Οι «Αποσυνάγωγοι» είναι «το πιο σημαντικό τουρκικό μυθιστόρημα του 20ού αιώνα» κατά την Unesco. Από το 1972 που εκδόθηκε αποτελεί αντικείμενο λατρείας όλων των σύγχρονων Τούρκων λογοτεχνών και διανοουμένων με πρώτο τον νομπελίστα Ορχάν Παμούκ. «Είμαστε όλοι παιδιά του Ατάι» τονίζει η γνωστή συγγραφέας Ελίφ Σαφάκ.
Πρωτοποριακό, και διασκεδαστικό, παρά τις εντυπωσιακές πωλήσεις του στην Τουρκία και την τεράστια φήμη του άργησε να μεταφραστεί στη Δύση, λόγω του πλούτου της γλώσσας του. Όταν επιτέλους εκδόθηκε στα γερμανικά, στα ολλανδικά και στα αγγλικά, ανακαλύφθηκε ένα μυθιστόρημα κορυφαίο, όχι μόνο στο πλαίσιο της τουρκικής λογοτεχνίας, αλλά και της παγκόσμιας, το οποίο πολλοί δεν διστάζουν να συγκρίνουν με τον «Οδυσσέα» του Τζόις και με έργα του Ντοστογιέφσκι, του Μέλβιλ και του Ναμπόκοφ.
Ογούζ Ατάι
Ο Ογούζ Ατάι γεννήθηκε το 1934 στην πόλη Ινέμπολου (Ινέπολη), στον δυτικό Πόντο. Τελείωσε το δημοτικό και το λύκειο στην Άγκυρα και σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης. Δίδαξε στη Σχολή Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας του Πανεπιστημίου Γιλντίζ στην Κωνσταντινούπολη. Το βιβλίο του Αποσυνάγωγοι εκδόθηκε το 1971-1972 σε δύο τόμους αρχικά. Το ακολούθησε το δεύτερο μυθιστόρημα Επικίνδυνα παιχνίδια το 1973. Έγραψε επίσης θεατρικά έργα, διηγήματα και τη βιογραφία ενός επιστήμονα που υπήρξε καθηγητής του στο Πολυτεχνείο της Πόλης. Ο Ατάι στόχευε να γράψει ένα έργο με τίτλο «Η ψυχή της Τουρκίας», αλλά δεν πρόλαβε· αρρώστησε από καρκίνο και πέθανε τον Δεκέμβριο του 1977. Το μυθιστόρημα Αποσυνάγωγοι επανεκδόθηκε το 1984, μετά τον θάνατο του συγγραφέα. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει περισσότερες από εκατό ανατυπώσεις.
