Όσα και να γράψει κανείς για τον Χαλίλ Γκιμπράν είναι λίγα, είναι ένας βαθιά φιλοσοφημένος άνθρωπος και χρησιμοποιώ ενεστώτα χρόνο διότι ζει μέσα από τα κείμενά του και ας έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε που κατοικεί στο πάνθεον της λογοτεχνίας. Πρόκειται για έναν οδοιπόρο της σκέψης, έναν σκαπανέα του στοχασμού καθώς μέσα από τις ιστορίες του βρίσκουμε πολλά διδάγματα και πολλά μηνύματα που μας αγγίζουν. Είναι ένας σύγχρονος φιλόσοφος που πραγματεύεται ζητήματα και προβληματισμούς σχετικά με την ζωή και τον θάνατο, την αφοσίωση και την αγάπη, την αλληλοκατανόηση και τον σεβασμό στον συνάνθρωπο και βέβαια την σημασία που ο ίδιος αποδίδει στη μητέρα φύση και τον ρόλο που παίζει και διαδραματίζει στην καθημερινότητά μας. Λίγο κατανοούμε πως η φύση είναι μέρος ή θα έπρεπε να είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής μέσα από τις διδαχές που η ίδια μας προσφέρει.
Εμπνευσμένος συγγραφέας και φιλόσοφος άγγιξε με τα λόγια του τις καρδιές και τις ψυχές των ανθρώπων
Ο Καρτέσιος είχε πει κάποτε πως το να διαβάζεις τα καλά βιβλία είναι σαν να συνδιαλέγεσαι με τους άριστους των περασμένων αιώνων. Ας πάρουμε όμως το νήμα της ιστορίας της φιλοσοφίας από τις απαρχές της, από την ίδια την Αρχαία Ελλάδα και τους φιλοσόφους της που έχουν τόσα να μας διδάξουν, όχι θεωρίες ακατανόητες αλλά απτές σκέψεις που θα μας βοηθήσουν στη βελτίωση της καθημερινής μας ζωής. Η σοφία τόσο των Αρχαίων Ελλήνων όσο και εκείνων που βασίστηκαν στις διδαχές τους και διαμόρφωσαν την ιστορία της φιλοσοφίας όπως την γνωρίζουμε σήμερα άφησαν πίσω του μια προσφορά ζωής για να αντλήσουμε στοιχεία για την καθημερινότητά μας και να προσπαθήσουμε να απολαύσουμε τους καρπούς μιας ευζωίας που δεν είναι πάντα εύκολη να κατακτηθεί. Μέρος αυτών των σοφών είναι και ο Χαλίλ Γκιμπράν, ένας ανατολίτης με οικουμενική απήχηση.
Οι ιστορίες του είναι ποτισμένες με αλληγορίες και παραβολές στο πλαίσιο των ιστοριών της Παλαιάς και της Καινής διαθήκης από τις οποίες είναι βέβαιο πως έχει επηρεαστεί. Ο τρόπος όμως αφήγησής του φέρνει στον νου του αναγνώστη και τις ιστορίες από τους μύθους του Αισώπου καθώς εμπερικλείει και διάφορες ιστορίες από την φύση και τα ζώα. Είναι λοιπόν οι ιστορίες του ένας τρόπος να μιλήσει στον σύγχρονο άνθρωπο τόσο της δικής του εποχής αλλά όσο και κάθε εποχής γιατί ο λόγος του είναι διαχρονικός και πάντα επίκαιρος όσο και αν ακούγεται αυτό στερεότυπο. Στην περίπτωση του Γκιμπράν, έχουμε την εντύπωση πως ακούμε και διαβάζουμε ιστορίες από έναν σοφό γέροντα που μας αφηγείται όχι για να μας νουθετήσει αλλά για να μας κάνει να σκεφτούμε, να προβληματιστούμε, να αναστοχαστούμε, να βάλουμε μέσα μας το μικρόβιο της αμφισβήτησης και να επαναπροσδιορίσουμε τον τρόπο σκέψης μας.
Με πνεύμα οξυδερκές και με ταπεινότητα, ο Γκιμπράν, ο συγγραφέας του περίφημου Προφήτη, που έχει διαβαστεί από τόσο πολύ κόσμο ανά την υφήλιο, ξεδιπλώνει τις σκέψεις του, τους προβληματισμούς του και τους στοχασμούς του για τη ζωή και την καθημερινότητα των ανθρώπων. Ο λόγος του εκπέμπει μια θεία λάμψη, μια αυθεντική και γνήσια αντίληψη των πραγμάτων με βάση την αγάπη και την καλοσύνη. Σαν άλλος Χριστός ή Σωκράτης εκπέμπει μηνύματα αλληλεγγύης μακριά από μίση και έχθρες, εμπνέει τους ανθρώπους και τους παρακινεί να ορθώσουν ανάστημα απέναντι στην κακία και να βρουν το πραγματικό νόημα της ζωής και της συγχώρεσης. Είναι σαφές πως η μελέτη του Γκιμπράν πάνω σε κείμενα διαχρονικά και διδακτικά τον οδήγησαν να αφοσιωθεί στο γράψιμο για να μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις του και τους συλλογισμούς του στις επόμενες γενιές.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Διαβάζουμε για παράδειγμα σε μία από τις πολλές ιστορίες που έχει αυτή η σπουδαία έκδοση για τον Βασιλιά που άφησε τα πάντα στην άκρη, κάθε εξουσία που κατείχε και έδωσε στον λαό τον ίδιο να ασκήσει ο ίδιος εξουσία. Μιλάει με τρόπο νηφάλιο και παραβολικό, προσφέρει στον λαό το μεγαλύτερο προνόμιο που έχει η ανθρώπινη φύση και δεν είναι άλλο από τη δυνατότητα της σκέψης: “Εσείς οι ίδιοι είσαστε ο βασιλιάς. Όταν με θεωρήσατε αδύναμο και ανίκανο να κυβερνήσω, εσείς οι ίδιοι είσαστε αδύναμοι και αναρχούμενοι. Και τώρα, η χώρα πάει καλά επειδή αυτό επιβάλλει η θέλησή σας. Εγώ δεν είμαι παρά μια σκέψη στο νου όλων σας. Και δεν υπάρχω έξω από τις πράξεις σας. Δεν υπάρχει κυβερνήτης, δεν υπάρχει τέτοιο πρόσωπο. Μόνο μια διακυβέρνηση υπάρχει, η διακυβέρνηση των εαυτών σας”. Αυτά τα λόγια και αυτή η ιστορία που είναι από τις πιο μακροσκελείς είναι χαρακτηριστικά για τον τρόπο που ο λαός βλέπει τους ηγέτες του και τον τρόπο που θέλει να κυβερνηθεί.
Άνθρωπος απλός και λιτός, ζωγράφος και συγγραφέας, ενεργός πολίτης άφησε μια σίγουρη και προδιαγεγραμμένη σταδιοδρομία στην Αμερική όπου σπούδασε και ήταν έτοιμος να διαπρέψει για να γυρίσει στον Λίβανο και να αφιερωθεί στη γενέτειρά του που τον είχε ανάγκη. Στον Λίβανο της οικονομικής αστάθειας, της πολιτικής κρίσης και της κοινωνικής ανασφάλειας, κάτι που ισχύει και για σήμερα δυστυχώς, ο Γκιμπράν υπήρξε εκείνος που προσπάθησε με την σοφία που τον διέκρινε να θεραπεύσει πληγές και να περιορίσει την πνευματική παρακμή του τόπου του. Οι διδασκαλίες του, εμποτισμένες με πραγματική έγνοια και δίχως ιδιοτέλεια, έμειναν στην ιστορία γιατί γράφει σαν άνθρωπος άλλης εποχής που δεν αλλοτριώθηκε από τον κραταιό υλισμό του σήμερα και αναμφίβολα ως σεμνός καθοδηγητής παρουσιάζεται ενώπιον των ανθρώπων να κηρύξει το καλό.
Αποσπάσματα από το βιβλίο «Ο Περιπλανώμενος»:
«Η ψυχή του φιλοσόφου βρίσκεται στο κεφάλι του, η ψυχή του ποιητή, στην καρδιά του, η ψυχή του τραγουδιστή, στο λαρύγγι του, μα η ψυχή της χορεύτριας κατοικεί στο κορμί της»
«Μια γυναίκα είπε σ’ έναν άντρα “Σ’αγαπώ”. Και ο άντρας είπε, “Έγκειται στην καρδιά μου να είναι αντάξια της αγάπης σου»
Διαβάστε επίσης:
Ο περιπλανώμενος: Οι ιστορίες και οι παραβολές του Χαλίλ Γκιμπράν