Ο Θεατρικός Όμιλος Ερμιονίδας με ιδιαίτερη χαρά παρουσιάζει την πρώτη του παραγωγή για το 2016, «Οι Αργοίκοι» του Kάρλο Γκολντόνι (πρωτότυπος τίτλος: I Rusteghi).
Οι «Αγροίκοι» που γράφτηκαν και ανέβηκαν στη Βενετία το 1760 είναι ένα από τα περίπου 250 έργα του Γκολντόνι και, ίσως, από τα πιο γνωστά (με την «Λοκαντιέρα» και την «Τριλογία του Παραθερισμού»). Ο Γκολντόνι γράφει για το έργο αυτό στα Απομνημονεύματά του: « … «Οι Αγροίκοι» είναι ο τίτλος της καινούργιας κωμωδίας μου. Είναι τέσσερις Βενετσιάνοι αστοί που ανήκουν στην ίδια κοινωνική τάξη, έχουν ίση περιουσία και τον ίδιο χαρακτήρα: είναι άνθρωποι ακοινώνητοι, σθεναρά προσηλωμένοι στις συνήθειες του παλιού καιρού, αποστρέφονται τις μόδες, τις απολαύσεις και τις συναναστροφές του καιρού τους. Αυτή η ομοιομορφία χαρακτήρων, αντί να σκορπίσει μια αίσθηση μονοτονίας στην κωμωδία, σχηματίζει αντίθετα μια πρωτόφαντη και ευχάριστη εικόνα. Γιατί ο κάθε χαρακτήρας παρουσιάζει διαφορετικές αποχρώσεις και γιατί, όπως συμπέρανα από το πείραμα αυτό, όλοι οι χαρακτήρες είναι ανεξάντλητοι. Η παιδεία, οι διαφορετικές συνήθειες, οι ποικίλες συνθήκες κάνουν τους ανθρώπους να φαίνονται, αν κι έχουν τον ίδιο χαρακτήρα, κάτω από διαφορετικές οπτικές γωνίες.
Οι γυναίκες για παράδειγμα, ολοένα καταφέρνουν να απαλύνουν τους άξεστους τρόπους των συζύγων τους ή τουλάχιστον να τους κάνουν ακόμη πιο γελοίους. Τρεις από τους αγροίκους μου έχουν γυναίκα. Η Μαργαρίτα, μια γυναίκα ενοχλητική, ευερέθιστη, πεισματάρα, κάνει τον Λουνάρντο έναν ανυπόφορο σύζυγο. Η Μαρίνα, με τις χαζές απορίες της, καθόλου δεν μπορεί να επηρεάσει την ψυχή του άντρα της του Σιμόν, ενώ η Φελίτσα, γυναίκα επιδέξια και μυαλωμένη, κάνει τον Καντσάνο ό,τι θέλει και τόσο ωραία ξέρει να τον παραπλανά, ώστε παρόλο που είναι αγριάνθρωπος δεν μπορεί να της αρνηθεί τίποτα. Κατορθώνει ακόμη να επιβάλει στον σύζυγό της να συναντά και να δέχεται στο σπίτι της τον Κόμη Ρικάρντο.
«Οι Αγροίκοι» θεωρούνται από πολλούς το αριστούργημα του Γκολντόνι και μερικές σκηνές από τις ωραιότερες του κωμικού θεάτρου όλων των εποχών. Ο Γκολντόνι εδώ αντιπαραθέτει στον παλαιό κόσμο της Βενετίας έναν θηλυκό μικρόκοσμο, πανούργο και λογικό. Ο πόλεμος που ξεσπά είναι ένας πόλεμος μεταξύ του παλαιού και του καινούργιου κόσμου, μεταξύ της νοοτροπίας των αγροίκων, που έχουν συνηθίσει να παίρνουν αποφάσεις χωρίς να διαβουλεύονται και να ζητούν τη γνώμη κανενός, και της νέας νοοτροπίας, εκείνης των γυναικών και, κατά προέκταση, των νέων, που θέλουν να έχουν λόγο σε ό,τι αφορά τη ζωή τους και τις αποφάσεις που παίρνονται για τους ίδιους. Με κωμικό τρόπο τίθεται το ερώτημα της ισότητας των δύο φύλων και της ελευθερίας των γυναικών για αυτοδιάθεση. Βάζοντας στη σκηνή τέσσερα πρόσωπα εξαίρετης συντηρητικής τραχύτητας, από τη μια, και την ανάλαφρη φλυαρία των γυναικών, από την άλλη, ο Γκολντόνι με τους «Αγροίκους» αφήνει πίσω του την κωμωδία χαρακτήρων και προσεγγίζει την ηθογραφία.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Κάρλο Γκολντόνι (Βενετία, 25 Φεβρουαρίου 1707 – Παρίσι, 6 Φεβρουαρίου 1793) ήταν Ιταλός κωμωδιογράφος, ο οποίος θεωρείται ότι ανανέωσε την ιταλική κωμωδία, αφού απομακρύνθηκε από τις χοντροκομμένες φάρσες και δημιούργησε την «κωμωδία χαρακτήρων».
Στα έργα του, παρουσιάζονται χαρακτηριστικές φυσιογνωμίες της μεσαίας τάξης του καιρού του, ενώ ενσωμάτωσε στοιχεία και από τους χαρακτήρες της Κομέντια ντελ άρτε!.
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
Άλλος ένας μεγάλος συγγραφέας από το παγκόσμιο κλασικό δραματολόγιο, έρχεται να συμπληρώσει με τα αγνότερα και πανάκριβα υλικά της κωμωδίας, τον καμβά του Θεατρικού Ομίλου Ερμιονίδας.
Γιατί “Αγροίκοι” σήμερα ; Γιατί “αγροίκος” είναι ο κόσμος που μας περιβάλει. Από “αγροίκους” είναι γεμάτη η σύγχρονη κοινωνία μας, στους τρόπους, στη σκέψη, στην έκφραση και στη συμπεριφορά.
Και τέλος γιατί η μάχη του παλαιού με το καινούργιο είναι πάντα επίκαιρη και διαχρονική. Και πάντα υποσχόμενη αλλαγές!
Ευχαριστώ όλους τους καταπληκτικούς ερμηνευτές και τους υπέροχους συντελεστές της παράστασης, που με εμπιστεύτηκαν, για να τους οδηγήσω μέσα από το κείμενο στη γείτονα χώρα, στην Ιταλία και στην παντοτινά ερωτική Βενετία.
Στη Βενετία του 1760, μέσα από την Ελλάδα του 2016.
Δημήτρης Ι. Σίδερης
Φεβρουάριος 2016
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Μετάφραση: Ιουλία Τσιακίρη
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Σίδερης
Μουσική: Τάκης Μανιάτης
Φωτισμοί: Ίων Ξυπολιάς
Σκηνικό: Δημήτρης Σίδερης
Κοστούμια: Βεστιάριο (Σωκράτους 16 – Αθήνα)
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Γιώργος Δημαράκης – Βίκυ Παπάζογλου
ΔΙΑΝΟΜΗ (με σειρά εμφάνισης)
Λουτσέτα: Μαρία Παπαϊωάννου
Μαργαρίτα: Λίτσα Λαμπίρη
Λουνάρντο: Δημήτρης Στρίγκος
Μαουρίτσιο: Αλέξανδρος Ντουνέτας
Φελιπέτο: Δημήτρης Παπαθανασίου
Μαρίνα: Ελένη Ντάκου
Σιμόν: Βάκης Λαύκας
Φελίτσα: Ευαγγελία Ηλιού
Καντσάνο: Πατρίτσιο Νέζε
Κόντε Ρικάρντο: Παντελής Τόδωρης
Διοργάνωση: ΘΕΑΤΡΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΕΡΜΙΟΝΙΔΑΣ