Ορλάντο, της Βιρτζίνια Γουλφ στο θέατρο Ιλίσια-Βολανάκη

Μία θεατρική παράσταση βασισμένη στο μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ και στον μονόλογο των Μπομπ Γουίλσον – Ντάριλ Πίκνεϊ, το Ορλάντο, θα φιλοξενήσει το θέατρο Ιλίσια-Βολανάκη από την Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013.

Ποιος είναι ο Ορλάντο;

Είναι πραγματικός ή πλάσμα της φαντασίας; Είναι άντρας ή γυναίκα; Αριστοκράτης, παρίας, φτωχός ή πλούσιος; Είναι νέος ή τριακοσίων κάτι χρονών; Κυνηγάει τον έρωτα ή τη δόξα; Θέλει να γίνει ποιητής ή πρεσβευτής; Είναι ελεύθερος ή αιχμάλωτος σε αόρατα δίχτυα;

Είναι όλα αυτά και πολλά ακόμη. Στον κόσμο του κανείς δεν πεθαίνει, όλοι και όλα αλλάζουν μορφή, το αέναο παιχνίδι των μεταμορφώσεων μοιάζει να είναι τόσο σημαντικό, όσο για μας το οξυγόνο. «Μεγάλωσα…», γράφει η Βιρτζίνια Γουλφ, «…χάνω τις ψευδαισθήσεις μου, πιθανόν για να αποκτήσω καινούργιες».
Από το μυθιστόρημα…

Ο «Ορλάντο» γράφτηκε το 1928 και θεωρείται από τα πιο ανάλαφρα μυθιστορήματα της Γουλφ. Μια φανταστική βιογραφία ενός νεαρού ευγενή που ζει από το 1600 ως το 1900 χωρίς να περάσει ποτέ τα…τριάντα. Το μόνο που επηρεάζεται όσον αφορά την εμφάνισή του είναι ότι κάποια στιγμή πέφτει σε λήθαργο κι όταν ξυπνάει έχει γίνει γυναίκα. «Η αλλαγή έδινε την εντύπωση ότι είχε πραγματοποιηθεί ανώδυνα και ολοκληρωτικά και κατά τέτοιον τρόπο ώστε η ίδια η Ορλάντο δεν έδειξε καμία έκπληξη… Ας αφήσουμε τους βιολόγους και τους ψυχολόγους να αποφασίσουν. Είναι για μας αρκετό να καταγράψουμε το απλό γεγονός: ο Ορλάντο ήταν άνδρας ως την ηλικία των τριάντα ∙ οπότε έγινε γυναίκα και παρέμεινε έκτοτε».

Η ομορφιά όπου κι αν τη συναντάμε είναι ένας σταθερός άξονας. Σε ελισαβετιανές εταίρες και σε γηραιές βασίλισσες, σε υγρά ή ηλιόλουστα μέρη, στη μακρινή Ανατολή ή στην ομιχλώδη Δύση, στον έρωτα και την προδοσία. Όλα αυτά επιτυγχάνονται χάρη στη συνεχή ανάγκη για αλλαγή, για ανακάλυψη των πολλών εαυτών που όλοι κρύβουμε μέσα μας. Το εργαλείο, το μέσο για την επίτευξη αυτού του στόχου αυτογνωσίας, είναι ένα αστραφτερό δείγμα του πολιτισμού μας: το στυλ. Το πνευματώδες, αναζωογονητικό στυλ της γραφής αλλά και το στυλ ως τρόπος ζωής μέσα από την αναζήτηση μοναδικών εμπειριών.

Στη θεατρική παράσταση

Η παράσταση ακολουθεί πιστά την οδηγία που δίνει η ίδια η συγγραφέας στο ημερολόγιό της: «It has to be half laughing, half serious with great splashes of exaggeration» («πρέπει να είναι μισοαστείο, μισοσοβαρό, με μεγάλες πινελιές υπερβολής»). Υπάρχει ο/η Ορλάντο (Νίκη Σερέτη), το κέντρο του σκηνικού σύμπαντος, και γύρω της στροβιλίζονται τρεις υπηρέτες (Δημήτρης Δημητρόπουλος, Έλενα Κωνσταντινίδου, Νεκτάριος Σμυρνάκης), οι οποίοι ταυτόχρονα εκτελούν χρέη βιογράφων. Αυτοί προσπαθούν να αφηγηθούν την αλλόκοτη ιστορία ενός άνδρα που γίνεται γυναίκα και νικάει τις δεσμεύσεις του χρόνου αναζητώντας την ταυτότητα που της ταιριάζει. Πότε πλησιάζει η Ορλάντο πιο κοντά στον αληθινό εαυτό της; Χρειάζονται τρεις περίπου αιώνες προτού η ηρωίδα κατορθώσει να καταλάβει τι είναι αυτό που ψάχνει, προτού καταφέρει στις αρχές του εικοστού αιώνα να γίνει μια γυναίκα ανεξάρτητη, που τα έχει ζήσει όλα, τις χαρές και τις απογοητεύσεις, τη δόξα και το κουτσομπολιό, την απώλεια, τη δημιουργία, τον έρωτα. Όταν την αφήνουμε, στο τέλος, μοιάζει πλέον να έχει κατακτήσει την ωριμότητα, να ξέρει τι θέλει, να ορίζει τη ζωή της. Ταυτόχρονα όμως παραμένει ένα πλάσμα της φαντασίας, ένα πλάσμα που προσπαθεί να γίνει αληθινό, να ζήσει μια κανονική ζωή, πράγμα τρομερά δύσκολο όταν «υπήρξες για τόσο καιρό άντρας και Πρέσβης της Αυτού Μεγαλειότητος, όταν έχεις κρατήσει στην αγκαλιά σου μια βασίλισσα και αρκετές κυρίες ευγενούς αλλά και ταπεινής καταγωγής», όπως λέει η ίδια. Τελικά, η Ορλάντο χάνεται μέσα στις λέξεις και στα κύματα εικόνων που αυτές δημιουργούν γύρω της.

Η Βιρτζίνια Γουλφ στο σινεμά και στο θέατρο

Η κορυφαία αγγλίδα συγγραφέας ενέπνευσε με το έργο της μια από τις πιο πολυσυζητημένες ταινίες της περασμένης δεκαετίας: «Οι Ωρες» (2002), με σενάριο βασισμένο τόσο στη ζωή όσο και στο έργο της Γουλφ, χάρισαν το Οσκαρ καλύτερης γυναικείας ερμηνείας στη Νικόλ Κίντμαν.

Η Βανέσα Ρέντγκρέιβ ενσάρκωσε το 1998 την κυρία Ντάλαγουεϊ στην ομότιτλη ταινία.

Ο «Ορλάντο» μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη το 1992 σε σκηνοθεσία Σάλι Πότερ, με την Τίλντα Σουίντον στον ομότιτλο ρόλο (βλ. φωτό). Η ταινία προτάθηκε για Οσκαρ κοστουμιών.

Στο θέατρο τον ρόλο έχουν ερμηνεύσει η Ούτε Λέμπερ στη Σαουμπίνε του Βερολίνου το1989 σε σκηνοθεσία Μπομπ Γουίλσον και η Ιζαμπέλ Υπέρ στο Παρίσι το 1993 σε σκηνοθεσία του ιδίου.

Συντελεστές
Σκηνοθεσία-διασκευή: Σάκης Παπακωνσταντίνου
Σκηνικά-Φωτισμοί: Σταύρος Παπαγιάννης
Μουσική: Ευθύμης Θεοδόσης
Βίντεο: Χάρης Λαλούσης
Κοστούμια: Λάκης Γαβαλάς
Κίνηση: Σάκης Παπακωνσταντίνου
Κλακέτες: Θάνος Δασκαλόπουλος

Παίζουν: Νίκη Σερέτη, Δημήτρης Δημητρόπουλος, Έλενα Κωνσταντινίδου, Νεκτάριος Σμυρνάκης

Διάρκεια: 90’ χωρίς διάλειμμα