Το ελληνικό κοινό έχει την ευκαιρία μέσα από 5 μεγάλους καμβάδες και ένα γλυπτό, να περιηγηθεί στο μυθικό σύμπαν της ύλης του μεγάλου Γερμανού καλλιτέχνη.
Το βαθύ μυθικό παρελθόν του ανθρώπου εμπνέει το μεγάλο ύστερο εξπρεσιονιστή. Ο μύθος της Δανάης εμπνέει τον Anselm Kiefer όταν ο άνθρωπος ενώνεται με το θείο σύμφωνα με τον αρχαίο μύθο.
Η φυλακή της Δανάης όπου παραμονεύει ο Δίας πριν μεταμορφωθεί σε χρυσή βροχή και η μετέπειτα μεταμόρφωση της φύσης σε δακρυροώντα μαύρα ηλιοτρόπια που πλημμυρίζουν τον απόκοσμο χώρο με τους χρυσούς τους σπόρους αποϋλοποιούν όλη τη φυσική ύλη εξαγνίζοντας τη μέσα στην Ιδέα.
Τα αντιθετικά μεταξύ τους στοιχεία καταστροφής και αναγέννησης, βίαιης αποκάλυψης και πνευματικής ανάτασης αποτελούν τον πυρήνα της σκέψης του Kiefer που χρησιμοποιεί μυθολογικές αναφορές για να μιλήσει για το κέντρο της ανθρώπινης κατάστασης. Τα έργα όπου κείμενα και πλούσια στρώματα οργανικού υλικού, αναμειγνύονται με χαρακτηριστική αδρότητα την οποία διασχίζει ένα πλέγμα λεπτοφυών αραβουργημάτων, διαβάζονται ως οι σελίδες μιας αφαιρετικής αφήγησης με πολλαπλέ φιλοσοφικές διαστρωματώσεις.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η καρδιά που αναφλέγεται, η αιγιπτιακή φιδίσια θεότητα Nehebkau και το sublime τοπίο ενός ιταλικού νησιού σκάβουν και επικολλούν θρύμματα ιστοριών για το ανθρώπινο τραύμα που παίρνει μορφή ως το παγόβουνο του Friedrich όταν συναντά ένα βυθισμένο στη γη πολεμικό υποβρύχιο.
Οι 5 μνημειώδεις καμβάδες δημιουργούν ένα πανοραμικό σαρκώδες τοπίο, άγριο και λυτρωτικό ταυτόχρονα. Σαν ένα τρικ των θεών, τα λουλούδια απλώνονται παντού, σαν γιρλάντες που υφαίνουν τη γη σύμφωνα με τη Σαπφώ, που ανθίζουν και σαπίζουν σε έναν αιώνιο κύκλο αβρότητας και βαρβαρότητας. Τα λουλούδια, πλουτίζοντας την ομορφιά της Περσεφόνης, γητεύουν τον βασιλιά του θανάτου Άδη, όπως και τότε, που κάποιες αχανείς μυροφόρες εαρινές εκτάσεις έγιναν ένας απέραντος γερμανικός τάφος όταν έφτασε ο ρώσικος χειμώνας.
Αυτά τα τοπία θυμίζουν τη δουλειά που παρουσίασε στη Μπιενάλε της Βενετίας το 1997 με τίτλο Himmel-Erde (Παράδεισος-Γη), αντανακλώντας τον Γερμανικό Ρομαντισμό του Schumann “όταν ο Παράδεισος έσκυψε και φίλησε τη Γη, τότε η Γη μόνο αυτόν, μέσα από μυριάδες αστραφτερά άνθη, μπορούσε πια να ονειρευτεί μέσα στη μοναξιά της”. Η μυθολογική θεματολογία δεν είναι κάτι νέο, αλλά αποτελεί ένα ώριμο στάδιο στην πορεία του καλλιτέχνη, καθώς μορφολογικά και ιδεολογικά συνεχίζει την εμμονή του με την επική και ταυτόχρονα μοιραία φύση του ανθρώπου και του μύθου του, σαν το κομμάτι ενός παζλ που συναρμολογείται από αρχαιοελληνικούς και τευτονικούς μύθους, παγανιστικές αλχημείες, καβαλιστικό ροζικρουσιανό μυστικισμό και αρκετό δράμα από την πρόσφατη πολιτική ιστορία του ανθρώπου, την εμπειρία του και τη ματαιότητα των γκρεμισμένων προσδοκιών και λαθών του.
Τα έργα στη γκαλερί Gagosian αναφέρονται υπόκωφα στην εξύψωση και πτώση των μεγάλων υλικών προσδοκιών του ανθρώπου μα και στην ατέρμονη προσπάθεια των γήινων όντων να αγγίξουν τους ουρανούς. Την απάντηση θα έδινε ο Norman Rosenthal χρησιμοποιώντας τα λόγια του Walter Gropius: “το να χτίζεις με τη φαντασία είναι το πιο σημαντικό από όλη τη πεπερασμένη τεχνολογία του κόσμου”.
Διαβάστε επίσης:
Anselm Kiefer: Ατομική έκθεση του καλλιτέχνη στην γκαλερί Gagosian