Η θεατρική ομάδα Tandem παρουσιάζει την παράσταση «Freak Show» στο 104 Κέντρο Λόγου και Τέχνης. Η σκηνοθέτις Μαργαρίτα Γερογιάννη απαντά εκ μέρους της ομάδας στις ερωτήσεις του CultureNow και μας μιλά για τη φρίκη και τη βία που υπάρχει παντού: στην πολιτική, την τηλεόραση, τους ανθρώπους, την εκπαίδευση… Ένα πραγματικό Freak Show στο οποίο οι καλλιτέχνες της ομάδας Tandem δίνουν ζωή, μετατρέποντάς το σε τέχνη.
Συνέντευξη: Μαριάννα Παπάκη
CultureNow: Η ομάδα Tandem παρουσιάζει στο 104 Κέντρο Λόγου και Τέχνης την παράσταση «Freak Show». Τί ακριβώς είναι το Freak Show; Τρομακτικό ακούγεται….(!)
Μαργαρίτα Γερογιάννη: Το «Freak Show» είναι μια παράσταση που ασχολείται με την εγγενή τάση του ανθρώπου να διασκεδάζει με τον ανθρώπινο πόνο∙ μια τάση, της οποίας η αφετηρία βρίσκεται χρόνια πίσω. Ξεκινώντας από τις ρωμαϊκές αρένες, συνεχίζοντας με τα freak show και φτάνοντας στα σημερινά reality show, οι άνθρωποι φαίνεται να αρέσκονται στο να χειροκροτούν ό, τι προκαλεί «πόνο».
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στο δικό μας freak show, τρεις γυναίκες παλεύουν να κερδίσουν τον τίτλο της «Miss Πόνος», ξεπερνώντας κάθε όριο. Δεν ακούγεται τρομακτικό, είναι τρομακτικό∙ αν και, πουθενά δεν υπάρχει αίμα ή κάποιο αποτρόπαιο θέαμα… Όλα συμβαίνουν υπογείως… το κακό της σύγχρονης, δίκης μας κοινωνίας, «το υπόγειο».
Cul.N.: Συστήστε μας λίγο την ομάδα. Πότε ιδρύθηκε και ποια θα λέγατε πως είναι τα χαρακτηριστικά της;
Μ.Γ.: H ομάδα μας, ομάδα Τandem, για την παράσταση «Freak Show» αποτελείται από τους: Γιώργο Ζιάβρα, Ειρήνη Γεωργαλάκη, Μαργαρίτα Γερογιάννη, Ζέτη Φίτσιου, Δημήτρη Αντωνίου, Γιάννη Διακάκη, Χριστίνα Δαλαμάγκα, Ελένη Ζαχοπούλου, Κατερίνα Ζησούδη, Καλλιόπη Κουτρουμπή, Χριστίνα Σωτηροπούλου, Μιχάλη Γαλενιανό, αναφέροντας όχι μόνο τους «επί σκηνής», αλλά και όσους αγωνίζονται μαζί μας καθημερινά.
Η ομάδα Tandem ιδρύθηκε το 2008, με τα «Ερωτικά Δεκεμβριανά ‘08», μια παράσταση που πραγματευόταν τον έρωτα κατά την διάρκεια της ταραγμένης εκείνης περιόδου. Το κύριο χαρακτηριστικό της ομάδας είναι ακριβώς αυτό που σημαίνει και το όνομά της: Τandem, όπου Tandem είναι το ποδήλατο με τις πολλές σέλες. Έτσι και εμείς, κάνουμε πετάλι όλοι μαζί, «τραγουδώντας» αυτά που μας ενοχλούν.
Cul.N.: Στην ιδέα του Freak Show πώς καταλήξατε; Υπάρχουν επιρροές; Θα βρίσκατε κάποια κοινά ας πούμε με το Freak Show των Tiger Lillies;
Μ.Γ.: Την παράσταση τη γέννησε η αγανάκτηση. Η αγανάκτηση με την τηλεοπτική φρίκη που μας κατακλύζει και με όλα αυτά τα θεάματα, κατά τα οποία νέοι άνθρωποι εκτίθενται προκειμένου να κερδίσουν λίγα λεπτά δημοσιότητας ή κάποιο χρηματικό έπαθλο. Τον τίτλο της παράστασης, τον δανειστήκαμε από τους «Περιοδεύοντες Θιάσους Παραδοξοτήτων» της δεκαετίας του ’30, τα freak shows.
Οι θίασοι αυτοί περιόδευαν παρουσιάζοντας ανθρώπους με σωματικές δυσπλασίες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα: ο Άνθρωπος Ελέφαντας Joseph Merrick, η Γυναίκα Κούκλα Lucia Zarate, η Γυναίκα με το Πρόσωπο Μουλαριού Grace Mc Daniels, ο Άνθρωπος Χωρίς Πόδια, Johnny Eck, οι Σιαμαίες Αδερφές Violet & Daisy Hilton.
«Freak Show» των Tandem – «Freak Show» των Tiger Lillies. Βασική ομοιότητα: η ατμόσφαιρα του τσίρκου. Βασική διαφορά: το «Freak Show» των Tiger Lillies ήταν μια αναπαράσταση των αυθεντικών freak shows ενώ το «Freak Show» των Tandem εμπνέεται από αυτά. Αλλά ναι, αν κοινά στοιχεία θεωρούνται το γκροτέσκο σκηνικό και οι extravagance περσόνες, τότε έχουμε πολλά.
Cul.N.: Υπάρχουν καλλιτέχνες – Έλληνες ή ξένοι – που ασχολούνται με παραστάσεις – show που συνδυάζουν πολλά στοιχεία όπως: θέατρο, τραγούδι, κίνηση, στοιχεία τσίρκου κ.α. τους οποίους θαυμάζετε και θα θέλατε ίσως και να συνεργαστείτε μαζί τους;
Μ.Γ.: Θα θέλαμε να συνεργαστούμε με όλους τους ανθρώπους που αγαπούν την τέχνη και δίνονται σε αυτήν ολοκληρωτικά. Άλλοι είναι πολύ σπουδαίοι και άλλοι λιγότερο. Συγκεκριμένα «είδωλα» δεν έχουμε.
Cul.N.: Καλλιτέχνες όπως οι Τiger Lillies ή η Βικτόρια Τσάπλιν, ο Ζαν-Μπατίστ Τιερρέ και ο Τζέιμς Τιερρέ δημιουργούν με θεατρικά στοιχεία μια μαγεία πάνω στη σκηνή και θίγουν σημαντικά θέματα μέσα από το χιούμορ και τους εναλλακτικούς θα μπορούσαμε να πούμε τρόπους έκφρασης. Πιστεύετε πως σήμερα, το κλασικό θέατρο δεν μπορεί να θίξει θέματα με τον ίδιο τρόπο ή απλώς θεωρείτε πως είναι δύο διαφορετικά είδη τέχνης;
Μ.Γ.: Για μας το θέατρο είναι «μαγεία» από μόνο του. Οι εναλλακτικοί τρόποι έκφρασης έχουν να κάνουν με το τι θέλεις κάθε φορά να πεις. Αν, για παράδειγμα, κάποιος θέλει να εκφράσει κάτι πολύ άμεσα στον θεατή, τον βάζει στο παιχνίδι, και έτσι δημιουργείται το λεγόμενο «διαδραστικό» θέατρο, γνωστό και ως interactive.
Αν κάποιος θέλει να δημιουργήσει έναν φανταστικό κόσμο, χρησιμοποιεί τρικ ψευδαισθήσεων, όπως συνήθιζαν να κάνουν στα τσίρκο. Το «κλασικό» θέατρο θεωρείται για πολλούς ξεπερασμένο είδος και πασέ. Όμως το «κλασικό» θέατρο έχει αποδείξει την διαχρονικότητα του. Τώρα, το αν γίνονται κακές «κλασικές» παραστάσεις είναι άλλο θέμα. Σίγουρα όμως δεν φταίει το είδος. Για μας δεν υπάρχουν είδη, απλώς διαφορετικές ανάγκες έκφρασης.
Cul.N.: Τι σας γοητεύει σε καθένα από αυτά; (στο κλασικό ανέβασμα ενός θεατρικού έργου και σε ένα show με πολλά και διαφορετικά στοιχεία (θεατρικότητα, τραγούδι, τρικς, κ.α.);
Μ.Γ.: Μας γοητεύει το καλό θέατρο γενικά, είτε αυτό σημαίνει ένας Τσέχωφ αυστηρά και «κλασικά» ανεβασμένος, όπου έρχεσαι (ως δημιουργός, ερμηνευτής ή/ και κοινό) αντιμέτωπος με την ομορφιά και τον πλούτο του ίδιου του κείμενου, είτε ένα «εναλλακτικό» θέαμα, το οποίο, με άλλα μέσα, σε φέρνει αντιμέτωπο με τον ίδιο σου τον εαυτό• μια όπερα, ένα ρεσιτάλ μουσικής, μια μουσικοχορευτική παράσταση.
Παντού υπάρχει γοητεία στην τέχνη, αρκεί πίσω από αυτή να υπάρχει ειλικρίνεια και όχι προχειρότητα. Ακόμα και μια ερασιτεχνική παράσταση μπορεί να σε συγκινήσει με τρόπους που δεν φανταζόσουν.
Cul.N.: Τι σας προκαλεί φρίκη στη σημερινή πραγματικότητα; Μπορεί μια παράσταση να περιγράψει κατά τη γνώμη σας τη φρίκη του σύγχρονου τρόπου ζωής ή έχουμε φτάσει στο σημείο που η πραγματικότητα ξεπερνά τη φαντασία;
Μ.Γ.: Φρίκη μας προκαλούν σχεδόν τα πάντα γύρω μας. Έχουμε φτάσει σε ένα εξωπραγματικά βίαιο σημείο. Παντού βία. Η πολιτική, βία. Η τηλεόραση, βία. Οι άνθρωποι, βία. Η εκπαίδευση, βία. Το παρήγορο είναι ότι την φαντασία δεν την ξεπερνάει τίποτα. Ελπίζουμε, αν υπάρξει μέρα που θα μας στερούν την φαντασία ή θα μας κατάσχουν τα όνειρα, να μην υπάρχουμε στον μάταιο τούτο κόσμο, γιατί πραγματικά θα είναι δυσβάσταχτο.
Cul.N.: Μετά το Freak Show τι να περιμένουμε από την ομάδα Tandem; Έχετε μήπως σκεφτεί το concept της επόμενης δουλειάς σας;
Μ.Γ.: Να περιμένετε πολλά από την ομάδα Tandem γιατί άμα μάθεις να κάνεις ποδήλατο δεν ξεμαθαίνεις. Όσο για τα μελλοντικά σχέδια δεν τα αποκαλύπτουμε για να διατηρήσουμε το μυστήριο.