Ο σκηνοθέτης Αλεξάντερ Ο. Φιλίπ στο 11ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων

Το 11ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων υποδεχεται τον κορυφαίο Ελβετό σκηνοθέτη και σεναριογράφο Αλεξάντερ Ο. Φιλίπ (Alexandre O. Philippe),  γνωστό για τα ντοκιμαντέρ Doc of the Dead, The People vs. George Lucas και 78/52 (μια ματιά χωρίς προηγούμενο στην εικονική σκηνή στο ντους στην ταινία «Ψυχώ» (1960) του Alfred Hitchcock, τον «άνθρωπο πίσω από την κουρτίνα» και τον επί της οθόνης φόνο που άλλαξε βαθιά την πορεία του παγκόσμιου κινηματογράφου).

O Alexandre O. Philippe θα είναι στα Χανιά για την προβολή του ντοκιμαντέρ του 78/52 την Πέμπτη 19 Οκτωβρίου 2023 και θα συνομιλήσει με το κοινό για το απολαυστικό, πανέξυπνο ντοκιμαντέρ του, το πρώτο στην ιστορία που αφιερώνεται στην ανάλυση μίας και μόνο σκηνής. Ένα ντοκιμαντέρ που έχει αγαπηθεί από σινεφίλ, αλλά και από όλους όσοι αγαπούν τις κρυφές λεπτομέρειες και τους ξέφρενους συνειρμούς και διαβάζουν πίσω από τις λέξεις και ανάμεσα από τα (52) cut.

Σημειώνουμε ότι ο Αλεξάντερ Ο. Φιλίπ συχνά μιλά για την ανάγκη ύπαρξης δομής και σεναρίου σε ιστορίες που θεωρείται ότι δεν έχουν σενάριο ή χαρακτηρίζονται ως αυτοσχεδιαστικές και την αξία της σεναριογραφίας έναντι της αναζήτησης αφηγηματικής δομής στο μοντάζ.

78/52

Το ντοκιμαντέρ αναλύει σε βάθος τη θρυλική σκηνή της ντουζιέρας από το Ψυχώ του Άλφρεντ Χίτσκοκ που χρειάστηκε 78 λήψεις και 52 κατ για να γράψει ιστορία.

“Ο θάνατος μιας όμορφης γυναίκας είναι το πιο ποιητικό θέμα στον κόσμο”

Αυτός ο τολμηρός αφορισμός του Έντγκαρ Άλαν Πόε θα μπορούσε ίσως να συνοψίσει ολόκληρη τη φιλμογραφία του Άλφρεντ Χίτσκοκ, σίγουρα όμως αποτελεί την ιδανική εισαγωγή για το «78/52» του Αλεξάντρ Ο Φίλιπ, το ντοκιμαντέρ που εξερευνά, μελετά, ανατέμνει και αποδομεί την πιο εμβληματική σκηνή της καριέρας του μετρ του σασπένς, μια σκηνή που έχει εντυπωθεί στη συλλογική σινεφίλ συνείδηση, έχει δώσει αφορμή για άπειρες (επιτυχημένες ή μη) απομιμήσεις και παρωδίες και αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά highlights της ποπ κουλτούρας. Κι αυτή δεν είναι άλλη από τη σκηνή του ντους στο «Ψυχώ», για την οποία αυτό το κείμενο με σεβασμό στην αρχική πρόθεση του σκηνοθέτη (και στον πιθανώς ένα θεατή που δεν την έχει δει) θα αποκρύψει τις περισσότερες λεπτομέρειες.

Κι αν η φετινή επέτειος των 60 χρόνων από την πρώτη προβολή του «Ψυχώ» τον Ιούνιο του 1960 καθιστά τη θέαση αυτού του ντοκιμαντέρ επίκαιρη, ο ανεξάντλητος πλούτος των trivia και των παραλειπόμενων από τα γυρίσματα και η τοποθέτηση της σκηνής (και ολόκληρης της ταινίας εν γένει) στο ευρύτερο κοινωνικό και πολιτικό συγκείμενο μιας εποχής κατά την οποία η Αμερική άρχισε να χάνει σταδιακά την αθωότητα της και το Hollywood τόλμησε να βουτήξει σε πιο σκοτεινά νερά αποτυπώνοντας την πιο εφιαλτική πλευρά του αμερικανικού ονείρου, μετατρέπουν το «78/52» σε ένα απαραίτητο συμπλήρωμα στην ταινία, αλλά και σε ολόκληρο το έργο του Χίτσκοκ.

Γυρισμένο σε ασπρόμαυρο ως ελάχιστος φόρος τιμής και μέσα σε ένα σκηνικό που παραπέμπει ευθέως στο αρχετυπικό πλέον Bates Motel, το 78/52 προσκαλεί μια πλειάδα (γύρω στους 40!) από επαγγελματίες και θεωρητικούς του κινηματογράφου, μοντέρ, σκηνοθέτες, ηθοποιούς, κριτικούς και καθηγητές πανεπιστημίου για να προσφέρουν όλοι μαζί και ο καθένας χωριστά μια (λιγότερο ή περισσότερο) καίρια και εύστοχη παρατήρηση για τις 78 τοποθετήσεις της κάμερας και τα 52 cuts που όχι μόνο δίνουν στον ντοκιμαντέρ του Αλεξάντερ Ο Φίλιπ τον τίτλο του, αλλά και συνθέτουν τη σκηνή που άλλαξε και επαναπροσδιόρισε τους αφηγηματικούς κανόνες στο σινεμά.

Σκηνοθεσία Alexandre O. Philippe Σενάριο: Alexandre O. Philippe Διεύθυνση φωτογραφίας: Robert Muratore Μοντάζ: Chad Herschberger Ήχος: Phillip Lloyd Hegel Μουσική: Jon Hegel Ηθοποιοί: Danny Elfman, Guillermo del Toro, Eli Roth, Peter Bogdanovich, Jamie Lee Curtis, Bret Easton Ellis, Walter Murch Παραγωγή: Exhibit A Pictures Παραγωγοί: Kerry Deignan Roy Συμπαραγωγοί: Annick Mahnert, Chad Herschberger, Robert Muratore, Oliver Schwehm Φορμάτ: Έγχρωμο-Ασπρόμαυρο Χώρα Παραγωγής: ΗΠΑ Έτος Παραγωγής: 2017 Διάρκεια: 91

Κεντρική φωτογραφία θέματος: Στιγμιότυπο από το βίντεο “The Man Who Knew Too Much (1934) – Ben Mankiewicz – Alexandre O. Philippe Intro (2017-07-07)”, TCM Intros and Wrap-Ups, via YouTube