Ομάδα Φιλοπάππου: έκθεση 10 χρόνια μετά από την πρώτη παρουσίαση της ομάδας

Το TAF παρουσιάζει την έκθεση Ομάδα Φιλοπάππου, η οποία ανοίγει ακριβώς 10 χρόνια μετά από την πρώτη παρουσίαση της ομάδας και εξερευνά την πορεία της …

Η έκθεση συγκεντρώνει έργα που προέκυψαν από τις έξι δράσεις που πραγματοποίησε και παρουσιάζει αρχειακό υλικό, το οποίο τεκμηριώνει τις δραστηριότητες και τις έρευνές της από το 2001 έως σήμερα.

Η ομάδα Φιλοπάππου αποτελεί μια από τις μακροβιότερες εν ενεργεία καλλιτεχνικές συλλογικότητες στην Ελλάδα, στην οποία συμμετέχουν ή έχουν συμμετάσχει πολλοί εικαστικοί της νεότερης γενιάς. Λειτουργεί με γνώμονα τις αποφάσεις που λαμβάνονται μέσω ανοιχτών συζητήσεων μεταξύ των εκάστοτε συμμετεχόντων. Οι δράσεις της έχουν ως κύριο σκοπό την επανενεργοποίηση σημείων της πόλης και τόπων με πολύ ισχυρή ιστορία ή αρχαιολογικό και αστικού σχεδιασμού ενδιαφέρον.

Την άνοιξη του 2001 ξεκινήσαν συναντήσεις με σκοπό να πραγματοποιηθεί μια δράση στο παλιό νταμάρι του Φιλοπάππου, από όπου προέκυψε και το όνομα της ομάδας. Αποτέλεσμα ήταν η έκθεση 37-58°Β/23-43°Α, τίτλος που κατονομάζει τις γεωγραφικές συντεταγμένες του παλιού λατομείου στο λόφο Μουσών του Φιλοπάππου. Η έκθεση διήρκεσε μια νύχτα, την Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2001.

Χαρακτηριστικό αυτής της δράσης ήταν η κατασκήνωση των συμμετεχόντων για μία εβδομάδα στο χώρο, στοιχείο που διατηρήθηκε στις επόμενες δράσεις όπως στην έκθεση Ερειπίων Ένοικοι (2002) σε ένα εγκαταλελειμμένο ξενοδοχείο στην Πορταριά Πηλίου και Solus Locus (2003) στην Ιθάκη, της οποίας το αποτέλεσμα εκτέθηκε στην γκαλερί Gazonrouge. Μέσα από τη δράση στην Ιθάκη προστέθηκε στα ενδιαφέροντα της ομάδας ένα επιπλέον στοιχείο, το «παιχνίδι», το οποίο αποτέλεσε το μέσο δραστηριοποίησης των συμμετεχόντων, με σκοπό την ανάδειξη των όρων εκείνων που θα επέτρεπαν την παραγωγή, ή όχι, ενός συλλογικού έργου. Το στοιχείο του παιχνιδιού οδήγησε την ομάδα και στη δράση Μέμορυ Γκέιμ (2004) στο Ζούμπερι.

Με τη δράση Και Εγώ στην Αρκαδία (2007) που παρουσιάστηκε στην 2η Μπιενάλε της Αθήνας, η ομάδα συνέχισε την πορεία της «περιδιαβαίνοντας» πάνω στο ομότιτλο έργο του Poussin. Δημιούργησε έναν τόπο, έναν εφήμερο διαδραστικό χώρο πύκνωσης και εστίασης, μετακινούμενο και κάθε μέρα διαφορετικό, μέσα από τον οποίον η ομάδα έθεσε θεματικές που σχετίζονται με τον φυσικό και τεχνητό παράδεισο, τον θάνατο και την αιωνιότητα, το ρίζωμα και το πέρασμα, τη συλλογικότητα και την κοινότητα.

Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη το Αλέξανδρος Ιόλας project και η έρευνα της ομάδας Φιλοπάππου σε σχέση με τον εν λόγω συλλέκτη. Το παράδειγμα του Αλέξανδρου Ιόλα, η διάσπαση της συλλογής του και η ερήμωση της βίλας του στην Αγία Παρασκευή δίνουν το έναυσμα για μια συμβολική χαρτογράφηση της ιστορίας της νεοελληνικής τέχνης και αποτελούν αφορμή για την έναρξη μιας συζήτησης πάνω στις σύγχρονες καλλιτεχνικές προοπτικές.

Η συγκέντρωση και παρουσίαση του υλικού της δεκάχρονης δραστηριότητας της ομάδας στα πλαίσια της παρούσας έκθεσης σηματοδοτεί έναν μέχρι τώρα απολογισμό της δράσης της και αποτελεί ένα κάλεσμα διαλόγου και συνεργασίας με το κοινό, με αντικείμενο την διερεύνηση του ρόλου που μπορεί να παίξει μια καλλιτεχνική συλλογικότητα στις σημερινές συνθήκες.

Στην έκθεση θα διατίθεται το βιβλίο της Ομάδας Φιλοπάππου με τίτλο Ομάδα Φιλοπάππου 2001-2011, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ευρασία.