Πόσο εύκολο είναι άραγε μετά από ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα – «Το τελευταίο καλοκαίρι στη Ρώμη» – να επανέλθεις με ένα ακόμα πιο εμπνευσμένο και να καθιστάς την αφήγηση τόσο συναρπαστική ώστε κάθε σελίδα να μην θες να τελειώσει; Και όμως μπορεί να συμβεί χάρη στον Καλίγκαριτς και τη μεταφράστρια Δήμητρα Δότση στα χέρια της οποίας το κείμενο του Καλίγκαριτς απέκτησε άλλο νόημα. Ο κόσμος του Καλίγκαριτς είναι πραγματικά μοναδικός γιατί έχει τον τρόπο να μας μεταφέρει σε διάφορους τόπους, το ίδιο έκανε και στο προηγούμενο μυθιστόρημά του, να μας σαγηνεύει με τον αλληγορικό του λόγο και εδώ ακόμα ένα στοιχείο που προσθέτει είναι να χρησιμοποιεί την προυστική κληρονομιά για να θέσει τους ήρωές του στη δική τους πορεία αναζήτησης των ερώτων και των πόθων τους. Ο Καλίγκαριτς γράφει ένα κείμενο που κυλάει σαν ρυάκι και ο αναγνώστης αιχμαλωτίζεται καθώς παρακολουθεί τον ρου της ιστορίας από τη μία πόλη στην άλλη, οι έρωτες εξάλλου πάντα συγκινούν αλλά πρέπει να ξέρεις να τους αφηγείσαι.
Η φλόγα της αναζήτησης που ποτέ δεν σβήνει μέσα σε έναν κόσμο πάθους
Οι ιδιωτικές άβυσσοι είναι οι διαφορετικές ζωές των ανθρώπων στους οποίους αναφέρεται, είναι τα σοκάκια της ζωής τους στα οποία είμαστε προσκεκλημένοι να βαδίσουμε όπως βάδισαν τόσοι και τόσοι που μίλησαν από γεννήσεως κόσμου για τον έρωτα. Γιατί ο έρωτας ζει σε μικρές γωνιές, σε ανώνυμα ξενοδοχεία, σε σκοτεινά σοκάκια ένα βράδυ με φεγγάρι, εκεί ζει και αναπνέει το πάθος που χαρακτηρίζει μια σχέση είτε πρόκειται να διαρκέσει για πολύ είτε όχι. Η παρουσία του Προυστ βρίσκεται στον Ξανακερδισμένο χρόνο, στο μπαρ της αναζήτησης και της αγωνίας, στο μπαρ όπου τα ανήσυχα πνεύματα, όπως ο αφηγητής, καταλήγουν. Ξεδιπλώνει ένα κουβάρι συνεχόμενων και αλλεπάλληλων γεγονότων που διαδραματίζονται άλλοτε στη Γένοβα, άλλοτε στο Κάπρι και άλλοτε στη μαγευτική και ερωτική Βαρκελώνη που δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο. Ο συγγραφέας λοιπόν στήνει τα κινηματογραφικά και θεατρικά του πλάνα, μας μεταδίδει τον παλμό των πόλεων, εκεί περπατάνε ανέμελοι οι πρωταγωνιστές του και ερωτεύονται.
Έρως ανίκατε μάχαν έλεγαν οι Αρχαίοι Έλληνες και μάλλον είχαν δίκιο. Ο έρωτας, αυτός ο φτερωτός Θεός με τα βέλη του, δεν έχει πάψει να απασχολεί τους ανθρώπους, να τους αιχμαλωτίζει, να τους σαγηνεύει, να τους αναστατώνει, να τους προβληματίζει, να τους διχάζει, να τους εξουσιάζει καίρια με όλη του τη δύναμη και εκείνοι ανυπεράσπιστοι να λαβώνονται στο βωμό του. Οι λογοτέχνες βρίσκονται επίσης στο μεταίχμιο των ερωτικών εξάρσεων και εκφράζουν πάθη και φλογερά συναισθήματα έτσι όπως τα ζουν και οι ίδιοι, ως γνήσιοι θνητοί και θύματά του. Οι ήρωες των βιβλίων που παρουσιάζονται εδώ είναι η τρανή απόδειξη πως ουδείς μπορεί να αντισταθεί στη μαγεία και τα δίχτυα του έρωτα. Καθίστανται ευάλωτοι και εύθραυστοι, τρωτοί και όμηροι, στέκονται ανήμποροι στις ερωτικές περιπτύξεις και οδηγούνται πολλές φορές σε ανήθικες συμπεριφορές ενώ βιώνουν την ερωτική περιπέτεια στα όριά τους.
«Υπάρχουν στιγμές στη ζωή μας οι οποίες αντιστέκονται στις αναπόφευκτες ερπύστριες του χρόνου, σε σημείο να επανέρχονται τόσο πεισματικά στο μυαλό, ώστε νομίζουμε ότι θα μπορούσαν να μας ακολουθούν σαν περιπαικτικά απομεινάρια φωτός ακόμα και στο Μεγάλο Σκοτάδι», αναφέρει ο Καλίγκαριτς και είναι αυτή η ατελείωτη και ατέρμονη περιπλάνηση στις πόλεις των ερώτων όπου συμβαίνουν όλα αυτά. Ο έρωτας εδώ εξυμνείται, ο έρωτας που είναι η πιο αγνή αλλά και συνάμα ένοχη έκφραση συναισθημάτων και σκέψεων, ο έρωτας που πληγώνει και θεραπεύει, αυτή η μεθυστική λειτουργία που έχει οδηγήσει στην αναγέννηση αλλά και στον θάνατο ανθρώπους και έχει προκαλέσει ανά τους αιώνες πολέμους και συγκρούσεις.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
«Κάπως έτσι ξεγλιστρήσαμε από το πλήθος της πλατείας εκείνο το βράδυ. Αφήνοντας πίσω μας οχλαγωγία και μικρές εκρήξεις που έφταναν μέχρι το βόρειο σέλας των φανοστατών. Σαν ακανόνιστα, μοναχικά, εξουθενωμένα καρδιοχτύπια». Ένα μωσαϊκό παθών, πόθων και συγκινήσεων θα βρει όλους εμάς ευάλωτους και πολύ γνώριμους με τις ερωτικές περιπτύξεις ηρώων και πρωταγωνιστών που άλλαξαν μέσω των εμπνευστών τους την λογοτεχνία και προσέδωσαν ρομαντισμό, σαρκασμό, ειρωνεία και αισθητική σε μία εποχή αλλαγών. Οι ζωές των ανθρώπων που περιγράφονται εδώ διέπονται από έναν κοινό κώδικα και νόμο, ο άνθρωπος είναι αδύναμος μπροστά στην έννοια που λέγεται έρωτας και κανείς δεν έχει την ικανότητα και την ισχύ να αποδράσει από τα δίχτυα του.
Ο Καλίγκαριτς αποδεικνύει περίτρανα πως οι άνθρωποι παραμένουν ίδιοι, η Ιστορία κινείται μαζί τους και εμείς διαβάζουμε για τα πάθη και τους έρωτες, τις αγάπες και τα μίση, παρατηρούμε να κινούνται και να δρουν με όπλο τα συναισθήματά τους, άλλοτε να πίνουν το πικρό ποτήρι της μελαγχολίας και της απόγνωσης και άλλοτε να γεύονται το γλυκό πιοτό της αμαρτίας και της ηδονής δίχως μάλιστα καμία επιφύλαξη και κανέναν όρο. Πρόκειται λοιπόν για ιστορίες τις οποίες και αφηγείται χωρίς περιορισμούς και επιφυλάξεις βγαλμένες από την ίδια τη ζωή, για ιστορίες με τις οποίες πολλές φορές μπορεί να ταυτιστούμε διότι μέσα σε αυτές βλέπουμε συχνά και τους ίδιους τους εαυτούς μας.
Αποσπάσματα από το βιβλίο «Ιδιωτικές Άβυσσοι»
«Ήταν αυτή η σκοτεινή ανάγκη των ανθρώπων να ακολουθούν ορισμένες τελετουργίες τη στιγμή της καταστροφής τους»
«Πάντα έτσι ήταν για εκείνον το καλοκαίρι. Αισθανόταν μια φυσική επιθυμία να ενσωματωθεί με οτιδήποτε το έλουζε ο ήλιος»
Διαβάστε επίσης:
Τζανφράνκο Καλίγκαριτς – Ιδιωτικές Άβυσσοι: Ένα βιβλίο βαθιάς ψυχολογικής ενδοσκόπησης