Κινηματογραφικά Εργαστήρια και Διεθνείς Υβριδικές Συναντήσεις  «Γενιά Άλφα και Οπτικοακουστικό Περιεχόμενο»

Πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα οπτικοακουστικά μέσα για να απευθυνθούμε στους εφήβους; Πώς μπορεί να παραχθεί οπτικοακουστικό περιεχόμενο υψηλής ποιότητας που θα ενισχύσει την ταυτότητα των παιδιών, την ανοχή στη διαφορετικότητα, την αυτοεκτίμηση και την κριτική τους σκέψη; Πώς δάσκαλοι και καθηγητές μπορούν να διευρύνουν τα μαθησιακά τους εργαλεία, χρησιμοποιώντας το οπτικοακουστικό περιεχόμενο;

Τα παραπάνω ήταν μερικά από τα ερωτήματα που επιχειρήθηκε να απαντηθούν κατά τη διάρκεια του 4ου Fest of Fests που διοργάνωσε το Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης από τον Φεβρουάριο έως τον Μάιο 2024, το οποίο περιελάμβανε κινηματογραφικά εργαστήρια για μαθητές, εκπαιδευτικούς και φοιτητές, και διεθνείς υβριδικές συναντήσεις.

Σημαντικοί Ελληνες και διεθνείς επιστήμονες, παραγωγοί, δημιουργοί και εκπρόσωποι φορέων, πρωτοπόροι ο καθένας στον τομέα του, συμμετείχαν στα 4 webinars που πραγματοποιήθηκαν στις 28 – 31 Μαΐου 2024, με θέμα τη σχέση της γενιάς Άλφα (παιδιά που γεννήθηκαν από το 2010 και μετά) με τα οπτικοακουστικά μέσα και τις νέες τεχνολογίες, καθώς και τη σύγκλιση της Ελλάδας με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές.

Η πρώτη υβριδική συνάντηση επικεντρώθηκε στην Ελλάδα και τη συντόνισε η Λένα Ράμμου, ειδική επί θεμάτων κινηματογραφικών φεστιβάλ, κινηματογραφικής εκπαίδευσης και Προγράμματος CE MEDIA.

Η δεύτερη συνάντηση εστίασε στην Ευρώπη, και τη συντόνισε η Joanna Solecka, υπεύθυνη στρατηγικής μάρκετινγκ και social media με εξειδίκευση στο παιδικό περιεχόμενο στη διεθνή εταιρεία ψηφιακού μάρκετινγκ, Alphapanda.

Η τρίτη συνάντηση επικεντρώθηκε στην Αμερική και τον Καναδά. Συντονίστρια ήταν Carol Colmenares, βραβευμένη παραγωγός παιδικών προγραμμάτων με καριέρα που εκτείνεται σε περισσότερα από 20 χρόνια.

Τέλος, η τέταρτη μέρα εστίασε στη Λατινική Αμερική και τον υπόλοιπο κόσμο, με συντονιστή τον Rafael Parra, καθηγητή και Αναπληρωτή Κοσμήτορα του μεταπτυχιακού προγράμματος Media Studies στο Πανεπιστήμιο New School της Νέας Υόρκης, και βραβευμένο με δύο Emmy για το μοντάζ στο παιδικό πρόγραμμα Sesame Street.

Με τη συγκεκριμένη δράση κορυφώθηκε η πρωτοβουλία FEST OF FESTS του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, βασισμένη σε μια ιδέα της εκπαιδευτικού και παραγωγού, Αθηνάς Ρικάκη. 

Προηγήθηκαν τον Απρίλιο τα εργαστήρια ντοκιμαντέρ για εφήβους διοργάνωσε ο εκπαιδευτικός οργανισμός Καρπός, κατά τη διάρκεια των οποίων μαθητές σχολείων του Δήμου Μοσχάτου-Ταύρου είχαν την ευκαιρία να δημιουργήσουν ένα ντοκιμαντέρ, με σκοπό να εξοικειωθούν με τον κινηματογραφικό εξοπλισμό, να μάθουν να χρησιμοποιούν τα οπτικοακουστικά μέσα με μεγαλύτερη ελευθερία και άνεση. Οι έφηβοι δημιούργησαν από κοινού σε θέματα που απασχολούν τους ίδιους, κοινές ανησυχίες και όνειρα, ενισχύοντας έτσι την εμπιστοσύνη στην ομάδα.

Στο πλαίσιο του Fest of Fests διοργανώθηκε επίσης εργαστήριο για καθηγητές  πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και φοιτητές παιδαγωγικών και καλλιτεχνικών σχολών (Cinema & Συμπερίληψη) απο την σκηνοθέτη Κατερίνα Ευαγγελάκου και την ομάδα ΟΝΕΙΡΟΔΙΑΙΤΟΙ. Σκοπός ήταν να εξοικειωθούν οι εκπαιδευτικοί με την οπτικοακουστική αφήγηση, να κωδικοποιήσουν τα εργαλεία που τους παρέχονται και να ολοκληρώσουν κινηματογραφικά project με τους μαθητές τους στο πλαίσιο του σχολικού περιβάλλοντος. Το εργαστήριο διήρκησε συνολικά δύο Σαββατοκύριακα και από αυτό προέκυψε μια ταινία μικρού μήκους που δημιούργησαν οι συμμετέχοντες με την συνδρομή επαγγελματιών κινηματογραφιστών.

Τον Φεβρουάριο είχε προηγηθεί ένα εργαστήριο για μαθητές και σπουδαστές (Cinema & Debate), που διήρκησε συνολικά τρία Σαββατοκύριακα και είχε στόχο κυρίως τη σύνδεση της κριτικής ανάλυσης ταινιών με τους Αγώνες Επιχειρηματολογίας, την εξοικείωση των παιδιών με την κινηματογραφική αφήγηση, αλλά και τη συνεργασία νέων από διαφορετικά περιβάλλοντα, μέσα από ασκήσεις ενσυναίσθησης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έδειξαν τα παιδιά για τα debate που διοργανώθηκαν, καθώς τους βοήθησαν να ξεδιπλώσουν τις ικανότητές τους, παραμερίζοντας τον φόβο της έκθεσης. Στο πλαίσιο του εργαστηρίου δημιουργήθηκαν δύο ταινίες μικρού μήκους από τους συμμετέχοντες με την καθοδήγηση της διδάσκουσας σκηνοθέτη Κατερίνας Ευαγγελάκου.

Πρώτα Συμπεράσματα για τη Γενιά Άλφα
Gen A: η πολυπληθέστερη και η πιο «συνδεδεμένη» γενιά στην ιστορία 

Η Γενιά Άλφα διαδέχεται τη Γενιά Ζ και τα μέλη της είναι αυτά που γεννήθηκαν από το 2010 και μετά -δηλαδή εξ ολοκλήρου τον 21ο αιώνα. Ονομάστηκε έτσι από το πρώτο γράμμα της ελληνικής αλφαβήτου. Σήμερα, τα μέλη της Γενιάς Άλφα αριθμούν 1 στα 7 άτομα του παγκόσμιου πληθυσμού. Περισσότερα από 2,8 εκατομμύρια γεννιούνται παγκοσμίως κάθε εβδομάδα. Υπολογίζεται ότι το 2025 θα ξεπεράσουν τα 2 δισεκατομμύρια παγκοσμίως –η πολυπληθέστερη γενιά στην ιστορία.

Η Γενιά Άλφα αλληλεπιδρά με τις έξυπνες οθόνες από πολύ μικρή ηλικία, και οι οθόνες γίνονται διασκεδαστές και εκπαιδευτικά βοηθήματα. Η εποχή της οθόνης στην οποία όλοι ζούμε, έχει μεγαλύτερη επίδραση στη γενιά αυτή με την «παιχνιδοποίηση» της εκπαίδευσης, τον αυξημένο ψηφιακό γραμματισμό και τον γραμματισμό στα μέσα (media literacy), και γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της  διαμόρφωσής της. Τα παιδιά είναι ικανά να χρησιμοποιούν έξυπνες συσκευές πριν ακόμη μιλήσουν. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι για την ανάπτυξη της ταυτότητας και των μεταξύ τους σχέσεων. Ασχολούνται ενεργά με ιστότοπους, ανεβάζοντας τα δικά τους Βίντεο στο YouTube και το TikTok και επικοινωνούν με φίλους στο Instagram. Η γενιά αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με συσκευές όπως το smartphone και το tablet, τα βιντεοπαιχνίδια, τα αυτόνομα αυτοκίνητα και τα smart ηχεία που μιλούν. Αυτή η τεχνολογία είναι η μοναδική που γνωρίζουν, αναπτύχθηκε μέσα στη γενιά τους, και απορροφάται πιο γρήγορα από ποτέ.

Η Γενιά Alpha θα έχει πρόσβαση σε περισσότερες πληροφορίες από οποιαδήποτε προηγούμενη γενιά. Καθώς τα μέλη της μεγαλώνουν, τεχνολογίες που φαίνονται νέες ή ασυνήθιστες σε παλιότερες γενιές θα αποτελούν φυσιολογικό μέρος της ζωής τους και σημαντικό στοιχείο της διαμόρφωσής της.

Καθώς κοιτάμε το μέλλον και την επόμενη δεκαετία, είναι βέβαιο ότι η Γενιά Άλφα είναι εφοδιασμένη με τις δεξιότητες και τις ικανότητες που θα τής επιτρέψουν να επιβιώσει και να διαμορφώσει μια νέα  εποχή στην εκπαίδευση, την εργασία, τις κοινωνικές και επαγγελματικές σχέσεις, στην ανάπτυξη της κοινωνίας του μέλλοντος.

Οι διεθνείς υβριδικές συναντήσεις αποτελούν μια δράση του προγράμματος «Διεθνές Δίκτυο Νεανικών Κινηματογραφικών Φεστιβάλ» (Δ.Δ.Ν.Κ.Φ.), μιας πρωτοβουλία του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, που υλοποιείται στο πλαίσιο της Πράξης «Καθιέρωση και Προβολή Διεθνών Θεσμών Σύγχρονου Πολιτισμού στην Αττική». Η Πράξη συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση – Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, μέσω του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος  «Αττική» στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2027.