«Όταν ο τόσο οικείος µας Ισπανός ποιητής Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα παρουσίασε στη Φιλοσοφική Σχολή στη Μαδρίτη τον Χιλιανό οµότεχνό του Πάµπλο Νερούδα, µίλησε για «έναν αυθεντικό ποιητή, από εκείνους που έχουν καλλιεργήσει τις αισθήσεις τους σ’ έναν κόσµο που δεν είναι ο δικός µας και που ελάχιστοι τον αντιλαµβάνονται. Έναν ποιητή πιο κοντά στο θάνατο παρά στη φιλοσοφία· πιο κοντά στον πόνο παρά στη διανόηση· πιο κοντά στο αίµα παρά στο µελάνι. Παραµένει απέναντι στον κόσµο γεµάτος ειλικρινή έκπληξη και του λείπουν τα δύο εκείνα στοιχεία µε τα οποία έχουν ζήσει τόσοι και τόσοι ψευδοποιητές: το µίσος και η ειρωνεία. Όταν πάει να γίνει τιµωρός και σηκώνει το σπαθί, βρίσκεται ξαφνικά µ’ ένα πληγωµένο περιστέρι ανάµεσα στα δάχτυλά του».

Ως το 1935, που εικάζεται ότι ειπώθηκαν αυτά τα λόγια, είχαν γραφεί µόνο τρία από τα δεκαεννέα ποιήµατα που συµπεριλαµβάνονται στην παρούσα συλλογή. Τόσα χρόνια µετά, δε θα µπορούσαµε να βρούµε πιο καίριο σχολιασµό και για τα υπόλοιπα δεκαέξι, όπως και για το συνολικό έργο του Νερούδα. Να προσθέσουµε την παραληρηµατική ρίζα του έρωτα, που βλαστάνει στο σύµπαν γύρω µας και εντός µας µε συµµαχία της σιωπής; Μα, αν τα ποιήµατα ήταν φωνές, αυτά εδώ θα είχαν τη χροιά του πάθους, της τρυφερότητας και µιας ειλικρίνειας που ξεγυµνώνει.

Φορτισµένα µε αισθησιασµό και πάθος, τα ερωτικά ποιήματα του τιµηθέντος µε το Βραβείο Νόµπελ Χιλιανού ποιητή Πάμπλο Νερούδα αιχµαλωτίζουν τους αναγνώστες µε τις γήινες εικόνες τους και αποκαλύπτουν µια φλογερή επαναπεικόνιση του κόσµου. Τα Ερωτικά ποιήµατα, γραµµένα τα περισσότερα στο νησιωτικό παράδεισο του Κάπρι –όπου και το ειδυλλιακό σκηνικό της βραβευµένης µε ΄Όσκαρ ταινίας «Il Postino»–, αγκαλιάζουν τα θαλασσινά τοπία γύρω από τον ποιητή και την αγαπηµένη του, τη Ματίλδε Ουρρούτια, µε τα κύµατα και τα ακρογιάλια τους πληµµυρισµένα από έναν καινούριο, πληθωρικό ερωτισµό.

«Ξέρω πως, αν κάποια µέρα ξαναπάµε στην ΄Ίσλα Νέγρα, ο κόσµος του Πάµπλο θα µπει µέσα από κείνη την πόρτα και θα βρούµε σε κάθε πέτρα, σε κάθε φύλλο, σε κάθε κρώξιµο γλάρου, την πάντα ζωντανή ποίηση του ανδρός αυτού, που τόσο πολύ τα αγάπησε». (ΧΟΥΛΙΟ ΚΟΡΤΑΣΑΡ)

ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!

«Ο µεγαλύτερος ποιητής του εικοστού αιώνα – σε όλες τις γλώσσες». (ΓΚΑΜΠΡΙΕΛ ΓΚΑΡΣΙΑ ΜΑΡΚΕΣ)

Πάμπλο Νερούδα

Ο Νεφταλί Ρικάρδο Ρέγιες Μπασσάλτο – όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Πάμπλο Νερούδα– γεννήθηκε το 1904 στο Παρράλ της Χιλής. Ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς και παραγωγικούς ποιητές της Λατινικής Αμερικής, με περισσότερα από 30 βιβλία στο ενεργητικό του. Εντάχθηκε στους κόλπους του Κομμουνιστικού Κόμματος και αρκετά χρόνια αργότερα εκλέχτηκε γερουσιαστής. Αντιπροσώπευσε τη χώρα του ως διπλωμάτης από το 1926 ως το 1938 σε διάφορα μέρη της Άπω Ανατολής και της Ισπανίας, όπου έζησε από κοντά τον εμφύλιο. Πίστευε ότι ο ποιητής οφείλει να συμμετέχει στα κοινά και δεν διαχώριζε την ποίηση από την πολιτική. Όταν το 1948 το Κομμουνιστικό Κόμμα κηρύχτηκε παράνομο, ο Νερούδα ταξίδεψε αρχικά στην Αργεντινή και αργότερα στη Σοβιετική Ένωση. Επέστρεψε στη Χιλή τέσσερα χρόνια αργότερα και το 1953 του απενεμήθη το Βραβείο Λένιν. Παράλληλα όμως με τα πολιτικοποιημένα ποιήματά του, ο Νερούδα έγραψε και μεγάλο αριθμό προσωπικών και οικείων ποιημάτων. Τα πιο ερωτικά από αυτά περιλαμβάνονται στη συλλογή “Εκατό ερωτικά σονέτα” και απευθύνονται στη Ματίλντε Ουρούτια, με την οποία άρχισε να συζεί το 1955. Η φήμη του Χιλιανού ποιητή είχε απλωθεί σε όλο τον κόσμο και το 1971, περίοδος που ο Νερούδα ήταν πρεσβευτής στη Γαλλία, του απονέμεται το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Άλλα έργα του ποιητή είναι: “Η τρίτη κατοικία”, “Κάντο Χενεράλ” (έργο που μελοποιήθηκε στην Ελλάδα από το Μίκη Θεοδωράκη), “Το αλλοπρόσαλλο βιβλίο”, “Γήινη κατοικία”, κ.ά. Πέθανε το 1973 σε ηλικία 69 ετών και η κηδεία του ήταν το πρώτο ξέσπασμα των Χιλιανών εναντίον της δικτατορίας.