Ολοκληρώνεται στη Ν. Υόρκη η έκθεση “Ένας κόσμος συναισθημάτων: Αρχαία Ελλάδα”

130 αριστουργήματα από τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου συγκεντρώνονται στην έκθεση του Ωνάσειου Πολιτιστικού Κέντρου Νέας Υόρκης, θέτοντας παράλληλα ερωτήματα σχετικά με τους τρόπους που εκφράζουμε, ελέγχουμε, διαχειριζόμαστε ή μιμούμαστε συναισθήματα στις σύγχρονες κοινωνίες.

Η «Ιλιάδα» ξεκινάει με τη λέξη «οργή». Ο Αιγέας από την άλλη, πέφτει συντετριμμένος από το Σούνιο, όταν αντικρίζει τα μαύρα πανιά στο πλοίο που φέρνει τον Θησέα από την Κρήτη. Η Αντιγόνη φωνάζει ότι δεν γεννήθηκε για να μισεί, αλλά για να αγαπά μαζί με άλλους, ενώ η Ιοκάστη ρωτάει τον Οιδίποδα: «Ποιος άντρας δεν ονειρεύτηκε να κοιμηθεί με τη μητέρα του;». Αν ο αρχαίος κόσμος είναι ο κόσμος της λογικής και του μέτρου της νόησης, είναι παράλληλα και ο κόσμος των συναισθημάτων. Από τις 9 Μαρτίου, το Ωνάσειο Πολιτιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης φωτίζει αυτό το εν πολλοίς αθέατο σύμπαν παρουσιάζοντας την πρωτοποριακή έκθεση: «Ένας Κόσμος Συναισθημάτων: Αρχαία Ελλάδα, 700 π.Χ. – 200 μ.Χ.».

Η έκθεση, που θα έχει ελεύθερη είσοδο και θα λειτουργεί μέχρι τις 24 Ιουνίου 2017, συγκεντρώνει περισσότερα από 130 εκθέματα από τα σπουδαιότερα μουσεία του κόσμου όπως το Μουσείο της Ακρόπολης (Αθήνα), το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αθήνα), Μουσείο του Λούβρου (Παρίσι), το Βρετανικό Μουσείο και τα Μουσεία του Βατικανού. Στόχος της είναι να διερευνήσει τις ιδέες και τις συμπεριφορές των ανθρώπων της κλασικής αρχαιότητας σχετικά με τα συναισθήματα, καθώς και τους τρόπους αποτύπωσής τους.

Διαμορφωμένη από μια ομάδα διακεκριμένων επιμελητών, περιλαμβάνει αγγεία, γλυπτά (από αγάλματα φυσικού μεγέθους από την Ακρόπολη μέχρι ταφικά ανάγλυφα), θεατρικές μάσκες, φυλακτά, νομίσματα και αναθήματα, καθώς και άλλα έργα τέχνης, η δημιουργία των οποίων εκτείνεται από τις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. (ο γενικά αποδεκτός χρονικός προσδιορισμός της «Ιλιάδας») μέχρι και τον 2ο αιώνα μ.Χ. Πολλά από τα εκθέματα παρουσιάζονται για πρώτη φορά στις Η.Π.Α. και κάποια από αυτά ταξιδεύουν για πρώτη φορά εκτός ελληνικών συνόρων. Στο σύνολο τους, τα εκθέματα προσφέρουν την ευκαιρία να συλλογιστούμε ξανά τον ρόλο των συναισθημάτων στην προσωπική, κοινωνική και πολιτική ζωή, ενώ παράλληλα συνδράμουν στην προώθηση του σχετικά νέου τομέα της ιστορίας των συναισθημάτων.

«Η έκθεση “Ένας Κόσμος Συναισθημάτων” και τα προγράμματα που τη συνοδεύουν είναι δυναμικές εκφράσεις της αποστολής του Ιδρύματος Ωνάση: της στήριξης εκπαιδευτικών και πολιτιστικών πρωτοβουλιών ως μέσων για την επίτευξη κοινωνικής συνοχής. Η έκθεση δεν αποτελεί μόνο μια σπάνια και αναστοχαστική θεματική συλλογή από όμορφα και συναρπαστικά αντικείμενα του αρχαίου κόσμου, αλλά κάτι παραπάνω: αποτελεί συμβολή στη βαθύτερη κατανόηση της καθημερινής μας πραγματικότητας. Είμαστε βαθιά ευγνώμονες στους διακεκριμένους επιμελητές για αυτήν τη σημαντική έκθεση και τον αποκαλυπτικό της κατάλογο», επισημαίνει ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση Δρ Αντώνης Παπαδημητρίου.

Από την πλευρά της, η Αμάλια Κοσμετάτου, Εκτελεστική Διευθύντρια και Διευθύντρια Πολιτιστικών Προγραμμάτων του Ιδρύματος Ωνάση στις ΗΠΑ, σημειώνει: «Χάρη στην εκπληκτική δουλειά των επιμελητών, η έκθεση θα συνεισφέρει σημαντικά στην επιστημονική έρευνα, ενώ συγχρόνως θα φέρει το κοινό σε επαφή με αντικείμενα τα οποία έχουν ακόμα τη δύναμη να συναρπάζουν και να ενθουσιάζουν πάνω από 2.000 χρόνια μετά τη δημιουργία τους».

Επιμελητές της έκθεσης είναι ο Άγγελος Χανιώτης, καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών του Ινστιτούτου Ανώτατων Σπουδών (Πρίνστον) και μέλος Δ.Σ. του Θυγατρικού Ιδρύματος Ωνάση στις ΗΠΑ, ο Νικόλαος Καλτσάς, επίτιμος διευθυντής στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και ο Ιωάννης Μυλωνόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.

Η έκθεση συνοδεύεται από έναν πλήρως εικονογραφημένο κατάλογο, ο οποίος θα περιλαμβάνει μελέτες επιστημόνων -ανάμεσά τους οι David Konstan και Joseph E. LeDoux, όπως επίσης και συνεισφορές από σχεδόν 60 Ευρωπαίους και Αμερικανούς συγγραφείς. «Προφανώς δεν έχουμε τη δυνατότητα να μελετήσουμε με άμεσο τρόπο τις νευροβιολογικές διεργασίες των ανθρώπων στην αρχαία Ελλάδα. Μπορούμε εντούτοις να παρακολουθήσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνικές νόρμες, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, η φιλοσοφία και η παιδεία καθόρισαν τις εκδηλώσεις των συναισθημάτων, όπως και τους τρόπους με τους οποίους τα συναισθήματα επανακαθόρισαν με τη σειρά τους κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, πολιτικές συμπεριφορές και θρησκευτικές πρακτικές», τονίζει μεταξύ άλλων μέσα από τον κατάλογο ο διακεκριμένος ιστορικός Άγγελος Χανιώτης.

Συνεργασίες με άλλους Οργανισμούς

Το Ωνάσειο Πολιτιστικό Ίδρυμα Νέας Υόρκης συνεχίζει τις συνεργασίες με αμερικανικούς πολιτιστικούς οργανισμούς, και συγκεκριμένα τη Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης και την Ακαδημία Μουσικής του Μπρούκλυν (ΒΑΜ), δημιουργώντας ειδικά προγράμματα που εντάσσονται στη θεματική της έκθεσης «Ο Κόσμος των Συναισθημάτων». Επιπλέον, το Carnegie Hall επιμελήθηκε ένα μουσικό playlist που συνοδεύει την έκθεση, το οποίο είναι διαθέσιμο τόσο στην ιστοσελίδα www.onassisusa.org όσο και στο Spotify. Οι μουσικές επιλογές αναδεικνύουν τις μουσικές εκφράσεις συναισθημάτων μέσα από έργα που ανήκουν σε διαφορετικά είδη και χρονικές περιόδους (από Βυζαντινές λειτουργίες σε μεσαιωνικά τραγούδια και από τη Μαρία Κάλλας σε σύγχρονα έργα των Osvaldo Golijov, Arvo Pärt, και Alfred Schnittke).

Τα εκθέματα προέρχονται από τους παρακάτω φορείς/μουσεία:

Ελλάδα

1. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού:

Αρχαιολογική Συλλογή Αχαρνών (Εφορία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής), Μουσείο Ακρόπολης, Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμικού, Επιγραφικό και Νομισματικό Μουσείο, Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αρχαιολογικό Μουσείο Δήλου, Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων, Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, Αρχαιολογικό Μουσείο Μαραθώνα, Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας, Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου στη Σάμο, Αρχαιολογικό Μουσείο Βαθιού στη Σάμο, Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Αρχαιολογικό Μουσείο Θήβας, Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας, Αρχαιολογικό Μουσείο Βραυρώνας.

2.Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης -Ίδρυμα Νικολάου Π. Γουλανδρή

3.Συλλογή Γεωργίου Τσολοζίδη

Γαλλία
Musée du Louvre, Τμήμα Ελληνικών, Ετρουσκικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων, Παρίσι

Γερμανία
Staatlichen Antikensammlungen und Glyptothek, Μόναχο

Ιταλία
Museo Archeologico Nazionale -Νάπολη, Musei Capitolini, Centrale Montemartini -Ρώμη

Ελβετία
Antikenmuseum Basel und Sammlung Ludwig -Βασιλεία

Ηνωμένο Βασίλειο
Βρετανικό Μουσείο -Λονδίνο

Ηνωμένες Πολιτείες
Μουσείο Καλών Τεχνών -Βοστόνη, Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης -Νέα Υόρκη

Βατικανό
Musei Vaticani -Πόλη του Βατικανού

Φωτογραφία: © Rüdi Habegger