Μια συναυλία αφιερωμένη σʼ έναν από τους μεγαλύτερους Έλληνες καλλιτέχνες όλων των εποχών, αξίζει την αμέριστη υποστήριξη όλων μας. Το ινστιτούτο …
Από τον Σταύρο Μπέκα
Goethe, παρά την ελεύθερη είσοδο, δεν γέμισε το βράδυ της Πέμπτης, αλλά τουλάχιστον είχε αρκετό και ένθερμο κόσμο ώστε να δώσει την απαραίτητη ώθηση σʼ έναν εξαιρετικό πιανίστα που απέδωσε όσο πιο πιστά μπορούσε τη μουσική του Ξενάκη.
Ο Ξενάκης ήταν ανέκαθεν πνεύμα ανήσυχο, άλλωστε υπήρξε ο πρώτος που κατάφερε να συνδυάσει τις τέχνες με τις επιστήμες. Άνθρωποι που λατρεύουν τα μαθηματικά, είναι σχεδόν αδύνατο να μην υποταχθούν στη μαγεία του «οργανωμένου χάους» που τόσο επιβλητικά μας προσφέρει αυτός ο σπουδαίος συνθέτης.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ένας σπουδαίος μουσικός είναι και ο Ερμής Θεοδωράκης που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα αλλά τώρα ζει στο Αννόβερο της Γερμανίας. Παρότι είναι μόλις 32 ετών έχει στη κατοχή του πολλά βραβεία και πολλές διακρίσεις σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Έχει ηχογραφήσει 8 δίσκους με μουσική για πιάνο του 20ου αιώνα, ενώ έχει συνθέσει και έργα για σόλο όργανα και μουσική δωματίου.
Ο Ερμής μας παρουσίασε έργα του Ξενάκη σε χρονολογική σειρά έτσι ώστε να μπορέσουμε να αντιληφθούμε ευκολότερα την πρόοδο και τις αλλαγές στη σκέψη και τη σύνθεση του δημιουργού. Η συναυλία ξεκίνησε με το «Six chansons pour piano» ένα πρώιμο έργο του 1951, άκρως επηρεασμένο από τον Bela Bartok, έργο το οποίο ο ίδιος ο Ξενάκης δεν επέτρεπε να παίζεται μέχρι λίγο πριν τον θάνατό του. Ακολούθησε το «Herma» του 1960-61, ένα έργο αφιερωμένο στον μεγάλο Ιάπωνα πιανίστα Yuji Takahashi, ο οποίος για μεγάλο χρονικό διάστημα, όχι μόνο ήταν ο μοναδικός που μπορούσε να εκτελέσει το συγκεκριμένο έργο, αλλά το έκανε και από μνήμης!
Στη συνέχεια έπαιξε το «Evryali» του 1973, το οποίο είναι αφιερωμένο στην Γαλλίδα πιανίστα Marie-Francoise Bucquet. Η ίδια η Bucquet θεωρούσε ότι ήταν αδύνατο να αποδοθεί περισσότερο από το 80 με 90% από αυτό που είναι γραμμένο! Αυτό το τόσο ιδιαίτερο έργο, το συνέθεσε ο Ξενάκης ένα καλοκαίρι που ζούσε στη Κορσική, περιτριγυρισμένος από θάλασσα και όντας απομονωμένος σε μια καλύβα βοσκού! Το «Mists» του 1980, που ακολούθησε, είναι αφιερωμένο στον πιανίστα Roger Woodward και πρόκειται για το μεγαλύτερο σε διάρκεια έργο του Ξενάκη για σόλο πιάνο, ενώ το «a r. (Homage a Maurice Ravel)» του 1987, που έκλεισε τη συναυλία, είναι ένας δίλεπτος δυναμίτης με συνεχείς εναλλαγές από μελωδικά σχήματα.
Είναι πραγματικά αδύνατο να μην αναγνωρίσουμε την αφοσίωση που χρειάζεται για να εκτελέσεις από μνήμης έργα του Ξενάκη! Ο Ερμής Θεοδωράκης τα καταφέρνει περίφημα και πιθανότατα είναι ο μοναδικός αυτή τη στιγμή που μπορεί να επιτύχει κάτι τέτοιο. Η γνώμη όλων μας άλλωστε για την αξία του έχει απειροελάχιστη σημασία, όταν ο ίδιος ο Ξενάκης του έστειλε συστατική επιστολή δηλώνοντας πως τον θεωρεί ιδανικό ερμηνευτή των έργων του…
