Ο σπουδαίος καλλιτέχνης, που δραστηριοποιείται εδώ και πολλά χρόνια σε ένα καλλιτεχνικό φάσμα στα όρια μουσικής και θεάτρου, συνθέτει και σκηνοθετεί το έργο Tourbillons (Στροφοδίνες), μια δίνη σε μια ιστορία για τη μοναξιά, στη Μικρή Σκηνή της Στέγης, στις 24 και 25 Νοεμβρίου.
Μια γυναίκα κάθεται σε ένα τραπέζι, πλαισιωμένη από δύο οθόνες. Δύο μικρές κάμερες αποτυπώνουν τη μορφή της. Μια ηθοποιός-τραγουδίστρια, ένα βίντεο και γρήγορος ρυθμός με απρόσμενες εναλλαγές ανάμεσα στο τραγούδι, την ομιλία και το κείμενο.
Ο Γιώργος Απέργης, με εξαιρετικές συνεργασίες στη σταδιοδρομία του –ανάμεσά τους, με τον θεατρικό συγγραφέα της Σχολής του Παραλόγου, Arthur Adamov, τον σκηνοθέτη Antoine Vitez, τον σκηνογράφο και σκηνοθέτη Γιάννη Κόκκο κ.ά.– και πολλές διακρίσεις, με πιο πρόσφατες το βραβείο Mauricio Kagel (2011), τον Χρυσό Λέοντα στην Μπιενάλε Μουσικής της Βενετίας (2015) και το βραβείο Frontiers of Knowledge του BBVA Foundation, στην κατηγορία της σύγχρονης μουσικής (2016), παρουσιάζει τη σύνθεση Tourbillons στην πιο πρόσφατη μορφή της.
Η σύνθεση αρθρώθηκε σε διαδοχικά στάδια, με σημείο εκκίνησης μια σύνθεση-παράσταση του 1989, με τον ίδιο τίτλο. Τα έξι ομώνυμα κομμάτια εναλλάσσονταν με κείμενα του συνθέτη, που στη συνέχεια αντικαταστάθηκαν από πέντε κομμάτια με τον γενικό τίτλο Calmes Plats (1992). Σε επόμενο στάδιο, τα έντεκα πλέον κομμάτια συμπληρώθηκαν με κείμενα/ενθέσεις του Olivier Cadiot, βασισμένα πάνω στους φωνητικούς ήχους των μουσικών κομματιών. Το 2003, μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, αναθεωρήθηκαν η σκηνοθεσία και οι εικόνες, ενώ προστέθηκε το βίντεο του Daniel Levy, μεταμορφώνοντας το αρκετά σκοτεινό αρχικό έργο σε μια παιγνιώδη, χαρούμενη, φωτεινή παράσταση.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Το κείμενο είναι ένα είδος παζλ, που συγκροτείται από πολλές επιμέρους πλευρές του ίδιου ατόμου, τις διάφορες σκέψεις του, τον διασκορπισμό του. Οι Tourbillons αναφέρονται σε έναν σύνθετο χαρακτήρα με πολλές όψεις. Αποκαλύπτουν κάποια κατάσταση νοητικής πολλαπλότητας.
Το έργο έχει μια ασυνήθιστη μορφή, καθώς τραγούδι, ομιλία και κείμενο εναλλάσσονται σε πολύ γρήγορο ρυθμό. Είναι ένα πορτραίτο-παράσταση μίας ηθοποιού-τραγουδίστριας, με μεγάλες δεξιοτεχνικές απαιτήσεις, που υπερβαίνει τη γλώσσα. Ένας μικρός αριθμός φωνημάτων αναδιατάσσεται διαρκώς, σχηματίζοντας «λέξεις», μορφές, φράσεις. Υπάρχει κάποιο μήνυμα; Την απάντηση δίνει ο ίδιος ο ακροατής, με τους συνειρμούς και τον τρόπο που προσλαμβάνει, αντιλαμβάνεται και ομαδοποιεί αυτά που συλλαμβάνουν οι αισθήσεις του.
Συντελεστές
Ερμηνεία: Donatienne Michel-Dansac
Μουσική Σύνθεση & Σκηνοθεσία: Georges Aperghis
Κείμενο: Olivier Cadiot
Σχεδιασμός Σκηνικών & Φωτισμών: Daniel Levy
Διεύθυνση Σκηνής: Antoine Seigneur-Guerrini
Εκδότης: Durand-Salabert-Eschig
Μετάφραση: Λουίζα Μητσάκου
Παραγωγή: À Vive Allure
ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Τετάρτη 22 Νοεμβρίου
Εργαστήριο με την Donatienne Michel-Dansac
Παρασκευή 24 Νοεμβρίου
Μετά τη συναυλία, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές
Λίγα λόγια ακόμα για τον Γιώργο Απέργη
Ο Γιώργος Απέργης είναι ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του πειραματικού Νέου Μουσικού Θεάτρου. Παράλληλα, έχει μια πλούσια εργογραφία συνθέσεων μη προγραμματικής μουσικής. Σταθμός στην εξέλιξη της σταδιοδρομίας του ήταν η ίδρυση του ΑΤΕΜ (Ατελιέ Μουσικής και Θεάτρου), το 1976, στο εργατικό προάστιο του Παρισιού, Μπανιολέ. Η εμπειρία αυτή επρόκειτο να αναδιαμορφώσει εκ βάθρων τη συνθετική του προσέγγιση και να αναδείξει τον κοινωνιολογικό και πολιτικό προβληματισμό του συνθέτη.
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της δουλειάς του είναι η σωματική διάσταση. Η μουσική του είναι συχνά και μια σκηνοθεσία, όπου η εκτέλεση της μουσικής γραφής χορογραφεί την παρουσία των μουσικών εκτελεστών.
Ένα από τα βασικά θέματα που επανέρχονται στο έργο του Απέργη είναι η αναζήτηση των τρόπων που ο καθένας, θεατής ή ακροατής, αντιλαμβάνεται ή δημιουργεί νοήματα σε μια επικοινωνία που δεν προϋποθέτει τις λέξεις.
Η μουσική του Απέργη είναι πολυφωνική: τη θέση των διαφόρων φωνών, όμως, παίρνει συχνά η συνύπαρξη διαφορετικών τρόπων ερμηνείας, ομιλίας, κίνησης, εικόνων.
Ο Απέργης έχει μια έντονη και διαρκή σχέση με την εξέλιξη της τεχνολογίας. Συχνά, τα έργα του περιλαμβάνουν ηλεκτρονικά, βίντεο, μηχανές, αυτόματα και μηχανισμούς.
Φωτογραφίες: © JM Legros