Οι εικαστικοί της «Έκθεσης Καραντίνα» απαντούν: Πώς είναι να δημιουργείς τέχνη μέσα σε lockdown;

Εννέα από τους 60 καλλιτέχνες που συμμετέχουν στην διαδικτυακή «Έκθεση Καραντίνα», η οποία διοργανώνεται από το Space52, απαντούν στην ερώτηση: “Πώς είναι να δημιουργείς τέχνη μέσα σε lockdown;”.

Ηλίας Παπαηλιάκης

Νέα σχέδια. Η εποχή της καραντίνας συν έπεσε με την επιθυμία μου να αναζητήσω νέες κατευθύνσεις στη δουλειά μου. Ενώ μέχρι τα τέλη του 2019 δούλευα με εικόνες αναφοράς και βασιζόμουν σε φωτογραφίες που είχα βρει σε βιβλία ή στο ίντερνετ αποφάσισα ξεκινώντας το 2020 να εργαστώ χωρίς υλικό αναφοράς. Κατά την διάρκεια της απομόνωσης ανέπτυξα θέματα από την προσωπική μου μυθολογία και επέτρεψα στον εαυτό μου να δοκιμάσει καινούργιες εκφράσεις. Ανέσυρα και σχεδίασα ιδέες και συγκινήσεις από την φαντασία μου την εμπειρία μου και τα βιώματα μου.

Διονύσης Παππάς

Η περίοδος αυτή με βρήκε σε μια πραγματικά περίπλοκη κατάσταση. Την τελευταία Παρασκευή, δυο μέρες πριν αναγγείλει η κυβέρνηση τα μέτρα περιορισμού, είχα μόλις μετακομίσει σε ένα Airbnb σπίτι γιατί ήμουν ήδη στη διαδικασία πώλησης του σπιτιού μου και έπρεπε να το εγκαταλείψω για να μπει ο νέος ιδιοκτήτης. Εν τω μεταξύ πάγωσαν οι διαδικασίες αγοράς του σπιτιού που ήθελα να πάρω και έτσι όλο αυτό το διάστημα έμεινα στην Αθήνα σαν τουρίστας. Χωρίς σπίτι. Με 2 ζευγάρια παπούτσια και μια βαλίτσα ρούχα καθώς όλα τα πράγματά μου βρίσκονταν κλεισμένα σε αποθήκη, έχοντας πουλήσει το δικό μου σπίτι.

Στην αρχή του περιορισμού υπήρξαν στιγμές που χτύπησα το κεφάλι μου στον τοίχο από το φόβο και στιγμές που απολάμβανα τις υπέροχες βόλτες στο λόφο του Φιλοπάππου καθώς το Airbnb μου ήταν στο Κουκάκι. Καθώς οι μέρες περνούσαν, απολάμβανα ολοένα και περισσότερο το γεγονός ότι βρισκόμουν σ ́ ένα σπίτι με ελάχιστα πράγματα και το μόνο που μπορούσα να κάνω τις μέρες αυτές ήταν ήσυχες βόλτες στο λόφο και να παρακολουθώ αρκετές ταινίες. Δεν είχα καθόλου υλικά ζωγραφικής μαζί μου. Έτσι άρχισα να γράφω και να κρατάω σημειώσεις, έγραψα και μερικά ποιήματα. Το έργο που έφτιαξα για το open call του space 52 έγινε ψηφιακά καθώς δεν είχα υλικά άλλα μαζί μου παρά μόνο το λάπτοπ μου.

Το έργο αυτό αποτυπώνει τη λέξη ΒΟΗΘΕΙΑ στη γραφή braille. Χρησιμοποίησα εικόνες χαπιών αντικαθιστώντας τις ανάγλυφες κουκίδες της γλώσσας braille. Το κάθε χάπι θα εκτυπωθεί σε αλουμίνιο τριών χιλιοστών και θα τοποθετηθεί στον τοίχο. Το κάθε χάπι θα έχει διάμετρο 20 εκατοστών.

Τη λέξη ΒΟΗΘΕΙΑ την είπα συχνά τις μέρες αυτές καθώς η αγωνία μου ήταν μεγάλη. Μέσα στη μοναχική κατάσταση του περιορισμού, έζησα παράλληλα τη στεναχώρια από τη λήξη μιας σύντομης ερωτικής σχέσης και την αγωνία για τις διαδικασίες πώλησης και αγοράς σπιτιού, καθώς αν κάτι πήγαινε στραβά θα βρισκόμουν χωρίς σπίτι, χωρίς ιδιοκτησία. Όλα όμως πήγαν καλά.

Ανδρέας Παπαμιχαήλ

Το ” State of Emergency ‘‘ 15/3/2020 αποτελεί μια δημόσια δράση βίντεο προβολής που πραγματώθηκε κατά το ξέσπασμα της πανδημίας covid-19 τον Μάρτιο στο Evolution House του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Συγκεκριμένα, η προβολή του έργου έγινε πάνω στο κτίριο του Edinburgh College of Art μπροστά στον κεντρικό δρόμο παρουσιάζοντας ένα μήνυμα προς τους εξωγήινους ”DEAR ALIENS, IF YOU HEAR ME INVADE EARTH NOW.” Καθώς το μήνυμα φαινόταν από τον κεντρικό δρόμο, ο καλλιτέχνης στεκόταν μπροστά από την προβολή φορώντας προστατευτική μάσκα.

Μέσα από το έργο γίνεται αντιληπτή η πρόθεση του καλλιτέχνη να προβληματίσει το θεατή δίνοντας έμφαση στην παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα με αφορμή αυτήν την πρωτόγνωρη κατάσταση. Στο έργο ωστόσο, ενσωματώνονται και παραπλήσιοι υπαινιγμοί, που έχουν να κάνουν με τον γενικότερο προβληματισμό γύρω από προσφυγικό και την κρίση του μεταναστευτικού, στους πολέμους, το εμπόριο όπλων, τον υπερπληθυσμό, την κλιματική αλλαγή και ότι αυτά περιλαμβάνουν.

Παραδόξως, το ξέσπασμα του covid-19 ήταν το ιδανικό σενάριο για αυτή την καλλιτεχνική δράση. Εκτός από την ειρωνεία του μηνύματος, στο έργο υποσκάπτονται βαθύτερα νοήματα. Αναζητεί μια εξωγήινη βοήθεια ακόμα και αν αυτή φαντάζει παράδοξη εφόσον δεν γνωρίζουμε αν κάτι τέτοιο υφίσταται, ίσως και μια αλληγορία στις έννοιες θρησκεία και πίστη προς το Θεό.

Παντελής Βιταλιώτης – Magneto

Προσωπικά η καραντίνα ήταν κοντά στη καθημερινότητα μου. Tώρα που τέλειωσε και περνώντας λίγος καιρός μπορώ να πω πως ήταν σαν ένα δώρο¨ γεμάτο από ελεύθερο προσωπικό χρόνο που μπορούσα να τον διαχειριστώ όπως ήθελα, εξαφανίζοντας τις υποχρεώσεις, τα Deadlines, τους ανθρώπους και τα πράγματα που ήθελα να αποφύγω. Όταν μας επιβλήθηκε το Lock dοwn είχα ήδη ξεκινήσει κάποια έργα και συνέχισα να τα δουλεύω με μεγαλύτερη συγκέντρωση και με ποιο καθαρή σκέψη. Επίσης την τελευταία εβδομάδα σταμάτησα να δουλεύω για να απολαύσω την απολυτή τεμπελιά χωρίς ένοχες.

Εμμανουήλ Μπιτσάκης

Κατά τη διάρκεια της καραντίνας έμενα στο σπίτι μου και στο στούντιο στο κέντρο της Αθήνας. Δεν είχα κοινωνική ζωή και έτσι δούλευα περισσότερο. Το διάλειμμα μου είναι μια βόλτα στον κοντινό Λυκαβηττό. Αυτή η καραντίνα είναι η μόνη κρίση στην οποία έχω εύκολα προσαρμοστεί. Τόνισε ένα κρίσιμο πρόβλημα παρά μια αποκαλυπτική ευελιξία. Η επιβίωση ως καλλιτέχνης στην Ελλάδα χρειάζεται πολύ χρόνο και έτσι είναι πολύ δύσκολο να έχεις μια ισορροπημένη κοινωνική και προσωπική ζωή.

Πρόδρομος Χαραλαμπίδης

Τα τελευταία 10 χρόνια ζω και εργάζομαι στην περιοχή του Κεραμικού, στην Αθήνα. Μέσα από την ζωγραφική μου, χρησιμοποιώ το τελάρο ως ένα παράθυρο διαφυγής. Αυτή η ανάγκη έχει ενισχυθεί την τελευταία περίοδο λόγω του της καραντίνας και του εγκλεισμού στο σπίτι για την προστασία από τον κορονοιο. Αναλόγως της ψυχολογικής μου διάθεσης άλλοτε στα έργα μου κυριαρχεί το μαύρο και η κλίμακα των γκρίζων και άλλοτε τα καθαρά έντονα χρώματα. Χρησιμοποιώ τις δυνατότητες του λαδιού, με τα διαδοχικά επίπεδα (layers), προκειμένου να εμφανίσω χώρους.

Ως πρώτη ύλη χρησιμοποιώ εικόνες από το διαδίκτυο, την διαφήμιση, από ταινίες, περιοδικά αλλά και από το προσωπικό μου αρχείο. Πολλές από αυτές είναι τραβηγμένες από τον περιβάλλοντα χώρο, όπως αυτός της Γεωπονικής σχολής, του Φιλοπάππου και του παραλιακού μετώπου. Οι χώροι αυτοί αποτελούν και τις προσωπικές μου διεξόδους από το σπίτι και την πυκνή δόμηση της Αθήνας.

Νικομάχη Καρακωστάνογλου

Όταν ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση ότι όλοι θα μπαίναμε σε καραντίνα πήραμε οικογενειακώς να μετακομίσουμε μέχρι νεοτέρας στο σπίτι μας στο Νυμφαίο, ένα απομονωμένο χωρίο στα 1500 μέτρα υψόμετρο στην Βόρεια Ελλάδα. Η εμπειρία μέχρι στιγμής είναι σχεδόν θεραπευτική. Ζούμε σ ένα χωριό με άλλους 16 κατοίκους τους οποίους πολύ σπάνια συναντούμε μέσα στα σοκάκια του χωριού! Ξυπνάμε το πρωί κάνουμε διαλογισμό και φεύγουμε για ένα μεγάλο περίπατο μέσα στο δάσος.

Αφουγκραζόμαστε σχεδόν καθημερινά την πορεία της άνοιξης μέσα από την ανθοφορία των δέντρων και απολαμβάνουμε την καθημερινή χρωματική εναλλαγή του τοπίου γύρω μας. Ταυτόχρονα δεν νιώθει κάνεις μας την ανάγκη να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο μιας και ο δικός μας κόσμος εδώ, μέσα στην φύση και στο δάσος μοιάζει να εμπεριέχει το όλον σαν να βιώνουμε την απόλυτη πληρότητα!

Τα βράδια όταν βλέπουμε τις ειδήσεις και ενημερωνόμαστε για τον αριθμό των νεκρών ανά τον κόσμο αλλάζει η ενέργεια μας και ο τρόμος και η θλίψη για τους γύρο μας , μας παγώνει την καρδιά. Η φύση όμως πάντα μέσα από την κλίμακα της και την θεραπευτική της δύναμη πάντα μας γαληνεύει τις κακές αυτές σκέψεις .

Διονύσης Χριστοφιλογιάννης

Η αναταραχή που μου προκάλεσε η καραντίνα στην αρχή ήταν άνευ προηγουμένου και έφερε αλλαγές στο χρόνο και στην οργάνωση της προσωπικής και επαγγελματικής μου «κανονικότητας». Αυτό διήρκεσε μερικές μέρες μόνο. Αυτή η κατάσταση του lockdown ήταν ομαλή τελικά γιατί ήμουν συνηθισμένος να εργάζομαι μοναχικά είτε στο σπίτι ή στο στούντιο μου αλλά μόνο και μόνο επειδή ήταν αναγκασμένη κατάσταση ήταν αρκετά παράξενη περίοδος. Συνδυαστικά βέβαια με το Open Call που διοργάνωσα σαν space52 με έφερε σε εγρήγορση και απίστευτη επικοινωνία με καλλιτέχνες από όλο το κόσμο.

Το σπίτι ως χώρος στούντιο ήταν μια πηγή έμπνευσης όπως και τα τελευταία μου έργα έχουν να κάνουν με την ’περιορισμένη ελευθερία’. Ήταν πολύ εύκολο να συνεχίσω τη σειρά αυτή με απλά σχέδια και κολάζ σε χαρτί Α4. Εκτίμησα πόσο χρειαζόμουν τέχνη για την ψυχική μου ευημερία.

Ανδρέας Μαλλουρής

Πλένω τα χέρια μου με σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, επίμονα, όπως ενδείκνυται. Μετρώ σιωπηλά από το ένα έως το είκοσι. Τελευταία μέρα στο Λονδίνο πριν από το lockdown , ευτυχία. Εκείνο το ηλιόλουστο πρωινό Παρασκευής, πρόγευμα στο “The Wolseley”, 160 Piccadilly Rd και ενδιαφέρουσα συνομιλία με την G.
Η καθημερινότητα μου κατέρρευσε μέσα σε μια νύχτα. To στούντιο που οργάνωσα στο σπίτι, το laptop, το Instagram, ο κήπος, τα σκυλιά και o Y. Αλληλεγγύη. Το διαβάζω παντού. Αλλά πώς; Δηλώνω σώμα και μυαλό σε θλίψη, τραυματισμένο, εμποτισμένο με φόβο και απελπισία.

Σε προστατεύω για να με προστατεύσεις. Πλένω τα χέρια μου με σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, επίμονα, όπως ενδείκνυται. Μετρώ σιωπηλά από το ένα έως το είκοσι. Ξυπνώ και κοιμάμαι και ξυπνώ ξανά και παρακολούθησα 10 επεισόδια του MasterChef Αυστραλίας σε μια μέρα. Όχι, δεν παρακολούθησα το Ελληνικό MasterChef, το βρήκα άθλιο με κατινιές. Και είναι κι αυτός ο εφιάλτης που είχα για δύο συνεχόμενα βράδια, που παγιδεύτηκα στο MasterChef να μαγειρεύω στο σταθμό Νο5 ενώ ο χρόνος έτρεχε. Δεν ξυρίστηκα για 45 ημέρες και όταν αποφάσισα να ξυρίσω, άφησα το μουστάκι και κοιτάζοντας τον καθρέφτη αντίκρισα ένα πορνοστάρ της δεκαετίας του ’80.

Οδηγούσα σε μια σουρεαλιστικά έρημη πόλη. Όχι, δεν ήταν μια περίοδος για στοχασμό, παρά ψυχαναγκαστική. Πλένω τα χέρια μου με σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, επίμονα, όπως ενδείκνυται. Μετρώ σιωπηλά από το ένα έως το είκοσι. Μερικές φορές παράγω στο στούντιο που οργάνωσα στο σπίτι, υπό νέα όμως προοπτική και με νέα τοξικότητα. Το σαπούνι, κύριο υλικό της δουλείας μου πριν από το lockdown, ξαφνικά απέκτησε άλλη σημασία, σε άλλο πλαίσιο. Καπιταλιστικά σύστημα καταρρέουν και στο όνομα του φόβου επιβλήθηκαν μέτρα ολοκληρωτισμού ως έλλειψη άλλης λύσης.

Τα φύλλα των κρίνων στον κήπο γεμάτα τρύπες, φαγωμένα από αποικίες των σαλιγκαριών. Normo-topia, που εισέβαλε στην αισθητική μας. Ο Y. μαζεύει τα σαλιγκάρια και τα πετά στο διπλανό χωράφι. Το κολλέγιο ξεκίνησε online, πολλές πλατφόρμες online. Μια νέα ρουτίνα σαν λοίμωξη στο σύστημά μου. Πλένω τα χέρια μου με σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, επίμονα, όπως ενδείκνυται. Μετρώ σιωπηλά από το ένα έως το είκοσι.


Διαβάστε επίσης:

Τα αποτελέσματα του open call «Έκθεση Καραντίνα»

x
Το CultureNow.gr χρησιμοποιεί cookies για την καλύτερη πλοήγηση στο site. Συμφωνώ