Το θεατρικό τοπίο που διαμορφώθηκε μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης χαρακτηρίστηκε κυρίως από μια ένδεια πόρων για την χρηματοδότηση των σκηνών, από μια γενναία, πλην όμως επιβεβλημένη, στροφή στα καλλιτεχνικά κέντρα του εξωτερικού με στόχο την δημιουργία συμπαραγωγών, αλλά και από μια ριζική ανανέωση των θεματικών και του ύφους των έργων. Ως προς το τελευταίο, έντονη υπήρξε η ανάγκη συγγραφείς και σκηνοθέτες που υπερασπίζονταν σθεναρά τον ζωτικό χώρο της πρωτοπορίας και της σκεπτόμενης καλλιτεχνίας να ενωτιστούν τις αγωνίες ενός νεοπαγούς κοινού. Στις αρχές της νέας χιλιετίας η θέσπιση του φεστιβάλ «Novaia drama» θα λειτουργήσει ως καταλύτης για την αναθέρμανση των σχέσεων των θεσμικών κέντρων με το νέο κύμα δραματουργών. Την ίδια στιγμή, θα κάνει την εμφάνισή της και μια πολυσυλλεκτικότητα σχετικά με τις δραματουργικές αναφορές. Χαρακτηριστικά παραδείγματα, οι αδελφοί Πρεσνιακόφ που σύστησαν την συνύπαρξη του φαρσικού με το μεταφυσικό Παράλογο, ο Νικολάι Κολιάντα με το απέριττο λαϊκό στυλ του, καθώς και το Teatr.doc της Έλενας Γκέρμινα και του Μιχαήλ Ουγκαρώφ, που εισήγαγε δυναμικά το πνεύμα του μεταμοντερνισμού και του θεάτρου-ντοκουμέντο στο λεξικό της σύγχρονης μοσχοβίτικης σκηνικής κουλτούρας.
Ο Ντμίτρι Ντανίλοφ (1969-), με εμπειρία στα ταξιδιωτικά αναγνώσματα, ανήκει στην οικογένεια συγγραφέων που εξακολουθεί να θαυμάζει ανοιχτά την δυνατότητα του Παράλογου να μεταφράζει εις το διηνεκές κάθε είδους αίσθηση μετεωρισμού που βιώνει ο μέσος σύγχρονος άνθρωπος μέσα σε ακανθώδεις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες. Επιπλέον, η τριβή του με την απόδοση των τόπων έχει ακονίσει την ικανότητά του να μεταγράφει πραγματικότητες, φέρνοντάς τον εγγύτερα στην λειτουργία του ντοκουμέντου. Πρόκειται, επί της ουσίας, για έναν ζηλωτή των σημαντικών ρευμάτων που άσκησαν επιρροή στην γενιά του, χωρίς, ωστόσο, να παραγνωρίζει την λαϊκότητα στην απεύθυνση και στην σκιαγράφηση των τύπων.
Το έργο του «Ο άνθρωπος απ’ το Παντόλσκ» περιστρέφεται γύρω από μια ιδιότυπη ανάκριση από τις Αρχές ενός απλού πολίτη, με σκοπό την ευθυγράμμισή του με αυτό που το σύστημα νοεί ως προσωπική ευτυχία. Το κεντρικό πρόσωπο, μια σκιώδης αντανάκλαση του Γιόζεφ Κ. του Κάφκα, κινείται στο μεταίχμιο της αναγνωρίσιμης καθημερινής ζωής και ενός απροσδιόριστου, επικρεμάμενου φάσματος απειλής. Όσο για το συνολικό μοτίβο, παρότι προβλέψιμο και ήδη αρκούντως αξιοποιημένο, καταλήγει, παρόλα αυτά, σε ένα αρτιμελές όλον, στο οποίο η σκηνοθετική γραμμή του Γιώργου Κουτλή εμφυσά έμπνευση και εσωτερικές δυναμικές. Η ερμηνεία του Άρη Μπαλή διατηρεί μια καλή ισορροπία στις μεταβάσεις ανάμεσα στον ρεαλισμό και σε μια εντύπωση αναδιδόμενου Παραλόγου, ενώ ο Δημήτρης Ήμελλος επαφίεται σε μια περισσότερο περιγραφική τυπολογία. Στις ίδιες συντεταγμένες κινούνται και οι ερμηνείες της Ελένης Κουτσιούμπα, του Παναγιώτη Μανουηλίδη και του Αλέξανδρου Σιάτρα, με ευδιάκριτα δύο επάλληλα πεδία ερμηνείας, ενός πραγματιστικού και ενός υπόρρητου, ενώ η παρουσία του Γιλμάζ Χουσμέν παγιώνεται ως μια γκροτέσκ παραπομπή. Τέλος, εντός ενός σκηνογραφικού περιβάλλοντος με απεικονιστική λογική, ο συνδυασμός της μουσικής σύνθεσης του Panú και των φωτιστικών δημιουργιών του Αλέκου Αναστασίου ανατέμνουν την γραμμικότητα της κατάστασης, επιτρέποντας μια θέαση σε εγκάρσια κίνηση.
Διαβάστε επίσης:
Ο άνθρωπος απ’ το Παντόλσκ, του Ντμίτρι Ντανίλοφ στο Εθνικό Θέατρο