Τα τελευταία λόγια του λόρδου Βύρωνα πριν πεθάνει λέγεται ότι ήταν για την Ελλάδα: «…της έδωσα τον καιρό (τον χρόνο) την υγεία μου, την παρουσία μου και τώρα της δίνω τη ζωή μου. Τι μπορούσα να κάνω περισσότερο;».
Κι όμως, όπως φανερώνει η μικρή παρουσίαση στο φουαγιέ ισογείου του Μουσείου Ακρόπολης, ο Βύρωνας άφησε πίσω κάτι απρόσμενο, που συμβάλλει εύγλωττα και δυναμικά στην επιχειρηματολογία για την επιστροφή και την επανένωση των αρχιτεκτονικών γλυπτών του Παρθενώνα. Πρόκειται για το διαβατήριο του Βύρωνα, ένα πραγματικό σουλτανικό φιρμάνι, που του επέτρεπε να ταξιδέψει στα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το φιρμάνι-διαβατήριο του Βύρωνα, προσφέρει μιαν ακόμα ευκαιρία συζήτησης και κατάρριψης του επιχειρήματος της δήθεν ύπαρξης «φιρμανιού» του Έλγιν, το οποίο υποτίθεται του επέτρεπε την αφαίρεση των γλυπτών του Παρθενώνα. Εκτός από το φιρμάνι, οι επισκέπτες του Μουσείου θα έχουν την ευκαιρία να δουν την Έξοδο του Μεσολογγίου (1827) που ενέπνευσε πολλούς ζωγράφους, όπως τον υπογράφοντα Louis Joseph Toussaint Rossignon.
Η μικρή έκθεση και η έκδοση που τη συνοδεύει περιλαμβάνουν τρεις ενότητες: α) επιλογή υπομνηματισμένων εικόνων περιηγητών από την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα (Carrey, Dodwell, Fauvel, Pars, κ.ά.), πριν από τον λόρδο Βύρωνα και τη λεηλασία του μνημείου από τον Έλγιν έως τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους και την ίδρυση του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης το 1834, όπως φαίνεται και στο βίντεο της έκθεσης, β) σύντομο βιογραφικό σημείωμα και αποσπάσματα από τα ποιήματα του Βύρωνα «Η κατάρα της Αθηνάς» και «Το προσκύνημα του Τσάιλντ Χάρολντ», που αναφέρονται στη βάρβαρη απόσπαση και καταστροφή των αρχιτεκτονικών γλυπτών του Παρθενώνα από τον Έλγιν καθώς και την ύπουλη αρπαγή και απομάκρυνσή τους στη συνέχεια και γ) το πρωτότυπο διαβατήριο του Βύρωνα, ένα αναπάντεχο πραγματικό επίσημο σουλτανικό έγγραφο που εκτίθεται για πρώτη φορά στο Μουσείο, με αφορμή το οποίο συζητείται εκ νέου η επιχειρηματολογία για την επιστροφή και επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα.
Η έκθεση «Παρθενώνας και Βύρωνας. Με αφορμή τα 200 χρόνια από τον θάνατο του Βύρωνα» θα ανοίξει για τους επισκέπτες του Μουσείου Ακρόπολης την Παρασκευή 26 Απριλίου 2024. Για την είσοδο στο φουαγιέ ισογείου του Μουσείου δεν απαιτείται εισιτήριο. Η δίγλωσση έκδοση (ελληνικά-αγγλικά) θα είναι διαθέσιμη στο Πωλητήριο του Μουσείου από την Δευτέρα 29 Απριλίου 2024.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Κεντρική φωτογραφία θέματος: The Exodus from Messolonghi – Louis Joseph Toussaint Rossignon 1827