Στις 2 Οκτωβρίου 2014 εγκαινιάζεται στο Κτήριο της οδού Πειραιώς του Μουσείου Μπενάκη η έκθεση του Ζήση Κοτιώνη, Ο Αναξίμανδρος στη Φουκουσίμα, Γενεαλογίες της τεχνικής, η οποία θα διαρκέσει έως τις 16 Νοεμβρίου 2014.
Ο Ζήσης Κοτιώνης δημιουργεί μια εγκατάσταση που εκκινεί από τις προσωκρατικές κοσμολογίες, όπου βρίσκεται ήδη εξασθενημένη η τεχνική σκέψη του δυτικού πολιτισμού. Η ανάγνωση των Προσωκρατικών λειτουργεί για εκείνον ως οδηγός σε ένα είδος περιπλάνησης στα ερείπια του τεχνικού πολιτισμού, που είναι συσσωρευμένα στο γήινο έδαφος. Το πρόγραμμα των περιπλανήσεων του καλλιτέχνη στην ελληνική ύπαιθρο περιλάμβανε σύντομες διημερεύσεις και διαμονές με την περισυλλογή από τα εδάφη και τις ακτές τετριμμένων θραυσμάτων από τεχνικά αντικείμενα, τυχαία ευρήματα, στις συναντήσεις του σώματος με το έδαφος. Ταυτοχρόνως, συνοδός στην περιήγησή αυτή, ήταν το βιβλίο των Kirk, Raven και Schofield «Οι Προσωκρατικοί Φιλόσοφοι».
Συνάμα, ένα σύγχρονο γεγονός έδωσε διαφορετική διάσταση στα ευρήματα της συγκεκριμένης περιπλάνησης: πρόκειται για τη δραστική κίνηση των τεκτονικών πλακών στο βάθος του Ειρηνικού Ωκεανού που προκάλεσε, το Μάρτιο του 2011, στις βορειοανατολικές ακτές της Ιαπωνίας την εκτεταμένη πλημμυρίδα των ακτών. Στη Φουκουσίμα, η παράκτια πυρηνική εγκατάσταση της TEPCO, υπέστη την πλημμυρίδα, που εξελίχθηκε σε πυρκαγιά και το κλειστό, ελεγχόμενο σύστημα της «φυσικής» διαδικασίας της πυρηνικής σχάσης διαχύθηκε καταστροφικά στο εξωτερικό περιβάλλον της γης.
Το πέρασμα από τα ευρήματα στις συναρτήσεις τους με τα κείμενα των Προσωκρατικών δημιούργησε σταδιακά ένα συναρτησιακό αρχείο, το οποίο εκτίθεται στο Μουσείο Μπενάκη. Τα ευρήματα σωρεύονται και αναδιατάσσονται σε ένα πρόχειρο αρχείο ως τεκμήρια αυτής της υπαίθριας περιπλάνησης, με φόντο την καταστροφή στη Φουκουσίμα. Τα αντικείμενα της συλλογής των ασύντακτων περιηγήσεων και των πρόχειρων συναρτήσεων ταξινομούνται σε σειρές και διατάξεις, και δημιουργούνται έτσι γενεαλογίες κατασκευασμένων αντικειμένων με γεωμετρική δομή. Μέσα σε αυτές τις γενεαλογίες συναντάει κανείς τόσο σχήματα που περιγράφουν τη δομή του κόσμου στην κοσμολογία των προσωκρατικών, όσο και τα τυχαία τεχνικά ευρήματα, τα σκουπίδια της ελλαδικής υπαίθρου αλλά ακόμα και τα τεχνικά μέρη από τη δομή των πυρηνικών κατασκευών.
Στη συνέχεια, χρησιμοποιείται το υπάρχον εκθεσιακό apparatus, από τα υπόγεια του Μουσείου Μπενάκη για να εκτεθεί η πρόχειρη γενεαλογία της τεχνικής με αντικείμενα-ευρήματα, τεκμήρια μιας εν δυνάμει δι-ιστορικής γενεαλογίας του τεχνικού, αποσπάσματα κειμένων της πατριαρχικής του καταγωγής, καθώς και βίντεο που αναπαριστούν την διαδικασία της έρευνας.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Ζήσης Κοτιώνης είναι αρχιτέκτων PhD, συγγραφέας και εικαστικός καλλιτέχνης. Είναι καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Έχει συγγράψει έξι βιβλία θεωρίας της αρχιτεκτονικής και δύο βιβλία αφηγηματικής ποίησης. Διατηρεί γραφείο αρχιτεκτονικών μελετών στην Αθήνα και το Βόλο. Αρχιτεκτονικές μελέτες και έργα καθώς και εικαστικές του εγκαταστάσεις έχουν διακριθεί, δημοσιευτεί και εκτεθεί στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 2010 ήταν επίτροπος του ελληνικού περιπτέρου στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας.
Η έκθεση έχει σχεδιασθεί από τον καλλιτέχνη.
Συμμετοχή: Γιάννης Ισιδώρου
Επιμελητικοί σύμβουλοι: Πολύνα Κοσμαδάκη, Γιώργος Τζιρτζιλάκης
