Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2023: Οι μουσικές εκδηλώσεις

Με κεντρικό θεματικό άξονα το φλέγον ζήτημα του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, το πλούσιο πρόγραμμα των εκδηλώσεων του «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2023» παρουσιάζει 70 παραγωγές σε 70 αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία, σε 12 περιφέρειες. Συνολικά θα παρουσιαστούν 140 εκδηλώσεις θεάτρου, μουσικής, παραστάσεων/δράσεων για παιδιά και εφήβους, χορού, εικαστικών-περφόρμανς και μουσικού θεάτρου από τις 5 Ιουλίου έως και τις 31 Αυγούστου 2023.

Το πρόγραμμα των συναυλιών:

Ορχήστρα Βιολιώνε
Κρίσεις από το ιστορικό παρελθόν στο σήμερα
5, 6 Ιουλίου 2023
Αρχαιολογικός χώρος Αβδήρων, Ξάνθη

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Γιάννης Ζαρίας
Ρεμπέτικο ντουέτο: Δημήτρης Μηταράκης, Βασίλης Σκούτας
Διεύθυνση ορχήστρας: Μυρτώ Γκέκου
Ορχήστρα Βιολιώνε: Παυλίνα Ανδρονίκου, Παντελής Βαϊγκούσης, Νικόλας Δεληβασίλης, Ολυμπία Εξαδάκτυλου, Γιάννης Ζαρίας, Εμμανουήλ Καραβίδας, Γιάννης Κετάνης, Άλκηστη Κοντοπούλου, Annabella Lendlmaier, Ισμήνη-Χρυσούλα Μυλωνά, Στέλιος Πατρίκης, Νίκος Μήλας, Παναγιώτης Παππάς, Ιάσονας Πιταροκοίλης, Χρήστος Πούλιος, Γλαύκος Σμαριανάκης, Κωνσταντίνα Φελλά, Ευάγγελος Χρόνης (βιολί), Μιχάλης Καταχανάς (βιόλα), Μαρία Κύρβεη (τσέλο), Γιώργος Τσιατσούλης (κοντραμπάσο), Σάκης Λάιος (κρουστά), Νικόλαος Δεληβασίλης (ηθοποιός)
Ενορχηστρώσεις: Μιχάλης Καταχανάς, Γιώργος Τσιατσούλης, Γιώργος Χατζηγεωργίου, Κωνσταντίνος Καλαμάκης, Γιάννης Ζαρίας
Ηχοληψία: Παναγιώτης Ζάχος
ΑΜΚΕ: Η Ιστορία της Ελληνικής Μουσικής

Το εικοσαμελές μουσικό σχήμα Ορχήστρα Βιολιώνε, σε σύμπραξη με το δημοφιλές μουσικό ντουέτο των Βασίλη Σκούτα και Δημήτρη Μηταράκη, προσεγγίζει για πρώτη φορά στην καλλιτεχνική του πορεία το φλέγον ζήτημα της κλιματικής κρίσης και την επίδρασή της σε πολιτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό και οικονομικό επίπεδο, με τον δικό του εναλλακτικό τρόπο ερμηνείας, διασκευάζοντας ενδεικτικά κομμάτια της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής και του ρεμπέτικου της περιόδου του γραμμοφώνου (1900-1960). Αναδεικνύει μια ρομαντική αλλά ταυτόχρονα επικοινωνιακή και εξωστρεφή διάθεση, με στοιχεία τόσο της παλαιάς όσο και της νέας τεχνοτροπίας.

Στη συναυλία με τίτλο Κρίσεις από το ιστορικό παρελθόν στο σήμερα η Ορχήστρα Βιολιώνε υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Γιάννη Ζαρία, επίκουρου καθηγητή βιολιού στο ομώνυμο τμήμα του ΤΜΕΤ, θα παρουσιάσει ένα μοναδικό μουσικό ταξίδι από το παρελθόν στο μέλλον με άφθονη αυτοσχεδιαστική διάθεση και δημιουργώντας μια δυναμική συνέχεια του παλαιού με τον σύγχρονο τρόπο ερμηνείας των τοξωτών εγχόρδων.

Πιανιστικό σύνολο Piandaemonium
Voices at the End για έξι πιάνα
5, 6 Ιουλίου 2023
Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων, Καβάλα

Συμμετέχουν: Χαράλαμπος Αγγελόπουλος, Ευτυχία Βενιωτά, Εύη Γιαμοπούλου, Νίκος Ζαφρανάς, Γιώργος Κωνσταντίνου, Χρήστος Λενούτσος, Μαρία Μυλαράκη, Στέφανος Νάσος, Θοδωρής Τζοβανάκης, Μελίνα Τσινάβου, Κώστας Χάρδας και η Dawn Hardwick ως επίσημη προσκεκλημένη από το Piandaemonium και τον συνθέτη John Psathas
Ηχοληψία: Γιώργος Καρυώτης
ΑΜΚΕ: Piandaemonium

Το μοναδικό παγκοσμίως πιανιστικό σύνολο Piandaemonium παρουσιάζει σε πανελλήνια πρώτη το έργο Voices at the End, μια πολυμεσική σύνθεση του ελληνικής καταγωγής Νεοζηλανδού συνθέτη Γιάννη Ψαθά (John Psathas) για έξι πιάνα συνοδεία προηχογραφημένου ήχου όπως και της ταινίας-ντοκιμαντέρ Planetary της ακτιβίστριας Joanna Macy. Το έργο θα παρουσιαστεί σε συνδυασμό με τα Antiphenomena του Δημήτρη Οικονόμου, παραγγελία του Piandaemonium, το οποίο θα παρουσιαστεί σε παγκόσμια πρώτη. Τα δύο έργα πραγματεύονται την κλιματική αλλαγή και την επιρροή της στην ανθρώπινη δραστηριότητα και καθημερινότητα.

Το Piandaemonium ιδρύθηκε το 1998 στη Θεσσαλονίκη με πρωτοβουλία της Δόμνας Ευνουχίδου και αρχικά αποτελούνταν από την ίδια και έντεκα πρώην μαθητές της. Έκτοτε, το σύνολο εξελίχθηκε, άλλαξε σύνθεση πολλές φορές –παρότι ο πυρήνας διατηρείται σταθερός– και εμφανίστηκε σε πολλές συναυλίες. Μια παρέα μουσικών καταπολεμά τη μοναχικότητα του πιανίστα, δημιουργεί μια ορχήστρα πιάνων και επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει μέσα σε ένα νέο πλαίσιο τον παραδοσιακό πιανιστικό ήχο.

Τα παλιά στρατόπεδα της Θεσσαλονίκης
7, 8 Ιουλίου 2023
Στρατόπεδο Κόδρα, Θεσσαλονίκη

Ιδέα, παραγωγή: Θεόφιλος Σωτηριάδης, ΑΜΚΕ Βeartive
Σύνθεση ηλεκτρονικής μουσικής: Δημήτρης Μαρωνίδης
Δραματουργία, χορογραφία, εκτέλεση: Μαριάνθη Ψωματάκη
Δραματουργία, εκτέλεση: Μαρίτα Τσαλκιτζόγλου
Δραματουργία, εκτέλεση: Δημήτρης Κρίκος
Σαξόφωνο: Θεόφιλος Σωτηριάδης
ΑΜΚΕ: BE ARTIVE

Σπάνια στρατοπεδικά εκθέματα παρίστανται στον ιστορικό χώρο Κόδρα της Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη. Με τη συνδρομή μιας πεπειραμένης ξεναγού θα υπάρξει περιήγηση στα διάφορα «νεκροταφεία δωματίων». Η σιωπή των συμμετεχόντων είναι επιθυμητή – τα δωμάτια μαρτυρούν τα μυστικά τους και τους πόθους τους υπό τον όρο της απόλυτης σιωπής. Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει άλλο δρώμενο, η κατάθεση στεφάνου στο μνημείο του «άγνωστου» στρατιώτη. Είναι η στιγμή που ο «άγνωστος» μάρτυρας θα εξομολογηθεί σε άγνωστους περιηγητές το αναπάντεχο τέλος της διαδρομής του. Σύντομη στάση μπροστά στον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Το μόνο έκθεμα του στρατοπέδου που επιτρέπεται να συνομιλεί με τα πουλιά και τα συρματοπλέγματα. Τέλος της διαδρομής, αρχή μιας νέας. Ελπίδα και ευχή, η τέχνη να ξορκίσει τα κουφάρια και να αναθερμάνει ειρηνικά την ανθρώπινη συλλογικότητα σ’ εκείνα τα γηραλέα στρατόπεδα της πόλης που την προσδοκούν καρτερικά εδώ και πολλά χρόνια. Τα παλιά στρατόπεδα ομολογούν ανάσταση στον καθημερινό επικήδειο των πόλεών μας.

Alcedo folk band
Η κατάρα του πεύκου
9, 10 Ιουλίου 2023
Αρχαία Ευρωπός, Κιλκίς

Πρωτότυπη μουσική, τραγούδια: Alcedo folk band
Δημιουργία βίντεο: Γιάννης Ταυλάς, Στέφανος Χατζηαναγνώστου
Σχεδιασμός ήχου: Πασχάλης Κολέντσης
Σχεδιασμός φωτισμών: Αλέξανδρος Πολιτάκης
Μουσικοί: Μαρία Μιχαλάκα (βιολί, τραγούδι), Στέφανος Χατζηαναγνώστου (φλάουτο, κρουστά), Γιάννης Ταυλάς (κιθάρες, κρουστά), Δημήτρης Κουφαλάκος (φαγκότο, φυσαρμόνικα), Μενέλαος Μωραΐτης (τούμπα), Κώστας Κωνσταντάτος (βιολί, μαντολίνο, κρουστά, φωνή)
ΑΜΚΕ: ALCEDO-ΑΛΚΕΝΤΟ

Η Alcedo folk band, μια ομάδα καταξιωμένων μουσικών που ιδρύθηκε το 2018 από τον Κώστα Κωνσταντάτο (ιδρυτικό μέλος των Εncardia), παρουσιάζει μια πρωτότυπη οπτικοακουστική μουσική παράσταση με τίτλο Η κατάρα του πεύκου, βασισμένη στο ομώνυμο ποίημα του Ζαχαρία Παπαντωνίου. Πρόκειται για ένα μουσικό παραμύθι που συνομιλεί με εμπνευσμένες εικόνες και βίντεο που θα προβάλλονται ταυτόχρονα με την πρωτότυπη μουσική και τα τραγούδια τους. Λαϊκές και λόγιες μουσικές με ιστορίες για τη φύση και το περιβάλλον από την Αναγέννηση και τον Μεσαίωνα σε Ανατολή και Δύση μέχρι τον τεχνολογικό κόσμο τού σήμερα. Η Alcedo folk band συχνά εμφανίζεται με απροσδόκητους τρόπους και στα βίντεο. Η παράσταση αποτελείται από είκοσι μία εικόνες, όπως το ποίημα του Ζαχαρία Παπαντωνίου.

O Γιάννης είναι αγρότης και δουλεύει τα κτήματά του. Έχει ταυτίσει τη ζωή του με τη ζωή ενός πεύκου που είχε φυτέψει ο παππούς του και απολαμβάνει για χρόνια τα πλούσια δώρα του. Όμως κάποια στιγμή αρχίζει να το πελεκάει για το ρετσίνι του κι έπειτα το «κουτσουρεύει» τελείως και πουλάει τα κούτσουρα. Ύστερα το δέντρο με τη μυστική του δύναμη τον εκδικείται…

Ορχήστρα Δωματίου Θεσσαλονίκης
4 εποχές
13, 14 Ιουλίου 2023
Μουσείο Αρχαίας Πέλλας

Μουσική διεύθυνση, σολίστ: Ανδρέας Παπανικολάου (βιολί)
Βιολιά: Ιρέν Τοπούρια-Παπανικολάου, David Aleksander Bogorad, Ευτυχία Ταλακούδη, Τιμολέων Τίμων Αναστασιάδης, Ευστράτιος Κακάμπουρας, Θεοδώρα Παπανικολάου, Κωνσταντίνος Παυλάκος, Ευαγγελία Χατζηπέτρου
Βιόλες: Βόλτση Αλεξάνδρα, Τερζιάν Ρόζα
Θεόρβη: Θεόδωρος Κίτσος
Βιολοντσέλα: Λίλα-Μυρτώ Μανώλα (μπάσο κοντίνουο), Χρήστος Κόζαλης
Κοντραμπάσο: Γεώργιος Πολυχρονιάδης
Χορός: Κατερίνα Ταϊτζόγλου
ΑΜΚΕ: ARTORRO

Η Ορχήστρα Δωματίου Θεσσαλονίκης παρουσιάζει τις Τέσσερις εποχές του Αντόνιο Βιβάλντι, ένα διαχρονικό αριστούργημα που υμνεί τις εναλλαγές της φύσης και την κυκλικότητα του χρόνου, σε μια συναυλία που συνδυάζει τη μουσική με τον χορό. Στόχος η επανασύνδεση του κοινού με τη διαφορετική αίσθηση που θα έπρεπε να έχουν οι εποχές του έτους, μέσω του φίλτρου ενός τόσο πασίγνωστου και εμβληματικού μουσικού έργου όπως αυτό του Βιβάλντι.

Για τις ανάγκες της παραγωγής, έχουν συμπράξει δώδεκα κορυφαίοι επαγγελματίες μουσικοί ορχήστρας και τέσσερις σολίστες μουσικοί και χορευτές. Το έργο αποτελεί «περιγραφική» ή «προγραμματική» μουσική. Στο κάθε κοντσέρτο του, ο πρωτοποριακός συνθέτης περιγράφει και μία εποχή. Στην παραγωγή συνδυάζονται δύο τέχνες, αυτή της μουσικής και αυτή του χορού, με στόχο τον προβληματισμό του κοινού αναφορικά με την καταστροφή του περιβάλλοντος, που έχει ως αποτέλεσμα τη διατάραξη της φυσικής ισορροπίας μεταξύ των τεσσάρων εποχών. Το κοινό ως παρατηρητής ακούει ήχους της φύσης όπως το κελάηδισμα των πουλιών ή η καταιγίδα και είναι σε θέση να οπτικοποιήσει αυτή την αίσθηση παρακολουθώντας την καλλιτεχνική έκφραση στον σύγχρονο χορό.

Ο έρωτας στα χρόνια της κλιματικής κρίσης
22, 23 Ιουλίου 2023
Αρχαίο Θέατρο Αιγείρας, Αχαΐα

Σκηνοθεσία, κείμενο: Ευά Παπαδάκης
Φωνή: Ερήνη
Εικαστικός: Βασίλης Γαλάνης
Περφόρμανς: Antonio Jorgos Papazis, Bozhen
Πιάνο: Γιάννης Παπαδόπουλος
Λύρα: Γιώργος Κοντογιάννης
Ενορχηστρώσεις: Chase Morrin
ΑΜΚΕ: ARTIVISM Καλλιτεχνικός Οργανισμός & Συμβουλευτικές Υπηρεσίες

Σε μια πολυμεσική ξενάγηση στο αρχαίο θέατρο Αιγείρας, δυο ξεναγοί καλούν το κοινό να περιηγηθεί σε διαφορετικούς σταθμούς μέσα στον αρχαιολογικό χώρο. Μέσα από μια συγχώνευση μουσικής, ποίησης, εικαστικών τεχνών, περφόρμανς κι εγκαταστάσεων οι επισκέπτες αναχωρούν σε ένα βιωματικό ταξίδι με φόντο έναν ολοένα και πιο εύθραυστο πλανήτη.

Η ερμηνεύτρια Ερήνη, συνοδευόμενη στο πιάνο και την κρητική λύρα από τον Γιάννη Παπαδόπουλο και τον Γιώργο Κοντογιάννη αντίστοιχα, συμπράττει με τον εικαστικό καλλιτέχνη Βασίλη Γαλάνη σε κείμενα και σκηνοθεσία του Ευά Παπαδάκη. Στην ξενάγηση, οι Antonio Jorgos Papazis και Bozhen.

BEartH
4, 5 Αυγούστου 2023
Κάστρο Ζακύνθου

Σύλληψη, δραματουργία, σύνθεση: Διαμαντίνα Βραχλιώτη
Ερμηνεύουν: Νίκος Σπανάτης, Γιάννης Σελητσανιώτης
Χορεύουν: Ευθύμιος Φιλήντρας, Κωνσταντίνος Αργυρίου-Ευαγγελούδης
Μουσικοί: Παναγιώτης Σιωράς (κλαρινέτο), Βαγγέλης Νίνα (βιολοντσέλο), Διαμαντίνα Βραχλιώτη (πιάνο)
ΑΜΚΕ: Δίκτυο Κλασσικής Μουσικής

Η παράσταση BEartH αποτελεί ένα πολύτεχνο πρωτότυπης μεικτής μουσικής για κόντρα τενόρο, βαθύφωνο, κλαρινέτο, μπάσο κλαρινέτο, βιολοντσέλο και πιάνο, προηχογραφημένα μέρη ηλεκτροακουστικής μουσικής και χορό. Όπως διαφαίνεται και από τον τίτλο του, το έργο διαπερνάται από τέσσερις άξονες: Γέννηση, Ύπαρξη, Γη, Δημιουργία. Η τετραδική υπόσταση της Τετρακτύος ενυπάρχει σχεδόν σε όλα τα δομικά στοιχεία του έργου, το οποίο είναι απότοκο μελέτης της Θεογονίας του Ησιόδου, της Γένεσης, της Αποκάλυψης, των Ορφικών Ύμνων, του ποιητικού λόγου των Ουίλλιαμ Μπλέικ, Τζων Μίλτον, Ντάντε Αλιγκέρι, καθώς και της Ασκητικής του Νίκου Καζαντζάκη. Συνδετικοί κρίκοι, η δύναμη της δημιουργίας, η αναγκαιότητα εναρμόνισης του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον, υπαρξιακοί προβληματισμοί αλλά και η αντιπαράσταση αντίθετων-παραπληρωματικών εννοιών. Αποσπάσματα από τα πρωτότυπα κείμενα θα ακουστούν μέσω μελοποιημένης ποίησης αλλά και αφήγησης.

Απόκοπος του Μπεργαδή
7, 8 Αυγούστου 2023
Κάστρο Τρικάλων

Ναταλία Κωτσάνη (τραγούδι, ακορντεόν)
Τάσος Κοφοδήμος (τραγούδι, λαούτο)
Δημήτρης Μπρέντας (πνευστά)
Βασίλης Ρακόπουλος (ηλεκτροακουστική κιθάρα, effects)
Βαγγέλης Ζωγράφος (κοντραμπάσο)
Βαγγέλης Καρίπης (κρουστά)
Live visuals: Ναταλία Μαντά
ΑΜΚΕ: Φέλις

Η Ναταλία Κωτσάνη και ο Τάσος Κοφοδήμος, δύο από τους πιο δραστήριους και καταξιωμένους ερμηνευτές αλλά και δημιουργούς της νεότερης εγχώριας μουσικής σκηνής, ενώνουν ξανά τις δυνάμεις τους μελοποιώντας και ερμηνεύοντας τον Απόκοπο του Μπεργαδή, σε μια πρωτότυπη μουσική παράσταση. Με όχημα τις συνθέσεις τους, τις φωνές τους και τα μουσικά τους όργανα, παρουσιάζουν την πρωτότυπη μελοποίηση μέσα από συνθέσεις άρρηκτα συνδεδεμένες με τις ρίζες της ελληνικής μουσικής παράδοσης αλλά και με στοιχεία από παραδοσιακά ιδιώματα της Μεσογείου. Προτείνουν μια σύγχρονη ερμηνευτική θεώρηση φωνητικών ιδιωμάτων της ελληνικής παράδοσης, μέσα από πρωτότυπες και ιδιαίτερες ενορχηστρώσεις. Η εικαστικός Ναταλία Μαντά εικονογραφεί σε πραγματικό χρόνο την αφήγηση, μέσω live visuals τα οποία προβάλλονται στον χώρο. Μαζί τους τρεις καταξιωμένοι μουσικοί και συνεργάτες τους, άλλοτε με διάθεση πειραματική κι άλλοτε αυτοσχεδιαστική, ντύνουν τη σύμπραξη αυτή με το δικό τους ταμπεραμέντο και τη δεξιοτεχνία τους.

Τα αλυσοπρίονα του Ερυσίχθονα
8, 9 Αυγούστου 2023
Αρχαιολογικός χώρος Ιεράς Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Τορνικίου, Γρεβενά

Σύνθεση, επίβλεψη: Σταμάτης Πασόπουλος, Νίκος Γαλενιανός
Live γλυπτική με αλυσοπρίονο: Φίλιππος Καλαμαράς, Θεόδωρος Ζυρπιάδης
Σκηνική επιμέλεια, δραματουργία: Μιχάλης Παρασκάκης
Φωτισμοί: Ελένη Χούμου
Παίζουν μέλη των ΤΕΤΤΤΙΞ: Ειρήνη Αμανατιάδου (μπάσο κλαρινέτο), Κατερίνα Κωνσταντούρου (πλήκτρα), Χάρης Παζαρούλας (κοντραμπάσο), Παναγιώτης Ζιάβρας (κρουστά)
Εκτέλεση παραγωγής, επίβλεψη: Νίκος Ιωακείμ
ΑΜΚΕ: ΚΑΛΝΤΑ Recordings & Productions

Ο Ερυσίχθων, πάνω στη μανία του να κόβει δέντρα, δεν σεβάστηκε ούτε την ιερή λεύκα της Δήμητρας. Τότε η θεά τον καταδίκασε σε ακόρεστη πείνα που τον οδήγησε σε φρικτό θάνατο, αφού έφαγε τις ίδιες του τις σάρκες. Η μουσική παράσταση με live γλυπτική Τα αλυσοπρίονα του Ερυσίχθονα καταπιάνεται με το ζήτημα της εκμετάλλευσης της φύσης από τον άνθρωπο. Επί σκηνής δύο γλύπτες/υλοτόμοι και τέσσερις μουσικοί. Οι γλύπτες σμιλεύουν κορμούς λεύκας, τα όργανα συνομιλούν και συντονίζονται με τον ξυλουργικό τους ήχο ενώ παρεισφρέει μεταρσιωμένος και ο τσάμικος «Δεν κλαίτε δέντρα και κλαδιά». Η σύμπραξη των ΤΕΤΤΤΙΞ με τους υλοτόμους παράγει μια μουσική αποκαλυπτική και πρωτόφαντη που, από ηχορύπανση και οιωνός κακών, γίνεται το δραματουργικό όχημα του μύθου. Τα εργαλεία στα χέρια των υλοτόμων οδηγούν όχι στην καταστροφή της φύσης, αλλά στη δημιουργία τρισδιάστατων γλυπτών μέσα από έναν διάλογο μαζί της.

Ποιητικά να κατοικεί ο άνθρωπος
11, 12 Αυγούστου 2023
Πύργος Μπαζαίου, Νάξος

Σύνθεση και ερμηνεία: Μιχάλης και Παντελής Καλογεράκης
Δραματουργική επεξεργασία, σκηνοθεσία: Στέλιος Κρασανάκης
Εικαστική δημιουργία: Αλέξανδρος Κακλαμάνος
Μουσικοί: Αλέξης Στενάκης (κλαρινέτο), Αλέξανδρος Τζιόβας (κοντραμπάσο), Κωνσταντίνος Ράμμος (πιάνο)
ΑΜΚΕ: ΑΙΩΝ

Η παράσταση Ποιητικά να κατοικεί ο άνθρωπος των Μιχάλη και Παντελή Καλογεράκη βασίζεται στην ποίηση και στον αναστοχασμό των ποιητών από διαφορετικές γενιές και τόπους. Μουσικές, τραγούδια, λόγος και εικόνες δημιουργούν έναν ιστό από διαχρονικές ιστορίες για την ποικιλομορφία της φύσης και την επίδρασή της στον ψυχισμό και την εξέλιξη του ανθρώπου. Αφού κυριάρχησε στη γη, έπειτα στα ζώα και τέλος στον ίδιο τον συνάνθρωπο, έρχεται τώρα αντιμέτωπος με τις συνέπειες των πράξεών του, που απειλούν την κλιματική ισορροπία. Η διαχείριση της κλιματικής κρίσης από τον άνθρωπο αποτελεί το σύγχρονο ισχυρό διακύβευμα. Το μάταιο της ύπαρξης να γίνει όχι αιτία καταστροφής και εκμετάλλευσης, αλλά αφορμή για προσφορά, σεβασμό και εκτίμηση της φθαρτότητας των πραγμάτων. Η τέχνη φωτίζει τον δρόμο της αλλαγής της αντίληψης και της συμπεριφοράς μας προς τη φύση.

Ο Καραγκιόζης και τα θηρία της κλιματικής αλλαγής
17, 18 Αυγούστου 2023
Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας, Αύλειος χώρος

Θέατρο σκιών Χρήστου Στανίση
Σκηνοθεσία, κείμενα, μουσική επιμέλεια, φιγούρες, σκηνικά: Χρήστος Στανίσης
Επιμέλεια εκπαιδευτικού εργαστηρίου: Μαρία-Μανταλένα Σοφρά
Τα μουσικά μέρη αποδίδει ορχήστρα παραδοσιακών οργάνων: Μελίνα Μπιτζίδου (σαντούρι, τραγούδι), Μιχάλης Αναστασίου (λαούτο, ούτι, τραγούδι), Χρήστος Δανάς (βιολί)
Χορός: Κώστας Αλεξανδρίδης και η ομάδα του
ΑΜΚΕ: ΚΡΟΜΑ

Το Θέατρο σκιών του Χρήστου Στανίση παρουσιάζει την παράσταση Ο Καραγκιόζης και τα θηρία της κλιματικής αλλαγής για μικρούς και μεγάλους. Το λαϊκό είδωλο, ο διαχρονικός ήρωας της διπλανής πόρτας, ο Καραγκιόζης, είναι ο πλέον κατάλληλος πρεσβευτής για να παρουσιάσει στο κοινό τις ολέθριες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Βλέποντας ο Καραγκιόζης αυτά που συμβαίνουν γύρω του, πράγματα που επηρεάζουν το περιβάλλον, φοβάται για το μέλλον και ό,τι μπορεί να συμβεί. Κάνοντας αυτές τις σκέψεις, ο ύπνος τον τυλίγει στα φτερά του και τότε «ζει» τον εφιάλτη της κλιματικής αλλαγής. Παλεύει με τα στοιχειά της φύσης, τις μεταλλάξεις που γίνονται στα ζώα και έρχεται αντιμέτωπος με τον φοβερό εγκέλαδο. Τα μουσικά μέρη αποδίδει ορχήστρα παραδοσιακών οργάνων. Σε συνδυασμό με τη μουσική μια ομάδα παραδοσιακών χορευτών εμπλουτίζει τα κενά που απαιτούνται προκειμένου να αλλάξουν σκηνικά ή φιγούρες.

Πνοές σε τρεις χορδές
19, 20 Αυγούστου 2023
Φορτέτσα Ρεθύμνου

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Γεωργία Νταγάκη, Γιάννης Πλιάγκος
Τραγούδι, λύρα: Γεωργία Νταγάκη
Θεατροποιημένη αφήγηση: Τάκης Χρυσικάκος
Κιθάρες: Πάνος Γεωργόπουλος
Κρουστά, τύμπανα: Λουκάς Καλαντζάκος
Λαούτο: Γιάννης Μολυμπάκης
Μπάσο: Γιώργος Χριστοδουλάκος
Ηχοληψία: Μάκης Δρακόπουλος
Σχεδιασμός φωτισμού: On Stage
Διεύθυνση παραγωγής: Άγγελος Γρίσπος
ΑΜΚΕ: ArtShuttle

Η Γεωργία Νταγάκη, δεξιοτέχνης της κρητικής λύρας και ερμηνεύτρια, με μεγάλη γνώση της ελληνικής μουσικής, συνομιλεί επί σκηνής με τον Τάκη Χρυσικάκο σε μια μουσικοθεατρική παράσταση με τίτλο Πνοές σε τρεις χορδές, όπου η μουσική και τα τραγούδια συνδιαλέγονται με την ποίηση και την πεζογραφία. Οι δύο καλλιτέχνες ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μια φωνή αφύπνισης για όσα διακυβεύονται στο κατώφλι της κλιματικής αλλαγής και των μη αναστρέψιμων συνεπειών της: μαζί με τη θάλασσα, τα δάση και τον ουρανό, κινδυνεύουμε να απολέσουμε και το σπουδαίο εκείνο κομμάτι της εθνικής μας κληρονομιάς που εμπνέεται από αυτά, αφού οι αναφορές στη φύση, τόσο στη μουσική όσο και στη λογοτεχνία, θα γίνονται ολοένα και πιο ανοίκειες για κάθε επόμενη γενιά. Αντιστεκόμαστε με μια γιορτή αφιερωμένη στη φύση και την αναπαράστασή της στην ελληνική μουσική και τη λογοτεχνία.

Η καμπάνα του νερού
19, 20 Αυγούστου 2023
Νεώρια αρχαιολογικού χώρου Οινιαδών, Αιτωλοακαρνανία

Κείμενο: Θανάσης Σκρουμπέλος
Ηθοποιός: Νικόλας Παπαγιάννης
Ερμηνεύουν: Χρίστος Τσιαμούλης (τραγούδι, ούτι), Σοφία Παπάζογλου (τραγούδι), Ταξιάρχης Γεωργούλης (ούτι), Γιώργος Κοντογιάννης (λύρα, κρουστά)
ΑΜΚΕ: Μαγικός Κόσμος της Τέχνης

1966: Είκοσι χωριά, καλλιέργειες, δέντρα, δεκάδες μοναστήρια και εκκλησίες, ανάμεσά τους και ο χαρακτηρισμένος ως πολιτιστικό μνημείο ναός της Επισκοπής, βυθίστηκαν για την κατασκευή του υδροηλεκτρικού φράγματος Κρεμαστών. Δύο χιλιάδες κάτοικοι εγκατέλειψαν την περιοχή μεταξύ Ευρυτανίας και Αιτωλοακαρνανίας, βλέποντας τα χωριά τους να αφανίζονται στο όνομα της αναβάθμισης της ενεργειακής παραγωγής της Ελλάδας.

Τέσσερις μουσικοί και τραγουδιστές, ένας ηθοποιός και ένα φορτισμένο κείμενο αναπαριστούν τα πολλαπλά συναισθήματα του ξεριζωμού, της μνήμης, του νόστου και της παράδοσης μπροστά στην αναπόφευκτη ανατροπή της καθημερινής ζωής στο όνομα της «ανάπτυξης» και της «προόδου». Τα τραγούδια και οι μελωδίες από τις παραδόσεις της Αρμενίας, της Καππαδοκίας, του αραβικού κόσμου, της Ρούμελης, της Ισπανίας, της Θράκης, της Κύπρου, των νησιών και του υπόλοιπου ελλαδικού χώρου συν-τονίζουν, συν-χρωματίζουν και συν-βαδίζουν με το κείμενο, με ζητούμενο τη μέθεξη με το κοινό.

Και η φωνή αυτού ως φωνή υδάτων πολλών / Mια Αποκάλυψη
20, 21 Αυγούστου 2023
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης

Σύλληψη, σχεδιασμός, δημιουργία λεκτικού κορμού-σεναρίου, επιλογή αποσπασμάτων της Αποκάλυψης και λοιπών αποσπασμάτων, σύνθεση πρωτότυπης μουσικής και ζωντανή εκτέλεσή της, επιλογή έργων-δανείων και ζωντανή εκτέλεσή τους, κλασική και μίντι κιθάρα, συνδιαμόρφωση ηχητικών και οπτικών τόπων, χειρισμός συστήματος ζωντανής αλληλεπίδρασης ηχητικων υλικών, ηχητικός/εικαστικός σχεδιασμός: Γιώργος Μουλουδάκης

Εκφορά κειμένων Αποκάλυψης και λοιπών κειμένων, περφόρμανς στα κινηματογραφημένα αποσπάσματα και στην παράσταση, οπτικές αναφορές/μάσκες σε πορτρέτα νεκρών και σε εκκλησιαστικούς τόπους, το ηχητικό αποτύπωμα ενός θρηνούντος προσώπου και μιας ηχοποιημένης μοίρας που μιλά με τη γλώσσα των κειμένων, το συμβολικό αποτύπωμα ενός όντος πάνω στον πλανήτη που σε στιγμές κρίσης γίνεται τιμωρός και τιμωρούμενος: Σοφία Χιλλ

Δημιουργία οπτικού σεναρίου, δημιουργία πολλαπλών βίντεο, φωτογραφήσεις, κινηματογραφήσεις, ηχητικός/εικαστικός σχεδιασμός, προετοιμασμένες και ζωντανές διαμορφώσεις οπτικού σεναρίου, υπεύθυνος προβολών παράστασης: Βασίλης Κουντούρης

Ηχητικός σχεδιασμός, ηχογραφήσεις και μείξεις κειμένων και προετοιμασμένων μουσικών, δημιουργία τετραφωνίας στο στούντιο και στον χώρο, διαμόρφωση ηχητικού σκηνικού, προετοιμασμένες και ζωντανές διαμορφώσεις ηχητικού σεναρίου, υπεύθυνος ήχου παράστασης: Κώστας Μπώκος

Sound editing, video editing, σύστημα surround, video installation: Studio 19st
ΑΜΚΕ: ΣΗΜΑΤΩΡΟΣ

Συναυλία με δημιουργική χρήση πολυμέσων που, με γέφυρα την Αποκάλυψη του Ιωάννη και ψηφιακές μεταλλάξεις πορτρέτων Φαγιούμ, ψηλαφεί το ψυχικό τραύμα της εξακολουθητικά επικείμενης μες στους αιώνες καταστροφής, που στις μέρες μας ονομάζεται κλιματική κρίση. Χρησιμοποιούνται πολλαπλές προβολές και surround ήχος, σε πραγματικό χρόνο διαμόρφωση οπτικοακουστικών ψηφίδων, δρώσα ηθοποιός και ζωντανή μουσική, αντιμαχόμενοι επιστημονικοί διάλογοι σε αντιδιαστολή με ιερά κείμενα, πολύγλωσσες καταγραφές λειτουργικών ανά την υφήλιο τελετών, καθώς και μια αιρετική εκφορά λόγου από την ηθοποιό παράλληλα με αντίστοιχα απρόσμενη χρήση ηχητικών τοπίων από τον μουσικό και το Studio 19st. Η παράσταση θεμελιώνεται στη θέση πως ο άνθρωπος δεν είναι το κέντρο, μα ένας ακόμα φιλοξενούμενος, αυτού του σύμπαντος, και πως η κλιματική κρίση είναι μια ουρανομήκης ευκαιρία εμπέδωσης στον παρόντα χρόνο μιας κουλτούρας Ιερού Ακατάλυτου για το κοινό μας σπίτι.

Selva Oscura
22, 23 Αυγούστου 2023
Αρχαιολογικός χώρος Μαντινείας, Αρκαδία

Μουσική σύνθεση, μουσική διεύθυνση: Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης
Κείμενο: Αλεξάνδρα Κ*
Ερμηνεύει: Έλλη Πασπαλά
Μουσικοί: Όθωνας Γκόγκας (φλάουτο), Κώστας Γιοβάνης (όμποε), Κώστας Τζέκος (κλαρινέτο), Δημήτρης Ντακοβάνος (φαγκότο), Δημήτρης Βερδίνογλου (πιάνο), Κώστας Παναγιωτίδης (βιολί), Αγγέλα Γιαννάκη (βιόλα), Φαίδων Μηλιάδης (βιολί), Δημήτρης Τραυλός (τσέλο), Ντίνος Μάνος (κοντραμπάσο), Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης (κρουστά)
Ηχολήπτης: Νίκος Κόλλιας
ΑΜΚΕ: Apparat Athen

Μια απρόσμενη μουσική συνομιλία, το νέο μουσικό έργο Selva Oscura του Αλέξανδρου Δράκου Κτιστάκη επιχειρεί να αποτυπώσει, με μουσικούς όρους, τις δυνάμεις που καθιστούν το δάσος αναπόσπαστο δομικό στοιχείο της επιβίωσής μας. Γραμμένο για ορχήστρα δωματίου, το έργο χωρίζεται σε οργανικά μέρη, αυτοσχεδιασμό και μέρη με μελοποιημένες παραλογές που ερμηνεύει η Έλλη Πασπαλά σε πρωτότυπο κείμενο της Αλεξάνδρας Κ*.

Η εύθραυστη ρυθμική και μελωδική ισορροπία ανάμεσα στα μέλη της ορχήστρας, όπου κάθε μουσικός εστιάζει ταυτόχρονα στο ατομικό χρέος και στον συνολικό στόχο της ορχήστρας, μας υπενθυμίζει την ισορροπία και την οργάνωση ενός πολύτιμου οικοσυστήματος. Παράλληλα το έργο αποτυπώνει με τρόπο μουσικό την καταστροφή και την αναγέννηση. Οι ρυθμικές αντιθέσεις του έργου σκιαγραφούν τις εναλλαγές του κύκλου ζωής και καταστροφής ενός δάσους. Η συνειδητοποίηση της καταστροφής, η απόγνωση του «γιατί» και η ελπίδα της αναγέννησης είναι πτυχές που αναδύονται μέσα από τη μουσική δομή του. «Ένα δάσος μετά από πυρκαγιά είναι καμένο αλλά δεν είναι νεκρό».

Περί της φύσης των πραγμάτων
22, 23 Αυγούστου 2023
Ιδαίον Άντρον, Ψηλορείτης

Ομάδα παραγωγής: Androidus Project Tank
Επιμέλεια οργάνωσης και παραγωγής: Γιώργος Καλομοίρης
Υπεύθυνος παραγωγής: Αντώνης Νταγιαντάς
ΑΜΚΕ: Androidus Project Tank

Ο συνδυασμός τής μεταξύ μύθου και ιστορίας προσωπικότητας του Επιμενίδη και του φιλοσοφικού ποιητικού έργου Περί της φύσης των πραγμάτων του Λουκρητίου αποτέλεσε την έμπνευση της φετινής καλλιτεχνικής συνάντησης στο διαχρονικό πολιτιστικό κύτταρο του Ιδαίου Άντρου. Η φετινή πολιτιστική συνάντηση αναπτύσσεται γύρω από τον πυρήνα σύνθεσης των πολυδιάστατων μορφών τέχνης εμπνευσμένων από τη φιλοσοφία επαναπροσέγγισης της Φύσης και της σχέσης ανθρώπου-περιβάλλοντος. Με εφόδια διαφορετικές μορφές τέχνης και τεχνικές ή χειροτεχνίες που αναπτύχθηκαν διαχρονικά στον Κρητικό Πολιτισμό. όπως η υφαντική, η αγγειοπλαστική και η ξυλοτεχνία, τα εικαστικά, το θέατρο και η κυρίαρχη μουσική παραγωγή, ο Επιμενίδης ΙΙ «αφυπνίζεται» γύρω από την έννοια της προσφοράς του ανθρώπου στο περιβάλλον στο οποίο ζει, δημιουργεί και εξελίσσεται.

Η εκδήλωση Περί της φύσης των πραγμάτων θα εκτείνεται σε τρεις θεματικές ενότητες ξεκινώντας από τις απογευματινές ώρες (18:30-19:00), με την επιδιωκόμενη ολοκλήρωσή της να πραγματοποιείται μέχρι τις 22:00.

Αναλυτικά:

Παρουσίαση: Μίρκα Σκουλά (Πολιτιστική διαχειρίστρια, Πανεπιστήμιο UCL)
Α΄ Μέρος: Η αρχή της δημιουργίας, από τη Φύση στη Χρήση (18:00-19:30)
Ανοιχτή έκθεση χειροτεχνίας στους τομείς της αγγειοπλαστικής, της ξυλογλυπτικής και της υφαντικής.
Συμμετέχουν: Γιώργος Δαλαμβέλας (αγγειοπλαστική, Κεραμείο Μαργαρίτες Ρεθύμνου), Μανώλης Ξυλούρης, Αριστέα Ξυλούρη (υφαντική, Παραδοσιακοί αργαλειοί, Ανώγεια), Στέφανος Πλουσής (ξυλογλυπτική, Ανώγεια)
Β΄ Μέρος: Θεατρικός Εικαστικός Σχεδιασμός (19:35-20:00)
PandemonCracy – Οι Πανικός της εποχής στο Παν-δαιμόνιο της Φύσης
Παρουσίαση εικαστικού δρώμενου του καλλιτέχνη Γεώργιου Μπούνια και του ηθοποιού Γιάννη Αθητάκη, με έμπνευση τον Ομηρικό ύμνο στον θεό Πάνα σε έναν συνδυασμό εικαστικής και θεατρικής αποτύπωσης.
Γ΄ Μέρος: Μουσική εκδήλωση (20:10-22:00)
Ένα πρωτόλειο μουσικό αφιέρωμα εμπνευσμένο από τη φύση και το περιβάλλον στο μεγαλύτερο εύρος των εκφάνσεών του.

Συμμετέχουν: Κώστας Φασουλάς (στιχουργός), Γιάννης Καλομοίρης (μουσικός δημιουργός, λαούτο), Ιωάννα Καλογεράκη-Καλομοίρη (μέτζο σοπράνο), Ερήνη Τορνεσάκη (μουσικός, ερμηνεύτρια, επίκουρη καθηγήτρια στο Μουσικό Κολλέγιο Berklee της Βοστώνης), Ηλίας Ζούτσος (σολίστ στο κλασικό βιολί, λυράρης, διδάκτωρ Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής), Bernardo Isola (μουσικός δημιουργός, λαούτο, υποψήφιος διδάκτορας σε ζητήματα προστασίας περιβάλλοντος)

Οι μέλισσες
Το θαυμαστό θέαμα του μικρόκοσμου και των μεγάθυμων ηγετών του
Βιργίλιος, Γεωργικά, βιβλίο IV
24, 25 Αυγούστου 2023
Ιερό Μέσσου Μυτιλήνης

Αφήγηση, σκηνοθεσία: Τηλέμαχος Κρεβάικας
Ερμηνεύει: Φανή Αντωνέλου (σοπράνο)
Φλάουτο με ράμφος, επιμέλεια κειμένου: Δημήτρης Κούντουρας
Επιμέλεια, ιδέα, μεταγραφές, επιμέλεια κειμένου, κιθάρα: Κορίνα Βουγιούκα
ΑΜΚΕ: Φορέας Τουρισμού Μήθυμνας

Μια αλληγορική και ποιητική περιγραφή της ιδανικής πολιτείας με πρότυπο τον κόσμο των μελισσών. Οι μέλισσες, που κατά την αρχαιότητα συνδέονταν με το θεϊκό στοιχείο (στις μέρες μας είδος υπό εξαφάνιση), περιγράφονται από τον Βιργίλιο ως μια κοινωνία πλήρως αναπτυγμένη, με βασιλεία, πόλη, κατανομή της εργασίας και μια εργασιακή ηθική. Ενδιαφέρονται για τη συνέχιση του είδους τους με έναν μοναδικό τρόπο, που ξεπερνά το ένστικτο της ατομικής τους επιβίωσης. Μέσα από το τέταρτο βιβλίο των Γεωργικών παρακολουθούμε την κοινωνία των μελισσών άλλοτε από μέσα και άλλοτε από τη σκοπιά του μελισσοκόμου. Διαβάζοντας το κείμενο του Βιργιλίου δεν μπορούμε να μην αναλογιστούμε την εγωκεντρική πορεία του ανθρώπινου πολιτισμού, την αλαζονική και καταστροφική απομάκρυνσή του από τη φύση. Μια «μουσική ανάγνωση» του σπουδαίου αυτού ποιητικού κειμένου. Στις ρίζες του η μουσική υφαίνει έναν ύμνο στη φύση, που αναδεικνύει την πάντοτε επίκαιρη και ζωογόνο αγάπη του ανθρώπου για αυτή.

Το κείμενο της παράστασης είναι βασισμένο στη μετάφραση του Κωνσταντίνου Θεοτόκη (Βεργίλιος, Τα Γεωργικά, εκδ. Δρόμων, Αθήνα 1909).

Σπόροι σε κίνδυνο ή ο ήχος του ασπρομύτικου, του άφκου και του κριθαριού
26, 27 Αυγούστου 2023
Αρχαίο Θέατρο Ηφαιστίας Λήμνου

Σύλληψη, καλλιτεχνική επιμέλεια: Aνεμόεσσα, Oros Ensemble, Ομάδα Μουσικού Θεάτρου Ραφή
Σύνθεση: Αποστόλης Κουτσογιάννης
Εκπαιδευτική, γεωπονική εποπτεία: Δανάη Σφακιανού
Ερμηνεύει ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος (βαρύτονος)
Συμμετέχει το μουσικό σύνολο Oros Ensemble: Κωνσταντίνος Ζιγκερίδης, Βασίλης Ζιγκερίδης, Ειρήνη Κρικώνη, Κωνσταντίνος Σηφάκης, Αντώνης Τσαχτάνης, Καζούγιο Τσουνεχίρο
ΑΜΚΕ: Ομάδα Μουσικού Θεάτρου Ραφή

Το μουσικό σύνολο Oros Ensemble συνεργάζεται με τον Όμιλο Προστασίας Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς Νήσου Λήμνου «Ανεμόεσσα», στο πλαίσιο μιας ξεχωριστής δράσης. Η τέχνη, η προστασία του περιβάλλοντος, η πρωτογενής παραγωγή ως αιτούμενα, ως δημιουργικός πυρήνας συνθέτουν μια site-specific λυρική περφόρμανς. Στο επίκεντρο βρίσκεται η Λήμνος, η «Ηφαίστειος Νήσος», ο «σιτοβολώνας του Αιγαίου», το πεδινότερο νησί της χώρας μας με τα ατέλειωτα σιταροχώραφα, που γέννησε μοναδικές γηγενείς ποικιλίες.

Για το εγχείρημα Σπόροι σε κίνδυνο ή ο ήχος του ασπρομύτικου, του άφκου και του κριθαριού το Oros Ensemble και ο όμιλος «Ανεμόεσσα» συμπράττουν με τον βαρύτονο Τάση Χριστογιαννόπουλο και το τοπικό φεστιβάλ Κούρνος (Κournos Music Festival), που με κεντρικό άξονα τη μουσική έχει σκοπό του τη διοργάνωση site-specific παραγωγών, τόσο στο φυσικό περιβάλλον του νησιού όσο και σε επιλεγμένα κτίρια ιστορικής ή αρχιτεκτονικής σημασίας. Η καλλιτεχνική δράση θα υποστηριχτεί από τη Δανάη Σφακιανού, γεωπόνο που στοχεύει στη στήριξη παραδοσιακών πρακτικών του πρωτογενούς τομέα για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και του ιδιαίτερου τοπίου της Λήμνου.

Διαβάστε επίσης:

Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2023: Το φιλόδοξο και πολυδιάστατο φετινό πρόγραμμα
Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2023: Ανακοινώθηκαν οι παραγωγές που επιλέχθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού
Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2023: Οι θεατρικές παραστάσεις