Προσπαθώντας να αντιληφθούμε το παράδοξο ας φανταστούμε τον κόσμο ως ένα μαγικό τοπίο στο οποίο οι λέξεις σημαίνουν κάτι διαφορετικό από τον ορισμό τους και τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Σε αυτό το μαγικό τοπίο συναντά κανείς παντού αντιθέσεις. Εκεί η νύχτα είναι μέρα, το φως είναι σκοτάδι και η αγάπη πόνος. Αυτή η μαγεία του παράδοξου έχει αξιοποιηθεί πολλάκις από συγγραφείς, ποιητές, στιχουργούς και φιλοσόφους δημιουργώντας ονειρικά έργα. Ο George Orwell στη δυστοπική νουβέλα του 1984 περιλαμβάνει τα παράδοξα: Ο Πόλεμος είναι Ειρήνη, η Ελευθερία είναι Σκλαβιά, η Άγνοια είναι Δύναμη, ουσιαστικά ως σχόλιο στην εσκεμμένη διαστρέβλωση σε όρους σημαντικούς για τον ανθρώπινο βίο από μερίδα της κοινωνίας εις βάρος κάποιας άλλης. Είναι όμως τα παράδοξα μια στάση καθαρά ατομική στο πως αντιθετικά αντιμετωπίζουμε παγιωμένες έννοιες και καταστάσεις ή αν σταθούμε στα λόγια του Walter Benjamin: «Ένα περίεργο παράδοξο: οι άνθρωποι έχουν στο μυαλό τους μόνο το στενότερο ιδιωτικό συμφέρον όταν ενεργούν, αλλά τα άλλα ταυτόχρονα καθορίζονται περισσότερο από ποτέ στη συμπεριφορά τους από τα ένστικτα της μάζας. … Η ποικιλομορφία των επιμέρους στόχων είναι ασήμαντη μπροστά στην ταυτότητα των καθοριστικών δυνάμεων».
Η εικαστική έκθεση “Paradoxes” της ομάδας Another Brick Lab οικειοποιείται τα παράδοξα της ζωής των μελών της και αναπτύσσει μια συζήτηση γύρω από αυτά με μια σειρά έργων. Μέσω αυτών αναδεικνύεται η ποικιλομορφία των παράδοξων στοιχείων στη ζωή μας.
Η Αλεξάνδρα Αψωκάρδου χρησιμοποιεί για τον τίτλο του έργου της την οξύμωρη φράση “sweet sorrow” από το θεατρικό έργο του Σαίξπηρ Ρωμαίος και Ιουλιέτα. Μέσα στην πολυδιάστατη εγκατάστασή της τοποθετεί ένα φαινομενικά ειδυλλιακό τοπίο, το οποίο, όμως, κρύβει μέσα του σκοτεινά σημεία. Αυτό το παράδοξο τοπίο συμβολίζει την αγάπη, η οποία πολλάκις κρύβει σκοτεινά και βίαια στοιχεία. Έχοντας ως αφετηρία το παράδοξο, η Αψωκάρδου θίγει με το έργο της το φαινόμενο των γυναικτονιών, επιθυμώντας να κάνει ένα κοινωνικό σχόλιο.
Με την εγκατάστασή της, η Εύη Χαραλαμποπούλου μοιράζεται με το κοινό μια προσωπική της ιστορία που σχετίζεται με τη μητέρα της και περιλαμβάνει παράδοξα στοιχεία. Το έργο της με τίτλο «memorabilia», δηλαδή αναμνηστικά, αφηγείται στο κοινό την παράδοξη απόφαση της μητέρας της, η οποία επέλεξε να κρατήσει τα φλιτζάνια ως ενθύμιο από το νοσοκομείο, όπως οι άνθρωποι συλλέγουν ενθύμια από διακοπές. Θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε γιατί να επιλέξει να θυμάται τις δύσκολες στιγμές αντί να τις αφήσει στο παρελθόν. Ίσως τελικά φυλάσσοντας τα φλιτζάνια ως ενθύμιο μεταφέρει στην οικογένειά της την εσωτερική δύναμη που έχει ο άνθρωπος.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Τα σχέδια και η κινούμενη εικόνα της Μαριτίνας Τσελέπη συνομιλούν κατά κάποιον τρόπο με την εγκατάσταση της Αψωκάρδου καθώς αποτυπώνουν το παράδοξο των ανθρώπινων σχέσεων. Ο τίτλος του έργου της «The hedgehog paradox», φέρνει στην επιφάνεια ένα γνωστό παράδοξο, συμπληρώνοντας έτσι άλλο ένα κομμάτι στο παζλ των παραδόξων της έκθεσης. Στο παράδειγμα του σκαντζόχοιρου ο άνθρωπος πλησιάζει τον σκαντζόχοιρο με σκοπό να τον προστατέψει, όμως πληγώνεται από τα αγκάθια του και έτσι απομακρύνεται. Κάπως έτσι και οι άνθρωποι παρά την ανάγκη τους για επαφή καταλήγουν να αλληλοτραυματίζονται ακόμα και αν δεν το επιθυμούν.
Τέλος, η Χριστίνα Ρώση παρουσιάζει μια σειρά φωτογραφιών και ένα βιβλίο, τα οποία δημιούργησε χρησιμοποιώντας την τεχνολογία AI. Μέσω του έργου της με τίτλο «Those who live in the Dreamscape» μας συστήνει τις μορφές και τα πλάσματα που κατοικούν στον κόσμο των ονείρων της, έναν κόσμο στον οποίο η ίδια ζει ενώ βρίσκεται σε παράδοξο ύπνο (REM). Δημιουργώντας τα έργα αυτά μας επιτρέπει να διεισδύσουμε μαζί της μέσα σε αυτό τον κόσμο. Ταυτόχρονα όλη αυτή η διαδικασία λειτουργεί σαν παρηγοριά για την καλλιτέχνιδα καθώς αντιμετωπίζει τους φόβους της. Ίσως αυτή η μορφή του παράδοξου να φαίνεται διαφορετική από τις υπόλοιπες που παρουσιάζονται στην έκθεση, όμως, τελικά δεν είναι, καθώς στον παράδοξο ύπνο ζει καταστάσεις σαν να ήταν ξύπνια.
Η έκθεση “Paradoxes” αποτελεί την πρώτη έκθεση της ομάδας Another Brick Lab, η οποία συγκροτείται από τέσσερις γυναίκες εικαστικούς, φοιτήτριες της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Η Αλεξάνδρα Αψωκάρδου, η Εύη Χαραλαμποπούλου, η Μαριτίνα Τσελέπη και η Χριστίνα Ρώση έχουν ως κύριο αντικείμενο δραστηριότητας την δημιουργική έρευνα και την παραγωγή σύγχρονου καλλιτεχνικού έργου στο ευρύτερο πεδίο των τεχνών με την χρήση κάθε προσφερόμενου μέσου έκφρασης.
Επιμέλεια έκθεσης: Θεοδώρα Ράπαντα
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Χριστίνα Ρώση
