Επιπλέον, αναλύει τη βία στη σύγχρονη καθημερινότητα και τον παραλογισμό της εξουσίας, μας μιλά για τον ρόλο της μουσικής στη ζωή του και τη ζωή για έναν Έλληνα συγγραφέα στο Βερολίνο.
«Πιστεύω ότι όλοι μας λίγο πολύ είμαστε παγιδευμένοι μέσα σε ένα ακυβέρνητο αερόστατο είτε αυτό είναι η οικογένεια, η εργασία, οι σχέσεις μας, η ίδια η κοινωνία στην οποία ζούμε.»
– Το Αερόστατο αποτελεί την πρώτη σας συγγραφική δουλειά. Πρόκειται σαφώς για μια αλληγορία. Τι σας έκανε να καταπιαστείτε με αυτό το είδος στο λογοτεχνικό σας ντεμπούτο;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Το αερόστατο είναι όντως η πρώτη μου συγγραφική απόπειρα, κι έχετε δίκιο ότι πρόκειται για μια αλληγορία που επιχειρεί να καταδείξει μερικά από τα προβλήματα της σύγχρονης καθημερινότητας. Και όταν λέω προβλήματα, αναφέρομαι κυρίως στη βία και τον παραλογισμό της εξουσίας από τη μία, αλλά και την παθητική στάση μεγάλης πλειοψηφίας του κόσμου από την άλλη, που αντί να παίρνει την κατάσταση στα χέρια του επιμένει να διχάζεται και να διαιρείται από τις ιδεολογίες, τους θεούς, και τις σημαίες του.
Με αυτή την έννοια λοιπόν, πιστεύω ότι όλοι μας λίγο πολύ είμαστε παγιδευμένοι μέσα σε ένα ακυβέρνητο αερόστατο είτε αυτό είναι η οικογένεια, η εργασία, οι σχέσεις μας, η ίδια η κοινωνία στην οποία ζούμε. Αυτό που με ώθησε στο να καταπιαστώ με ένα τέτοιο ζήτημα, ήταν σαφώς η αγωνία μου για αυτά που συνέβαιναν και συμβαίνουν γύρω μας. Η αγωνία ενός μουσικού που αναγκάστηκε μαζί με μερικές ακόμη εκατοντάδες χιλιάδες νέους ανθρώπους να αφήσει την πατρίδα και να καταφύγει στο εξωτερικό. Να σας πω μόνο ότι η συγγραφή του αερόστατου άρχισε το καλοκαίρι του 2015, ένα καλοκαίρι που οι πολιτικές εξελίξεις, παντού αλλά κυρίως στη χώρα μας, έτρεχαν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς.
– Η μουσική αποτελεί σημαντικό μέρος της ζωής σας. Τι είναι αυτό που έκανε έναν μουσικό να ασχοληθεί με την συγγραφή;
Η μουσική ιδιότητα είναι για ‘μένα αυτονόητη και πηγαίνει πίσω μέχρι τις πιο πρώιμες εμπειρίες μου ως παιδί, μιας και μεγάλωσα σε ένα σπίτι γεμάτο μουσικούς και μουσικά όργανα. Πέραν όμως της μουσικής, μέσα στην οικογένεια υπήρχε έντονο και το στοιχείο του λόγου. Μια ιδιαίτερη αγάπη για τον γραπτό λόγο και κυρίως την αρχαία ελληνική γραμματεία. Συνεπώς, πιστεύω ότι για πολλά χρόνια κουβαλούσα ερεθίσματα και ανησυχίες τα οποία κατά κάποιο τρόπο ξεκλειδώθηκαν με την έναρξη της συγγραφής του αερόστατου.
– Όπως διαφαίνεται κι από την πλοκή του μυθιστορήματος η εξουσία με οποιαδήποτε μορφή (πολιτική, θρησκευτική, στρατιωτική κλπ) παίζει κυρίαρχο ρόλο στη ζωή μας. Μπορεί αλήθεια κάποιος να ζήσει ελεύθερος χωρίς τις επιδράσεις τους σήμερα;
Οι άρχοντες, οι κατέχοντες δηλαδή την εξουσία, από όποιο πόστο κι αν βρίσκονται παίζουν αναμφισβήτητα κυρίαρχο ρόλο στις ζωές μας. Το θέμα για ‘μένα είναι πρωτίστως να συνειδητοποιήσουμε τη δική μας δύναμη και ευθύνη πάνω στα πράγματα που συμβαίνουν. Και για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να γίνουμε ενεργά πολιτικά όντα. Με άλλα λόγια να πολιτικοποιηθούμε. Όταν μιλάω για πολιτικοποίηση, δεν εννοώ ούτε υπονοώ την κομματικοποίηση. Η κομματικοποίηση εξ’ ορισμού βάζει φίλτρα και όρια στην πολιτική παρατήρηση. Αναφέρομαι στην ανάπτυξη εκείνων των αντανακλαστικών που θα μας βοηθήσουν ώστε ως ουδέτεροι παρατηρητές να κρίνουμε, να διακρίνουμε, και τελικά να ελέγξουμε την εξουσία. Συνεπώς θα μπορέσουμε να γίνουμε ελεύθεροι, όχι ζώντας χωρίς εξουσίες, αλλά συμμετέχοντας στην εξουσία εμείς οι ίδιοι. Βέβαια υπάρχει κι η άποψη ότι απόλυτη ελευθερία σημαίνει αποτίναξη όλων των εξουσιών. Θεωρητικά ακούγεται ως ένα πολύ ελκυστικό σενάριο. Κατά τη γνώμη μου όμως η ανθρωπότητα βρίσκεται ακόμη σε μια «εφηβική» φάση και υπολείπεται της ωριμότητας να το υλοποιήσει .
– Οι υποδόριες δυναμικές και οι διαμάχες μιας κοινωνίας εκφραζόμενες από τους χαρακτήρες που επιλέξατε να βρίσκονται πάνω στο αερόστατο είναι γεγονός. Πιστεύετε στη συνύπαρξη της διαφορετικότητας; Κι αν ναι πως αυτή μπορεί να επιτευχθεί;
Η διαφορετικότητα πιστεύω ότι είναι ό,τι πιο ενδιαφέρον έχει να επιδείξει η ανθρώπινη φύση. Όλα εκείνα τα πολλές φορές ετερόκλητα μεταξύ τους στοιχεία, είναι εκείνα που τελικά συνθέτουν αυτήν την πολύπλοκη και μοναδική οντότητα που εδώ και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια απολαμβάνει συνειδητά την απίστευτη εμπειρία της ζωής στον γαλάζιο πλανήτη μας. Αναμφισβήτητα πιστεύω στη συνύπαρξη, αλλά κυρίως πιστεύω στον σεβασμό απέναντι στην διαφορετικότητα. Έχουν γίνει θετικά βήματα σε αυτόν τον τομέα, όμως έχουμε πολύ δρόμο ακόμη να διανύσουμε. Και αυτό γιατί, προπάντων πρόκειται για ένα ζήτημα που άπτεται της παιδείας. Όσοι νόμοι κι αν ψηφιστούν, το πρόβλημα θα παραμένει πρόβλημα εάν η παιδεία του καθενός και συνολικά το εκπαιδευτικό σύστημα δεν συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση.
– Πώς είναι η αίσθηση κάποιος που διαμένει μόνιμα στο εξωτερικό να εκδίδεται πίσω στην πατρίδα; Τι διαφορές παρουσιάζει ο ελληνικός με τον γερμανικό εκδοτικό χώρο;
Σίγουρα κάποιος μπορεί να βρίσκει οξύμωρο να γράφεις στο εξωτερικό και η δουλειά σου να εκδίδεται στην πατρίδα. Το μόνο βέβαιο είναι πως δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο, μιας και υπάρχουν πολλά παρόμοια παραδείγματα στην ελληνική λογοτεχνία. Στη δικιά μου περίπτωση -όντας οικονομικός μετανάστης- σίγουρα θα το έβρισκα πιο υγιές να μην χρειαζόταν να γίνεται κατά αυτόν τον τρόπο. Να υπήρχε δηλαδή μια ομαλότερη κατάσταση στην Ελλάδα ώστε να συγκρατηθεί το μεταναστευτικό κύμα που φούντωσε την τελευταία δεκαετία, μέρος του οποίου είμαι κι εγώ. Πρέπει πάντως να πούμε ότι οι εστίες των Ελλήνων του εξωτερικού συνεχώς πυκνώνουν, οργανώνονται, αναπνέουν κι επικοινωνούν. Κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για έναν συγγραφέα αφού τα εργαλεία του που είναι ο λόγος και η γλώσσα αποτελούν ζωντανό μέρος της καθημερινότητας του. Η σημαντικότερη διαφορά του ελληνικού από τον γερμανικό εκδοτικό χώρο είναι η ζήτηση του ίδιου του προϊόντος περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Η γερμανική κουλτούρα είναι συνυφασμένη με την ανάγνωση βιβλίων κάτι που δεν συμβαίνει στην Ελλάδα. Πέραν της στατιστικής, αδιάψευστος μάρτυρας είναι και η σύγκριση που κάνω ιδίοις όμμασι όταν μπαίνω στο μετρό της Αθήνας προσπαθώντας να εντοπίσω αναγνώστες. Είναι δυσεύρετοι οφείλω να ομολογήσω, ενώ αντίθετα στο μετρό του Βερολίνου ξεφυτρώνουν από παντού.