Σε αναμονή της συναυλίας της 4ης Ιουνίου που θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Όπερας, η υπεύθυνη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Όπερας στην Ελλάδα και της φετινής συναυλίας κα Όλγα Κολοκυθά, μιλά στο culturenow.gr για τη συγκεκριμένη διοργάνωση, τη σχέση του ελληνικού κοινού με την όπερα, καθώς και για τους στόχους και τα μελλοντικά σχέδια του Κέντρου.
Συνέντευξη στην Στέλλα Τζίβα
CultureNow: Πότε ιδρύθηκε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Όπερας, ποιος είναι ο στόχος του και πως δραστηριοποιείται;
Όλγα Κολοκυθά: Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Όπερας ιδρύθηκε το 1997 μετά από εκτενή συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έχουν προσφέρει την συνεχή και αμέριστη υποστήριξή τους όλα αυτά τα χρόνια. Το Κέντρο έχει δύο στόχους: την παροχή επαγγελματικής εμπειρίας σε νέους καλλιτέχνες μέσα από projects και διεθνείς συνεργασίες με φορείς όπως το BBC, το Gran Teatre del Liceu (Όπερα της Βαρκελώνης), η Royal Liverpool Philharmonic Orchestra, η Όπερα της Λυών κλπ., αλλά και την ανάπτυξη του κοινού της όπερας στην Ευρώπη. Από την ίδρυση του Κέντρου μέχρι σήμερα οι καλλιτέχνες που έχουν επιλεγεί προέρχονται από 30 χώρες, με διεθνή projects που έχουν πραγματοποιηθεί σε 10 χώρες. Το Κέντρο πραγματοποιεί projects σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, στα οποία συμμετέχουν νέοι επαγγελματίες καλλιτέχνες ως 35 χρονών.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
C. N.: Η συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης πως προέκυψε; είναι η πρώτη φορά που συνεργάζεστε; που έχει οδηγήσει αυτή σας η συνεργασία;
Ο. Κ.: Η ιδέα του να γίνει το project αυτό στη Θεσσαλονίκη ήταν προσωπική μου επιθυμία. Ήθελα να έχουν οι σπουδαστές τραγουδιού αλλά και μουσικής γενικότερα τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν ένα διεθνές εργαστήριο όπερας, τον τρόπο δουλειάς και το αποτέλεσμά του, και να έρθουν σε επαφή με διαφορετικούς τρόπους διδασκαλίας και με ανθρώπους που είναι και πολύ έμπειροι και δυσεύρετοι υπό άλλες συνθήκες. Σπούδασα στη Θεσσαλονίκη πρίν 10-15 χρόνια και κατά τη διάρκεια των σπουδών μου έψαχνα κι εγώ τέτοιες ευκαιρίες αλλά δεν υπήρχαν τότε, θεώρησα λοιπόν καθήκον μου να το προσπαθήσω για τους τωρινούς σπουδαστές εφόσον είχα τη δυνατότητα. Την επιθυμία μου συμμερίστηκε το Ευρωπαικό Κέντρο Όπερας με το οποίο συνεργάζομαι πολλά χρόνια και έτσι αποφασίσαμε να εξετάσουμε την πιθανότητα να γίνει το εργαστήριο στη Θεσσαλονίκη. Αρχικά η σκέψη ήταν να συνεργαστούμε με την Όπερα Θεσσαλονίκης και είχαν γίνει τα αρχικά βήματα για το σκοπό αυτό, αλλά δυστυχώς ο φορέας έκλεισε. Παρ’ όλ’ αυτά θεωρούσα σημαντικό να γίνει το project στην πόλη και έτσι στραφήκαμε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης το οποίο έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και ανταποκρίθηκε αμέσως, παρόλο που η πρόταση έγινε σε χρόνο στον οποίο ο προγραμματισμός του είχε κλείσει. Η συνεργασία μας αυτή είναι η πρώτη, είναι επιτυχημένη και ενδεχομένως να οδηγήσει και σε περισσότερες στο μέλλον.
C. N.: Πριν τη συναυλία θα προηγηθεί ένα διεθνές εργαστήριο για τραγουδιστές όπερας στους χώρους του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης με την συμμετοχή των ίδιων καλλιτεχνών. Ποιο είναι το αντικείμενο και ποιοι οι καθηγητές του εργαστηρίου;
Ο. Κ.: Το εργαστήριο γίνεται από τους Laurent Pillot και John Norris, δύο από τους πιο γνωστούς και περιζήτητους επαγγελματίες στο χώρο της όπερας και ιδιαίτερα των νέων καλλιτεχνών με εμπειρία δεκαετιών στην εκπαίδευση νέων τραγουδιστών. Ο Laurent Pillot (http://www.laurentpillot.com/) που θα διδάξει ερμηνεία, είναι υπεύθυνος casting του Ευρωπαϊκού Κέντρου Όπερας ενώ υπήρξε Διευθυντής του opera studio της Bayerische Staatsoper München (Κρατικής Όπερας της Βαυαρίας- Μόναχο 2006-2009) και Associate Music Director της Όπερας του Los Angeles (2003-2006). Ο John Norris (http://www.johnnorris.eu/) ανήκει στο δυναμικό της Bayerische Staatsoper Munchen (Κρατικής Όπερας της Βαυαρίας- Μόναχο) και της Staatsoper Unter den Linden (Κρατικής Όπερας του Βερολίνου) και συνεργάζεται τακτικά με τον διαγωνισμό Neue Stimmen, το Curtis Institute of Music και το opera studio της Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης. Ο Laurent Pillot θα ασχοληθεί περισσότερο με ερμηνεία το διάστημα αυτό και ο John Norris με τη σχέση του τραγουδιστή με το σώμα του για τη διευκόλυνσή του στην παραγωγή της φωνής και την ερμηνεία. Το εργαστήριο αυτό έχει καθιερωθεί από το European Opera Centre και γίνεται κάθε χρόνο, όχι απαραίτητα στην ίδια χώρα. Μέχρι πέρσι γινόταν στην Ιρλανδία ενώ υπήρχαν σκέψεις φέτος εάν ήταν αδύνατον να γίνει στην Ελλάδα (γιατί η Όπερα Θεσσαλονίκης δεν λειτουργεί πια) να πραγματοποιηθεί στη Μάλτα.
C. N.: Το πρόγραμμα της συναυλίας της 4ης Ιουνίου, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, τι έργα περιλαμβάνει;
Ο. Κ.: Περιλαμβάνει άριες και ensemble που έχουν δουλέψει οι τραγουδιστές τις ημέρες του εργαστηρίου, μεταξύ άλλων από τις όπερες La clemenza di Tito (Mozart), Ο Μαγικός Αυλός (Mozart), Cosi fan tutte (Mozart), Ευγένιος Ονιέγκιν (Tchaikovsky), Les contes d’Hoffmann (Offenbach) αλλά και άριες από την όπερα του Liszt Don Sanche που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
C. N.: Το Ελληνικό κοινό είναι εξοικειωμένο με την όπερα σε σχέση με το Ευρωπαϊκό κοινό; ποια είναι η συμβολή σ’ αυτό τον τομέα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Όπερας;
Ο. Κ.: Το ελληνικό κοινό είναι πολύ διαφορετικό από το ευρωπαικό, αλλά αυτό νομίζω είναι και φυσιολογικό καθώς η όπερα δεν είναι μέρος της παράδοσής μας. Το Ευρωπαικό Κέντρο Όπερας έχει σαν στόχο την ανάπτυξη κοινού στην όπερα μέσα από διεθνή projects και ιδιαίτερα αναφορικά με την Ελλάδα είχαμε την τιμή να παρουσιάσουμε την πρώτη όπερα που παίχτηκε ποτέ στα Χανιά τον χειμώνα του 2006, Το Παιδί και τα Μάγια του M. Ravel. Η παραγωγή αυτή ήταν επίσης διεθνής, περιόδευσε σε πολλές ελληνικές πόλεις και σε αυτήν συμμετείχαν τραγουδιστές από αρκετές ευρωπαικές χώρες. Η απήχησή της ήταν τεράστια, με 7 παραστάσεις μόνο στα Χανιά όλες γεμάτες, και το κοινό να μιλάει με τα καλύτερα λόγια για την πρώτη του επαφή με την όπερα. Η παράσταση των Χανίων (γιατί το έργο περιόδευσε σε πολλές πόλεις ξεκινώντας από τη Θεσσαλονίκη- σε συνεργασία με την Όπερα Θεσσαλονίκης για τις παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη και τα Γιαννιτσά) καλύφθηκε από το διεθνές περιοδικό Opera και παρουσιάστηκε στο τεύχος Μαρτίου 2007 και συνολικά στην περιοδεία υπολογίζουμε ότι τις παραστάσεις παρακολούθησαν πάνω από 6000 άτομα.
C. N.: Πόσοι καλλιτέχνες θα εμφανιστούν στη συναυλία; από ποιες χώρες; έχετε ξεχωρίσει κάποιους και ποια είναι η γνώμη σας για την Ελληνική συμμετοχή;
O. K.: Στη συναυλία θα εμφανιστούν 9 καλλιτέχνες από την Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Λιθουανία, Νορβηγία και Πολωνία. Οι τραγουδιστές που έχουν επιλεγεί από τις ακροάσεις που κάναμε σε πολλές χώρες για να συμμετέχουν στο εργαστήριο και να εμφανιστούν στη συναυλία έχουν όλοι τους ένα πολύ υψηλό επίπεδο τόσο τεχνικό όσο και ερμηνευτικό και πιστεύουμε ότι θα κάνουν σημαντική καριέρα στο χώρο. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για την ελληνική συμμετοχή.
C. N.: Υπάρχουν προοπτικές, για τους νέους καλλιτέχνες που ξεχώρισαν στην Ελλάδα στο χώρο της όπερας, για καριέρα στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό;
Ο. Κ.: Το θέμα της όπερας στην Ελλάδα είναι ένα εξαιρετικά περιπλοκο ζήτημα από διάφορες πλευρές. Υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι νέοι τραγουδιστές, οι οποίοι όμως αναγκάζονται λόγω πολλών συνθηκών να φύγουν στο εξωτερικό για να κάνουν καριέρα. Στην Ελλάδα υπάρχουν προβλήματα σε πολλά επίπεδα, με κύριο κατά τη γνώμη μου την έλλειψη μακροπρόθεσμης πολιτιστικής πολιτικής όχι μόνο για την όπερα αλλά και για τους νέους καλλιτέχνες και δημιουργούς.
C. N.: Στη μέχρι τώρα πορεία του, τι διακρίσεις έχει κερδίσει και ποια είναι τα μελλοντικά projects του Ευρωπαϊκού Κέντρου Όπερας;
O. K.: Η δουλειά του Ευρωπαϊκού Κέντρου Όπερας έχει κερδίσει μια σημαντική διεθνή διάκριση. Το Κέντρο πραγματοποίησε την απόδοση σε κινούμενα σχέδια της όπερας του Janacek The Cunning Little Vixen (Το Μικρό Αλεπουδάκι) σε συνεργασία με το BBC και ένα διεθνές δίκτυο τηλεοπτικών σταθμών. Η ταινία ψηφίστηκε ως το καλύτερο τηλεοπτικό πρόγραμμα στη Ευρώπη στην κατηγορία μουσική/ χορός στο Διεθνές Φεστιβάλ Golden Prague το 2004, ενώ έγιναν αποδόσεις στην ισπανική, καταλανική, τσέχικη και γαλλική γλώσσα. Projects του Κέντρου έχουν επίσης κυκλοφορήσει σε CD και χαρακτηριστικά αναφέρω εδώ την όπερα του Shostakovich The Gamblers και του Fleishman Rothschild’s Violin που ηχογραφήσαμε με την Royal Liverpool Philharmonic Orchestra υπό τον Vasily Petrenko. Με επιπλέον αναφορά και στο project αυτό ο Vasily Petrenko τιμήθηκε με το βραβείο Young Artist of the Year στα διεθνή βραβεία Gramophone Awards 2007. Επίτιμος Πρόεδρος του Ευρωπαικού Κέντρου Όπερας είναι ο Kent Nagano, Πρόεδρος ο Nikolaus van der Pas και Διευθυντής ο Kenneth Baird.
Μελλοντικά projects του Κέντρου περιλαμβάνουν την όπερα του Liszt Don Sanche στην Concertgebouw του Άμστερνταμ την επόμενη εβδομάδα, στα πλαίσια του Συνεδρίου της Europa Nostra με την Ορχήστρα Νέων της Ευρωπαικής Ένωσης. Αργότερα προγραμματίζουμε την πρώτη παγκόσμια παρουσίαση νέας version (βασισμένη στις 2 εκδοχές του έργου και σε χειρόγραφα του συνθέτη) της όπερας του J.P.Rameau Dardanus. Δουλεύουμε επίσης την δημιουργία της πρώτης όπερας σε τρισδιάστατα κινούμενα σχέδια αλλά για αυτό είναι ακόμα πολύ νωρίς να μιλήσει κανείς.