Παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος: Τέσσερις καλλιτέχνες άμεσα συνδεδεμένοι με τη φύση

Το μοναδικό θετικό σημείο που θα μπορούσε κανείς να προσδώσει στην πρόσφατη υγειονομική κρίση ήταν η μερική παύση της περιβαλλοντικής μόλυνσης, λόγω της περιορισμένης μετακίνησης και ζήτησης προϊόντων από ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού. Παρόλα αυτά, κρίσεις τέτοιου τύπου είναι σίγουρα κάτι παραπάνω από ανεπιθύμητες και η ανθρωπότητα καλείτε να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή, που απειλεί τη ζωή όπως την ξέρουμε, χωρίς όμως να λαμβάνονται τα επαρκή μέτρα για τον περιορισμό του ανθρώπινου αντίκτυπου στο φυσικό περιβάλλον.

Αναρωτιόμαστε, λοιπόν, αν η τέχνη μπορεί να είναι το μέσο που θα αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το περιβάλλον, προσφέροντας ένα βιώσιμο μέλλον μέσα από την φιλοσοφία και την πρακτική καλλιτεχνών που αντιλαμβάνονται τον ρόλο του καλλιτέχνη ως κάτι πέρα από τα όρια της όμορφης αισθητικής και της καλλιτεχνικής επιτυχίας.

Olafur Eliasson

Ο Olafur Eliasson είναι ένας καλλιτέχνης από την Δανία και την Ισλανδία, γνωστός για τις διαδραστικές εγκαταστάσεις του, που συχνά “παγιδεύουν” τα στοιχεία της φύσης όπως το φως, το νερό και η θερμότητα σε κλειστούς χώρους και τα φέρνουν σε άμεση αλληλεπίδραση με τις αισθήσεις των θεατών. Έργα του, όπως το Weather Project που είχε φιλοξενηθεί στην Tate του Λονδίνου εκθέτοντας τον ήλιο και τον ουρανό μέσα στο Turbine Hall, ή το Your Waste of Time και το Ice Watch Project για τα οποία μετέφερε αποκομμένα κομμάτια πάγου από τα παγόβουνα της Ισλανδίας στον εσωτερικό χώρο μιας γκαλερί και πιο πρόσφατα, στους δρόμους του Λονδίνου, έχουν μείνει στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης για την καινοτομία τους, αλλά και τον τρόπο που φέρνουν στο προσκήνιο μείζονα ζητήματα, όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη και το λιώσιμο των πάγων.

Michel Comte

Ο Michel Comte είναι ένας διάσημος φωτογράφος μόδας. Πριν από μερικά χρόνια αποφάσισε πως ήταν καιρός να κάνει στροφή στην καριέρα του και να αφοσιωθεί αποκλειστικά στο πραγματικό του πάθος, το περιβάλλον. Μελετά έκτοτε τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη στα παγετώδη τοπία των πόλων και προσφέρει στον κόσμο απόκοσμες εικόνες από ένα μέρος του κόσμου που θα σταματήσει να υπάρχει όπως το γνωρίζαμε, διαταράσσοντας για πάντα τις λεπτές ισορροπίες του οικοσυστήματος μας. Φωτογραφικά έργα, βίντεο, προβολές, εγκαταστάσεις και γλυπτά ήταν ο απολογισμός με το όνομα Light από τα πρώτα του ταξίδια ανάμεσα από τους παγωμένους γίγαντες που χάνονται χρόνο με τον χρόνο. Η τελευταία του αποστολή στην πρόσφατα πληγείσα από πετρελαιοκηλίδα περιοχή της Αρκτικής ονομάζεται Black Light και πρόκειται για μία 3D mapping εγκατάσταση φωτός.

Naziha Mestaoui

Η Naziha Mestaoui ήταν μία καλλιτέχνις από το Βέλγιο με σπουδές αρχιτεκτονικής, η οποία ζούσε και εργαζόταν στο Παρίσι. Σαν καλλιτέχνις και ακτιβίστρια υπέρ του περιβάλλοντος συμμετείχε σε ποικίλες συλλογικές και ατομικές δραστηριότητες, έχοντας βραβευθεί πολλάκις για το έργο της. Το έργο One Heart, One Tree προβάλλει εικονικά δάση πάνω σε κτίρια και μνημεία, αμφισβητώντας τα όρια μεταξύ του φυσικού κόσμου και της τεχνολογικής προόδου. Μέσω μιας εφαρμογής οι θεατές συνδέουν τον καρδιακό τους παλμό με τον ρυθμό που αναπτύσσονται τα φυτά στο projection mapping και αυτή η σύνδεση επιφέρει την αληθινή δενδροφύτευση σε κάποιο μέρος του κόσμου. Μέχρι σήμερα έχουν δημιουργηθεί 100.000 δέντρα και περισσότεροι από 1,4 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν συμμετάσχει στην πρωτοβουλία.

Patricia Johanson

Η Patricia Johanson είναι μία καλλιτέχνις από την Αμερική, της οποίας τα project δημιουργούν δρυμούς άγρια ζωή και ασφαλή καταφύγια για ανθρώπινους πληθυσμούς. Τα λειτουργικά της έργα αλληλεπιδρούν και ουσιαστικά, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του φυσικού περιβάλλοντος, προσφέροντας λύση σε προβλήματα υποδομών ή περιβαλλοντικών κρίσεων. Ακόμα, τα έργα της επανασυνδέουν τους κατοίκους των αστικών περιοχών με τη φύση και με την ιστορία του τόπου τον οποίο καταλαμβάνουν. Η οικολογική τέχνη που παράγει δεν έχει μόνο αισθητική αξία, αφού για παράδειγμα στο έργο της Fair Park Lagoon τα γεωμετρικά σχήματα που διακοσμούν την περιοχή βοηθούν στη διαχείριση των όμβριων υδάτων για να μην πλημμυρίσει η γύρω κοινότητα, ενώ το έργο The Draw at Sugar House δημιουργεί ένα ασφαλές πέρασμα κάτω από έναν αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας, αλλά και ένα νέο οικοσύστημα που αποκατέστησε την χλωρίδα της περιοχής.