Ο κατάδεσμος – Θωμάς Κοροβίνης: Κριτική βιβλίου

Μέσα από την ιστορία της Ζηνοβίας, ο Κοροβίνης αφηγείται εμμέσως πλην σαφώς την ιστορία της Ελληνίδας τίμιας γυναίκας που αγωνίζεται να τιμήσει το σπίτι της, τον άντρα της, την αξιοπρέπειά της και να αντισταθεί στην ατιμία του συζύγου που την ορίζει και την θεωρεί παιχνίδι του. Ο Κοροβίνης για άλλη μία φορά φέρνει στην επιφάνεια όλα αυτά τα στοιχεία της φυλής μας που την καθιστούν πολλές φορές όμηρο της ίδιας της της μοίρας. Δεν κρύβει λόγια, τολμάει να βωμολοχήσει γιατί αυτή είναι η απάντηση στην ύπουλη και σιωπηλή αντρική δήθεν υπεροχή που έχει κάθε δικαίωμα αλλά καμία υποχρέωση έναντι της γυναικείας αδυναμίας. Γιατί όμως αυτή η βουτιά σε έναν βούρκο δυστυχίας, προδοσίας και μοιχείας χωρίς κανένα αντίκρυσμα και γιατί η τίμια γυναίκα που φροντίζει και παινεύει το σπίτι της να γεύεται τέτοια πικρία χωρίς προφανή λόγο; Πόσο κοστίζει ο σεβασμός για να σέρνεται στα στάσιμα νερά της απαξίωσης αναζητώντας μία κάθαρση που ποτέ δεν έρχεται γιατί είναι καράβι που απλά περιμένει στον ορίζοντα κάποιον να το τραβήξει; Ο Κοροβίνης αφηγείται παράλληλα την ιστορία του πολυμήχανου αλλά και τυχοδιώκτη, του τεμπέλη Έλληνα που αναζητά διεξόδους για να μην μείνει πιστός στο όποιο καθήκον του. Του Έλληνα μικροαστού που έχει μάθει να ελίσσεται και να αποφεύγει υποχρεώσεις, που έχει μόνιμα στο πίσω μέρος του μυαλού του πως θα ξεφύγει από κανόνες και αρχές βρίσκοντας ανοιχτό το παραθυράκι της ανομίας.

Η Ζηνοβία είναι ένα πρόσωπο καθημερινό, οικείο, καλοσυνάτο, έντιμο, μια γυναίκα της διπλανής πόρτας. Επιθυμεί να βρει τον δικό της δρόμο μέσα από την συζυγική ζωή και έτσι βρίσκει την θέση της στο σπιτικό που ονειρεύτηκε να χτίσει, ένα σπίτι τίμιο με έναν άντρα που της αξίζει και την προσέχει. Μόνο που το όνειρο αυτό έγινε εφιάλτης σαν κλήθηκε να υπηρετήσει τον εγωισμό του συντρόφου της, ενός ανθρώπου άθλιου με όλη την σημασία της λέξης. Αυτή η αθλιότητα ξεδιπλώνεται μέσα από τον λόγο της, τον πολύ θυμωμένο και οργισμένο γιατί δεν θρέφει για αυτόν κανένα συναίσθημα, μόνο μίσος και αποτροπιασμό για την ατίμωσή της. Μετά από μία ζωή κοντά του, μία ζωή δυσάρεστη και δυστυχή αφήνεται να εκδικηθεί με την αφήγηση των πεπραγμένων του σαν μία πράξη αποκατάστασης της τιμής της. Αυτή που δέχθηκε τις παραξενιές του, τον συγχωρεί όλο και περισσότερο, καθίσταται το θύμα του, το μόνιμο θύμα του αλλά στην πορεία της ζωής της ξεσπάει για να βροντοφωνάξει την αδικία που την έχει πνίξει από την κορυφή έως τα νύχια. Ένας ματωμένος γάμος θα μπορούσαμε να πούμε αφού η χαρά και η ευζωία ποτέ δεν έλαβαν χώρα και εκείνη δέσμια στα θλιβερά του δίχτυα έχει ανάγκη να νιώσει πια ελεύθερη και ανεξάρτητη. Δεν είναι ο γάμος σκλαβιά, δεν είναι η σχέση δύο ανθρώπων ένας συμβιβασμός ή δεν πρέπει να είναι έτσι. Οι εγωισμοί και οι επάρσεις, οι ύβρεις και ο εξευτελισμός δεν έχουν χώρο στην αγάπη, εκεί χωράει μόνο η αλληλοκατανόηση και η λύση τυχόν προβλημάτων με νηφαλιότητα και αμοιβαίο σεβασμό.

Η Ζηνοβία τον κατηγορούσε για κάθε λογής φαυλότητα, πολιτικά τερτίπια, κομματικές εξαρτήσεις, βολέματα και βέβαια εξωσυζυγικές σχέσεις που την βύθιζαν όλο και πιο πολύ στον θλιβερό της μικρόκοσμο. Η όμορφη αυτή γυναίκα βρέθηκε να εξυπηρετεί την ζωή ενός άλλου και όχι να χαίρεται την δική της, μία φυλακισμένη σε έναν κόσμο ελεύθερο που δεν είχε την δυνατότητα να απολαύσει. Όλες οι απολαύσεις ήταν στο δικό του γήπεδο μόνο που και εκείνη κάποια στιγμή άρχισε να κατανοεί πόσο κακό έκανε στον εαυτό της και έτσι όρμησε να αντιστρέψει τους ρόλους και να πάρει τη ζωή στα τρυφερά της χέρια. Αναφέρει χαρακτηριστικά: “Έφτιαξα τον δικό μου κόσμο που ήταν γεμάτος καλοσύνη και ομορφιά και πίστεψα στην πρόοδο της οικουμένης. Και για αυτό ακόμα σε μέμφομαι, γιατί βάλθηκες μέσα μου να σπείρεις το μικρόβιο του γδικιωμού”. Δεν πρόκειται για μία γυναίκα με εκδικητικές τάσεις, ούτε κακία, αλλά τι μπορεί να υπομείνει ένας άνθρωπος που περνάει τις στιγμές του στο έλεος ενός παλιανθρώπου και έρμαιο των επαίσχυντων ενεργειών του; Πόση μοναξιά και πόση απομόνωση να αντέξει μία γυναίκα που δεν είχε άλλο σκοπό από την ομαλότητα στη ζωή της και έναν συζυγικό βίο χαρούμενο χωρίς αναποδιές!

Ο Κοροβίνης δεν χαρίζεται σε κανέναν, δεν σταματάει να υπερασπίζεται την ηρωίδα του και της ξαναδίνει ζωή μέσα από την απελευθέρωση του ζυγού που λέγεται ανδρική καταπίεση, την συγκεκριμένη ανδρική καταπίεση. Γιατί ο ανδρικός εγωισμός είναι ο κανόνας αλλά υπάρχουν όπως πάντα εξαιρέσεις. “Ο Κατάδεσμος” είναι μία ιστορία επίκαιρη, μία μαρτυρία ανθρώπινη και αφορά σε όλους μας ενώ μας προτρέπει να γίνουμε πιο συνετοί, πιο αλληλέγγυοι, πιο άνθρωποι.

“Δεν ανήκα πουθενά αλλά εγώ παρέμεινα, ναι, αριστερή επί της ουσίας, γιατί δεν κωλώνω και δεν αλλάζω, κι ας μην ανήκω σε κανένα αριστερό κόμμα απ’αυτά τα τρέχοντα και του εποχικού συρμού”.

“Ποικίλα βλαχαδερά έχουν κατακλύσει τη χώρα, βλαχαδερά ανενδοίαστα, ασύδοτα κτηνάκια, και σφίγγουν τον κλοιό”.

Το βιβλίο του Θωμά Κοροβίνη, Ο κατάδεσμος, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα.