα ζωής όλων μας, και στην Αθήνα και πόσο μάλλον στην επαρχία. [… ] Οι παρεμβάσεις που έχουν προωθηθεί αφορούν τη στήριξη και την ενσωμάτωση των παιδιών είτε μιλάμε για διαπολιτισμική εκπαίδευση ρομά, μουσουλμανόπαιδων, μεταναστών και την οργανική ενσωμάτωσή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα μέσω της χρηματοδότησης του συνόλου του εύρους των δαπανών που μπορεί να προκύψουν από μια τέτοια πολιτική, από τον άνθρωπο που μπορεί να πηγαίνει στους καταβολισμούς και να παίρνει τα παιδιά να τα πηγαίνει στο σχολείο, την απαραίτητη μετεκπαίδευση των εκπαιδευτών μέχρι και την ανάπτυξη υποδομών».
Στο πλαίσιο του «Minority Report», προβάλλεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα η ψηφιακά αποκατεστημένη, director’s cut εκδοχή της «Πύλης της Δύσης» του Μάικλ Τσιμίνο, γύρω από το μαζικό, φυλετικής και ταξικής χροιάς έγκλημα στο Γουαϊόμινγκ του 19ου αιώνα με θύματα μετανάστες εργάτες, καθώς επίσης το αριστουργηματικό μελόδραμα του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ «Ο Φόβος Τρώει τα Σωθικά», με θέμα τον εναντιωμένο στις ρατσιστικές προκαταλήψεις έρωτα μεταξύ μιας μοναχικής χήρας και ενός νεαρού μετανάστη. Το «Ωραίο Μου Πλυντήριο» του Στίβεν Φρίαρς εστιάζει, επίσης, μοναδικά στην επουλωτική ιδιότητα του έρωτα, μέσα από το αντισυμβατικό love story ανάμεσα σε έναν αριβίστα νεαρό Πακιστανό και έναν ατίθασο Λονδρέζο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στις πρεμιέρες του αφιερώματος περιλαμβάνεται το «Soy Nero» του Ράφι Πιτς, το οποίο πραγματεύεται τον αγώνα ενός μεγαλωμένου στις ΗΠΑ νεαρού Μεξικανού να κερδίσει την πράσινη κάρτα μέσω της κατάταξής του στον αμερικανικό στρατό. Ο «Διαμεσολαβητής» του Ιαν Ολντς αποτυπώνει την αβάσταχτη ματαίωση ενός ανθρώπου δίχως πατρίδα, ενώ το road movie «Κόκκινο Χαλί» από την Ελβετία, που θα προβληθεί παρουσία των σκηνοθετών Κανταράμα Γκαχιγκίρι και Φρεντ Μπεϊγίφ, αγγίζει το όνειρο μιας παρέας παιδιών από τις φτωχογειτονιές της Λωζάνης να πάνε την ταινία τους μέχρι τις Κάννες.
Πέραν, όμως, από την ανασκευασμένη πραγματικότητα της μυθοπλασίας, το αφιέρωμα δε θα μπορούσε να μη δώσει χώρο και λόγο στο σινεμά τεκμηρίωσης. Έτσι, το μεσαίου μήκους ντοκιμαντέρ της Αριάδνης Κουτσαύτη, «Μη Με Φωνάζεις Ξένο», θα αναλάβει να μας φέρει σε άμεση επαφή με τη σύγχρονη οδύσσεια του προσφυγικού ζητήματος, και θα προβληθεί μαζί με το «Sam Roma – Είμαστε Τσιγγάνοι» της Μαρίνας Δανέζη, παρουσία των δύο νεαρών δημιουργών.
Το αφιέρωμα «Minority Report: Το ΣΙΝΕΜΑ αγκαλιάζει τις μειονότητες» υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Αναλυτικά οι ταινίες:
Κόκκινο Χαλί / Tapis Rouge
Με την προτροπή ενός κοινωνικού λειτουργού, μια παρέα νεαρών που προέρχονται από δεύτερης γενιάς μετανάστες και από τις λιγότερο προνομιούχες γειτονιές της Λοζάνης γράφουν το δικό τους σενάριο και φτάνουν ως τις Κάννες για να βρουν παραγωγό να χρηματοδοτήσει την ταινία τους. Ενα γλυκύτατο road movie για το δικαίωμα όλων να ονειρεύονται και να ζητούν καλύτερες ευκαιρίες στη ζωή.
Μη Με Φωνάζεις Ξένο / Ne M’ Appelle Pas Etranger
Το σκληρό ταξίδι που πραγματοποιούν οι πρόσφυγες από την πατρίδα τους έως την Ευρώπη, περνώντας από την Ελλάδα και συνεχίζοντας προς το βορρά. Μια σύγχρονη οδύσσεια ξετυλίγεται μέσα από τις προσωπικές ιστορίες τους. work in progress
Sam Roma – Είμαστε Τσιγγάνοι
Ρομά: ένας ‘μυστήριος λαός’ που η ταυτότητά του χάνεται στα βάθη του χρόνου και στους μακρινούς τόπους της περιπλάνησης. Οι Ελληνες Ρομά αγαπούν το χορό, το τραγούδι και τα πανηγύρια, ενώ στήνουν τα μεγαλύτερα γλέντια.
Soy Nero
Κάθε συμφωνία με τον διάβολο μπορεί να είναι επικερδής μονάχα για τον ίδιο τον διάβολο. Με το φαουστικό αυτό επιμύθιο αναμετριέται ο Νέρο, ένας μεγαλωμένος στις ΗΠΑ νεαρός Μεξικανός ο οποίος, αμέσως μετά την απέλασή του, επιστρέφει εκεί απ’ όπου εκδιώχθηκε. Για να κερδίσει την πράσινη κάρτα, θα καταταχθεί στον αμερικανικό στρατό και θα πολεμήσει στα πεδία της Μέσης Ανατολής. Επίσημη συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα της Μπερλινάλε.
Ωραίο μου Πλυντήριο / My Beautiful Laundrette
Αντισυμβατικό love story ανάμεσα σε έναν αριβίστα νεαρό Πακιστανό κι έναν αλητήριο Λονδρέζο, και συνάμα καίριο πολιτικό σχόλιο για την εν βρασμώ θατσερική Αγγλία, το φιλμ του Φρίαρς μας σύστησε το ακόμη ανεξερεύνητο τότε ταλέντο του Ντάνιελ Ντέι Λιούις, την οξυδερκή συγγραφική πένα του Χανίφ Κιουρέισι κι έναν από τους σημαντικότερους δημιουργούς του αγγλικού κινηματογράφου. Ενα ορόσημο του βρετανικού σινεμά της δεκαετίας του ’80.
Ο Διαμεσολαβητής / The Fixer
Ο ντοκιμαντερίστας Ιαν Ολντς περνά για πρώτη φορά στη μυθοπλασία, σκιαγραφώντας το πορτρέτο ενός ανθρώπου χαμένου μεταξύ ηπείρων. Πρώην διαμεσολαβητής δημοσιογράφων από το Αφγανιστάν ο οποίος έχει εγκαταλείψει την εμπόλεμη πατρίδα του και ζει υπό καθεστώς ασύλου στην Αμερική, κάνει όνειρα να γίνει και ο ίδιος δημοσιογράφος. Μια εξαφάνιση επισκιάζει, όμως, το νέο του ξεκίνημα και φουντώνει τις προκαταλήψεις της τοπικής κοινωνίας απέναντί του.
Η Πύλη της Δύσης / Heaven’s Gate
Γεννήθηκε μέσα από τα πιο κακόφημα γυρίσματα στην ιστορία του σινεμά, οδήγησε σε χρεοκοπία ένα από τα μεγαλύτερα στούντιο του Χόλιγουντ και καταδίκασε τον οσκαρούχο σκηνοθέτη της σε ανυποληψία. Η καταραμένη αυτή δημιουργία αποτελεί, παρ’ όλα αυτά, ένα μεγαλεπήβολο αριστούργημα που ξεσκεπάζει τα πραγματικά γεγονότα της εξόντωσης ενός μεγάλου αριθμού μεταναστών από τους γαιοκτήμονες βαρόνους του Γουαϊόμινγκ, τον 19ο αιώνα. Προβάλλεται στην Ελλάδα για πρώτη φορά στην οριστική, director’s cut μορφή της και σε ψηφιακή αποκατάσταση.
Ο Φόβος Τρώει τα Σωθικά / Angst Essen Seele Auf
Μία μοναχική χήρα γερμανικής καταγωγής και ένας πολύ μικρότερος σε ηλικία εργάτης από το Μαρόκο γνωρίζονται σε ένα μπαρ, ερωτεύονται παράφορα και παντρεύονται. Θα χρειαστεί να παλέψουν, ωστόσο, με τις ρατσιστικές προκαταλήψεις του περίγυρού τους και τη δυσκολία τους να ενταχθούν σε μια κοινωνία που τους εχθρεύεται. Στο αριστουργηματικό του μελόδραμα, το προκλητικό παιδί του γερμανικού σινεμά αναζητά την αγάπη και την κατανόηση σε έναν σκληρό κόσμο που απεχθάνεται το διαφορετικό. Βραβείο Οικουμενικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών.