Μια σημαντική στιγμή για την Εθνική Λυρική Σκηνή και την Ταινιοθήκη της Ελλάδος: για πρώτη φορά παρουσιάζεται στη Γαλλία η αποκατεστημένη σε 4Κ κόπια της ταινίας «Οι Απάχηδες των Αθηνών» τoυ Δημήτρη Γαζιάδη (1930), η οποία βασίζεται στην ομώνυμη οπερέτα των Νίκου Χατζηαποστόλου και Γιάννη Πρινέα (1921), σχεδόν έναν αιώνα μετά τη δημιουργία της.
Η προβολή θα πραγματοποιηθεί στην Γαλλική Ταινιοθήκη: εκεί όπου πριν μερικά χρόνια εντοπίστηκε η κόπια της ταινίας, που επί δεκαετίες θεωρείτο χαμένη. «Οι Απάχηδες των Αθηνών» θα παρουσιαστούν την Παρασκευή 1 Απριλίου στις 8 μ.μ.
Την κινηματογραφική προβολή της ταινίας συνοδεύουν οι σολίστ της ΕΛΣ Έλενα Κελεσίδη (σοπράνο), Δημήτρης Πακσόγλου (τενόρος), με τον Φρίξο Μόρτζο στο πιάνο, οι οποίοι θα ερμηνεύσουν τη μουσική της ταινίας, σε μια διασκευή για μικρό σύνολο που επιμελήθηκε το Κέντρο Ελληνικής Μουσικής.
Η λαμπερή παγκόσμια πρώτη παρουσίαση του φιλμ πραγματοποιήθηκε πριν δύο χρόνια (15/2/2020) στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) και η υποδοχή του κοινού ήταν θερμή.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
«Οι Απάχηδες των Αθηνών» του Δημήτρη Γαζιάδη, σε μουσική του Νίκου Χατζηαποστόλου, είναι η πρώτη “άδουσα και ηχητική” ελληνική ταινία (1930), που επί δεκαετίες θεωρείτο χαμένη. Η κόπια σε θετικό βρέθηκε, πριν έξι χρόνια, στην Γαλλική Ταινιοθήκη, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό καθώς πρόκειται για την πρώτη ελληνική ταινία η οποία συνοδευόταν από συγχρονισμένη ηχογράφηση της μουσικής και των τραγουδιών.
Η αποκατάσταση της εικόνας πραγματοποιήθηκε, για λογαριασμό της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, με την εποπτεία της Μαρίας Κομνηνού και τον συντονισμό της Ηλέκτρας Βενάκη, σε συνεργασία με την Σελίν Ρουιβό και τον Ερβέ Πισάρ της Γαλλικής Ταινιοθήκης, στο εργαστήριο L’Immagine Ritrovata στην Μπολόνια και στο Παρίσι με την εποπτεία της Έλενα Ταμακάρο, από αυτή τη μοναδική κόπια, σε βάση νιτρικής κυτταρίνης με γαλλικούς μεσότιτλους. Την ανασύσταση της μουσικής που συνόδευε την ταινία ανέλαβε το Κέντρο Ελληνικής Μουσικής. Επιμέλεια και προσαρμογή της μουσικής επένδυσης: Γιάννης Τσελίκας. Μουσικολογική έρευνα: Γιάννης Σαμπροβαλάκης, σε συνεργασία με την Ηλέκτρα Βενάκη.
Η ιστορική αυτή ταινία, πολύτιμο ντοκουμέντο για την Αθήνα της εποχής του ΄30, «ζωντανεύει» και πάλι, αυτή τη φορά στο Παρίσι, υπό την αιγίδα του Κώστα Γαβρά, μέσα από τη συνέργεια της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, της Γαλλικής Ταινιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Μέσα από την αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), η Ταινιοθήκη της Ελλάδος ανέλαβε το σημαντικό έργο της αποκατάστασης και ψηφιοποίησης σε 4Κ και σε κόπια 35mm, και της ανασύνθεσης της μουσικής που συνόδευε το έργο.
Το φιλμ, στο οποίο πρωταγωνιστούν θρυλικές μορφές της ελληνικής οπερέτας όπως ο Πέτρος Κυριακός, η Μαίρη Σαγιάνου, ο Πέτρος Επιτροπάκης, ο Γιάννης Πρινέας, κ.α. αποτελεί έναν σημαντικό, χαμένο μέχρι σήμερα, κρίκο στην ιστορία του πρώιμου ελληνικού κινηματογράφου.
Η κύρια δύναμη της κινηματογραφημένης αυτής οπερέτας, έγκειται στην υψηλή αισθητική της κινηματογράφησης, η οποία καταγράφει έξοχα ορισμένα από τα σημαντικότερα τοπόσημα της Αθήνας και των περιχώρων, και συλλαμβάνει την καθημερινότητα του 1930 στην Πλάκα, στου Ψυρρή, στην Αγορά, στο Θησείο, στο Γκάζι, στα Χαυτεία, στην Πλατεία Συντάγματος, στην Ομόνοια, στην οδό Σταδίου, στην Πανεπιστημίου, αλλά και στα Ανάκτορα του Τατοΐου.
Η ανασύσταση της μουσικής που συνόδευε την ταινία βασίστηκε στην παρτιτούρα της ομότιτλης οπερέτας και σε τρία νέα τραγούδια που συντέθηκαν επί τούτου για την ταινία. Η ενσωματωμένη στο ψηφιακό αρχείο μουσική περιλαμβάνει αυθεντικές ηχογραφήσεις της εποχής.
Photo Credit: Τo φωτογραφικό υλικό είναι από το αρχείο του Στάθη Αρφάνη