Christo and Jeanne-Claude. Paris!
Pompidou, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, Παρίσι
18 Μαρτίου – 15 Ιουνίου 2020
Η Αψίδα του Θριάμβου, τυλιγμένη (εγκατάσταση)
19 Σεπτεμβρίου – 4 Οκτωβρίου 2020
Ο Christo, είναι ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή καλλιτέχνες που μαζί με την Jeanne-Claude, σύζυγό του που δεν βρίσκεται πια στη ζωή, από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 επιδόθηκαν σε ανατρεπτικά έργα μνημειακής κλίμακας. Ξεφεύγοντας από τα φυσικά όρια της τέχνης και ταράσσοντας το δημόσιο χώρο, έγιναν γνωστοί για τις εγκαταστάσεις- τυλίξεις και περικαλύψεις με ύφασμα μνημείων, κτιρίων, ακόμα και του φυσικού περιβάλλοντος.
Η έκθεση εξερευνά την πρώιμη παρισινή εποχή του ζευγαριού, με σχέδια, αρχειακές φωτογραφίες και έργα λιγότερο γνωστά, ενώ δίνεται έμφαση στα δύο διάσημα έργα τους, την Pont-Neuf του Παρισιού και το Reichstag του Βερολίνου τυλιγμένα. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου και της ζωής τους, αναλώθηκε στις γραφειοκρατικές διαδικασίες, τις άδειες και διαπραγματεύσεις με αρχές, φορείς και κυβερνήσεις, για να κάνουν πραγματικότητα τις ιδέες τους που έμοιαζαν ουτοπικές.
Η έκθεση στο Pompidou, θα προηγηθεί της προγραμματισμένης και πολύ-αναμενόμενης εγκατάστασης στην Αψίδα του Θριάμβου στο Παρίσι, ένα έργο που οι δύο τους αγωνίστηκαν για χρόνια να καταφέρουν το ’60, και που τελικά έμελλε να υλοποιηθεί πέντε δεκαετίες αργότερα. Η εγκατάσταση «Η Αψίδα του Θριάμβου, τυλιγμένη» θα παρουσιαστεί από τις 19 Σεπτεμβρίου ως τις 4 Οκτωβρίου, οπότε το περίφημο μνημείο θα καλυφθεί με 25.000 τετραγωνικά μέτρα υφάσματος και 7000 μέτρα σχοινιού.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Niki de Saint Phalle
MoMA PS1, Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Νέα Υόρκη
5 Απριλίου – 7 Σεπτεμβρίου 2020
Μια μεγάλη αναδρομική στην καλλιτέχνιδα και ακτιβίστρια Niki de Saint Phalle (1930-2002) ετοιμάζει το MoMA της Νέας Υόρκης την άνοιξη. Η πρώτη μεγάλης κλίμακας έκθεσή της στη μητρόπολη θα παρουσιάσει στο κοινό περισσότερα από εκατό έργα από όλη την περίοδο του έργου της, συμπεριλαμβάνοντας έργα ζωγραφικής και γλυπτικής, τυπώματα, αντικείμενα, κοσμήματα, καθώς και αρχειακό υλικό. Θα δοθεί έμφαση στην ακτιβιστική της δράση και στα έργα με έντονο κοινωνικό και πολιτικό αντίκτυπο, όπως ο αγώνας κατά του στίγματος του AIDS, για τα δικαιώματα των γυναικών και την προστασία του περιβάλλοντος. Φυσικά, την τιμητική τους θα έχουν έργα της που πήγαιναν κόντρα στην ανδροκρατία του κόσμου της τέχνης, μεταξύ άλλων, η περίφημη σειρά γλυπτών της, Nana, με τις γυναικείες χυμώδεις μορφές, οικείες τόσο λόγω του μυθικού, όσο και του παιδικού στοιχείου που τις περιβάλλει.
Από τους κύκλους των Νέων Ρεαλιστών της Γαλλίας και την Pop Art, η Saint Phalle ξεχώρισε από νωρίς με το προσωπικό της ύφος, τον κοινωνικοπολιτικό της αγώνα, καθώς και την άνεση με την οποία περνούσε από το ένα εκφραστικό μέσο στο άλλο και την ευελιξία της στις συνεργασίες που επέκτειναν την πρακτική της και σε άλλους τομείς πέραν των εικαστικών (αρχιτεκτονική, σκηνογραφία, εφαρμοσμένες τέχνες, μόδα κ.ά).
Marina Abramović: After Life
Royal Academy of Arts, Λονδίνο
26 Σεπτεμβρίου – 8 Δεκεμβρίου 2020
Η τρομερή “γιαγιά της περφόρμανς” ετοιμάζεται για μια μεγάλη αναδρομική έκθεση, το περιεχόμενο της οποίας παραμένει σε μεγάλο βαθμό έκπληξη, στη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών του Λονδίνου. Το βέβαιο είναι πως η Abramović εύλογα θα εμπλακεί σε μεγάλο βαθμό στην επιμέλεια της έκθεσης, στην οποία θα παρουσιαστούν νέα έργα και αναβιώσεις θρυλικών περφόρμανς της, όπως το Imponderabilia (1977), κατά το οποίο οι επισκέπτες έπρεπε να περάσουν στριμωχτά από τα γυμνά σώματα των καλλιτεχνών, της ίδιας και του Ulay, για να μπουν στο μουσείο της Μπολόνια.
Στα πενήντα χρόνια πορείας της, η πρωτοπόρος της περφόρμανς έθεσε το σώμα και την αντοχή της στα όρια, επαναπροσδιορίζοντας συνεχώς τη σχέση της με το κοινό. Όπως ο τίτλος After Life της έκθεσης υπονοεί, θεματικά τα έργα θα περιστρέφονται γύρω από έννοιες του μεταβαλλόμενου θνητού σώματος, την ύπαρξη και ανυπαρξία, το υλικό και το άϋλο, ενώ ταυτόχρονα θα εγείρουν προβληματισμούς ως προς τη φύση του εκφραστικού μέσου και τη σχέση του με τον ιστορικό χρόνο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για την πρώτη μεγάλη αναδρομική της καλλιτέχνιδος στην Αγγλία, και μάλιστα την πρώτη ατομική έκθεση γυναίκας στον κύριο χώρο της Βασιλικής Ακαδημίας του Λονδίνου στα 250 χρόνια ιστορίας της.
Alice Neel | Un Regard Engagé
Pompidou, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, Παρίσι
10 Ιουνίου – 24 Αυγούστου 2020
Η Alice Neel (1900-1984), Αμερικανίδα ζωγράφος, γνωστή κυρίως για τα πορτραίτα της, θα έχει την τιμητική της σε μια αναδρομική έκθεση του έργου της το καλοκαίρι στο Pompidou. Θα παρουσιαστούν περίπου εβδομήντα έργα της πρωτοπόρου ζωγράφου, που με εξαιρετική συνέπεια και απόλυτα προσωπικό ιδίωμα υπηρέτησε την παραστατική ζωγραφική σε όλη την πορεία της, σε πείσμα της αφηρημένης, -και ανδροκρατικής-, τέχνης που κυριαρχούσε.
Τα πορτραίτα της χαρακτηρίζονται από αμεσότητα και οικειότητα, ενώ αποδίδει με αφοπλιστική ειλικρίνεια την ψυχική διάθεση και το κοινωνικό πλαίσιο του εικονιζόμενου. Διακρίνεται ένα μεγάλο εύρος και ποικιλομορφία στα πρόσωπα που ζωγράφιζε, από οικείους της και ιδιαίτερα γυναίκες, μετανάστες γείτονές της στο Χάρλεμ, ακτιβιστές, καλλιτέχνες και προσωπικότητες της τέχνης, μεταξύ άλλων. Το σύντομο μα καθοριστικό διάστημα που πέρασε στην Κούβα άλλωστε, διαμόρφωσε έντονα την κοινωνικοπολιτική της συνείδηση κάτι που αντανακλάται εκ πρώτης στο έργο της. Η έκθεση δομείται σε δύο βασικούς πυλώνες που την απασχόλησαν, την μάχη των τάξεων και τη μάχη του φύλου.
Masculinities: Liberation through Photography
Κέντρο Τέχνης Barbican, Λονδίνο
20 Φεβρουαρίου – 17 Μαΐου 2020
Η έκθεση Αρρενωπότητες: Απελευθέρωση μέσω της φωτογραφίας που θα παρουσιαστεί στο Barbican του Λονδίνου και θα ταξιδέψει τον Οκτώβριο στο Gropius Bau του Βερολίνου αναμένεται να συζητηθεί. Εκφάνσεις του ανδρισμού σε όλη την περιπλοκότητα και τις αντιφάσεις του και το πώς αυτός βιώνεται, αναπαρίσταται και κατασκευάζεται, θα εξερευνηθούν μέσα από μια μεγάλη έκθεση φωτογραφίας και κινηματογράφου.
Στόχος της έκθεσης είναι να καταρρίψει ή να ανατρέψει στερεότυπα που περιβάλλουν την ιδέα του ανδρισμού στη σύγχρονη κοινωνία. Μεταξύ άλλων, οι θεματικές της έκθεσης θα περιλαμβάνουν την queer ταυτότητα, την εξουσία και την πατριαρχία, την γυναικεία ματιά, καθώς και τις αντιλήψεις για την πατρότητα και την οικογένεια. Την έκθεση απαρτίζουν έργα πενήντα φωτογράφων και κινηματογραφιστών από το 1960 μέχρι σήμερα, μεταξύ άλλων των Richard Avedon, Peter Hujar, Isaac Julien, Robert Mapplethorpe, Annette Messager, Catherine Opie.
Όπως γίνεται κατανοητό από την ενδεικτικά λίστα μεγάλων εκθέσεων του 2020, εντυπωσιακός είναι ο αριθμός ατομικών και αναδρομικών εκθέσεων σε γυναίκες καλλιτέχνιδες. Εκτός από όσες αναφέρθηκαν ήδη, κι άλλες εκθέσεις αφιερωμένες σε σημαντικές γυναίκες της τέχνης θα λάβουν χώρα, όπως των Artemisia Gentileschi (Εθνική Πινακοθήκη, Λονδίνο), Kara Walker (Kunstmuseum, Βασιλεία), Lynette Yiadom-Boakye (Tate Britain, Λονδίνο), Magdalena Abakanowicz (Tate Modern, Λονδίνο), Hito Steyerl (Pompidou, Παρίσι) Lygia Clark (Guggenheim, Μπιλμπάο), Zanele Muholi (Tate Modern, Λονδίνο), Huguette Caland (Mathaf: Arab Museum of Modern Art, Κατάρ) και της Betye Saar.
Μια συναφής και εξίσου ενδιαφέρουσα έκθεση με πρωτότυπη θεματική είναι η Portraying Pregnancy έκθεση στο Foundling Μουσείο του Λονδίνου, στεγασμένο στο πρώην ομώνυμο νοσοκομείο και πρώτο ίδρυμα της Αγγλίας για παιδιά υπό απειλή εγκατάλειψης. Στην έκθεση παρουσιάζονται ήδη πίνακες, φωτογραφίες, αρχεία, αντικείμενα και ενδυμασίες που χρονολογούνται από τον 15ο αιώνα μέχρι σήμερα. Σκοπός της είναι να ρίξει φως σε ένα μάλλον αγνοημένο θέμα, εξερευνώντας τις ποικίλες αντιλήψεις και προσεγγίσεις απέναντι στην εγκυμοσύνη σε διαφορετικές εποχές και περιοχές παγκοσμίως.