«Οι Ηλίθιοι» (Idioterne) του Λαρς φον Τρίερ, ανεβαίνουν στο θέατρο για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στον Πολυχώρο Vault, από την ομάδα ProvaT.O. Athens σε διασκευή Βαγγέλη Λάσκαρη. Η ταινία γυρίστηκε με βάση τις αρχές του Dogme 95, το οποίο αποτελεί ένα καλλιτεχνικό μανιφέστο-αντίδραση στην κουλτούρα του Χόλυγουντ, με πρωτεργάτες τον Τρίερ και τον Vinterberg, που βάζει ουσιαστικά μια «ζώνη αγνότητας» στη διαδικασία δημιουργίας μιας ταινίας: η κάμερα στο χέρι (υποχρεωτικά), γυρίσματα αποκλειστικά σε φυσικούς χώρους, όχι κατασκευασμένα ντεκόρ, όχι τεχνητοί φωτισμοί, κανενός είδους εφέ κ.λ.π. Ήταν υποψήφια στο φεστιβάλ των Καννών για τον Χρυσό Φοίνικα αν και οι κριτικοί μέχρι και σήμερα συγκρούονται για το αν η ταινία είναι “Αριστούργημα” ή “Σκουπίδι”.
Η υπόθεση
Στους “Ηλίθιους” ο Τρίερ καταθέτει ακόμη μια προκλητική ιστορία. Μια ομάδα καλλιεργημένων νεαρών αποφασίζει να αντιδράσει στην κοινωνική πραγματικότητα που βιώνει, οργανώνοντας ένα κοινόβιο “ηλιθίων”. Η βασική τους δραστηριότητα αποτελείται από παρεμβάσεις τους στον κόσμο των “κανονικών” ανθρώπων, με στόχο τις ηθικές αρχές που διέπουν το δυτικό κόσμο. Οι “ηλίθιοι” δημιουργούν χάος και αναρχία όπου και αν βρεθούν. Με τις πράξεις τους θα προκαλέσουν, θα σοκάρουν, θα ενοχλήσουν, θα γελοιοποιήσουν τους εαυτούς τους και τους συνανθρώπους τους.
Η παράσταση
Η μεταφορά της “ιδέας” του Λαρς φον Τρίερ στη θεατρική σκηνή δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς την απόφαση να δημιουργήσουμε ένα δικό μας σύστημα από κανόνες. Το DOGMA 2020 ακολουθεί κάποιους κανόνες από το δόγμα 95 που έχουν εφαρμογή στο θέατρο και προσθέσαμε και κάποιους που αφορούν εμάς και το θέατρο σήμερα.
Dogma 2020:
-Σκηνικά και είδη φροντιστηρίου πάνω στη σκηνή δεν επιτρέπονται εκτός αν υπάρχουν στο χώρο που γίνεται η παράσταση ή είναι προσωπικά αντικείμενα των ηθοποιών.
-Η σκηνή και οι θεατές πρέπει να επικοινωνούν, δεν υπάρχει τέταρτος τοίχος, η σκηνή είναι ενοποιημένη με το χώρο των θεατών.
-Ειδικά εφέ δεν είναι αποδεκτά.
-Απαγορεύεται η επιπόλαιη δράση. Φόνοι, όπλα κλπ δεν πρέπει να υπάρχουν.
-Ο σκηνοθέτης δεν αναφέρεται στους συντελεστές.
-Η θεματολογία του έργου πρέπει να έχει κοινωνικό και πολιτικό πρόσημο και να αφορά την κοινωνική κατάσταση σήμερα.
-Η παράσταση λαμβάνει χώρα στο εδώ και τώρα και κάθε φορά είναι κατά κάτι τι διαφορετική.
-Όταν το έργο είναι γραμμένο από ξένο συγγραφέα δεν μεταφέρουμε τον τόπο και τους χαρακτήρες στην Ελλάδα.
Στην παράσταση οι “ηλίθιοι” θα έρθουν αντιμέτωποι πάνω στη σκηνή με τους “κανονικούς” ανθρώπους. Η συνύπαρξή τους είναι ένα πείραμα που δοκιμάζει τις κοινωνικές αντοχές, την ανοχή μας στο διαφορετικό, τα όρια της εξτρεμιστικής δράσης και τους λόγους ύπαρξής της. Βάζουμε στο τραπέζι το ερώτημα: Ποιος είναι κανονικός και ποιος ηλίθιος; Επανερχόμαστε στο ερώτημα: Πόσο ηλίθιος μπορείς να γίνεις για αυτά που πιστεύεις; Γελάμε όταν σκεφτόμαστε πως είμαστε περισσότερο ηλίθιοι από όσο νομίζουμε. Τελικά “Οι ηλίθιοι” είναι ένα έργο από ηλίθιους, για ηλίθιους, με θέμα τους ηλίθιους. Όσοι κάνουν θέατρο είναι ηλίθιοι, ο διαφορετικός είναι ηλίθιος, οι άνθρωποι που θέλουν να ζήσουν ελεύθεροι είναι ηλίθιοι. Οι ηλίθιοι είναι μια μειονότητα, όλες οι μειονότητες είναι ηλίθιες. Οι ηλίθιοι είναι οι άνθρωποι του μέλλοντος.
Συντελεστές
Συγγραφέας: Λαρς φον Τρίερ
Διασκευή: Βαγγέλης Λάσκαρης
Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Πάνος Πανάκος
Boηθός σκηνοθέτη: Χρύσα Λουγιάκη
Φωτογραφίες: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Video: Ίρις Κατσούλα
Αφίσα παράστασης: Γιάννης Κεντρωτάς
Επικοινωνία / Προώθηση παράστασης: Biri Biri Communication και Χρύσα Ματσαγκάνη
Παραγωγή: ProvaT.O. Athens (Prova Theatre Organization) A.M.K.E.
Παίζουν (αλφαβητικά): Δημήτρης Δημάκης, Βασιλική Δρακοπούλου, Ίρις Κατσούλα, Ελένη Κόντη, Νικόλας Παπαϊωάννου, Τάσος Τζιβίσκος
Τη φωνή της χαρίζει στην παράσταση η Αναστασία Λεωνίδου.
Διάρκεια: 60′ (χωρίς διάλειμμα)
Η παράσταση είναι αυστηρώς ακατάλληλη για ανηλίκους.
Μετά την έναρξη της παράστασης δεν επιτρέπεται η είσοδος στην αίθουσα.
*Κατά την είσοδό τους στο θέατρο οι θεατές οφείλουν να επιδεικνύουν πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης, καθώς και πιστοποιητικό ταυτοπροσωπίας (αστυνομική ταυτότητα, διαβατήριο, δίπλωμα οδήγησης). Στην παράσταση θα τηρηθούν όλα τα προβλεπόμενα μέτρα προστασίας από τον Covid-19.