Για το εξώφυλλο θέλω πάντα Τάσσο, έλεγε η Σωτηρία Μπέλλου και οι δίσκοι της μεγάλης κυρίας του Ρεμπέτικου έφεραν την υπογραφή του Α. Τάσσου. Ο δάσκαλος της χαρακτικής αγάπησε το ρεμπέτικο τραγούδι και μαζί με τις εικονογραφήσεις εξωφύλλων για την Μπέλλου, το ύμνησε σε μια μνημειακή πομπή. Μας χάρισε σε τέσσερις ξυλογραφίες, τις Αρχόντισσες των ρεμπέτικων τραγουδιών, ισάριθμες κόρες-ιέρειες που κάνουν σπονδή στα χώματα της προσφυγιάς, εκεί όπου γεννήθηκε το ρεμπέτικο: Ανατολή, Δραπετσώνα, Κοκκινιά, Καισαριανή παίρνουν γυναικεία μορφή κρατώντας προσφορά το αρχετυπικό σύμβολο του μουσικού είδους, το μπαγλαμαδάκι. Τα έργα αυτά μαζί με τις ανεκτίμητες πλάκες που χάραξε ο Τάσσος για τις «Αρχόντισσες» παρουσιάζονται στο κέντρο Τεχνών «Μετς». Σε ένα αστικό σπίτι συγχορδίζονται τρεις γενιές δημιουργών: οι Α. Τάσσος, Γιώργος Κόρδης και Φώτης Βάρθης.
Μεγαλωμένος σε αυτή την παράδοση, ο Γιώργος Κόρδης (γενν. 1956) δημιούργησε μια σειρά από 15 έργα που έγιναν με τον τρόπο της χάραξης, αλλά ψηφιακά, στην οθόνη του τάμπλετ. Ο ανήσυχος δημιουργός πέρασε όλη την οντογένεση της χαρακτικής, σαν ένα γραφικό είδος, και εκμεταλλεύτηκε τις δυνατότητες που δίνει το άσπρο-μαύρο προς όλες τις κατευθύνσεις. Είναι φανερό, όμως, πως δεν εγκατέλειψε ποτέ, σ’ ολόκληρη την εφαρμοσμένη περιπλάνηση της τέχνης του, την αναζήτηση της χαρακτικής ποιότητας. Το σχέδιό του αδρό, «λαξεμένο και άτσαλο», όπως είναι όλα τα επιτεύγματα του χεριού, δεν είναι ένα άψογο γραφικό επίτευγμα, μια τέλεια ψηφιακή αποτύπωση. Κι εδώ είναι η καινοτομία του Κόρδη: χρησιμοποιεί το ψηφιακό εργαλείο, αλλ’ αδιαφορεί για την «τελειότητά» του. Την ανανέωση ο Κόρδης τη ζήτησε μέσα στα όρια της τέχνης του, όχι έξω απ’ αυτήν.
Βγαλμένος από τη μήτρα των μεγάλων μαστόρων της χαρακτικής, ο νεότερος Φώτης Βάρθης (γενν. 1983) είναι ένας γνήσιος δημιουργός που προτίμησε να εκφράσει με ένταση κι ευθύνη τα στοιχεία που κάνουν την τέχνη του τόσο παλιά και τόσο καινούργια. Τα «Ταμπαχανιώτικα» είναι μια σειρά έργων που αντλούν έμπνευση από τον ιδιαίτερο μουσικό χώρο των ρεμπέτικων όπως αυτά εκφράστηκαν στα αστικά κέντρα της Κρήτης και σαν εξέλιξη ενσωματώθηκαν στην μουσική παράδοση του νησιού. Κριτήριο για την επιλογή τους αποτέλεσε η θεματική των στίχων που εκφράζουν τον πόνο και την απώλεια. Χαράσσοντας επάνω στο ξύλο, ο Βάρθης επιχειρεί να βρει τις δυναμικές που θα μεταφέρουν την αδρότητα και την αμεσότητα των τραγουδιών. «Η χαρακτική», λέει ο δημιουργός, «είναι ένα μέσο ικανό να ψιθυρίζει και να κραυγάζει παρέα με αυτά τα ρεμπέτικα, να αγκαλιάσει και να αναδείξει το μεγαλείο και την ταπεινότητα της ποιητικής τους».
Το γεγονός πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Εταιρείας Εικαστικών Τεχνών Α. Τάσσος και επιμελητή τον Ιστορικό της Τέχνης Γιώργο Μυλωνά.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Α. Τάσσος
