Ο βιολονίστας Χένινγκ Κράγκερουντ με την ΚΟΑ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Ο διεθνούς φήμης Νορβηγός βιολονίστας Χένινγκ Κράγκερουντ συμπράττει, με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, στις …

18 Μαΐου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ερμηνεύοντας, το επιβλητικό Κοντσέρτο για Βιολί του Δανού συνθέτη Καρλ Νήλσεν, ακριβώς εκατό χρόνια μετά την πρώτη του εκτέλεση! Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης το διάσημο Κοντσέρτο για Ορχήστρα του Μπέλα Μπάρτοκ, με τον αρχιμουσικό Βασίλη Χριστόπουλο να ηγείται της μεταμόρφωσης της Κ.Ο.Α. σ΄έναν σολίστ με…πολλά πρόσωπα.

Το έργο του Μπάρτοκ έχει, άλλωστε, αυτή την ιδιαιτερότητα: Αντιμετωπίζει ως επί το πλείστον σολιστικά τις επιμέρους «οικογένειες» των μουσικών οργάνων της ορχήστρας – πράγμα που σηματοδοτεί για την Κ.Ο.Α. και τον καλλιτεχνικό της διευθυντή μια επιπλέον πρόκληση.

Γεννημένος στο Όσλο το 1973, ο Χένινγκ Κράγκερουντ είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη διασημότητα της σκανδιναβικής μουσικής σκηνής, μ΄ένα βιογραφικό πλήρες διακρίσεων (μεταξύ άλλων είναι αποδέκτης των βραβείων «Γκρηγκ» και «Σιμπέλιους» για τις ερμηνείες του σε έργα των δύο μείζονων Σκανδιναβών συνθετών). Έχει συνεργαστεί με μερικές από τις κορυφαίες ορχήστρες της Ευρώπης, της Ρωσίας, της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ. Η δισκογραφία του περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τις Σονάτες για Βιολί του Έντβαρντ Γκρηγκ, οι οποίες κυκλοφορούν από την δισκογραφική εταιρεία Naxos.

Στην τωρινή συναυλία, καλείται να ερμηνεύσει ένα έργο που, ίσως λόγω των πολύπλοκων εκφραστικών και δεξιοτεχνικών του απαιτήσεων, δεν ανήκει στα πιο πολυπαιγμένα του ρεπερτορίου. Παραμένει ωστόσο αντιπροσωπευτικό της αυθεντικής εκφραστικότητας του Καρλ Νήλσεν (1865-1931).

Το Κοντσέρτο για Ορχήστρα του Μπέλα Μπάρτοκ (1881-1945) είναι μία από τις πιο αγαπητές δημιουργίες του Ούγγρου συνθέτη. Εργο ευφάνταστο, εύληπτο κι ωστόσο απολύτως συνεπές με την καινοτόμο ματιά του Μπάρτοκ, είναι επιπλέον η τελευταία απόλυτα ολοκληρωμένη σύνθεσή του, αλλά και η τελευταία που άκουσε ο ίδιος να ερμηνεύεται ζωντανά.

ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΓΙΑ ΤΑ ΕΡΓΑ

Το καλοκαίρι του 1911 ο Καρλ Νήλσεν αποδέχθηκε την πρόσκληση της χήρας του Έντβαρντ Γκρηγκ, Νίνα, να φιλοξενηθεί για λίγο στο σπίτι της, κοντά στην πόλη Μπέργκεν της Νορβηγίας. Εκεί, λοιπόν, στο μέρος όπου ο μεγάλος Νορβηγός συνθέτης είχε γράψει πολλά από τα έργα του, ο Νήλσεν ξεκίνησε να συνθέτει το Κοντσέρτο για βιολί. Το κοντσέρτο ολοκληρώθηκε τελικά στην Κοπεγχάγη στις 13 Δεκεμβρίου και, ενάμιση μήνα αργότερα, Φεβρουάριο του 1912, εκτελέστηκε για πρώτη φορά με την Βασιλική Ορχήστρα της Δανίας, υπό την διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη.  Ο τελευταίος, σε επιστολή του, είχε περιγράψει με ακρίβεια τις προθέσεις και το στίγμα της γραφής του, στο κοντσέρτο αναφέροντας, μεταξύ άλλων, πως «πρέπει να είναι καλή μουσική και συνάμα να λαμβάνει υπ’ όψιν την προβολή του σολιστικού οργάνου, τουτέστιν να είναι ένα έργο με βαρύτητα, αμεσότητα και λάμψη, χωρίς να είναι επιφανειακό».

Ο Μπέλα Μπάρτοκ πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στις ΗΠΑ όπου είχε καταφύγει για να γλιτώσει από τη λαίλαπα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η παραμονή του δεν ήταν ανέφελη: επαγγελματική και οικονομική δυσπραγία και σοβαρότατα προβλήματα υγείας (λευχαιμία), ανέστειλαν κάθε δημιουργική του διάθεση. Φίλοι και συμπατριώτες του, ο αρχιμουσικός Φριτς Ράινερ και ο βιολονίστας Γιόζεφ Ζίγκετι, σε μια προσπάθεια να τονώσουν το ηθικό του, απευθύνθηκαν, το καλοκαίρι του 1943, στον, μεγάλο μαέστρο της Συμφωνικής Ορχήστρας της Βοστόνης και δαιμόνιο προστάτη πολλών σύγχρονων συνθετών, Σεργκέι Κουσεβίτσκυ, ζητώντας του να παραγγείλει ένα νέο συμφωνικό έργο στον Μπάρτοκ. Οπερ και εγένετο…

Το Κοντσέρτο για ορχήστρα, γράφτηκε μεταξύ Αυγούστου και Οκτωβρίου του 1943, στο ειδυλλιακό χωριό του Σάρανακ Λέικ, βόρεια της Νέας Υόρκης. Η πρεμιέρα του Κοντσέρτου δόθηκε την 1η Δεκεμβρίου 1944, με την Συμφωνική της Βοστόνης, υπό τη διεύθυνση του Κουσεβίτσκυ που, ξεπερνώντας τις αρχικές του επιφυλάξεις, παραδέχτηκε πως πρόκειται για «το καλύτερο ορχηστρικό έργο των τελευταίων 25 ετών».

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΒΡΑΔΙΑΣ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ
ΚΑΡΛ ΝΗΛΣΕΝ Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, έργο 33

Διάλειμμα

ΜΠΕΛΑ ΜΠΑΡΤΟΚ Κοντσέρτο για ορχήστρα

Σολίστ Χένινγκ Κράγκερουντ, βιολί
Μουσική Διεύθυνση Βασίλης Χριστόπουλος