Το Ίδρυμα Αναργύρειος και Κοργιαλένειος Σχολή Σπετσών, όπου από το 1923 έως το 1983 λειτουργούσε η ομώνυμη σχολή και οικοτροφείο αρρένων, ανοίγει τις πόρτες του δίνοντας στο κοινό την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με άφατες ιστορίες και φασματικές αναμνήσεις. Ανεπαίσθητες χειρονομίες, ήχοι, εικόνες και υλικά επαναδιεκδικούν τον χώρο, ενεργοποιούν τις αισθήσεις.
Η έκθεση «Paola Pivi: I wish I am fish» είναι μέρος της αποστολής του AMA House που ως σκοπό του έχει την ενθάρρυνση της παραγωγής νέων έργων τέχνης και παρουσίασης άλλων που δεν έχουν εκτεθεί στην Ελλάδα, παρέχοντας μια πλατφόρμα τόσο για Έλληνες όσο και για διεθνείς καλλιτέχνες. Οι ατομικές εκθέσεις που εγκαινιάζονται, βρίσκονται σε διάλογο με το συγκείμενο του χώρου της Α.Κ.Σ.Σ. και εξερευνούν ζητήματα τοποθέτησης, το οικείο και το ανοίκειο, το πέρασμα του χρόνου και τη σκέψη εκτός της ανθρώπινης επικράτειας. Στο φετινό εκθεσιακό πρόγραμμα το νερό διατηρεί κεντρικό ρόλο ως στοιχείο ρευστότητας και μεταμόρφωσης, υπερβατικό στον χρόνο και τον χώρο και ταυτόχρονα σωματικό. Καθρεφτίζει κύματα της φεμινιστικής σκέψης και συνδέεται με σύγχρονα περιβαλλοντικά και πολιτικά ζητήματα αμφισβητώντας τις διχοτομήσεις μεταξύ φύσης και πολιτισμού. Κινείται, διαχέεται μέσα από παλίρροιες, συνδέει, καταρρέει, φέρει, μεταβολίζει, ωθεί, συγκρατεί και δημιουργεί βάθη.
Πανταχού παρόν, το νερό διαπραγματεύεται την ανθρώπινη σύμβασή μας με τον μη ανθρώπινο κόσμο. Πώς μπορούμε να σκεφτούμε μέσα από την υδάτινη οπτική; Μπορούμε να δούμε τον κόσμο από την θέση του κύματος, όπως συμβαίνει στο έργο της Πίβι;
Η έκθεση «The Water Or The Wave» δανείζεται τον τίτλο της από το μυθιστόρημα του Τζον Φόουλς «Ο Μάγος» (1965), το οποίο γράφτηκε όταν ο συγγραφέας ζούσε στις Σπέτσες και εργαζόταν στην Α.Κ.Σ.Σ. ως καθηγητής αγγλικών. «Utram bibis? Aquam an undam?» (Τι πίνεις; Το νερό ή το κύμα;»): η αφήγηση πλανάται πάνω από αυτήν τη φράση, ως μεταβίβαση μιας συσσωρευμένης ποιητικής συνείδησης, ποτέ στατική και αέναα μετατοπιζόμενη. Η μετατόπιση αυτή, συνδέει αναφορές, φτάνει στα «Κύματα» της Βιρτζίνια Γουλφ και δημιουργεί ένα στερέωμα από υπαινιγμούς που ψηλαφίζουν τις έννοιες του ατομικού και του συλλογικού.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η Πίβι επισημαίνει τη δομή και τη συνείδηση του εαυτού μέσα στη γλώσσα, τη φόρμα και την αφήγηση ιστοριών, καθώς και το όριο μεταξύ ελέγχου και γνώσης. Τα έργα της εμβαθύνουν στο θέμα των εναλλακτικών αφηγήσεων και της πορείας του χρόνου αντικατοπτρίζοντας την επίδρασή τους στο τοπίο. Η έκθεση διασχίζει τις έννοιες της μνήμης και της επιθυμίας, ενώ ταυτόχρονα ονειροπολεί με έναν υδάτινο τρόπο, εκτός τόπου και χρόνου. Πρόκειται, συνολικά, για μια ταλάντευση μεταξύ του νερού και του κύματος, της ευθραυστότητας και της ορμής, η οποία υπερτονίζει την ένταση μεταξύ των υλικών αναφορών και της ενέργειας που την εμψυχώνει.
- Επιμέλεια: Πάνος Γιαννικόπουλος, Γεωργία Λιάπη
- Διεύθυνση Επιμέλειας: Άννα Μαρία Λουδάρου
- Οργάνωση και Παραγωγή: AMA House
Αναλυτικά για την έκθεση:
Η Πάολα Πίβι παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο AMA House, έργα των τελευταίων είκοσι τεσσάρων ετών, μαζί με μια νέα παραγωγή και ανάθεση για την έκθεση «Ι wish I am fish».
Η πρακτική της Πίβι περιλαμβάνει εγκαταστάσεις, φωτογραφίες, βίντεο και περφόρμανς οι οποίες εξερευνούν το παιχνίδι μεταξύ ερμηνείας και συγκειμενοποίησης και χαρακτηρίζονται από αιχμηρό πνεύμα. Η δουλειά της δημιουργεί μοναδικές και αμφίρροπες καταστάσεις που προκαλούν τις συμβατικές αντιλήψεις και επαναπλαισιώνουν το οικείο μέσα στο ανοίκειο.
Τα έργα της, με τα ζωικά θέματά τους, εξερευνούν την πολύπλοκη σχέση της ανθρωπότητας με τη φύση, ενώ παραπέμπουν στις ντανταϊστικές τοποθετήσεις εξετάζοντας, όμως σύγχρονες συνθήκες. Το έργο της «Ι wish I am fish» (2009) που δανείζει τον τίτλο του στην έκθεση, είναι η φιλμική τεκμηρίωση μιας περφόρμανς η οποία πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2009 στο Όκλαντ της Νέας Ζηλανδίας. Καταλαμβάνοντας έναν απρόβλεπτο χώρο αντίστοιχα με την επανέκθεση στο Ίδρυμα Α.Κ.Σ.Σ., το βίντεο παρακολουθεί ογδόντα τέσσερα χρυσόψαρα, επιβαίνοντα σε ένα αεροπλάνο που πετά πάνω από τη Νέα Ζηλανδία για τρεις ώρες. Κάθε μια από τις ογδόντα τέσσερις θέσεις του αεροπλάνου καταλαμβάνεται από μια γυάλα που περιέχει από ένα χρυσόψαρο. Το «I wish I am fish» είναι ένα έργο που αμφισβητεί την πραγματικότητα και το νόημα, προκαλώντας τις αντιλήψεις μας για την κλίμακα, τη χειρονομία, την ομηρία και την από-συγκειμενοποίηση των σωμάτων και των μορφών.
Η δουλειά της Πίβι προσφέρει παιγνιώδη αλληλεπίδραση και βαθύτερο στοχασμό. Σε ένα από τα πιο αναγνωρισμένα έργα της που παρουσιάζεται σε μια από τις σχολικές αίθουσες της Α.Κ.Σ.Σ., το «Χωρίς Τίτλο (Pearls)» (2008) χρησιμοποιεί σειρές από μαργαριτάρια σε διάφορες σκιάσεις, παραλληλίζοντας τη σχολαστική επιστρωμάτωση που δημιουργούν τα στρείδια στην επιφάνειά τους με τη δουλειά του ζωγράφου πάνω στον καμβά. Δεμένα με κοντινά μεταξύ τους διαστήματα και συγκεντρωμένα σε ποικίλα μοτίβα, τα μαργαριτάρια που συνιστούν τη σειρά αποτελούν περισσότερο μια πειραματική παιδική χαρά συμμαχίας δυνάμεων, παρά ένα σύστημα κωδικοποίησης.
Επιμένοντας στις έντονες αντιθέσεις, η καλλιτέχνις αναδεικνύει μέσω της δουλειάς της αντικείμενα που διατηρούν συχνά κομβικό ρόλο στη διαδικασία παραγωγής και ωστόσο παραμένουν στην αφάνεια, πίσω από το τελικό έργο. Στο έργο της «Ι am Happy With The Ladder» (2019) μια μικρή σκάλα εργασίας διεκδικεί τη θέση της πάνω σε ένα βάθρο. Πρόκειται για μια μινιατούρα του έργου “Χωρίς Τίτλο (project for Echigo Tsumari)”, το οποίο αποτελείται από μια φουσκωτή σκάλα μήκους 20 μέτρων που στηρίζεται στον τοίχο ενός σχολείου στην Ιαπωνία. Αμφισβητώντας τις παραδοσιακές αισθητικές κατασκευές, το έργο αποτελεί μια ωδή στην εννοιολογική υπερβολή, ενώ παραμένει σύμφυτο με τη φυσική πραγματικότητα.
Η Πίβι συγχωνεύει την άγρια φύση με τα τεχνητά οικοδομήματα, δημιουργώντας έναν χώρο ποιητικό και ανυπότακτο. Η ενότητα των κινητικών έργων της εκπροσωπείται εδώ με το «Ι Love Spinning» (2016) που αποτελείται από μία ρόδα ποδηλάτου που περιστρέφεται σε σταθερή ταχύτητα ενώ κρέμεται στον τοίχο, με μια σειρά από φυσικά φτερά. Η κίνηση των φτερών δημιουργεί μια παλμική κίνηση ενώ το έργο παραπέμπει σε μια μεγεθυμένη περιστρεφόμενη ονειροπαγίδα, επιτονίζοντας τη συσσώρευση και τη συγκέντρωση της πληροφορίας, η οποία στη συνέχεια επαναπροσδιορίζει το πλαίσιό της.
Σε μια διαρκή αλληλεπίδραση μεταξύ υποκειμένου και αντικειμένου, φυσικού και τεχνητού, η πρακτική της Πίβι δεν επιστρατεύει το Photoshop, ειδικά εφέ ή άλλες τεχνικές επεξεργασίας. Επαφίεται αποκλειστικά σε απρόσμενες δράσεις που λαμβάνουν χώρα σε απροσδόκητους χώρους. Αυτή η δέσμευση στην πραγματικότητα δημιουργεί μια ένταση μεταξύ του πιστευτού και του απίθανου, αφήνοντας το κοινό σε μία κατάσταση αέναης περιέργειας.
Για την πρώτη της έκθεση στην Ελλάδα, η Πάολα Πίβι παρουσιάζει στις Σπέτσες τη μεγάλης κλίμακας φωτογραφία «Alicudi From Underwater» (2024). Όπως προδίδει ο τίτλος (μτφρ.: «Το Αλικούντι από κάτω από το νερό»), η φωτογραφία αιχμαλωτίζει το ιταλικό νησί του Αλικούντι, όπως αυτό φαίνεται κάτω από την επιφάνεια του νερού. Το Αλικούντι, στο οποίο έμενε για τρία χρόνια η καλλιτέχνιδα, είναι ένα μικρό ηφαιστειογενές νησί 5,1 τ.χμ., γνωστό για τους μυστικούς μύθους και τους θρύλους του. Με αυτόν τον τρόπο, η Πίβι παραλληλίζει το Αλικούντι με τις Σπέτσες, επισημαίνοντας πώς τα δύο νησιά συνδυάζουν την ειρηνική απομόνωση με ιστορίες που στοιχειώνουν σαν αυτές που ανακάλεσε ο Τζον Φόουλς.
*Ο τίτλος της έκθεσης, όπως και οι περισσότεροι τίτλοι των έργων της καλλιτέχνιδος, έχει δοθεί από τον στιχουργό και συνθέτη Karma Culture Brothers.
Ειδικές ευχαριστίες στην γκαλερί MASSIMODECARLO για την συνεργασία.
Πάολα Πίβι – Βιογραφικό:
Η Πάολα Πίβι, γεννημένη στην Ιταλία το 1971, διαθέτει μια καλλιτεχνική πρακτική που είναι ποικιλόμορφη και αινιγματική. Συνδυάζοντας το οικείο με το ξένο, η Πίβι συχνά δουλεύει με αντικείμενα που είναι αναγνωρίσιμα, τα οποία τροποποιεί για να εισάγει μια νέα κλίμακα, υλικό ή χρώμα, προκαλώντας το κοινό να τα (ξάνα)δει με διαφορετική οπτική. Τα ζώα συχνά αναλαμβάνουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον κόσμο της Πίβι. Εμπνέεται από τα χαρακτηριστικά τους και τα επενασυντάσει με ανθρώπινες συμπεριφορές. Στην πρακτική της Πίβι, οι πολικές αρκούδες κάνουν γιόγκα, κρέμονται από τραπεζάκια και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Με φτερά σε πολύχρωμες αποχρώσεις, τα έργα τέχνης είναι σε φυσικό μέγεθος ή και μινιατούρες ως μωρά αρκούδες. Διευρύνοντας τα όρια της γλυπτικής, του βίντεο, της φωτογραφίας, της performance και της εγκατάστασης, η πρακτική της Pivi υπερβαίνει τα αντιληπτά όρια για να καταστήσει δυνατά όσα προηγουμένως φαίνονταν αδύνατα. Οι ζέβρες παίζουν στον Αρκτικό, τα χρυσόψαρα πετούν με αεροπλάνα, ενώ στην εγκατάσταση της για το Public Art Fund το 2012, ένα αεροπλάνο Piper Seneca ανυψώθηκε στις ακροπτέρυγές του, και εγκαταστάθηκε έτσι ώστε να περιστρέφεται συνεχώς προς τα εμπρός.
Η Πίβι έχει αποτελέσει το θέμα πολυάριθμων ατομικών εκθέσεων, όπως: Paola Pivi – It’s not my job, it’s your job / Ce n’est pas mon travail, c’est votre travail, Musée d’Art Contemporain, Μασσαλία (2023); I Want it All, The Andy Warhol Museum, Πίτσμπουργκ (2022); You Know Who I Am, High Line commission, Νέα Υόρκη (2022); Lies Lies Lies, Anchorage Museum, Άνκορατζ (2021); World Record, MAXXI Museo nazionale delle arti del XXI secolo, Ιταλία; Art with a view, The Bass Museum Miami Beach, ΗΠΑ (2018); I did it again, Savannah College of Art and Design, ΗΠΑ (2018); I am tired of eating fish, LaRinascente, Ιταλία (2017); Ma’am, Dallas Contemporary, ΗΠΑ (2016); Tulkus 1880 to 2018, FRAC Bourgogne, Γαλλία (2014); You started it … I finish it, National Gallery of Victoria, Αυστραλία (2014); Share, But It’s Not Fair, Rockbund Art Museum, Κίνα (2012); How I roll, Public Art Fund Νέα Υόρκη, ΗΠΑ (2012); It’s a cocktail party, Portikus, Γερμανία (2008); It just keeps getting better, Kunsthalle Basel, Ελβετία (2007); My religion is kindness. Thank you, see you in the future, Fondazione Trussardi, Ιταλία (2006).
Η Πίβι έχει εκθέσει διεθνώς σε ιδρύματα όπως το Palais de Tokyo, το Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris, το Centre Pompidou, Γαλλία; τη Fondazione Prada, την Biennale di Venezia, Ιταλία; το Hamburger Bahnhof – Museum für Gegenwart, Γερμανία; τη Whitechapel Gallery, το Tate Modern, Ηνωμένο Βασίλειο; τη Malmö Konsthall, Σουηδία; το MOMA PS1, ΗΠΑ.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: I wish I am fish_2009_16mm film transferred onto 35mm film_Photography by Attilio Maranzano Installation view_Art with a view, curated by Justine Ludwig, The Bass Museum of Art, Miami Beach, 2018