Το βιωματικό σεμινάριο για την τέχνης της προφορικής αφήγησης επιστρέφει για 6η χρονιά στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης, με την αφηγήτρια – ψυχοπαιδαγωγό Σάσα Βούλγαρη.
Ο καλός αφηγητής είναι γυμνός! Με τα λόγια του και μόνο, και με τη φωνή του πρέπει να μπορεί να σε γοητεύει ανά πάσα στιγμή. Αλλιώς είναι κάτι άλλο… ίσως κάποιος που υποκρίνεται τον παραμυθά… πάντως όχι παραμυθάς.
Από παλιά οι άνθρωποι επικοινωνούσαν τα βιώματα τους μέσα από τις… ιστορίες!
Η παραδοσιακή τέχνη της ιστόρησης όπως όλες οι λαϊκές τέχνες διέπεται από κανόνες. Ο καλός παραμυθάς κατέχει καλά το υλικό του και γνωρίζει πώς να κάνει τους άλλους να «κρέμονται» από τα χείλη του! Υπάρχουν διαφορετικά «στυλ» αφήγησης και διαφορετικά είδη αφηγημάτων: μαγικά παραμύθια, αστείες ιστορίες, μπαλάντες, έπη, παραδόσεις, θρύλοι, ιστορίες διδακτικές, παραμύθια της παρηγοριάς, και πολλά ακόμα!
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Παλαιότερα, υπήρχε πάντα η αφήγηση κατ’ οίκον μεταξύ των μελών μιας οικογένειας και των οικείων τους αλλά – ανά τον κόσμο – διαμορφώθηκαν ποικίλοι επαγγελματικοί τρόποι αφήγησης με πολλές και εντυπωσιακές, συχνά, μορφές.
Το συγκεκριμένο σεμινάριο προτείνει μια διερεύνηση στη μαγεία της προφορικής αφήγησης και μια γνωριμία με τις τεχνικές της και τα μυστικά της. Αποτελείται από τρεις εισαγωγικούς κύκλους, των δέκα τρίωρων συναντήσεων, με ξεχωριστές θεματικές ενότητες που μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει ανεξάρτητα από αυτόν που έχει προηγηθεί.
Προτείνεται η παρακολούθηση και των τριών κύκλων για κάποιον που ενδιαφέρεται να εμβαθύνει στο θέμα.
Α’ ΚΥΚΛΟΣ: 6 Οκτωβρίου – 8 Δεκεμβρίου 2015
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ – Τα βασικά συστατικά μιας καλής αφήγησης
Μερικά από τα θέματα:
Το είδος του αφηγήματος: επιλογή και εκφραστική αντιμετώπιση
Ανάγνωση επώνυμου κειμένου: μια άλλη τεχνική
Απεύθυνση: βλέμμα, στάση σώματος, κίνηση κ.α.
Η χρήση της φωνής – το βασικό συστατικό της αφήγησης: αναπνοή, άρθρωση, εκφορά
Γλώσσα, ντοπιολαλιές, τραγουδίσματα, αυτοσχεδιασμοί
Η «σκηνοθεσία» της προφορικής αφήγησης
«Αυτογνωσία» του αφηγητή: γλωσσικές καταβολές, προτιμήσεις, δυνατότητες
θεωρητική ενημέρωση (λαογραφική, ανθρωπολογική, παιδαγωγική, ιστορική κ.α. και παρουσίαση τεχνικών από διάφορα μέρη του κόσμου
Β’ ΚΥΚΛΟΣ: 15 Δεκεμβρίου 2015 – 1 Μαρτίου 2016
ΡΥΘΜΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ – Η ουσία στην τεχνική της αφήγησης
Μερικά από τα θέματα:
Αναπνοές, παύσεις και σιωπές,
Η «παρτιτούρα» του κειμένου
Η μουσική επένδυση στην αφήγηση
Χρήση μουσικών οργάνων από τον αφηγητή
Ρυθμικά αφηγήματα, τραγουδίσματα και μελωδική εκφορά του λόγου.
Παραδοσιακές μορφές ρυθμικού λόγου: ταχταρίσματα, επωδές, αινίγματα κ.λπ.
Ποιητικός λόγος, έμμετρος και πεζός λόγος
Γ’ ΚΥΚΛΟΣ: 8 Μαρτίου – 17 Μαΐου 2016
ΜΥΘΟΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ: ΦΤΙΑΞΤΕ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΣΑΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
Μερικά από τα θέματα:
Απλές τεχνικές και αφορμές από την καθημερινότητα για να φτιάξετε ιστορίες
Αυθόρμητες ιστορίες, αυτόματη γραφή, και ιστορίες με προδιαγραφές
Τα βασικά συστατικά στην κατασκευή μιας ιστορίας
Ο τρόπος επεξεργασίας ανάλογα με το είδος της ιστορίας – μορφολογία του κειμένου (έμμετρο, πεζό, ανάλογα με την έκταση και τη δομή κ.λπ.)
Δομή του αφηγήματος: το στήσιμο και ο «χάρτης» επεξεργασίας του
Τεχνικές μυθοπλασίας εμπνευσμένες από παγκόσμια προφορικά είδη αφήγησης
Ο συν – τονισμός των λέξεων: πως έχουμε ένα κριτήριο για αυτό που γράψαμε
ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ:
Δεν απαιτείται ιδιαίτερη ικανότητα ή προεργασία για την παρακολούθηση του, ενώ μπορούν να το παρακολουθήσουν άτομα από κάθε επαγγελματικό χώρο. Το σεμινάριο είναι ομαδικό και βιωματικό και ζητείται συνέπεια στην παρακολούθηση όλων των συναντήσεων του κάθε κύκλου.
Θα προτιμηθούν τα άτομα εκείνα που έχουν την διάθεση να παρακολουθήσουν και τους τρεις κύκλους.
Δίνεται βιβλιογραφία, σημειώσεις και βεβαίωση σπουδών
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ:
Στο τέλος της χρονιάς οι συμμετέχοντες εφόσον το επιθυμούν αφηγούνται σε μια βραδιά αφήγησης που οργανώνεται από την Σάσα Βούλγαρη σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
Η ψυχοπαιδαγωγός και επαγγελματίας αφηγήτρια Σάσα Βούλγαρη ανήκει στους πρωτεργάτες της νεο-αφήγησης στην Ελλάδα για ενήλικο και παιδικό κοινό. Είναι αυτοδίδακτη και αφηγείται επαγγελματικά από το 1993.
Έχει παρακολουθήσει μαθήματα φωνητικής αγωγής και τραγουδιού για παραπάνω από 10 χρόνια με την αείμνηστη Μίρκα Γεμεντζάκη, το σύστημα της οποίας έχει ενσωματώσει και στην διδασκαλία της. Έχοντας διαμορφώσει τη δική της μέθοδο, διδάσκει για την τέχνη της αφήγησης και συμμετέχει σε συνέδρια και ημερίδες από το 1995. Αρκετοί από τους μαθητές της έχουν ακολουθήσει το δρόμο της αφήγησης ή της συγγραφής.
Είναι πρωτοπόρος, στην Ελλάδα, στο θέμα της αφήγησης μέσα σε μουσειακούς χώρους, με τη μεγαλύτερη παρουσία σε αυτόν τον τομέα, και σημαντική συμβολή, ώστε να γνωστοποιηθούν και να καθιερωθούν τα προγράμματα αφήγησης μέσα στα μουσεία. Έχει δημιουργήσει και συντονίσει προγράμματα σε συνεργασία με τα Μουσεία: Λαϊκής Τέχνης, Κυκλαδικής Τέχνης, Παιδικής Τέχνης, Γουλανδρή – Φυσικής Ιστορίας, Μπενάκη – Ισλαμικής Τέχνης, Παιδικό Μουσείο, Μουσείο Μετάξης Π.Ι.Ο.Π., το Φιλοτελικό Μουσείο κ.α. Μεταξύ άλλων έχει συνεργαστεί με το Διεθνές Πολιτιστικό κέντρο Δελφών, το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών Θεοχαράκη, το θέατρο Φούρνος. Οι συνεργασίες της χαρακτηρίζονται από πολυετή σταθερότητα.
Από το 2010 συνεργάζεται σταθερά με το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Το 1998 αφηγήθηκε 13 ελληνικά παραμύθια στην ΕΤ1. Το Δεκέμβριο του 2013 κλήθηκε από τον Διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Μύρωνα Μιχαηλίδη να δημιουργήσει, σκηνοθετήσει και να αφηγηθεί «Το Παραμύθι των Χριστουγέννων» στην 1η επίσημη παρουσίαση της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ.
Το 2014 και το 2015 ήταν υποψήφια της SCBWI – Greece, ως storyteller, για το Διεθνές Βραβείο Astrid Lindgren Memorial Award, το μεγαλύτερο βραβείο για την παιδική λογοτεχνία στον κόσμο. Ήταν η πρώτη φορά που επαγγελματίας αφηγητής αντιπροσώπευσε την Ελλάδα.