Ο Ορφέας Παπαδόπουλος, ηθοποιός με συνεχή παρουσία στα καλλιτεχνικά δρώμενα, ύστερα από 1,5 χρόνο επιτυχίας με την παράσταση «Τοκ-Τοκ», φέτος καλείται να αντιμετωπίσει και το ιδιαίτερο κείμενο του Σάιμον «Ηλίθιοι», που απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και μιλά στο culturenow.gr, για τις προεκτάσεις του έργου στην σύγχρονη πραγματικότητα.
Συνέντευξη Αναστασία Ρίζου
CultureNow: κ. Παπαδόπουλε, οι «Ηλίθιοι» το ιδιαίτερο και ενδιαφέρον έργο του Νιλ Σάιμον, ανεβαίνει φέτος στο «Αλίκη», σε μία εκδοχή για όλη την οικογένεια. Μιλήστε μας για την υπόθεση και τα διαχρονικά κοινωνικά της μηνύματα.
Ορφέας Παπαδόπουλος: Ένα έργο όντως για μικρά και μεγάλα παιδιά… Με την πρώτη ματιά φαίνεται σαν μια ανάλαφρη ρομαντική κωμωδία… Αμέσως μετά, διακρίνεις με πόση ευστοχία και καυστικότητα ο συγγραφέας θίγει τα τεκταινόμενα της εποχής του και της κάθε εποχής. Θίγει θεμελιώδη ζητήματα του ανθρώπου για τη δύναμη που ασκεί ή του ασκείται. Τη σχέση του με το θείο, την τάση που έχει να υποτάσσεται στην εξουσία και το ελιξίριο του ερώτα που πάντα θα αναζητά.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ας πάμε λοιπόν στο χωριό Κουλιεντσικοφ της Ουκρανίας όπου καταφθάνει ο δάσκαλος Λέων Τολτσίνσκι για να μορφώσει την κόρη του γιατρού του χωριού, τη Σοφία όπου την ερωτεύεται… Σύντομα καταλαβαίνει πως όλοι γύρω του είναι ηλίθιοι… Θύματα μιας κατάρας που έπεσε στο χωριό πριν από 200 χρόνια από την οικογένεια Γιουσέκεβιτς που θέλησε να εκδικηθεί για τον χαμό ενός μέλους της και καταδίκασε τους κατοίκους του χωριού στην αιώνια αμάθεια και βλακεία. Η κατάρα αυτή θα σπάσει μόνον αν η Σοφία παντρευτεί έναν απόγονο Γιουσέκεβιτς ή καταφέρει να μορφωθεί από έναν δάσκαλο (από τους παρά πολλούς που καταφθάνουν στο χωριό) μέσα σε 24 ώρες… Ο χρόνος πιέζει πολύ και οι ανατροπές διαδέχονται η μια την άλλη.
C. N.: Εξαιτίας της έλλειψης παιδείας ενός ανθρώπου, που απορρίπτεται κοινωνικά, ρίχνεται «κατάρα» αιώνων στους κατοίκους ενός τόπου να παραμείνουν αγράμματοι. Πώς θα το μεταφράζατε αυτό για την Ελλάδα του σήμερα;
Ο. Π.: Η συνήθεια του ανθρώπου να υποτάσσεται σε γνώριμα συστήματα εξουσίας, τον καθιστά εδώ και αιώνες υποχείριο αυτής. Δεν γνωρίζεις = δεν αντιδράς. Όσο περισσότερο ζεις σε ένα σύστημα τόσο το συνηθίζεις και το αντιμετωπίζεις σαν μια πραγματικότητα. Τώρα εάν αυτό το σύστημα προάγει την αμάθεια και την αγνωμοσύνη, ο άνθρωπος βιώνοντας το, δεν θα αναζητήσει κάτι καλύτερο για αυτόν γιατί πολύ απλά δεν θα γνωρίζει ότι υπάρχει. Όσον αφορά στην ελληνική πραγματικότητα, θα έλεγα πως… κάποιος και σε μας έχει ρίξει μια ”κατάρα” που είναι εμφανής στην κοινωνία του σήμερα αφού ο σύγχρονος άνθρωπος είναι πολωμένος σε ιδέες και άξιες του χτες.
C. N.: Μέσω της θεατρικής αυτής εμπειρίας, αλλά και της γενικής κοινωνικής εμπειρίας, θα λέγατε πως αρκεί η μόρφωση για να υπερνικηθούν τα υπόλοιπα πιθανά μειονεκτήματα ενός ατόμου;
Ο. Π.: Η μόρφωση είναι ένα μεγάλο εφόδιο για να υπερνικηθούν αυτά τα πιθανά μειονεκτήματα ενός ατόμου… δεν αρκεί όμως γιατί την έχουμε αποδώσει και περιορίσει στην ακαδημαϊκή της μορφή και όχι στη βιωματικού τύπου μόρφωση ή διαπαιδαγώγηση που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος από το σπίτι του. Θεωρώ πως μπορούμε να μάθουμε από τα πάντα, τις επιλογές μας, τα λάθη μας, τα σωστά μας… από τα πάντα.
C. N.: Μέσω του κειμένου αναδεικνύονται πολλά ζητήματα που μας απασχολούν σήμερα, όπως ο εκφοβισμός και η διάκριση μέσω της κοινωνικής επιβολής. Εσείς προσωπικά έχετε αντιμετωπίσει τέτοια θέματα και πώς σας αγγίζουν σαν άνθρωπο και καλλιτέχνη;
Ο. Π.: Εκφοβισμός… διάκριση μέσω της κοινωνικής επιβολής. Ζητήματα που υπήρχαν πάντα και τα συναντάμε παντού… Προβλήματα που η τέχνη τα αναζητά με σκοπό να τα λύσει χρησιμοποιώντας όλες τις μορφές της και να γεννήσει ιδέες ριζοσπαστικού χαρακτήρα αλλάζοντας τον κόσμο.
C. N.: Παράλληλα με τους «Ηλίθιους», συμμετέχετε και στο επιτυχημένο «Toc Toc». Συγκρίνοντας τις δύο παραγωγές σαν είδος θεάτρου, πού συναντήσατε τις περισσότερες δυσκολίες; Ένα έργο για παιδιά έχει περισσότερες ή λιγότερες απαιτήσεις;
Ο. Π.: Το Τοκ Τοκ είναι μια δουλεία που βρίσκομαι 1,5 χρόνο μαζί με τον Κώστα Σπυρόπουλο. Ο Πέτρος Φιλιππίδης πρόσφατα με καθοδήγησε σε αυτό το έργο (στους Ηλίθιους) μέσα από διαφορετικούς δρόμους από αυτούς που είχα μάθει ή συνηθίσει μέχρι τώρα. Έχω αποκομίσει πολλά και από τις 2 μου αυτές δουλείες. Δεν μπορώ να συγκρίνω. Κάθε μια έχει τις δυσκολίες και τον δικό της χαρακτήρα, μιλάμε για 2 διαφορετικούς κόσμους. Κοινός γνώμονας και των 2, η ανάγκη διαφορετικών πραγμάτων να συνυπάρξουν μέσω της αγάπης. Διαφορετική προσέγγιση, άλλη διεργασία, διαφορετικοί άνθρωποι και συνεργάτες. Μιλάμε παρ’ όλα αυτά για κωμωδίες που και οι 2 θίγουν τους προβληματισμούς και τις ουσιαστικές ανάγκες του ανθρώπου. Αν το ένα παίζεται και για παιδιά δεν χρήζει λιγότερων απαιτήσεων. Το αντίθετο. Οφείλεις να μεταδίδεις την αλήθεια, όποια ηλικία και αν έχεις απέναντι σου.
C. N.: Είστε ένας ηθοποιός που έχει δουλέψει αρκετά στο θέατρο, όμως έχει αγαπηθεί πολύ και από την τηλεόραση. Η τυποποίηση είναι κάτι που σας φοβίζει; Επιπλέον υπάρχει ο κίνδυνος το κοινό να μην εκτιμήσει σωστά κάποιον μέσω της μικρής οθόνης;
Ο. Π.: Η τυποποίηση έρχεται συνήθως μέσω της συνήθειας και της ρουτίνας. Η ρουτίνα (που μπορεί να βιώσουμε οι ίδιοι) είναι χειρότερη από την τυποποίηση και σκοτώνει την τέχνη. Αυτό με φοβίζει περισσότερο. Όσο για τη μικρή οθόνη… ίσως ναι, είναι ένα όχι ακίνδυνο μέσο που παρ’ όλα αυτά σου δίνει τη δυνατότητα αν το δουλέψεις να καταλάβεις τις απαιτήσεις του και να αποδόσεις αυτό που πρέπει στο μεγαλύτερο ποσοστό ίσως και να εξελιχτείς μέσα από αυτή.
C. N.: Κλείνοντας θα ήθελα να μου πείτε τα επόμενα επαγγελματικά σχέδιά σας και κάποιο ρόλο ή έργο γενικώς, που ονειρεύεστε να παίξετε.
Ο. Π.: Προς το παρόν ο χρόνος μου όλος και η ενεργεία μου πηγαίνουν στις 2 αυτές δουλείες που απολαμβάνω και νιώθω υπερήφανος που είμαι κομμάτι τους. Στο μέλλον, θα δείξει… όσο για το τι θα ήθελα να κάνω, δεν ξέρω… Νομίζω να πειραματιστώ με τα πάντα!