Μετά το εξαιρετικό πρώτο του βιβλίο, τον «Αστερισμό ζωτικών φαινομένων», ένα συγκλονιστικό έργο – που γνώρισε τον έπαινο κριτικών και αναγνωστών παγκοσμίως – για τις βάναυσες πρακτικές που στοχεύουν στην αποδυνάμωση της κοινωνικής ηθικής και τις αξίες που προσπαθούν να επιβιώσουν, ενώ πνίγονται στο αίμα μιας διαστρεβλωμένης Ιστορίας, ο Άντονυ Μάρρα επιστρέφει με το εμβληματικό «Ο τσάρος της αγάπης και της τέκνο», για να επιβεβαιώσει τη συγγραφική του δεινότητα και ταυτόχρονα να δικαιώσει όλους όσοι πίστεψαν από την αρχή, πως πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους πεζογράφους της αμερικανικής λογοτεχνίας.
Αυτή τη φορά γράφει εννέα διηγήματα, τα οποία συνδέονται μεταξύ τους με διακριτικούς αλλά συγκλονιστικά διακριτούς αρμούς. Τα διηγήματα μπορούν να σταθούν εντελώς αυτόνομα και να διαβαστούν με εξίσου τεράστιο ενδιαφέρον. Το μυθιστόρημα αυτό μοιάζει με μια βεντάλια που ανοίγει για να ξεδιπλωθεί ένα ενιαίο σύνολο, άρρηκτα συνδεδεμένο και ταυτόχρονα συναρπαστικό.
Ένα οδοιπορικό στην Ιστορία της Ρωσίας, από το Λένινγκραντ του 1937, τη Σιβηρία του 1999 στην Τσετσενία του 2000 και τη σημερινή Αγία Πετρούπολη ο Μάρρα δημιουργεί ένα γαϊτανάκι ανθρώπινων χαρακτήρων που περιστρέφονται με τεράστια δυναμική συνεκτικότητα μέσα στην Ιστορία, τη διατρέχουν και παράλληλα συγκροτούν τον μυθιστορηματικό κόσμο του Μάρρα σε μια άκρως δυναμική αφήγηση.
Ο Μάρρα παρουσιάζει τους χαρακτήρες του με τον γνωστό του πια πνευματώδες τρόπο. Από τον οργουελικό ζωγράφο που διορθώνει την Ιστορία σβήνοντας ή αλλοιώνοντας ανθρώπινες μορφές από παλαιότερες φωτογραφίες στο σταλινικό Λένινγκραντ και θα κατηγορηθεί από το καθεστώς για κατασκοπεία, επειδή γοητεύεται από την φωτογραφία μιας μπαλαρίνας, τις γυναίκες που αφηγούνται την ιστορία τη δική τους και των προγόνων τους που βρέθηκαν κρατούμενες της Γκουλάγκ, τους αδελφούς που βρίσκονται αντιμέτωποι με τη βία αλλά και τις θυσίες που πρέπει να γίνουν για το πετρέλαιο οι ήρωες του Μάρρα αδυνατούν να κατανοήσουν με ποιο τρόπο είναι δυνατόν να προσαρμοστεί ο άνθρωπος σε μια σύγχρονη, απρόσωπη μοίρα, να συμβιβαστούν βουτηγμένοι στο παράλογο και στην ανυπαρξία κάθε λογικής.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Οι ήρωες σχοινοβατούν επάνω στο τεντωμένο σχοινί της νέας πραγματικότητας, προσπαθούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην ανάμνηση και στην καταγραφή της, καλούνται να αποδεχτούν ό,τι περιορίζει την ανθρώπινη συμπεριφορά, καταλύει τη μνήμη, τα ιστορικά γεγονότα, την προηγούμενη ζωή και οδηγεί τον άνθρωπο σε μια νέα προσαρμοστικότητα. Άνθρωποι φοβισμένοι, τρομοκρατημένοι, προσπαθούν να κλείσουν τις πληγές τους και τελικά να επιβιώσουν συνεχίζοντας τη ζωή τους μακριά από όλα όσα τους πλήγωσαν, μετρώντας και καταγράφοντας τις αδυναμίες τους.
Πάλη με τη ματαιότητα; Αποδοχή της απώλειας; Συνείδηση του απειροελάχιστου μιας ανθρώπινης ζωής; Πόση σημασία μπορεί να έχει η αλήθεια στην καταγραφή του παρελθόντος και στη συνείδηση του μέλλοντος; Ερωτηματικά που θέτει ο Μάρρα και την ίδια στιγμή απολαμβάνει να ισορροπεί αφηγηματικά ανάμεσα στο πάθος, τη σκωπτική διάθεση και στη βία, ανάμεσα στις προσταγές της πολιτικής και του πολέμου και στα αποτελέσματά τους. Οι ήρωές του ματώνουν και δρουν μέσα σε έναν κόσμο που δεν αποδέχεται η συνείδησή τους. Η σοβιετική εποχή της Ρωσίας και το καθεστώς που επιβάλλει λογοκρίνοντας τις συνειδήσεις είναι το αποτέλεσμα μιας βίαιης πολιτικής εποχής και ο Μάρρα αναζητά τον τρόπο με τον οποίο οι συνειδήσεις κατορθώνουν να ενηλικιωθούν μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες. Να εκφράσουν την αντίθεση ή τη συναίνεσή τους και παράλληλα να κοιτάξουν τις παραμέτρους του επερχόμενου μέλλοντος.
Και σ’ αυτό το βιβλίο του ο Μάρρα επικεντρώνεται στη βαρβαρότητα μιας εποχής για να τονίσει τη λυτρωτική δύναμη της ανθρωπιάς. Το περιγράφει άλλωστε και ο ίδιος σε μια μόνο φράση του βιβλίου, που συνοψίζει και την ουσία του, όταν λέει πως:
«Χρειάζεται όλη η κρατική εξουσία για να διαγράψει ένα πρόσωπο, αλλά μόνο το σφάλμα ενός ατόμου—αν έτσι λένε τώρα τη μνήμη—για να το διασώσει».
Η υπογραφή του Αχιλλέα Κυριακίδη στη μετάφραση του βιβλίου, για μια ακόμη φορά, αποτελεί και την εγγύηση για την εξαιρετική απόδοση του.
Το βιβλίο του Άντονυ Μάρρα, Ο Τσάρος της αγάπης και της τέκνο – Άντονυ Μάρρα, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος.
