Δεν μου αρέσει αυτό το δικό μας. Αυτό το ελληνικό (;) που η προηγούμενη γενιά δεν στέκει αρωγός στην επόμενη, αλλά αντίθετα την ανταγωνίζεται. Στα κρυφά, πίσω από τις πόρτες. Στα φανερά κουνάει το δάχτυλο και συμβουλεύει. Αλλά στην ουσία την ανταγωνίζεται.
Και είναι τόσο πάγια αυτή η πολιτική που η επόμενη γενιά όταν φτάσει στην ηλικία που, υπό φυσιολογικές συνθήκες, θα μεγαλουργούσε δεν είναι σε θέση να το κάνει. Βλέπεις, έχει ακόμη πράγματα να μάθει. Και δώστου κούνημα το δάχτυλο και συμβουλές. Ακατανόητες συνήθως. Και ακατανόητες … προφανώς. Αφού το πραγματικό ζήτημα στην ουσία είναι ο ανταγωνισμός.
Το παραπάνω στην πραγματικότητα δεν έχει να κάνει με την εθνικότητα. Είναι θέμα χαρακτήρα, και συμβαίνει σε ένα βαθμό διεθνώς. Μου αρέσει – Δεν μου αρέσει υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν ότι κατέχουν τη μία και μοναδική μουσική αλήθεια, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από το έργο τους και οι νεώτεροι, δεν ξέρουν, δεν τα καταφέρνουν και δεν μπορούν. Παρεκτός ίσως αν έχουν δεθεί στο στυλιστικό άρμα του «κατέχοντος την μοναδική μουσική αλήθεια», όπου και πάλι όμως υπολείπονται γιατί ο «δάσκαλος» είναι ο παλιός, και άρα εξ ορισμού, ο καλύτερος.
Στην Ελλάδα όμως το φαινόμενο έχει πάρει πάρα πολύ μεγάλες διαστάσεις. Πιθανόν να φταίει η μικρή μας αγορά. Είναι «κακό χωριό τα λίγα σπίτια». Εδώ, στα μέρη μας, η οπτική γωνία του δασκάλου είναι η σωστή, δεν υπάρχει χώρος για άλλη. Κι όταν υπάρξει άλλη οπτική γωνία, τότε χαρακτηρίζεται ανεπαρκής τεχνικά, χωρίς έμπνευση, αποτυχημένη ως προς τις προθέσεις της. Ενώ το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι είναι διαφορετική. Και άρα αποτελεί εν δυνάμει κίνδυνο ως προς την κατεστημένη οπτική γωνία. Οι αναταράξεις πρέπει να αποφεύγονται. Λες και το καινούργιο θα αναιρέσει την αξία του παλιού. Λες και δεν είναι δυνατόν να έρθει το καινούργιο να σταθεί δίπλα στο παλιό, να το συμπληρώσει και όλα μαζί να μας χαρίσουν μια διευρυμένη ματιά, ένα διευρυμένο ορίζοντα.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Δεν καταλαβαίνω πως γίνεται να φτάνει κανείς στα ¾ ή στη δύση της σταδιοδρομίας του και αντί να απολαμβάνει αυτό που έχει πετύχει και αντί να ενδιαφερθεί για το τι έχουν να πουν (και με ποιο τρόπο έχουν να το πουν), οι συνεχιστές της τέχνης του, εξακολουθεί να ταΐζει ένα – φευ – αχόρταγο και υπερτροφικό «εγώ» και να τρέχει (νοερά) σε έναν ατελείωτο αγώνα δρόμου για την επιβολή.
«Στο τέλος ξυρίζουν τον γαμπρό», «Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά», και άλλες κοινές παροιμίες.
Την ιστορία της μιας γενιάς την γράφει πάντα η επόμενη.
… και οι εξαιρέσεις απλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Both of us say there are laws to obey
But frankly I don’t like your tone
You want to change the way I make love
I want to leave it alone
Different Sides, Leonard Cohen
Από το άλμπουμ Old Ideas του 2012